Tổng quan nghiên cứu

Thị trường bảo hiểm phi nhân thọ tại Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể trong những năm gần đây, đóng góp quan trọng vào sự ổn định tài chính và phát triển kinh tế xã hội. Theo báo cáo của ngành bảo hiểm, tổng doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ năm 2015 đạt khoảng 32.038 tỷ đồng, tăng 17,18% so với năm trước. Tuy nhiên, tại một số doanh nghiệp bảo hiểm, công tác quản lý thu phí còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh và năng lực tài chính. Đặc biệt, tại Công ty Bảo hiểm PJICO Quảng Ninh, tổng doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ giai đoạn 2014-2016 có xu hướng giảm, với tốc độ tăng trưởng bình quân chỉ khoảng 0,62%, cho thấy sự cần thiết phải hoàn thiện công tác quản lý thu.

Luận văn tập trung nghiên cứu thực trạng công tác quản lý thu bảo hiểm phi nhân thọ tại Công ty Bảo hiểm PJICO Quảng Ninh trong giai đoạn 2014-2016, nhằm đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý thu, góp phần tăng nguồn thu ngân sách và nâng cao năng lực tài chính cho công ty. Phạm vi nghiên cứu giới hạn tại địa bàn tỉnh Quảng Ninh, với số liệu thu thập từ báo cáo nội bộ công ty và khảo sát trực tiếp khách hàng tham gia bảo hiểm. Mục tiêu nghiên cứu không chỉ mang ý nghĩa khoa học trong việc hệ thống hóa lý luận về quản lý thu bảo hiểm phi nhân thọ mà còn có giá trị thực tiễn trong việc hỗ trợ doanh nghiệp bảo hiểm phát triển bền vững trong môi trường cạnh tranh ngày càng khốc liệt.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý kinh tế trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ, bao gồm:

  • Lý thuyết bảo hiểm phi nhân thọ: Định nghĩa bảo hiểm phi nhân thọ là loại hình bảo hiểm thương mại cam kết chi trả bồi thường khi xảy ra tổn thất về vật chất hoặc tai nạn con người, với đặc trưng là hợp đồng có thời hạn ngắn, phí bảo hiểm được tính theo mức độ rủi ro và thời gian bảo hiểm.

  • Mô hình quản lý thu phí bảo hiểm: Bao gồm các yếu tố như quản lý đối tượng tham gia, quản lý mức thu, quy trình thu phí, và tổ chức quản lý thu phí nhằm đảm bảo nguồn thu ổn định và giảm thiểu rủi ro trục lợi.

  • Các khái niệm chính: Phí bảo hiểm, đối tượng tham gia bảo hiểm (cá nhân, tổ chức), quy trình thu phí, nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu (thu nhập, nhận thức khách hàng, chất lượng nguồn nhân lực, công tác tuyên truyền, uy tín công ty).

Phương pháp nghiên cứu

  • Nguồn dữ liệu: Sử dụng số liệu thứ cấp từ báo cáo nội bộ Công ty Bảo hiểm PJICO Quảng Ninh giai đoạn 2014-2016, tài liệu ngành bảo hiểm, các nghiên cứu liên quan; đồng thời thu thập số liệu sơ cấp qua khảo sát 137 khách hàng tham gia bảo hiểm phi nhân thọ tại Quảng Ninh năm 2016.

  • Phương pháp chọn mẫu: Áp dụng công thức Slovin với sai số 5%, chọn mẫu khách hàng đã tham gia đồng thời 3 loại sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ để đảm bảo tính đại diện.

  • Phương pháp phân tích: Kết hợp phương pháp thống kê mô tả, phân tích dãy số thời gian, so sánh số tuyệt đối và tương đối để đánh giá thực trạng và biến động công tác quản lý thu. Sử dụng bảng biểu và đồ thị để minh họa kết quả nghiên cứu.

  • Timeline nghiên cứu: Thu thập và phân tích số liệu từ năm 2014 đến 2016, khảo sát năm 2016, đề xuất giải pháp đến năm 2020.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tổng doanh thu phí bảo hiểm phi nhân thọ giảm sút rõ rệt: Năm 2014, doanh thu đạt 49.332 triệu đồng, nhưng năm 2015 giảm xuống còn 19.367 triệu đồng, tương ứng giảm 60,74%. Năm 2016 tiếp tục giảm nhẹ 0,58% so với năm 2015, cho thấy tốc độ tăng trưởng bình quân chỉ khoảng 0,62%.

  2. Danh mục sản phẩm đa dạng nhưng cạnh tranh cao: Công ty cung cấp 10 sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ chủ yếu như bảo hiểm hàng hóa, tàu biển, xe máy, cháy nổ, kỹ thuật. Tuy nhiên, các sản phẩm này đang chịu sự cạnh tranh gay gắt từ các doanh nghiệp lớn như Bảo Việt, PVI, MIC trên địa bàn Quảng Ninh.

  3. Nhân tố ảnh hưởng đến công tác quản lý thu: Khảo sát cho thấy thu nhập của người tham gia, nhận thức về bảo hiểm, chất lượng nguồn nhân lực và công tác tuyên truyền là những yếu tố quyết định đến hiệu quả thu phí. Ví dụ, hơn 70% khách hàng đánh giá mức phí bảo hiểm là hợp lý nhưng vẫn còn khoảng 30% chưa hiểu rõ về quyền lợi bảo hiểm.

  4. Quy trình thu và quản lý thu còn nhiều hạn chế: Khách hàng phản ánh thủ tục thu phí và quản lý chưa thực sự thuận tiện, gây khó khăn trong việc tiếp cận dịch vụ. Đồng thời, công tác phân cấp quản lý thu phí tại công ty chưa tối ưu, ảnh hưởng đến hiệu quả thu và quản lý nguồn thu.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của sự giảm sút doanh thu là do cạnh tranh thị trường ngày càng gay gắt, cùng với nhận thức của khách hàng về bảo hiểm phi nhân thọ còn hạn chế. So với các doanh nghiệp như Bảo hiểm PVI, với doanh thu 6.675 tỷ đồng năm 2015 và dịch vụ chăm sóc khách hàng chuyên nghiệp, PJICO Quảng Ninh còn nhiều điểm cần cải thiện. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thu phí và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả công tác thu.

Biểu đồ doanh thu qua các năm có thể minh họa rõ sự biến động giảm mạnh năm 2015 và duy trì mức thấp năm 2016, phản ánh áp lực cạnh tranh và hạn chế trong quản lý thu. Bảng so sánh các nhân tố ảnh hưởng cũng cho thấy nhận thức khách hàng và chất lượng nhân lực là những điểm cần tập trung cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Phát triển đa dạng sản phẩm mới phù hợp nhu cầu khách hàng: Tập trung nghiên cứu và phát triển các sản phẩm bảo hiểm phi nhân thọ có tính cạnh tranh cao, đáp ứng nhu cầu thực tế của khách hàng tại Quảng Ninh. Thời gian thực hiện: 2018-2020. Chủ thể: Ban phát triển sản phẩm công ty.

  2. Mở rộng và nâng cao hiệu quả kênh phân phối: Tăng cường mạng lưới đại lý, hợp tác với các tổ chức trung gian như ngân hàng, bưu điện để đa dạng hóa kênh bán hàng, giảm chi phí và tiếp cận khách hàng nhanh hơn. Thời gian: 2018-2019. Chủ thể: Phòng kinh doanh và marketing.

  3. Tăng cường công tác marketing và tuyên truyền: Sử dụng đa dạng công cụ truyền thông như quảng cáo trên truyền hình, mạng xã hội, tờ rơi, website để nâng cao nhận thức khách hàng về lợi ích và quyền lợi bảo hiểm phi nhân thọ. Thời gian: liên tục từ 2017. Chủ thể: Phòng marketing.

  4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực: Tổ chức đào tạo chuyên môn, kỹ năng bán hàng và chăm sóc khách hàng cho đội ngũ cán bộ thu phí và đại lý, đảm bảo phục vụ khách hàng chuyên nghiệp và hiệu quả. Thời gian: 2017-2018. Chủ thể: Phòng nhân sự và đào tạo.

  5. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thu phí: Xây dựng hệ thống quản lý thu phí điện tử, giảm thiểu thủ tục giấy tờ, tăng tính minh bạch và thuận tiện cho khách hàng. Thời gian: 2018-2020. Chủ thể: Ban công nghệ thông tin.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Lãnh đạo và quản lý doanh nghiệp bảo hiểm phi nhân thọ: Giúp hiểu rõ thực trạng và các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý thu, từ đó hoạch định chiến lược phát triển phù hợp.

  2. Nhân viên kinh doanh và đại lý bảo hiểm: Nắm bắt các yếu tố ảnh hưởng đến công tác thu phí, nâng cao kỹ năng tư vấn và chăm sóc khách hàng.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước về bảo hiểm: Tham khảo để xây dựng chính sách, quy định hỗ trợ phát triển thị trường bảo hiểm phi nhân thọ bền vững.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành quản lý kinh tế, tài chính - bảo hiểm: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý thu bảo hiểm phi nhân thọ, làm tài liệu tham khảo học thuật.

Câu hỏi thường gặp

  1. Bảo hiểm phi nhân thọ là gì?
    Bảo hiểm phi nhân thọ là loại hình bảo hiểm thương mại cam kết chi trả bồi thường khi xảy ra tổn thất về tài sản hoặc tai nạn con người trong thời hạn hợp đồng. Ví dụ như bảo hiểm xe cơ giới, bảo hiểm cháy nổ.

  2. Tại sao công tác quản lý thu bảo hiểm phi nhân thọ lại quan trọng?
    Quản lý thu tốt giúp doanh nghiệp đảm bảo nguồn thu ổn định, nâng cao năng lực tài chính và giảm thiểu rủi ro trục lợi, từ đó phát triển bền vững trên thị trường cạnh tranh.

  3. Những nhân tố nào ảnh hưởng đến công tác quản lý thu?
    Bao gồm thu nhập và nhận thức của khách hàng, chất lượng nguồn nhân lực, công tác tuyên truyền quảng bá, uy tín và hình ảnh công ty bảo hiểm.

  4. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả công tác thu bảo hiểm?
    Phát triển sản phẩm phù hợp, mở rộng kênh phân phối, tăng cường marketing, đào tạo nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thu phí.

  5. Công ty Bảo hiểm PJICO Quảng Ninh có những sản phẩm bảo hiểm nào?
    Công ty cung cấp đa dạng sản phẩm như bảo hiểm hàng hóa, tàu biển, xe cơ giới, bảo hiểm cháy nổ, bảo hiểm kỹ thuật và bảo hiểm con người phi nhân thọ.

Kết luận

  • Công tác quản lý thu bảo hiểm phi nhân thọ tại Công ty Bảo hiểm PJICO Quảng Ninh giai đoạn 2014-2016 còn nhiều hạn chế, thể hiện qua sự giảm sút doanh thu và hiệu quả quản lý chưa cao.
  • Các nhân tố ảnh hưởng chính gồm thu nhập, nhận thức khách hàng, chất lượng nguồn nhân lực và công tác tuyên truyền.
  • Đề xuất các giải pháp phát triển sản phẩm, mở rộng kênh phân phối, tăng cường marketing, đào tạo nhân lực và ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu quả quản lý thu.
  • Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn quan trọng, hỗ trợ công ty và các bên liên quan hoạch định chính sách phát triển bền vững.
  • Tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và cập nhật số liệu sau năm 2020 để đánh giá hiệu quả các giải pháp đã triển khai.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả quản lý thu bảo hiểm phi nhân thọ tại doanh nghiệp của bạn!