Luận Văn Tốt Nghiệp: Giáo Dục Kỹ Năng Sống Qua Hoạt Động Ngoài Giờ Cho Học Sinh Lớp 4, 5 Tại Trường Tiểu Học Nguyễn Văn Trỗi, Đà Nẵng

• Tác giả: Dương Hải Nguyên
• Người hướng dẫn: Th.S Trần Thị Kim Cúc
• Trường học: Đại học Đà Nẵng
• Chuyên ngành: Giáo dục tiểu học
• Đề tài: Giáo Dục Kỹ Năng Sống Cho Học Sinh Tiểu Học Qua Hoạt Động Ngoài Giờ
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Đà Nẵng

• LỜI CẢM ƠN
• BẢNG KÝ HIỆU CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN CỦA VIỆC GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP CHO HỌC SINH LỚP 4, 5
• 1.1. Một số vấn đề chung về Kĩ năng sống
• 1.2. Một số khái niệm
• 1.3. Quá trình hình thành kĩ năng sống
• 1.4. Cơ sở hình thành. Các giai đoạn hình thành
• 1.5. Phân loại kĩ năng sống
• 1.6. Kĩ năng nâng cao
• 1.7. Một số vấn đề về hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học
• 1.7.1. Một số khái niệm
• 1.7.2. Hoạt động giáo dục
• 1.7.3. Hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 1.7.4. Vị trí, vai trò, nhiệm vụ của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 1.7.5. Nội dung của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở tiểu học
• 1.7.6. Nguyên tắc lựa chọn nội dung của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 1.8. Những nội dung của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 1.8.1. Một số hình thức tổ chức cơ bản của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 1.8.2. Tiết chào cờ đầu tuần
• 1.8.3. Tiết hoạt động tập thể cuối tuần. Hoạt động giáo dục theo chủ điểm
• 1.8.4. Đặc điểm của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở Tiểu học
• 1.9. Một số vấn đề cơ bản về giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 4, 5 thông qua HĐNGLL
• 1.9.1. Mục tiêu, ý nghĩa của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh
• 1.9.2. Mục đích giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 4, 5 thông qua HĐNGLL
• 1.9.3. Nội dung giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 4, 5 thông qua HĐNGLL
• 1.9.4. Vai trò của HĐNGLL đối với việc giáo dục KNS cho học sinh lớp 4, 5
• 1.9.5. Tầm quan trọng của việc giáo dục kĩ năng sống thông qua các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 1.9.6. Đặc điểm tâm sinh lý của học sinh lớp 4, 5
• 1.9.6.1. Đặc điểm về cơ thể
• 1.9.6.2. Đặc điểm về hoạt động và môi trường sống
• 1.9.6.3. Đặc điểm về hoạt động
• 1.9.6.4. Đặc điểm về môi trường sống
• 1.9.6.5. Đặc điểm về nhận thức
• 1.9.6.6. Đặc điểm về nhân cách
• 1.9.6.7. Xúc cảm – tình cảm
• 1.10. TIỂU KẾT CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG CỦA VIỆC GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP CHO HỌC SINH LỚP 4, 5, TRƯỜNG TIỂU HỌC NGUYỄN VĂN TRỖI, THÀNH PHỐ ĐÀ NẴNG
• 2.1. Mục đích, đối tượng, nội dung, phương pháp khảo sát
• 2.1.1. Mục đích khảo sát
• 2.1.2. Đối tượng khảo sát
• 2.1.3. Nội dung khảo sát
• 2.1.4. Phương pháp khảo sát
• 2.2. Kết quả khảo sát thực trạng
• 2.2.1. Nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, học sinh và phụ huynh học sinh về việc giáo dục kĩ năng sống thông qua HĐNGLL cho học sinh lớp 4, 5 trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
• 2.2.2. Thực trạng về việc thực hiện nội dung giáo dục kĩ năng sống thông qua HĐNGLL cho học sinh lớp 4, 5 trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
• 2.2.3. Thực trạng về hình thức tổ chức giáo dục kĩ năng sống thông qua HĐNGLL cho học sinh lớp 4, 5 trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
• 2.2.4. Thực trạng về việc sử dụng các phương pháp tổ chức giáo dục KNS thông qua HĐNGLL cho học sinh lớp 4, 5 trường tiểu học Nguyễn Văn Trỗi
• 2.2.5. Thực trạng về việc đánh giá kết quả giáo dục kĩ năng sống sau khi tổ chức HĐNGLL
• 2.2.6. Thực trạng về hiệu quả của việc thực hiện chương trình giáo dục kĩ năng sống thông qua HĐNGLL
• 2.2.7. Thực trạng đánh giá của lực lượng giáo dục về các yếu tố ảnh hưởng đến việc giáo dục kĩ năng sống thông qua HĐNGLL cho học sinh lớp 4, 5
• 2.3. TIỂU KẾT CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC KĨ NĂNG SỐNG CHO HỌC SINH LỚP 4, 5 THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG NGOÀI GIỜ LÊN LỚP
• 3.1. Cơ sở đề xuất biện pháp
• 3.1.1. Dựa vào nội dung các hoạt động thực hiện chủ đề của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở trường tiểu học
• 3.1.2. Dựa vào đặc điểm tâm sinh lí của HSTH
• 3.1.3. Dựa vào kết quả khảo sát thực trạng
• 3.2. Đề xuất một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 4, 5 thông qua hoạt động ngoài giờ lên lớp
• 3.2.1. Thiết kế một số hoạt động ngoài giờ lên lớp dựa theo chủ điểm ở trường tiểu học
• 3.2.1.1. Nguyên tắc thiết kế hoạt động
• 3.2.1.2. Thời lượng quy định tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 3.2.1.3. Yêu cầu của hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp
• 3.2.1.4. Qui trình chung tổ chức một HĐGDNGLL nhằm giáo dục kĩ năng sống cho học sinh
• 3.3. Khảo nghiệm sư phạm
• 3.3.1. Mục đích khảo nghiệm
• 3.3.2. Đối tượng khảo nghiệm
• 3.3.3. Nội dung khảo nghiệm
• 3.3.4. Phương pháp khảo nghiệm
• 3.3.5. Kết quả khảo nghiệm
• 3.3.6. Kết quả trưng cầu ý kiến từ học sinh
• 3.3.7. Kết quả trưng cầu ý kiến từ giáo viên
• 3.3.8. Kết quả trưng cầu ý kiến từ cán bộ quản lí
• 3.4. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Cơ sở lý luận của việc giáo dục kỹ năng sống

Giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học là một nhiệm vụ quan trọng trong quá trình hình thành nhân cách. Kỹ năng sống không chỉ giúp học sinh giải quyết các vấn đề trong cuộc sống mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển toàn diện. Theo UNESCO, giáo dục toàn diện cần lồng ghép các kỹ năng sống vào chương trình học. Việc này không chỉ giúp học sinh nhận thức rõ hơn về bản thân mà còn nâng cao khả năng giao tiếp và tương tác xã hội. Hoạt động ngoài giờ là một phương tiện hiệu quả để giáo viên truyền tải nội dung giáo dục, giúp học sinh thực hành và rèn luyện các kỹ năng này. Đặc biệt, trong bối cảnh hiện nay, khi mà xã hội ngày càng phát triển, việc giáo dục kỹ năng sống càng trở nên cần thiết. Một nghiên cứu cho thấy rằng, việc tham gia vào các hoạt động ngoài giờ giúp học sinh phát triển kỹ năng giao tiếp và kỹ năng xã hội, từ đó nâng cao khả năng thích ứng với môi trường sống.

1.1. Khái niệm và phân loại kỹ năng sống

Kỹ năng sống được hiểu là những kỹ năng cần thiết để cá nhân có thể tồn tại và phát triển trong xã hội. Các kỹ năng này được phân loại thành nhiều nhóm, bao gồm kỹ năng giao tiếp, kỹ năng ra quyết định, và kỹ năng giải quyết vấn đề. Việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học cần được thực hiện một cách hệ thống và có kế hoạch. Theo các chuyên gia, việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào các môn học và hoạt động ngoài giờ sẽ giúp học sinh dễ dàng tiếp thu và áp dụng vào thực tiễn. Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng, học sinh tham gia vào các hoạt động này có khả năng phát triển kỹ năng xã hội tốt hơn so với những học sinh không tham gia. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.

II. Thực trạng giáo dục kỹ năng sống qua hoạt động ngoài giờ

Thực trạng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học hiện nay còn nhiều hạn chế. Mặc dù đã có sự quan tâm từ Bộ Giáo dục và Đào tạo, nhưng việc lồng ghép kỹ năng sống vào chương trình học vẫn chưa được thực hiện một cách đồng bộ. Nhiều giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ năng sống thông qua hoạt động ngoài giờ. Theo khảo sát, chỉ một số ít giáo viên thực hiện các hoạt động này một cách hiệu quả. Hơn nữa, học sinh tiểu học thường có tâm lý chán nản với những hình thức giáo dục cũ kỹ, nội dung đơn điệu. Điều này dẫn đến việc các em không hứng thú tham gia vào các hoạt động ngoài giờ. Một nghiên cứu cho thấy rằng, chỉ khoảng 30% học sinh cảm thấy hào hứng với các hoạt động này. Do đó, cần có những biện pháp cải tiến để nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh.

2.1. Nhận thức của giáo viên và học sinh

Nhận thức của giáo viên về việc giáo dục kỹ năng sống thông qua hoạt động ngoài giờ còn hạn chế. Nhiều giáo viên vẫn còn lúng túng trong việc thiết kế và tổ chức các hoạt động này. Theo khảo sát, chỉ có 40% giáo viên cho rằng việc giáo dục kỹ năng sống là cần thiết. Trong khi đó, học sinh lại rất cần những hoạt động thực tiễn để rèn luyện kỹ năng. Học sinh tiểu học thường thích các hoạt động vui chơi, giải trí hơn là học lý thuyết. Điều này cho thấy cần có sự thay đổi trong cách tiếp cận giáo dục, từ đó tạo ra môi trường học tập tích cực hơn cho học sinh. Việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ cần được thiết kế sao cho phù hợp với tâm lý và nhu cầu của học sinh, từ đó khuyến khích các em tham gia tích cực hơn.

III. Biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống

Để nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống cho học sinh tiểu học thông qua hoạt động ngoài giờ, cần có những biện pháp cụ thể. Trước hết, giáo viên cần được đào tạo về phương pháp tổ chức các hoạt động này. Việc thiết kế các hoạt động cần dựa trên nhu cầu và sở thích của học sinh, từ đó tạo ra sự hứng thú cho các em. Thứ hai, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường và phụ huynh trong việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ. Phụ huynh có thể tham gia vào các hoạt động này, giúp học sinh cảm thấy thoải mái và tự tin hơn. Cuối cùng, cần có sự đánh giá và điều chỉnh thường xuyên các hoạt động để đảm bảo tính hiệu quả. Một nghiên cứu cho thấy rằng, việc tổ chức các hoạt động ngoài giờ một cách linh hoạt và sáng tạo sẽ giúp học sinh phát triển kỹ năng xã hội và kỹ năng giao tiếp tốt hơn.

3.1. Thiết kế hoạt động giáo dục phù hợp

Thiết kế các hoạt động giáo dục cần phải phù hợp với đặc điểm tâm lý của học sinh tiểu học. Các hoạt động nên được tổ chức dưới hình thức trò chơi, thi đua, hoặc các hoạt động nhóm để khuyến khích sự tham gia của học sinh. Việc sử dụng các phương tiện trực quan, như hình ảnh, video, sẽ giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức hơn. Ngoài ra, giáo viên cũng cần linh hoạt trong việc thay đổi nội dung và hình thức tổ chức để tránh sự nhàm chán cho học sinh. Một số hoạt động như tổ chức các buổi ngoại khóa, tham quan thực tế có thể giúp học sinh áp dụng những gì đã học vào thực tiễn, từ đó nâng cao hiệu quả giáo dục kỹ năng sống.