Giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp của giảng viên tại Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội

• Tác giả: Phạm Phương Chi
• Người hướng dẫn: PGS. Trần Thị Tuyết Oanh
• Trường học: Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp của giảng viên tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC BẢNG, BIỂU ĐỒ
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lý do chọn đề tài
• 0.2. Mục đích nghiên cứu
• 0.3. Khách thể nghiên cứu, đối tượng nghiên cứu
• 0.4. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.5. Câu hỏi nghiên cứu
• 0.6. Giả thuyết nghiên cứu
• 0.7. Phạm vi nghiên cứu
• 0.8. Phương pháp nghiên cứu
• 0.9. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
• 0.10. Cấu trúc luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY THEO TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP CỦA GIẢNG VIÊN
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
• 1.2.1. Khái niệm Giám sát trong giáo dục
• 1.2.2. Hoạt động giảng dạy
• 1.2.3. Giám sát hoạt động giảng dạy
• 1.2.4. Phát triển nghề nghiệp
• 1.2.5. Hoạt động Giảng dạy và yêu cầu phát triển nghề nghiệp của giảng viên Đại học
• 1.2.6. Đặc điểm giảng dạy của Giảng viên đại học
• 1.2.7. Yêu cầu đối với phát triển nghề nghiệp của giảng viên đại học
• 1.2.8. Giám sát hoạt động giảng dạy của giảng viên ở trường đại học theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp của giảng viên
• 1.2.9. Vai trò của Giám sát hoạt động giảng dạy với phát triển nghề nghiệp giảng viên
• 1.2.10. Một số mô hình giám sát
• 1.2.11. Các thành tố trong tổ chức hoạt động giám sát
• 1.2.12. Phân cấp quản lý đối với hoạt động giám sát giảng dạy
• 1.3. Tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy
• 1.4. TIỂU KẾT CHƯƠNG I
• 2. CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG VỀ VIỆC TỔ CHỨC GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY THEO TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP CỦA GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
• 2.1. Khái quát về trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội
• 2.2. Lịch sử hình thành và phát triển của trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội
• 2.3. Cơ cấu tổ chức của trường ĐH TNMT HN
• 2.4. Sứ mạng, tầm nhìn, giá trị cốt lõi và mục tiêu phát triển trường đến năm 2030
• 2.5. Giới thiệu khảo sát
• 2.5.1. Mục đích khảo sát
• 2.5.2. Nội dung khảo sát
• 2.5.3. Đối tượng khảo sát
• 2.5.4. Phương pháp khảo sát
• 2.6. Thực trạng việc nhận thức về hoạt động giám sát tại trường ĐHTNMTHN
• 2.7. Thực trạng việc tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy tại trường
• 2.8. Thực trạng mối quan hệ giữa tổ chức giám sát HĐGD với việc phát triển nghề nghiệp GV
• 2.9. Yếu tố ảnh hưởng tới việc tổ chức GS HĐGD tại trường ĐHTNMTHN
• 2.10. TIỂU KẾT CHƯƠNG II
• 3. CHƯƠNG III: BIỆN PHÁP TỔ CHỨC GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY THEO TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP CỦA GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG HÀ NỘI
• 3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp
• 3.1.1. Đảm bảo tính pháp chế
• 3.1.2. Đảm bảo tính khoa học
• 3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn
• 3.1.4. Đảm bảo tính phù hợp với đặc điểm của giáo dục đại học
• 3.2. Các biện pháp tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp của giảng viên trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội
• 3.2.1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức của giảng viên về hoạt động giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp
• 3.2.2. Xây dựng cơ chế chính sách tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy phù hợp
• 3.2.3. Xây dựng đội ngũ giám sát viên có năng lực và phẩm chất để thực hiện việc giám sát hoạt động giảng dạy
• 3.2.4. Tổ chức thực hiện đa dạng các phương pháp giám sát hoạt động giảng dạy của giảng viên
• 3.2.5. Chỉ đạo việc lưu giữ và sử dụng hợp lý các kết quả giám sát cho việc phát triển nghề nghiệp của giảng viên
• 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp và khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các biện pháp
• 3.3.1. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 3.3.2. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp
• 3.4. TIỂU KẾT CHƯƠNG 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Giám Sát Giảng Dạy Phát Triển Nghề Nghiệp

Giám sát hoạt động giảng dạy đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục đại học. Nó không chỉ đơn thuần là kiểm tra, đánh giá mà còn là quá trình hỗ trợ giảng viên phát triển nghề nghiệp giảng dạy. Tại Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, việc giám sát cần được tiếp cận một cách hệ thống và khoa học để thực sự mang lại hiệu quả. Giám sát hiệu quả giúp cải thiện chất lượng giảng dạy, đồng thời tạo động lực cho giảng viên không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ. Theo Geogre E. Pawlas và Peter F.Oliva, giám sát là một phần phức tạp của bất kỳ tổ chức nào, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc và cách tiếp cận đa chiều.

1.1. Bản Chất và Mục Tiêu của Giám Sát Giảng Dạy

Giám sát giảng dạy không chỉ là kiểm tra tiến độ hay xếp loại mà còn là hỗ trợ, tư vấn và tạo điều kiện để giảng viên phát triển. Mục tiêu chính là nâng cao chất lượng giảng dạy, cải thiện hiệu quả giảng dạy và thúc đẩy sự phát triển chuyên môn của giảng viên. Giám sát cần tập trung vào việc quan sát, phân tích và đưa ra phản hồi mang tính xây dựng, giúp giảng viên nhận ra điểm mạnh, điểm yếu và có kế hoạch cải thiện phù hợp. Một hệ thống giám sát hiệu quả sẽ cung cấp thông tin giá trị để phục vụ các mục đích khác nhau, từ đó đưa ra các điều chỉnh hợp lý.

1.2. Vai Trò của Giám Sát trong Phát Triển Nghề Nghiệp Giảng Viên

Giám sát đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển nghề nghiệp giảng viên, giúp họ nâng cao năng lực, kỹ năng và kiến thức. Thông qua giám sát, giảng viên có cơ hội học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, chuyên gia và nhận được sự hỗ trợ từ nhà trường. Giám sát cũng giúp giảng viên tự đánh giá bản thân, xác định mục tiêu phát triển và xây dựng kế hoạch học tập, bồi dưỡng phù hợp. Điều này góp phần tạo ra đội ngũ giảng viên chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục đại học.

II. Thực Trạng Giám Sát Giảng Dạy Vấn Đề Thách Thức

Mặc dù vai trò của giám sát là không thể phủ nhận, nhưng thực tế tại nhiều trường đại học, trong đó có Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, việc tổ chức giám sát vẫn còn nhiều hạn chế. Các hoạt động giám sát thường mang tính hình thức, chưa thực sự đi vào chiều sâu và chưa gắn kết chặt chẽ với phát triển nghề nghiệp giảng viên. Dữ liệu thu thập từ giám sát thường chỉ dừng lại ở việc đánh giá kết quả, chưa được sử dụng để xây dựng kế hoạch phát triển chất lượng đào tạo một cách hiệu quả. Điều này đòi hỏi cần có sự đổi mới trong cách tiếp cận và tổ chức giám sát.

2.1. Hạn Chế trong Nhận Thức về Giám Sát Giảng Dạy

Một trong những hạn chế lớn nhất là nhận thức chưa đầy đủ về vai trò và ý nghĩa của giám sát. Nhiều giảng viên và cán bộ quản lý vẫn coi giám sát là một hoạt động kiểm tra, đánh giá mang tính áp đặt, thay vì là một quá trình hỗ trợ, tư vấn và phát triển. Điều này dẫn đến sự thiếu hợp tác, thậm chí là phản ứng tiêu cực từ phía giảng viên, làm giảm hiệu quả của hoạt động giám sát. Cần có sự thay đổi trong tư duy và nhận thức để giám sát thực sự trở thành một công cụ hữu ích cho nâng cao chất lượng giảng dạy.

2.2. Thiếu Tính Hệ Thống và Liên Tục trong Giám Sát

Việc giám sát thường được thực hiện một cách rời rạc, thiếu tính hệ thống và liên tục. Các hoạt động giám sát thường chỉ diễn ra vào một số thời điểm nhất định trong năm học, không có sự theo dõi, đánh giá và hỗ trợ thường xuyên. Điều này khiến cho giảng viên không có cơ hội để cải thiện liên tục và phát triển chuyên môn một cách bền vững. Cần xây dựng một hệ thống giám sát toàn diện, có kế hoạch cụ thể, rõ ràng và được thực hiện một cách liên tục, thường xuyên.

2.3. Công Cụ và Phương Pháp Giám Sát Chưa Đa Dạng

Các công cụ và phương pháp giám sát còn đơn điệu, chủ yếu dựa vào việc dự giờ, xem giáo án và đánh giá theo các tiêu chí có sẵn. Điều này không thể phản ánh đầy đủ và chính xác năng lực, kỹ năng và phong cách giảng dạy của giảng viên. Cần áp dụng các công cụ và phương pháp giám sát đa dạng, hiện đại, phù hợp với đặc điểm của từng môn học, từng đối tượng sinh viên và từng giai đoạn phát triển của giảng viên. Ví dụ, có thể sử dụng phương pháp quan sát lớp học, phỏng vấn sinh viên, phân tích sản phẩm học tập của sinh viên, hoặc sử dụng các công cụ đánh giá trực tuyến.

III. Cách Tiếp Cận Phát Triển Nghề Nghiệp Trong Giám Sát

Để khắc phục những hạn chế trên, cần có một cách tiếp cận mới trong giám sát, đó là tiếp cận phát triển nghề nghiệp. Thay vì chỉ tập trung vào việc đánh giá, giám sát cần hướng đến việc hỗ trợ giảng viên phát triển toàn diện về kiến thức, kỹ năng, thái độ và phẩm chất. Giám sát cần tạo ra một môi trường học tập, chia sẻ và hợp tác, nơi giảng viên có thể tự do trao đổi kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau và nhận được sự hỗ trợ từ đồng nghiệp, chuyên gia và nhà trường. Theo Tadele Akalu Tesfaw và Roelande H. Hofman (2012), thái độ của giáo viên và sự hài lòng với sự giám sát là những yếu tố quan trọng nhất trong phát triển nghề nghiệp của họ.

3.1. Xây Dựng Mối Quan Hệ Hợp Tác Trong Giám Sát

Giám sát không nên là một quá trình áp đặt từ trên xuống mà cần được xây dựng trên cơ sở hợp tác, tin tưởng và tôn trọng lẫn nhau giữa người giám sát và người được giám sát. Người giám sát cần đóng vai trò là người hỗ trợ, tư vấn và đồng hành cùng giảng viên trong quá trình phát triển nghề nghiệp. Cần tạo ra một môi trường cởi mở, thân thiện, nơi giảng viên có thể tự do chia sẻ những khó khăn, vướng mắc và nhận được sự giúp đỡ từ người giám sát.

3.2. Cá Nhân Hóa Quá Trình Giám Sát

Mỗi giảng viên có một trình độ, kinh nghiệm và phong cách giảng dạy khác nhau. Do đó, quá trình giám sát cần được cá nhân hóa, phù hợp với đặc điểm của từng giảng viên. Người giám sát cần tìm hiểu kỹ về giảng viên, xác định những điểm mạnh, điểm yếu và nhu cầu phát triển của họ, từ đó xây dựng kế hoạch giám sát và hỗ trợ phù hợp. Cần tạo điều kiện để giảng viên tự lựa chọn các hoạt động bồi dưỡng, học tập và phát triển chuyên môn phù hợp với sở thích và mục tiêu của mình.

3.3. Tạo Cơ Hội Học Tập và Phát Triển Liên Tục

Giám sát cần tạo ra những cơ hội học tập và phát triển liên tục cho giảng viên. Nhà trường cần tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng, hội thảo, tập huấn về phương pháp giảng dạy hiện đại, kỹ năng mềm, ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Đồng thời, cần khuyến khích giảng viên tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp trong và ngoài trường, và tự học tập, bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn.

IV. Biện Pháp Nâng Cao Giám Sát Giảng Dạy Tại Hà Nội

Để nâng cao hiệu quả giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp tại Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, cần thực hiện đồng bộ nhiều biện pháp. Các biện pháp này cần đảm bảo tính pháp chế, tính khoa học, tính thực tiễn và tính phù hợp với đặc điểm của giáo dục đại học. Quan trọng nhất là phải tạo ra sự thay đổi trong nhận thức và hành động của cả giảng viên và cán bộ quản lý.

4.1. Bồi Dưỡng Nhận Thức về Giám Sát Phát Triển Nghề Nghiệp

Tổ chức các khóa bồi dưỡng, tập huấn cho giảng viên và cán bộ quản lý về vai trò, ý nghĩa và cách thức thực hiện giám sát theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp. Cần nhấn mạnh rằng giám sát không phải là kiểm tra, đánh giá mà là hỗ trợ, tư vấn và tạo điều kiện để giảng viên phát triển. Cần tạo ra một môi trường cởi mở, thân thiện, nơi mọi người có thể tự do trao đổi ý kiến và học hỏi lẫn nhau.

4.2. Xây Dựng Cơ Chế Chính Sách Giám Sát Phù Hợp

Xây dựng và ban hành các quy định, quy chế về giám sát hoạt động giảng dạy, đảm bảo tính minh bạch, công bằng và khách quan. Cần quy định rõ trách nhiệm, quyền hạn của người giám sát và người được giám sát. Đồng thời, cần có cơ chế khen thưởng, động viên những giảng viên có thành tích tốt và có sự tiến bộ rõ rệt trong quá trình phát triển nghề nghiệp.

4.3. Đa Dạng Hóa Phương Pháp Giám Sát Giảng Dạy

Áp dụng các phương pháp giám sát đa dạng, hiện đại, phù hợp với đặc điểm của từng môn học, từng đối tượng sinh viên và từng giai đoạn phát triển của giảng viên. Có thể sử dụng phương pháp quan sát lớp học, phỏng vấn sinh viên, phân tích sản phẩm học tập của sinh viên, hoặc sử dụng các công cụ đánh giá trực tuyến. Cần tạo điều kiện để giảng viên tự đánh giá bản thân và nhận phản hồi từ đồng nghiệp, sinh viên và người giám sát.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Kết Quả Nghiên Cứu Giám Sát

Việc triển khai các biện pháp giám sát theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp cần được thực hiện một cách bài bản, có kế hoạch và có sự theo dõi, đánh giá thường xuyên. Cần thu thập thông tin phản hồi từ giảng viên, sinh viên và cán bộ quản lý để điều chỉnh và cải thiện quá trình giám sát. Kết quả giám sát cần được sử dụng để xây dựng kế hoạch phát triển chuyên môn cho từng giảng viên và cho toàn trường.

5.1. Lưu Giữ và Sử Dụng Kết Quả Giám Sát Hợp Lý

Kết quả giám sát cần được lưu giữ một cách cẩn thận và sử dụng một cách hợp lý cho việc phát triển nghề nghiệp của giảng viên. Cần tạo điều kiện để giảng viên tiếp cận và sử dụng kết quả giám sát để tự đánh giá bản thân và xây dựng kế hoạch phát triển phù hợp. Đồng thời, cần sử dụng kết quả giám sát để đánh giá hiệu quả của các hoạt động bồi dưỡng, học tập và phát triển chuyên môn.

5.2. Mối Quan Hệ Giữa Các Biện Pháp Giám Sát

Các biện pháp giám sát cần được thực hiện một cách đồng bộ và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau. Việc bồi dưỡng nhận thức về giám sát phát triển nghề nghiệp là tiền đề quan trọng để xây dựng cơ chế chính sách giám sát phù hợp. Việc đa dạng hóa phương pháp giám sát sẽ giúp thu thập thông tin đầy đủ và chính xác về năng lực, kỹ năng và phong cách giảng dạy của giảng viên. Việc lưu giữ và sử dụng kết quả giám sát hợp lý sẽ giúp đánh giá hiệu quả của các hoạt động bồi dưỡng, học tập và phát triển chuyên môn.

VI. Kết Luận Tương Lai Giám Sát Giảng Dạy Đại Học

Giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp là một xu hướng tất yếu trong giáo dục đại học hiện nay. Việc triển khai thành công mô hình giám sát này sẽ góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng đào tạo, xây dựng đội ngũ giảng viên chất lượng cao và đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Cần tiếp tục nghiên cứu, đổi mới và hoàn thiện mô hình giám sát này để nó thực sự trở thành một công cụ hữu ích cho sự phát triển của giáo dục đại học Việt Nam.

6.1. Khuyến Nghị về Giám Sát Giảng Dạy

Nhà trường cần tăng cường đầu tư vào việc bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ quản lý và giảng viên về giám sát hoạt động giảng dạy. Cần tạo điều kiện để giảng viên tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng về phương pháp giảng dạy hiện đại, kỹ năng mềm, ứng dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Đồng thời, cần khuyến khích giảng viên tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học, trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp trong và ngoài trường.

6.2. Hướng Phát Triển Giám Sát Giảng Dạy Tương Lai

Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và phát triển các mô hình giám sát hoạt động giảng dạy tiên tiến, phù hợp với đặc điểm của từng trường đại học và từng ngành đào tạo. Cần ứng dụng mạnh mẽ công nghệ thông tin vào quá trình giám sát, tạo ra các công cụ đánh giá trực tuyến, hệ thống quản lý thông tin giảng dạy và các diễn đàn trao đổi kinh nghiệm trực tuyến. Đồng thời, cần tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực giám sát hoạt động giảng dạy để học hỏi kinh nghiệm từ các nước phát triển.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam đang hướng tới nâng cao chất lượng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, việc tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy của giảng viên đóng vai trò then chốt. Theo ước tính, chất lượng giảng dạy ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học tập của sinh viên và sự phát triển nghề nghiệp của giảng viên. Tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, hoạt động giám sát hiện nay chủ yếu dừng lại ở việc đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ, chưa phát huy hết vai trò hỗ trợ phát triển nghề nghiệp giảng viên. Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy theo tiếp cận phát triển nghề nghiệp của giảng viên tại trường, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả công tác giám sát, góp phần cải thiện chất lượng đào tạo. Nghiên cứu tập trung vào năm học 2018-2019, với phạm vi không gian tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho công tác quản lý giáo dục, đồng thời hỗ trợ giảng viên phát triển năng lực chuyên môn và nghiệp vụ sư phạm, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo đại học.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và phát triển nghề nghiệp giảng viên đại học. Quản lý giáo dục được hiểu là quá trình tác động có định hướng của chủ thể quản lý lên khách thể nhằm đạt mục tiêu tổ chức, bao gồm các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra. Giám sát trong giáo dục là hoạt động hỗ trợ, hướng dẫn và đánh giá nhằm cải thiện chất lượng giảng dạy, không chỉ đơn thuần là kiểm tra hay tìm lỗi. Tiếp cận phát triển nghề nghiệp của giảng viên nhấn mạnh việc giám sát như một công cụ hỗ trợ liên tục, giúp giảng viên nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng sư phạm. Các mô hình giám sát được áp dụng gồm mô hình lâm sàng, mô hình hợp tác, huấn luyện đồng cấp và tự phản ánh. Ba khái niệm chính được sử dụng là: giám sát hoạt động giảng dạy, phát triển nghề nghiệp giảng viên và quản lý giáo dục đại học.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Về lý luận, tác giả thu thập, phân tích và tổng hợp các tài liệu chuyên ngành về giám sát và phát triển nghề nghiệp giảng viên. Về thực tiễn, khảo sát được tiến hành tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội trong năm học 2018-2019. Cỡ mẫu khảo sát gồm giảng viên và cán bộ quản lý của trường, với số lượng khoảng 150 người, được chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Công cụ thu thập dữ liệu là bộ phiếu hỏi và phỏng vấn sâu với cán bộ quản lý, giảng viên nhằm làm rõ các vấn đề liên quan đến tổ chức giám sát. Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả và phân tích nội dung phỏng vấn. Timeline nghiên cứu kéo dài trong 12 tháng, từ thu thập dữ liệu đến phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về giám sát hoạt động giảng dạy: Khoảng 75% giảng viên nhận thức giám sát là công cụ hỗ trợ phát triển nghề nghiệp, tuy nhiên 25% còn lại vẫn xem giám sát như kiểm tra hành chính. So sánh với các nghiên cứu quốc tế, tỷ lệ này thấp hơn, cho thấy cần nâng cao nhận thức tại trường.

2. Thực trạng tổ chức giám sát: 60% giảng viên cho biết hoạt động giám sát chủ yếu tập trung vào quản lý hành chính như giờ giảng và chuyên cần, trong khi chỉ 40% đánh giá giám sát hỗ trợ phát triển chuyên môn. Tỷ lệ này phản ánh sự mất cân đối trong tổ chức giám sát.

3. Mối quan hệ giữa giám sát và phát triển nghề nghiệp: 68% giảng viên đồng ý rằng giám sát có tác động tích cực đến việc nâng cao kỹ năng giảng dạy khi được thực hiện theo hướng hỗ trợ và hợp tác. Tuy nhiên, 32% còn e ngại do thiếu sự đồng thuận và thái độ tiêu cực từ giám sát viên.

4. Yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả giám sát: Các yếu tố như năng lực giám sát viên, cơ chế chính sách chưa rõ ràng và thiếu đa dạng phương pháp giám sát được xác định là nguyên nhân chính làm giảm hiệu quả giám sát. Ví dụ, chỉ 35% giám sát viên được đào tạo bài bản về kỹ năng giám sát.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy hoạt động giám sát tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong việc chuyển đổi từ giám sát hành chính sang giám sát phát triển nghề nghiệp. Nguyên nhân chủ yếu là do nhận thức chưa đồng bộ giữa giảng viên và giám sát viên, cũng như thiếu các chính sách hỗ trợ và đào tạo chuyên sâu cho đội ngũ giám sát viên. So sánh với các nghiên cứu quốc tế, ví dụ tại Indonesia và Ethiopia, việc áp dụng mô hình giám sát hợp tác và huấn luyện đồng cấp đã giúp nâng cao hiệu quả phát triển nghề nghiệp giảng viên. Việc sử dụng biểu đồ phân bố tỷ lệ nhận thức và mức độ hài lòng về giám sát sẽ minh họa rõ nét hơn các phát hiện này. Ý nghĩa của nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới tổ chức giám sát theo hướng phát triển nghề nghiệp, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo đại học và sự hài lòng của giảng viên.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho giảng viên về giám sát: Triển khai các khóa đào tạo, hội thảo nhằm thay đổi nhận thức về vai trò tích cực của giám sát trong phát triển nghề nghiệp, hướng tới 90% giảng viên tham gia trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện là Phòng Đào tạo phối hợp với Khoa Quản lý giáo dục.

2. Xây dựng cơ chế chính sách tổ chức giám sát phù hợp: Ban hành quy định rõ ràng về vai trò, trách nhiệm và quyền lợi của giám sát viên và giảng viên, đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong giám sát. Thời gian hoàn thiện trong 6 tháng, do Ban Giám hiệu chủ trì.

3. Phát triển đội ngũ giám sát viên có năng lực và phẩm chất: Tổ chức đào tạo chuyên sâu về kỹ năng giám sát lâm sàng, hợp tác và huấn luyện đồng cấp cho ít nhất 80% giám sát viên hiện tại trong 1 năm. Phòng Thanh tra Giáo dục phối hợp với các chuyên gia đào tạo thực hiện.

4. Đa dạng hóa phương pháp giám sát: Áp dụng các phương pháp giám sát lâm sàng, huấn luyện nhận thức, tự phản ánh và danh mục học tập để phù hợp với đặc điểm từng giảng viên, nâng cao hiệu quả giám sát. Thời gian triển khai thử nghiệm trong 9 tháng, do Phòng Đào tạo và Khoa chuyên môn phối hợp thực hiện.

5. Lưu trữ và sử dụng kết quả giám sát hợp lý: Xây dựng hệ thống lưu trữ kết quả giám sát tập trung, bảo mật và sử dụng làm căn cứ phát triển nghề nghiệp cá nhân, tránh công khai gây áp lực không cần thiết. Hoàn thành trong 6 tháng, do Phòng Quản lý Đào tạo đảm nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban Giám hiệu các trường đại học: Giúp hiểu rõ vai trò và tầm quan trọng của tổ chức giám sát trong phát triển nghề nghiệp giảng viên, từ đó xây dựng chính sách quản lý hiệu quả.

2. Phòng Đào tạo và Phòng Thanh tra Giáo dục: Cung cấp cơ sở để thiết kế và triển khai các chương trình giám sát phù hợp, nâng cao chất lượng giảng dạy và đào tạo.

3. Giảng viên đại học: Nhận thức được lợi ích của giám sát trong việc phát triển năng lực chuyên môn và kỹ năng sư phạm, từ đó chủ động tham gia và hợp tác trong các hoạt động giám sát.

4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục: Là tài liệu tham khảo quý giá về lý thuyết và thực tiễn tổ chức giám sát hoạt động giảng dạy, hỗ trợ nghiên cứu sâu hơn về quản lý giáo dục đại học.

Câu hỏi thường gặp

1. Giám sát hoạt động giảng dạy khác gì so với kiểm tra?
   Giám sát tập trung hỗ trợ, hướng dẫn và phát triển năng lực giảng viên, trong khi kiểm tra chủ yếu là đánh giá kết quả và tìm lỗi. Ví dụ, giám sát lâm sàng giúp giảng viên cải thiện kỹ năng qua phản hồi liên tục, còn kiểm tra thường chỉ đánh giá cuối kỳ.

2. Tại sao giám sát lại quan trọng trong phát triển nghề nghiệp giảng viên?
   Giám sát cung cấp hỗ trợ cá nhân hóa, giúp giảng viên nhận diện điểm mạnh, điểm yếu và cải thiện phương pháp giảng dạy. Theo nghiên cứu, giám sát hợp tác làm tăng sự hài lòng và hiệu quả công việc của giảng viên.

3. Những phương pháp giám sát nào được áp dụng hiệu quả?
   Các phương pháp như giám sát lâm sàng, huấn luyện đồng cấp, huấn luyện nhận thức và tự phản ánh được đánh giá cao về tính linh hoạt và hiệu quả trong việc phát triển nghề nghiệp giảng viên.

4. Làm thế nào để nâng cao năng lực giám sát viên?
   Cần tổ chức đào tạo chuyên sâu về kỹ năng quan sát, phản hồi, tư vấn và xây dựng mối quan hệ hợp tác với giảng viên. Việc này giúp giám sát viên thực hiện vai trò hỗ trợ thay vì chỉ kiểm tra hành chính.

5. Kết quả giám sát nên được sử dụng như thế nào?
   Kết quả giám sát cần được lưu trữ bảo mật và sử dụng làm căn cứ để xây dựng kế hoạch phát triển cá nhân cho giảng viên, tránh công khai gây áp lực hoặc cạnh tranh không lành mạnh.

Kết luận

• Giám sát hoạt động giảng dạy tại Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội còn nhiều hạn chế, chủ yếu tập trung vào quản lý hành chính hơn là phát triển nghề nghiệp.
• Nhận thức của giảng viên về vai trò tích cực của giám sát cần được nâng cao thông qua đào tạo và truyền thông.
• Đội ngũ giám sát viên cần được bồi dưỡng kỹ năng chuyên môn và phẩm chất để thực hiện giám sát hiệu quả, hướng tới hỗ trợ phát triển nghề nghiệp.
• Đa dạng hóa phương pháp giám sát và xây dựng cơ chế chính sách minh bạch là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả công tác giám sát.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các biện pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp nhằm góp phần nâng cao chất lượng đào tạo đại học.

Hành động ngay hôm nay để cải thiện công tác giám sát, phát triển đội ngũ giảng viên và nâng cao chất lượng giáo dục đại học tại trường bạn!