I. Tổng Quan Hệ Thống Dữ Liệu Web Quản Lý Tại ĐHQGHN
Đào tạo tín chỉ là một hình thức đào tạo tiên tiến. Nó được áp dụng rộng rãi trên thế giới. Tại Việt Nam, từ năm 1995 đã có trường thí điểm áp dụng hình thức này. Năm 2010, Bộ GD&ĐT yêu cầu tất cả các trường Đại học và cao đẳng thực hiện áp dụng đào tạo theo hình thức tín chỉ. Qua khảo sát ở một số trường Đại học và cao đẳng đã áp dụng hình thức đào tạo theo tín chỉ, việc quản lý và vận hành đào tạo theo hình thức mới này gặp rất nhiều khó khăn. Từ khó khăn của cán bộ quản lý đào tạo khi tạo ra các lớp tín chỉ ở đầu mỗi học kỳ, việc tư vấn hỗ trợ cho học viên khi thực hiện đăng ký cho đến những khó khăn của học viên khi thực hiện đăng ký. Mặc dù hiện nay đã có một số hệ thống hỗ trợ đăng ký được xây dựng nhưng các hệ thống này vẫn còn tồn tại những mặt còn hạn chế và chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế trong công tác quản lý của cán bộ quản lý đào tạo cũng như công tác đăng ký môn học của học viên.
1.1. Giới Thiệu Về Hệ Thống Quản Lý Đào Tạo Tín Chỉ
Hệ thống quản lý đào tạo tín chỉ là một giải pháp toàn diện. Nó hỗ trợ các trường đại học và cao đẳng trong việc quản lý quy trình đào tạo. Hệ thống này bao gồm nhiều chức năng, từ lập kế hoạch học tập đến quản lý điểm số. Nó giúp cải thiện hiệu quả quản lý và nâng cao chất lượng đào tạo. Hệ thống này còn giúp sinh viên dễ dàng theo dõi tiến trình học tập của mình.
1.2. Vai Trò Của Hệ Thống Dữ Liệu Web Trong Quản Lý
Hệ thống dữ liệu web đóng vai trò then chốt trong quản lý đào tạo tín chỉ. Nó cung cấp nền tảng để lưu trữ, xử lý và truy xuất thông tin. Hệ thống này giúp các trường đại học quản lý dữ liệu một cách hiệu quả. Nó còn giúp sinh viên và giảng viên dễ dàng truy cập thông tin cần thiết. Hệ thống dữ liệu web giúp cải thiện tính minh bạch và hiệu quả của quy trình quản lý.
II. Thách Thức Quản Lý Dữ Liệu Web Tại ĐHQGHN Hiện Nay
Dựa trên khảo sát hiện trạng quy trình nghiệp vụ đăng ký môn học trong đào tạo theo hình thức tín chỉ và dựa vào khảo sát sơ bộ một số giải pháp đăng ký đã được áp dụng hiện nay (xem Phụ lục 01). Có thể thấy rằng quy trình đăng ký môn học của học viên trong đào tạo theo hình thức tín chỉ hiện nay còn tồn tại một số hạn chế chưa giải quyết được như sau: Các cán bộ quản lý khi tạo lớp tín chỉ dự kiến còn phải làm thủ công và sử dụng nhiều công cụ khác nhau hỗ trợ. Hầu hết các công cụ này đều không phải là công cụ chuyên môn hỗ trợ do vậy mà việc xếp các lớp tín chỉ dự kiến vào các phòng học khác nhau cho khỏi trùng lặp khiến cho cán bộ quản lý đào tạo gặp rất nhiều khó khăn.
2.1. Khó Khăn Trong Quản Lý Lớp Tín Chỉ Dự Kiến
Việc quản lý lớp tín chỉ dự kiến gặp nhiều khó khăn. Cán bộ quản lý phải làm thủ công và sử dụng nhiều công cụ hỗ trợ. Các công cụ này thường không chuyên dụng, gây khó khăn trong việc xếp lớp và bố trí phòng học. Điều này dẫn đến trùng lặp và lãng phí nguồn lực. Cần có một hệ thống quản lý lớp tín chỉ dự kiến hiệu quả hơn.
2.2. Vấn Đề Tư Vấn Học Tập Cho Sinh Viên
Trước đăng ký, học viên cần được cán bộ làm công tác tư vấn học tập tư vấn và việc tư vấn này phải được xác nhận lại. Tuy nhiên, thực tế hiện nay các trường đang gặp phải vấn đề thiếu nghiêm trọng nguồn cán bộ tư vấn trong khi số lượng học viên rất đông gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ đào tạo.
2.3. Quá Tải Hệ Thống Đăng Ký Môn Học
Ở thời điểm đăng ký môn học, số lượng học viên đăng ký rất đông gây ra quá tải dành cho hệ thống đăng ký dẫn đến nhiều vấn đề phát sinh như: không đăng ký được, đăng ký được nhưng nhầm lớp, không thể đăng ký lớp phù hợp .v… Các vấn đề phát sinh gây khó khăn cho cán bộ quản lý đào tạo quản lý việc đăng ký cũng như là gây khó khăn công tác tổ chức học tập và qua đó cũng làm ảnh hưởng đến tiến độ đào tạo của nhà trường.
III. Cách Xây Dựng Hệ Thống Dữ Liệu Web Quản Lý Hiệu Quả
Dựa trên các khó khăn và hạn chế còn tồn tại thông qua việc khảo sát hiện trạng quy trình nghiệp vụ đăng ký môn học trong đào tạo theo hình thức tín chỉ và dựa vào việc khảo sát sơ bộ một số giải pháp đăng ký đã được áp dụng hiện nay. Dưới đây là một số giải pháp giải quyết một phần các hạn chế còn tồn tại để có một hệ thống hỗ trợ công tác đăng ký môn học tốt hơn hỗ trợ cho học viên cũng như cán bộ quản lý đào tạo:
3.1. Xây Dựng Hệ Thống Hỗ Trợ Đăng Ký Môn Học
Xây dựng hệ thống hỗ trợ đăng ký môn học trong đào tạo tín chỉ. Hệ thống này cung cấp các giải pháp hỗ trợ cho cán bộ quản lý có thể quản lý tra cứu thông tin cần sử dụng khi tạo lập lớp tín chỉ: bố trí phòng học cho các lớp tín chỉ, tra cứu thông tin môn cần học trong học kỳ tiếp theo các khóa học .v…
3.2. Tự Động Hóa Công Tác Tư Vấn Học Tập
Tự động hóa công tác tư vấn cho học viên bằng cách đưa ra các thông tin cho từng học viên như: môn đã học, môn đã học và đã đạt, môn đã học và chưa đạt, môn chưa học, môn cần học trong học kỳ tiếp theo, số lượng tín chỉ có thể được phép đăng ký, danh sách lớp tín chỉ trong học kỳ tiếp theo .v…cũng căn cứ trên các thông tin như trên, hệ thống tự động tạo lập các ràng buộc cho học viên khi đăng ký môn học như: được phép đăng ký môn nào, không được phép môn nào do chưa đạt điều kiện về môn tiên quyết hoặc là một số ràng buộc khác.
3.3. Phân Luồng Học Viên Đăng Ký Môn Học
Hệ thống đăng ký môn học sử dụng giải pháp phân luồng học viên đăng ký để giải quyết bài toán quá tải cho hệ thống đăng ký bằng việc phân chia các nhóm học viên đăng ký trong phạm vi chịu tải của hệ thống căn cứ ưu tiên theo thời điểm học viên đăng nhập vào hệ thống đăng ký, các học viên còn lại được bố trí sau một khoảng thời gian ngay tiếp sau.
IV. Ứng Dụng Web Service Hỗ Trợ Đăng Ký Lớp Tín Chỉ
Hệ thống đăng ký môn học sử dụng giải pháp phân luồng học viên đăng ký để giải quyết bài toán quá tải cho hệ thống đăng ký bằng việc phân chia các nhóm học viên đăng ký trong phạm vi chịu tải của hệ thống căn cứ ưu tiên theo thời điểm học viên đăng nhập vào hệ thống đăng ký, các học viên còn lại được bố trí sau một khoảng thời gian ngay tiếp sau.
4.1. Công Nghệ Web Services Trong Hệ Thống
Web services là một phần mềm được thiết kế để các thiết bị có thể tương thích với nhau. W3C đã định nghĩa web services là một phần mềm được thiết kế để các thiết bị có thể tương thích với...
4.2. Kiến Trúc Hệ Thống Web Services
Kiến trúc của web services bao gồm các thành phần chính. Các thành phần này phối hợp với nhau để cung cấp dịch vụ. Kiến trúc này đảm bảo tính linh hoạt và khả năng mở rộng của hệ thống. Nó cũng giúp hệ thống dễ dàng tích hợp với các hệ thống khác.
4.3. Các Thành Phần Của Web Services
Web services bao gồm nhiều thành phần khác nhau. Mỗi thành phần có một vai trò riêng. Các thành phần này phối hợp với nhau để cung cấp dịch vụ. Các thành phần quan trọng bao gồm SOAP, WSDL và UDDI.
V. Cài Đặt và Thử Nghiệm Hệ Thống Quản Lý Dữ Liệu Web
Thực hiện cài đặt chương trình thử nghiệm và giới thiệu cấu trúc, thứ năng cũng như là cách sử dụng khai thác hệ thống web services hỗ trợ công tác đăng ký và theo dõi tổ chức lớp học trong đào tạo tín chỉ. Cuối cùng là kết luận và hướng phát triển tiếp theo của đề tài.
5.1. Kiến Trúc Logic Hệ Thống Web Services
Kiến trúc logic của hệ thống web services được thiết kế để đảm bảo tính linh hoạt và khả năng mở rộng. Nó bao gồm các lớp khác nhau, mỗi lớp chịu trách nhiệm cho một chức năng cụ thể. Kiến trúc này giúp hệ thống dễ dàng bảo trì và nâng cấp.
5.2. Phát Triển Hệ Thống Web Services
Phát triển hệ thống web services đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về các công nghệ liên quan. Nó cũng đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các thành viên trong nhóm phát triển. Quá trình phát triển bao gồm nhiều giai đoạn, từ thiết kế đến kiểm thử.
VI. Kết Luận và Hướng Phát Triển Hệ Thống Dữ Liệu Web
Đề tài đã đưa ra được giải pháp phân tải thông qua tổ chức các hệ thống máy trạm đăng ký nhằm giảm lượng học viên truy cập vào hệ thống chính để thực hiện đăng ký. Giải pháp ứng dụng dịch vụ web vào xây dựng hệ thống nền tảng cung cấp dữ liệu cho hệ thống ứng dụng web quản lý ở tầng trên và ứng dụng web ở máy trạm. Cuối cùng là sử dụng công nghệ hướng đối tượng có sử dụng mẫu thiết kế nhằm giải quyết vấn đề ghép nối hệ thống với các hệ thống khác độc lập cũng như là nâng cao tính mềm dẻo, dễ thay đổi khi có yêu cầu thay đổi trong hoạt động đào tạo.
6.1. Đánh Giá Kết Quả Đạt Được Của Hệ Thống
Về mặt lý thuyết, đề tài này đưa ra được giải pháp phân tải thông qua tổ chức các hệ thống máy trạm đăng ký nhằm giảm lượng học viên truy cập vào hệ thống chính để thực hiện đăng ký. Giải pháp ứng dụng dịch vụ web vào xây dựng hệ thống nền tảng cung cấp dữ liệu cho hệ thống ứng dụng web quản lý ở tầng trên và ứng dụng web ở máy trạm.
6.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Cho Hệ Thống
Về phương diện thực tiễn, hệ thống dịch vụ web và ứng dụng web có khả năng triển khai trong thực tế hỗ trợ tốt cho công tác tạo lập lớp tín chỉ và tổ chức cho học viên có thể đăng ký lớp học nhanh chóng hơn, giải quyết phần nào các khó khăn hiện đang tồn tại.
