Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa ngày càng sâu rộng, ngành công nghiệp may mặc tại Việt Nam đang đối mặt với áp lực cạnh tranh gay gắt từ thị trường quốc tế. Theo báo cáo nội bộ của Công ty TNHH Park Corp. (Việt Nam), doanh thu của công ty tăng từ 29 triệu USD năm 2015 lên gần 40 triệu USD năm 2017, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng có xu hướng chậm lại do công suất sản xuất dần đạt giới hạn. Hoạt động quản trị tồn kho nguyên vật liệu đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo hiệu quả sản xuất và đáp ứng kịp thời nhu cầu khách hàng. Thực tế tại Park Corp. cho thấy tồn kho dư thừa nguyên vật liệu mùa thu 2017 lên tới 112,495 USD, chiếm 7.38% tổng giá trị nguyên vật liệu mùa đó, gây ra chi phí tồn trữ và rủi ro hao hụt đáng kể.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản trị tồn kho nguyên vật liệu tại Park Corp. trong giai đoạn 2015-2018, từ đó đề xuất các giải pháp hoàn thiện nhằm giảm thiểu chi phí tồn kho, nâng cao khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng và tối ưu hóa nguồn lực. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động quản trị tồn kho nguyên vật liệu tại nhà máy Park Corp. tại Tây Ninh, Việt Nam, dựa trên dữ liệu 254 đơn đặt hàng nguyên vật liệu và hơn 5,000 đơn hàng khách hàng trong khoảng thời gian ba năm. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cải thiện hiệu quả tài chính và vận hành của doanh nghiệp sản xuất trong ngành may mặc, góp phần nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản trị tồn kho truyền thống và hiện đại, trong đó nổi bật là mô hình EOQ (Economic Order Quantity) nhằm xác định lượng đặt hàng tối ưu để cân bằng chi phí đặt hàng và chi phí tồn trữ. Mô hình EOQ được áp dụng với giả định nhu cầu ổn định và thời gian đặt hàng cố định, giúp doanh nghiệp giảm thiểu tổng chi phí tồn kho. Bên cạnh đó, mô hình POQ (Production Order Quantity) được sử dụng để tính toán lượng tồn kho trong trường hợp sản xuất liên tục với tốc độ sản xuất lớn hơn nhu cầu tiêu thụ.

Ngoài ra, hệ thống quản trị tồn kho JIT (Just In Time) cũng được xem xét nhằm giảm thiểu tồn kho dư thừa, tăng tính linh hoạt và giảm chi phí lưu kho. Các kỹ thuật phân tích ABC và XYZ được áp dụng để phân loại nguyên vật liệu theo mức độ quan trọng và biến động nhu cầu, từ đó xây dựng chiến lược kiểm soát tồn kho phù hợp. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả quản trị tồn kho bao gồm tỷ số giá trị tồn kho trên doanh số, mức độ đầu tư cho hàng tồn kho và khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ báo cáo sản xuất kinh doanh của Park Corp. giai đoạn 2015-2018, với cỡ mẫu gồm 254 đơn đặt hàng nguyên vật liệu và 5,155 đơn hàng khách hàng. Dữ liệu sơ cấp được thu thập qua phỏng vấn tay đôi với 7 chuyên gia và nhân viên có kinh nghiệm từ 3 đến 5 năm trong lĩnh vực quản trị tồn kho tại công ty.

Phân tích định lượng được thực hiện bằng các phương pháp thống kê mô tả, phân tích chi phí tồn kho, và áp dụng mô hình EOQ để đánh giá hiệu quả đặt hàng. Phân tích định tính dựa trên ý kiến chuyên gia nhằm nhận diện các tồn tại, khó khăn trong quy trình quản trị tồn kho và đề xuất giải pháp cải tiến. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 01/2015 đến tháng 01/2018, đảm bảo tính cập nhật và phù hợp với thực trạng doanh nghiệp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tỷ số tồn kho trên doanh số tăng nhẹ: Tỷ số này dao động từ khoảng 0.15 đến 0.18 trong giai đoạn 2015-2017, cho thấy mức tồn kho nguyên vật liệu chiếm khoảng 15-18% doanh số, phản ánh tồn kho chưa được tối ưu hoàn toàn. So với mức tiêu chuẩn ngành, tỷ lệ này còn cao, gây áp lực chi phí lưu kho.

  2. Mức độ đầu tư tồn kho chiếm tỷ trọng lớn trong tài sản: Giá trị tồn kho nguyên vật liệu chiếm khoảng 25-30% tổng tài sản đầu tư của công ty, cho thấy nguồn vốn bị chiếm dụng đáng kể trong hàng tồn kho, ảnh hưởng đến khả năng thanh khoản và đầu tư phát triển khác.

  3. Khả năng đáp ứng nhu cầu khách hàng đạt trên 90%: Mặc dù tồn kho còn cao, công ty vẫn duy trì khả năng đáp ứng đơn hàng khách hàng trên 90%, đảm bảo tiến độ giao hàng và uy tín thị trường.

  4. Sự khác biệt giữa kế hoạch cung ứng và nhu cầu thực tế gây tồn kho dư thừa: Lượng tồn kho không thể tái sử dụng trong mùa thu 2017 lên tới 112,495 USD, chiếm 7.38% tổng giá trị nguyên vật liệu mùa đó, chủ yếu do sai lệch dự báo nhu cầu và đơn hàng chính thức.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của tồn kho dư thừa là do phương thức đặt hàng dựa trên dự báo chưa chính xác, dẫn đến sai lệch giữa số lượng nguyên vật liệu đặt và nhu cầu thực tế. Việc bộ phận cung ứng phải xuất đơn đặt hàng ngay trong ngày nhận đơn hàng sản xuất khiến bộ phận kho không kịp kiểm tra tồn kho, gây sai sót trong khấu trừ số lượng tồn kho hiện có. Điều này làm phát sinh chi phí đặt hàng không cần thiết và tồn kho dư thừa.

So sánh với các nghiên cứu trong ngành may mặc, tỷ lệ tồn kho trên doanh số của Park Corp. còn cao hơn mức trung bình, cho thấy tiềm năng cải thiện lớn trong quản trị tồn kho. Việc áp dụng mô hình EOQ và kỹ thuật phân tích ABC-XYZ có thể giúp công ty xác định chính xác lượng đặt hàng và ưu tiên kiểm soát các nguyên vật liệu quan trọng, giảm thiểu tồn kho không cần thiết.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ số tồn kho trên doanh số theo năm, bảng phân loại nguyên vật liệu theo nhóm ABC-XYZ, và biểu đồ so sánh chi phí tồn kho từng năm để minh họa xu hướng và hiệu quả quản trị tồn kho. Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh vai trò của công nghệ thông tin trong việc nâng cao độ chính xác dự báo và phối hợp giữa các bộ phận, từ đó giảm thiểu rủi ro tồn kho dư thừa.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Cải thiện quy trình kiểm soát tồn kho: Thiết lập quy trình kiểm tra tồn kho chặt chẽ trước khi xuất đơn đặt hàng, đảm bảo bộ phận kho phối hợp kịp thời với bộ phận cung ứng để tránh sai sót trong khấu trừ tồn kho. Mục tiêu giảm tỷ lệ sai sót đơn hàng xuống dưới 2% trong vòng 6 tháng, do bộ phận kho và cung ứng phối hợp thực hiện.

  2. Áp dụng mô hình EOQ và phân tích ABC-XYZ: Xây dựng hệ thống đặt hàng dựa trên mô hình EOQ để xác định lượng đặt hàng tối ưu, kết hợp phân loại nguyên vật liệu theo ABC-XYZ nhằm tập trung kiểm soát các mặt hàng có giá trị và biến động cao. Mục tiêu giảm tồn kho dư thừa ít nhất 10% trong 12 tháng, do phòng kế hoạch sản xuất và cung ứng triển khai.

  3. Nâng cao năng lực dự báo nhu cầu: Sử dụng phần mềm quản lý nguồn lực doanh nghiệp (ERP) tích hợp công cụ dự báo nhu cầu chính xác hơn, đồng thời đào tạo nhân viên bộ phận kế hoạch và cung ứng về kỹ thuật dự báo hiện đại. Mục tiêu cải thiện độ chính xác dự báo lên trên 85% trong 1 năm, do phòng IT và đào tạo phối hợp thực hiện.

  4. Tăng cường hợp tác với nhà cung cấp: Đàm phán với nhà cung cấp để rút ngắn thời gian giao hàng (SLT) và linh hoạt điều chỉnh đơn hàng, giảm tồn kho an toàn. Mục tiêu giảm thời gian giao hàng trung bình xuống dưới 15 ngày trong 9 tháng, do bộ phận mua hàng và quản lý nhà cung cấp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản lý doanh nghiệp sản xuất: Giúp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quản trị tồn kho nguyên vật liệu, từ đó xây dựng chiến lược quản lý hiệu quả nhằm giảm chi phí và nâng cao năng suất.

  2. Chuyên viên quản lý kho và cung ứng: Cung cấp kiến thức về các mô hình tồn kho, kỹ thuật phân tích ABC-XYZ và quy trình phối hợp giữa các bộ phận trong quản lý tồn kho.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về ứng dụng lý thuyết quản trị tồn kho trong doanh nghiệp sản xuất may mặc, hỗ trợ nghiên cứu và học tập chuyên sâu.

  4. Nhà cung cấp và đối tác chuỗi cung ứng: Giúp hiểu rõ yêu cầu và thách thức trong quản trị tồn kho của khách hàng, từ đó cải thiện dịch vụ giao hàng và phối hợp hiệu quả hơn.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản trị tồn kho nguyên vật liệu có vai trò gì trong doanh nghiệp sản xuất?
    Quản trị tồn kho giúp cân bằng giữa chi phí tồn trữ và khả năng đáp ứng nhu cầu sản xuất, giảm thiểu rủi ro hết hàng hoặc tồn kho dư thừa, từ đó nâng cao hiệu quả tài chính và vận hành.

  2. Mô hình EOQ áp dụng như thế nào tại Park Corp.?
    Mô hình EOQ được sử dụng để xác định lượng đặt hàng tối ưu, giảm chi phí đặt hàng và tồn trữ. Tuy nhiên, do biến động nhu cầu và thời gian giao hàng, công ty cần điều chỉnh mô hình phù hợp với thực tế.

  3. Phân tích ABC-XYZ giúp gì cho quản lý tồn kho?
    Phân tích ABC phân loại nguyên vật liệu theo giá trị sử dụng, trong khi XYZ phân loại theo biến động nhu cầu. Kết hợp hai kỹ thuật giúp tập trung kiểm soát các mặt hàng quan trọng và biến động cao, tối ưu hóa nguồn lực quản lý.

  4. Nguyên nhân chính gây tồn kho dư thừa tại Park Corp. là gì?
    Chủ yếu do sai lệch giữa dự báo nhu cầu và đơn hàng thực tế, cùng với quy trình đặt hàng gấp rút khiến bộ phận kho không kịp kiểm tra tồn kho hiện có, dẫn đến đặt hàng thừa và chi phí phát sinh.

  5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả dự báo nhu cầu?
    Áp dụng phần mềm ERP tích hợp công cụ dự báo hiện đại, kết hợp đào tạo nhân viên về kỹ thuật dự báo và tăng cường phối hợp giữa các bộ phận liên quan giúp nâng cao độ chính xác dự báo.

Kết luận

  • Hoạt động quản trị tồn kho nguyên vật liệu tại Park Corp. còn tồn tại nhiều hạn chế, đặc biệt là tồn kho dư thừa và chi phí lưu kho cao.
  • Tỷ số tồn kho trên doanh số dao động từ 15-18%, mức đầu tư tồn kho chiếm 25-30% tổng tài sản, ảnh hưởng đến hiệu quả tài chính.
  • Áp dụng mô hình EOQ, kỹ thuật phân tích ABC-XYZ và hệ thống JIT có thể giúp tối ưu hóa lượng tồn kho và giảm chi phí.
  • Đề xuất cải tiến quy trình kiểm soát tồn kho, nâng cao dự báo nhu cầu và tăng cường hợp tác với nhà cung cấp nhằm nâng cao hiệu quả quản trị tồn kho.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai hệ thống ERP, đào tạo nhân viên và đánh giá hiệu quả sau 6-12 tháng để điều chỉnh phù hợp.

Quý doanh nghiệp và nhà quản lý quan tâm đến tối ưu hóa quản trị tồn kho nguyên vật liệu có thể liên hệ để nhận tư vấn chi tiết và hỗ trợ triển khai giải pháp phù hợp.