Nâng cao sự tham gia của học sinh lớp 10 qua hoạt động thông tin khoảng trống trong tiết nói tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo

• Tác giả: Nguyễn Thị Hương
• Người hướng dẫn: Assoc. Nguyễn Văn Độ
• Trường học: Hanoi University of Languages and International Studies
• Chuyên ngành: English Teaching Methodology
• Đề tài: Hiệu quả của hoạt động thông tin khoảng trống trong việc khuyến khích học sinh lớp 10 tham gia tiết nói tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo
• Loại tài liệu: M.A Minor Thesis
• Năm xuất bản: 2013
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• ABSTRACT
• TABLE OF CONTENTS
• LIST OF ABBREVIATIONS
• LIST OF CHARTS AND TABLES
• PART A. INTRODUCTION
• A.1. Purpose and significance of the study
• A.2. Research Questions
• A.3. Method of the study
• A.4. Scope of the study
• A.5. Overview of the thesis
• PART B. DEVELOPMENT
• CHAPTER 1. LITERATURE REVIEW
• 1.1. Definitions of speaking
• 1.2. Importance of teaching speaking in FLT
• 1.3. Communicative Language Teaching (CLT)
• 1.3.1. Notion and purposes of CLT
• 1.3.2. Characteristics of CLT
• 1.4. Characteristics of successful speaking activities
• 1.5. Information Gap Activities (IGA)
• 1.5.1. Definition of Information Gap Activity
• CHAPTER 2. RESEARCH METHODOLOGY
• 2.1. The research method
• 2.2. Participants of the study
• 2.2.1. The teacher researcher
• 2.2.2. Samples for the control group and the experimental one
• 2.2.3. Samples for the interviews
• 2.3. Variables of the study
• 2.4. Data collection instruments
• 2.4.1. Students’ interaction self-reports (Appendix B)
• 2.5. The intervention of IGA
• CHAPTER 3. DATA ANALYSIS, FINDINGS AND DISCUSSION
• 3.1. Students’ participation before the experiment
• 3.1.1. Students’ on-task behaviour in two observed lessons
• 3.1.2. Students’ interaction times in two observed lessons
• 3.2. Students’ participation at the experimental stage
• 3.2.1. Students’ on task behaviour
• 3.2.2. Students’ interaction times
• 3.2.3. Comparison of participation levels of the experimental group before and during the experiment
• 3.2.4. Comparison of the control group’s participation level and the experimental group’s at the experimental stage
• 3.2.5. Teachers’ and students’ attitudes towards the implementation of IGA in speaking lessons
• 3.3. Discussion on the findings
• 3.4. Summary of the study
• 3.5. The limitations and suggestions for further study
• Appendix A: Observation sheet
• Appendix B: Students’ interaction self-report
• Appendix C: Questionnaire for experimental group
• Appendix D: INTERVIEW QUESTIONS
• Appendix E: Speaking lesson plan (Experimental stage)
• Appendix F: Handouts, cards, pictures for the sample plan lesson

I. Tổng quan về hiệu quả của hoạt động thông tin khoảng trống

Hoạt động thông tin khoảng trống (IGA) đã trở thành một phương pháp giảng dạy hiệu quả trong việc khuyến khích học sinh lớp 10 tham gia vào tiết nói tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo. Nghiên cứu này nhằm làm rõ tác động của IGA đến sự tham gia của học sinh trong các tiết học nói. Việc áp dụng IGA không chỉ giúp học sinh cải thiện kỹ năng nói mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực và thú vị.

1.1. Định nghĩa hoạt động thông tin khoảng trống

Hoạt động thông tin khoảng trống là một phương pháp giảng dạy trong đó học sinh cần phải chia sẻ thông tin với nhau để hoàn thành nhiệm vụ. Điều này tạo ra sự tương tác và khuyến khích học sinh sử dụng ngôn ngữ một cách tự nhiên.

1.2. Lợi ích của hoạt động thông tin khoảng trống

Hoạt động này không chỉ giúp học sinh tăng cường khả năng giao tiếp mà còn phát triển kỹ năng lắng nghe và hợp tác. Học sinh sẽ cảm thấy thoải mái hơn khi nói tiếng Anh trong môi trường nhóm nhỏ.

II. Vấn đề tham gia của học sinh lớp 10 tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo

Mặc dù có nhiều nỗ lực trong việc cải thiện kỹ năng nói của học sinh, nhưng sự tham gia của học sinh lớp 10 tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo vẫn còn hạn chế. Nhiều học sinh cảm thấy thiếu tự tin và không muốn phát biểu trong lớp. Điều này ảnh hưởng đến khả năng phát triển ngôn ngữ của họ.

2.1. Nguyên nhân dẫn đến sự thiếu tham gia

Một số nguyên nhân chính bao gồm sự thiếu động lực, áp lực từ bạn bè và sự sợ hãi khi phát biểu trước lớp. Những yếu tố này cần được giải quyết để khuyến khích học sinh tham gia nhiều hơn.

2.2. Tác động của việc thiếu tham gia đến kỹ năng nói

Sự thiếu tham gia không chỉ làm giảm khả năng nói của học sinh mà còn ảnh hưởng đến sự tự tin và động lực học tập của họ. Điều này có thể dẫn đến việc học sinh không đạt được kết quả tốt trong các kỳ thi.

III. Phương pháp áp dụng hoạt động thông tin khoảng trống trong giảng dạy

Để nâng cao sự tham gia của học sinh, giáo viên cần áp dụng các phương pháp giảng dạy hiệu quả, trong đó có hoạt động thông tin khoảng trống. Phương pháp này giúp học sinh tương tác và thực hành nói một cách tự nhiên.

3.1. Thiết kế hoạt động thông tin khoảng trống

Giáo viên cần thiết kế các hoạt động IGA phù hợp với trình độ và sở thích của học sinh. Các hoạt động này nên khuyến khích sự tham gia của tất cả học sinh trong lớp.

3.2. Đánh giá hiệu quả của hoạt động

Sau khi áp dụng IGA, giáo viên nên thu thập phản hồi từ học sinh để đánh giá hiệu quả của hoạt động. Điều này giúp điều chỉnh phương pháp giảng dạy cho phù hợp hơn.

IV. Kết quả nghiên cứu về sự tham gia của học sinh

Nghiên cứu cho thấy rằng việc áp dụng hoạt động thông tin khoảng trống đã làm tăng đáng kể mức độ tham gia của học sinh lớp 10 trong các tiết học nói. Học sinh cảm thấy tự tin hơn khi giao tiếp và có xu hướng tham gia tích cực hơn.

4.1. So sánh giữa nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng

Kết quả cho thấy nhóm học sinh tham gia hoạt động IGA có sự cải thiện rõ rệt về mức độ tham gia so với nhóm không tham gia. Điều này chứng tỏ hiệu quả của phương pháp này.

4.2. Phản hồi từ học sinh về hoạt động

Học sinh đã bày tỏ sự thích thú với các hoạt động IGA và cảm thấy chúng giúp họ cải thiện kỹ năng nói. Nhiều học sinh cho biết họ cảm thấy thoải mái hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh.

V. Kết luận và triển vọng tương lai

Hoạt động thông tin khoảng trống đã chứng minh được hiệu quả trong việc khuyến khích học sinh lớp 10 tham gia vào tiết nói tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo. Việc áp dụng phương pháp này cần được mở rộng và cải tiến để đạt được kết quả tốt hơn trong tương lai.

5.1. Đề xuất cho giáo viên

Giáo viên nên tiếp tục áp dụng và phát triển các hoạt động IGA trong giảng dạy. Điều này sẽ giúp học sinh nâng cao kỹ năng nói và tự tin hơn trong giao tiếp.

5.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Cần có thêm nhiều nghiên cứu về hiệu quả của các phương pháp giảng dạy khác nhau trong việc nâng cao sự tham gia của học sinh. Điều này sẽ giúp cải thiện chất lượng giảng dạy và học tập.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự phát triển mạnh mẽ của tiếng Anh như một ngôn ngữ giao tiếp quốc tế, việc nâng cao kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh trung học phổ thông trở nên cấp thiết. Tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, tỉnh Bắc Ninh, học sinh lớp 10 gặp nhiều khó khăn trong việc tham gia các hoạt động nói tiếng Anh do thiếu động lực và phương pháp giảng dạy chưa phù hợp. Theo quan sát, tỷ lệ tham gia tích cực trong các tiết học nói chỉ đạt khoảng 33%, thấp hơn nhiều so với yêu cầu phát triển kỹ năng giao tiếp. Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đánh giá hiệu quả của việc sử dụng các hoạt động điền thông tin (Information Gap Activities - IGA) trong việc tăng cường sự tham gia của học sinh lớp 10 trong các tiết học nói tại trường.

Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong 8 tuần học tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, với đối tượng là 90 học sinh lớp 10 thuộc hai lớp 10A5 và 10A6. Mục tiêu cụ thể là khảo sát mức độ tham gia của học sinh trước và sau khi áp dụng IGA, đồng thời thu thập ý kiến của giáo viên và học sinh về phương pháp này. Kết quả nghiên cứu dự kiến sẽ góp phần nâng cao nhận thức của giáo viên về việc áp dụng các hoạt động giao tiếp hiệu quả, từ đó cải thiện chất lượng giảng dạy kỹ năng nói tiếng Anh và tăng cường sự tương tác trong lớp học.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

• Lý thuyết về kỹ năng nói trong giảng dạy ngoại ngữ: Theo Chaney (1998) và Nunan (2003), kỹ năng nói là quá trình xây dựng và chia sẻ ý nghĩa thông qua biểu tượng ngôn ngữ, đòi hỏi sự tương tác hai chiều giữa người nói và người nghe. Kỹ năng này được xem là trọng tâm trong việc học ngoại ngữ vì nó phản ánh khả năng giao tiếp thực tế.

• Mô hình Communicative Language Teaching (CLT): CLT nhấn mạnh việc học ngôn ngữ thông qua giao tiếp thực tế, tạo cơ hội cho học sinh phát triển năng lực giao tiếp chứ không chỉ tập trung vào cấu trúc ngôn ngữ. Các hoạt động trong CLT thường bao gồm làm việc nhóm, trao đổi thông tin nhằm thúc đẩy sự tương tác và đàm phán ý nghĩa.

• Khái niệm và đặc điểm của Information Gap Activities (IGA): IGA là các hoạt động trong đó học sinh có thông tin khác nhau và phải trao đổi để hoàn thành nhiệm vụ chung. IGA được chia thành hai loại chính: một chiều (one-way) và hai chiều (two-way). Các hoạt động này giúp tăng động lực học tập, đảm bảo sự tham gia đồng đều và phát triển kỹ năng đàm phán ý nghĩa.

• Khái niệm về sự tham gia của học sinh: Sự tham gia được hiểu là mức độ học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, đặc biệt là trong các hoạt động nói. Sự tham gia cao giúp cải thiện kỹ năng ngôn ngữ và tạo môi trường học tập tích cực.

Phương pháp nghiên cứu

• Phương pháp nghiên cứu: Nghiên cứu sử dụng phương pháp thực nghiệm bán kiểm soát (quasi-experimental) với hai nhóm mẫu gồm 90 học sinh lớp 10, chia thành nhóm thực nghiệm (45 học sinh lớp 10A6) và nhóm đối chứng (45 học sinh lớp 10A5).

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập qua quan sát lớp học, báo cáo tự đánh giá của học sinh, bảng hỏi và phỏng vấn giáo viên cùng học sinh.

• Phương pháp phân tích: Dữ liệu định lượng từ quan sát và báo cáo tự đánh giá được xử lý thống kê mô tả để so sánh mức độ tham gia trước và sau khi áp dụng IGA. Dữ liệu định tính từ phỏng vấn được phân tích nội dung nhằm làm rõ thái độ và nhận thức của giáo viên, học sinh về phương pháp.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu kéo dài 8 tuần, trong đó 2 tuần đầu tiến hành quan sát trước can thiệp, 4 tuần tiếp theo áp dụng IGA trong các tiết học nói của nhóm thực nghiệm, và 2 tuần cuối quan sát đánh giá sau can thiệp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Mức độ tham gia trước can thiệp: Qua quan sát, nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng có mức độ tham gia tương đương, lần lượt là 33,15% và 35,09% thời gian học tập trên lớp, với trung bình mỗi học sinh tương tác khoảng 3 lần trong một tiết học 45 phút.

2. Mức độ tham gia sau khi áp dụng IGA: Nhóm thực nghiệm có sự tăng đáng kể về mức độ tham gia, đạt trung bình 56,02% thời gian trên lớp, tăng 22,87% so với trước can thiệp. Số lần tương tác trung bình của mỗi học sinh tăng lên gần 4 lần mỗi tiết. Trong khi đó, nhóm đối chứng không có sự thay đổi đáng kể, duy trì mức tham gia khoảng 36,11%.

3. Sự phân bố tham gia đồng đều: Quan sát cho thấy trong nhóm thực nghiệm, sự tham gia của học sinh trở nên đồng đều hơn, giảm thiểu tình trạng một số học sinh chiếm ưu thế trong giao tiếp, đồng thời tăng cơ hội cho học sinh nhút nhát hoặc yếu hơn tham gia.

4. Thái độ của giáo viên và học sinh: 100% giáo viên tham gia phỏng vấn đánh giá cao hiệu quả của IGA trong việc tăng cường sự tham gia và tạo môi trường học tập tích cực. Hơn 95% học sinh trong nhóm thực nghiệm bày tỏ sự hài lòng với phương pháp, cảm thấy hứng thú và mong muốn tiếp tục được học theo hình thức này.

Thảo luận kết quả

Việc áp dụng IGA đã tạo ra môi trường giao tiếp tự nhiên, khuyến khích học sinh sử dụng tiếng Anh nhiều hơn thông qua các hoạt động trao đổi thông tin có mục đích rõ ràng. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về hiệu quả của IGA trong việc tăng động lực và sự tham gia của học sinh. Sự tăng trưởng về thời gian tham gia và số lần tương tác phản ánh rõ ràng sự cải thiện trong việc sử dụng ngôn ngữ thực tế.

Biểu đồ so sánh mức độ tham gia trước và sau can thiệp minh họa sự khác biệt rõ rệt giữa nhóm thực nghiệm và nhóm đối chứng, cho thấy IGA là công cụ hiệu quả để nâng cao kỹ năng nói và sự tương tác trong lớp học. Ngoài ra, sự đồng đều trong tham gia cũng góp phần giảm áp lực cho học sinh nhút nhát, tạo điều kiện phát triển kỹ năng giao tiếp toàn diện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Áp dụng rộng rãi IGA trong giảng dạy tiếng Anh: Giáo viên nên tích cực thiết kế và lồng ghép các hoạt động điền thông tin phù hợp với trình độ và chủ đề bài học nhằm tăng cường sự tham gia của học sinh. Mục tiêu đạt được là tăng thời gian tương tác của học sinh lên ít nhất 50% trong các tiết học nói trong vòng 1 học kỳ.

2. Đào tạo giáo viên về kỹ thuật tổ chức IGA: Các trường và trung tâm đào tạo cần tổ chức các khóa bồi dưỡng chuyên sâu về phương pháp IGA, giúp giáo viên nâng cao kỹ năng thiết kế bài giảng và quản lý lớp học hiệu quả. Thời gian triển khai đề xuất trong 6 tháng tới, do phòng đào tạo chủ trì.

3. Tăng cường hỗ trợ học sinh yếu, nhút nhát: Giáo viên cần chú ý tạo điều kiện cho học sinh ít tự tin tham gia thông qua các hoạt động nhóm nhỏ, khuyến khích và hỗ trợ cá nhân. Mục tiêu là giảm tỷ lệ học sinh không tham gia xuống dưới 10% trong các tiết học nói.

4. Cải thiện điều kiện vật chất lớp học: Sắp xếp bàn ghế linh hoạt, trang bị đầy đủ tài liệu, thiết bị hỗ trợ để tạo môi trường học tập thân thiện, thuận lợi cho các hoạt động giao tiếp. Chủ thể thực hiện là ban giám hiệu nhà trường, trong vòng 1 năm tới.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giáo viên tiếng Anh trung học phổ thông: Nghiên cứu cung cấp phương pháp cụ thể và minh chứng thực tiễn giúp giáo viên nâng cao hiệu quả giảng dạy kỹ năng nói, tăng cường sự tham gia của học sinh trong lớp.

2. Nhà quản lý giáo dục và cán bộ đào tạo giáo viên: Tài liệu là cơ sở để xây dựng chương trình bồi dưỡng, nâng cao năng lực sư phạm cho giáo viên, đồng thời phát triển các chính sách hỗ trợ đổi mới phương pháp dạy học.

3. Sinh viên và nghiên cứu sinh ngành Sư phạm tiếng Anh: Luận văn cung cấp khung lý thuyết và phương pháp nghiên cứu thực nghiệm mẫu, giúp học viên hiểu rõ cách thiết kế và triển khai nghiên cứu trong lĩnh vực giảng dạy ngoại ngữ.

4. Các nhà nghiên cứu về phương pháp giảng dạy ngoại ngữ: Kết quả nghiên cứu góp phần làm phong phú thêm kho tàng kiến thức về ứng dụng các hoạt động giao tiếp trong lớp học, đồng thời mở ra hướng nghiên cứu tiếp theo về hiệu quả của các hoạt động tương tác khác.

Câu hỏi thường gặp

1. Information Gap Activities là gì và tại sao lại hiệu quả trong dạy nói tiếng Anh?
   Information Gap Activities là các hoạt động trong đó học sinh có thông tin khác nhau và phải trao đổi để hoàn thành nhiệm vụ chung. Chúng tạo ra nhu cầu giao tiếp thực tế, giúp học sinh tăng động lực và thời gian sử dụng tiếng Anh trong lớp.

2. Làm thế nào để đánh giá mức độ tham gia của học sinh trong các tiết học nói?
   Mức độ tham gia được đánh giá qua quan sát hành vi on-task, số lần tương tác của học sinh trong tiết học, kết hợp với báo cáo tự đánh giá và phỏng vấn để đảm bảo tính khách quan và toàn diện.

3. Có thể áp dụng IGA cho các cấp học khác ngoài lớp 10 không?
   Có, IGA là phương pháp linh hoạt có thể điều chỉnh phù hợp với trình độ và độ tuổi của học sinh từ tiểu học đến đại học, miễn là được thiết kế phù hợp với mục tiêu và năng lực của người học.

4. Những khó khăn thường gặp khi triển khai IGA là gì?
   Khó khăn bao gồm việc chuẩn bị tài liệu phù hợp, quản lý lớp học khi học sinh làm việc nhóm, và sự e ngại của học sinh nhút nhát khi phải giao tiếp nhiều. Giáo viên cần có kỹ năng tổ chức và hỗ trợ để khắc phục.

5. Làm sao để khuyến khích học sinh yếu, nhút nhát tham gia tích cực hơn trong IGA?
   Giáo viên nên tạo môi trường thân thiện, sử dụng nhóm nhỏ, khích lệ và hỗ trợ cá nhân, đồng thời lựa chọn chủ đề gần gũi, dễ tiếp cận để tăng sự tự tin cho học sinh.

Kết luận

• Việc áp dụng Information Gap Activities đã giúp tăng đáng kể mức độ tham gia của học sinh lớp 10 trong các tiết học nói tại trường THPT Nguyễn Đăng Đạo, với mức tăng trung bình trên 22% thời gian on-task.
• Số lần tương tác trung bình của học sinh trong tiết học cũng tăng từ 3 lên gần 4 lần, cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong việc sử dụng tiếng Anh giao tiếp.
• Sự tham gia của học sinh trở nên đồng đều hơn, giảm bớt sự chi phối của nhóm học sinh mạnh, tạo điều kiện cho học sinh yếu và nhút nhát phát huy khả năng.
• Giáo viên và học sinh đều có thái độ tích cực, đánh giá cao hiệu quả và mong muốn tiếp tục áp dụng phương pháp này trong giảng dạy.
• Các bước tiếp theo nên tập trung vào đào tạo giáo viên, mở rộng áp dụng IGA và nghiên cứu sâu hơn về tác động của các hoạt động giao tiếp khác trong dạy học tiếng Anh.

Hãy bắt đầu áp dụng Information Gap Activities ngay hôm nay để nâng cao hiệu quả giảng dạy kỹ năng nói và tạo môi trường học tập năng động, tích cực cho học sinh!