Tổng quan nghiên cứu

Phú Yên, một tỉnh duyên hải Nam Trung Bộ, sở hữu nhiều danh lam thắng cảnh cấp quốc gia như Gành Đá Đĩa, đầm Cù Mông, vịnh Xuân Đài, đầm Ô Loan cùng các di tích lịch sử và lễ hội đa dạng. Tuy nhiên, lượng khách du lịch đến đây vẫn còn khá khiêm tốn so với các tỉnh lân cận trong khu vực. Từ năm 2011, Phú Yên đã xác định phát triển du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn với mục tiêu gia tăng lượng khách, doanh thu và tỉ trọng đóng góp vào GDP tỉnh. Thực tế cho thấy, các giải pháp và hoạt động phát triển chưa đạt được kỳ vọng, trong khi sự cạnh tranh giữa các điểm đến trong khu vực ngày càng gay gắt. Khách nội địa chiếm tỉ trọng lớn trong tổng lượng khách đến Phú Yên, do đó việc thu hút nguồn khách này là yếu tố then chốt để tạo đà phát triển ngành du lịch địa phương.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng hoạt động thu hút khách nội địa đến du lịch Phú Yên và đề xuất các giải pháp nâng cao sức hấp dẫn của điểm đến này. Phạm vi nghiên cứu tập trung trên địa bàn tỉnh Phú Yên trong giai đoạn từ năm 2000 đến nay, với ý nghĩa quan trọng trong việc phát triển bền vững ngành du lịch địa phương, góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế xã hội và tăng cường vị thế của Phú Yên trên bản đồ du lịch quốc gia.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về cung - cầu du lịch, năng lực cạnh tranh điểm đến và hoạt động xúc tiến du lịch. Ba khái niệm chính được sử dụng gồm:

  • Cung du lịch điểm đến: Bao gồm tài nguyên du lịch thiên nhiên và nhân văn, cơ sở vật chất kỹ thuật, hệ thống giao thông, nhân lực và chính sách phát triển du lịch địa phương. Đây là các yếu tố tạo nên sức hấp dẫn và khả năng đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.

  • Cầu du lịch nội địa: Là nhu cầu đi du lịch trong nước có khả năng thanh toán, bao gồm các dịch vụ vận chuyển, lưu trú, ăn uống, giải trí và mua sắm. Cầu du lịch phản ánh mong muốn và khả năng chi tiêu của khách nội địa.

  • Hoạt động thu hút khách du lịch: Bao gồm các hoạt động xúc tiến quảng bá, liên kết phát triển du lịch giữa các địa phương, khuyến khích sự tham gia của cộng đồng và nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp du lịch địa phương.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng hợp, kết hợp thu thập và phân tích dữ liệu thứ cấp từ các báo cáo của Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Phú Yên, các tài liệu pháp luật và nghiên cứu trước đó. Phương pháp khảo sát thực địa được áp dụng để cập nhật thông tin về hoạt động thu hút khách nội địa, với cỡ mẫu 200 phiếu điều tra xã hội học nhằm thu thập nhu cầu và đánh giá của khách du lịch nội địa. Phỏng vấn chuyên gia du lịch tại Sở VHTTDL và các doanh nghiệp lữ hành, khách sạn trong tỉnh giúp thu thập ý kiến chuyên môn về thực trạng và giải pháp phát triển. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phương pháp thống kê mô tả và phân tích SWOT nhằm đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của ngành du lịch Phú Yên.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng lượng khách nội địa ổn định: Giai đoạn 2000-2013, lượng khách nội địa đến Phú Yên tăng trưởng bình quân 24,9% mỗi năm, đạt khoảng 600.000 lượt năm 2013, chiếm tỉ trọng lớn trong tổng lượng khách. Tốc độ tăng trưởng cao nhất vào các năm 2001 (50,5%), 2009 (40%) và 2011 (56,4%). Mặc dù năm 2012 có sự giảm nhẹ (-0,2%) do biến động kinh tế, xu hướng chung vẫn tích cực.

  2. Tài nguyên du lịch phong phú nhưng khai thác chưa hiệu quả: Phú Yên sở hữu đa dạng tài nguyên thiên nhiên như bờ biển dài 189 km, các vịnh, đầm, đảo, suối khoáng nóng và khu bảo tồn thiên nhiên. Tài nguyên nhân văn gồm nhiều di tích lịch sử, kiến trúc nghệ thuật, lễ hội truyền thống và ẩm thực đặc sắc. Tuy nhiên, các khu, điểm du lịch chưa được đầu tư đồng bộ, nhiều dự án lớn bị thu hồi hoặc chậm tiến độ, dẫn đến tiềm năng chưa được khai thác tối đa.

  3. Cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch còn hạn chế: Hệ thống giao thông gồm quốc lộ 1A, đường sắt Bắc Nam, sân bay Tuy Hòa và cảng biển Vũng Rô tạo điều kiện thuận lợi cho kết nối. Tuy nhiên, phương tiện vận chuyển chuyên dụng phục vụ khách du lịch còn thiếu, cơ sở lưu trú tăng về số lượng nhưng công suất buồng chỉ đạt 55% năm 2013. Dịch vụ ăn uống, vui chơi giải trí và mua sắm chưa đa dạng, chưa đáp ứng tốt nhu cầu khách.

  4. Nguồn nhân lực du lịch thiếu chất lượng và số lượng: Tổng số lao động trong ngành khoảng 3.600 người, trong đó chỉ 9,47% có trình độ đại học, cao đẳng. Trình độ ngoại ngữ thấp và thiếu đào tạo chuyên sâu là rào cản lớn cho phát triển dịch vụ chất lượng cao.

Thảo luận kết quả

Sự tăng trưởng lượng khách nội địa cho thấy Phú Yên có sức hút nhất định, nhưng so với các tỉnh trong khu vực, mức độ phát triển còn thấp do nhiều yếu tố hạn chế. Tài nguyên du lịch phong phú là lợi thế cạnh tranh, tuy nhiên việc thiếu đầu tư đồng bộ và quản lý chưa hiệu quả làm giảm sức hấp dẫn điểm đến. Cơ sở hạ tầng chưa hoàn chỉnh, đặc biệt là phương tiện vận chuyển chuyên dụng và dịch vụ vui chơi giải trí, ảnh hưởng đến trải nghiệm khách. Nguồn nhân lực yếu kém làm giảm chất lượng phục vụ, khó đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của khách nội địa.

So sánh với các nghiên cứu trong khu vực, việc liên kết phát triển du lịch và xúc tiến quảng bá hiệu quả là yếu tố quyết định thành công. Phú Yên cần tập trung hoàn thiện các yếu tố cung, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển các hoạt động xúc tiến phù hợp để thu hút khách nội địa. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng khách nội địa, bảng phân tích SWOT và sơ đồ hệ thống cung cầu du lịch Phú Yên.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch

    • Hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối các điểm du lịch trọng điểm trong tỉnh và với các vùng lân cận.
    • Phát triển phương tiện vận chuyển chuyên dụng phục vụ khách du lịch, cấp biển hiệu và tiêu chuẩn chất lượng.
    • Mở rộng và nâng cao chất lượng cơ sở lưu trú, tăng công suất sử dụng buồng lên ít nhất 70% trong 3 năm tới.
    • Chủ thể thực hiện: UBND tỉnh, Sở Giao thông Vận tải, Sở VHTTDL, các nhà đầu tư.

  2. Đẩy mạnh xúc tiến quảng bá và xây dựng hình ảnh điểm đến

    • Triển khai các chiến dịch quảng bá đa phương tiện, tập trung vào thị trường khách nội địa trọng điểm.
    • Tổ chức các sự kiện văn hóa, lễ hội đặc sắc nhằm thu hút sự quan tâm của du khách.
    • Phát triển thương hiệu du lịch Phú Yên gắn với các sản phẩm đặc trưng như hải sản, di tích lịch sử.
    • Chủ thể thực hiện: Sở VHTTDL, các doanh nghiệp du lịch, cơ quan truyền thông.

  3. Nâng cao năng lực cạnh tranh và chất lượng dịch vụ của doanh nghiệp du lịch

    • Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn, kỹ năng ngoại ngữ cho nhân viên phục vụ.
    • Khuyến khích liên kết giữa các doanh nghiệp để tạo ra sản phẩm du lịch đa dạng, hấp dẫn.
    • Áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý và phục vụ khách du lịch.
    • Chủ thể thực hiện: Hiệp hội Du lịch Phú Yên, các doanh nghiệp, các cơ sở đào tạo.

  4. Khuyến khích sự tham gia của cộng đồng địa phương và phát triển du lịch bền vững

    • Tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò và lợi ích của du lịch.
    • Hỗ trợ phát triển các sản phẩm du lịch cộng đồng, làng nghề truyền thống.
    • Bảo tồn và phát huy giá trị tài nguyên thiên nhiên, văn hóa địa phương.
    • Chủ thể thực hiện: UBND các huyện, xã, các tổ chức cộng đồng, Sở VHTTDL.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Nhà quản lý và hoạch định chính sách du lịch

    • Lợi ích: Cung cấp cơ sở dữ liệu, phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp phát triển du lịch nội địa tại Phú Yên.
    • Use case: Xây dựng kế hoạch phát triển du lịch tỉnh, điều chỉnh chính sách đầu tư.

  2. Doanh nghiệp kinh doanh du lịch và lữ hành

    • Lợi ích: Hiểu rõ nhu cầu, xu hướng khách nội địa, nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển sản phẩm phù hợp.
    • Use case: Thiết kế tour, dịch vụ mới, liên kết hợp tác kinh doanh.

  3. Nhà nghiên cứu và học viên chuyên ngành du lịch

    • Lợi ích: Tham khảo khung lý thuyết, phương pháp nghiên cứu và kết quả thực tiễn về thu hút khách nội địa.
    • Use case: Phát triển đề tài nghiên cứu, luận văn, luận án liên quan.

  4. Cộng đồng địa phương và các tổ chức phát triển du lịch

    • Lợi ích: Nắm bắt vai trò của cộng đồng trong phát triển du lịch, các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ và bảo tồn văn hóa.
    • Use case: Tham gia các dự án du lịch cộng đồng, phát triển sản phẩm du lịch bền vững.

Câu hỏi thường gặp

  1. Tại sao khách nội địa lại quan trọng đối với du lịch Phú Yên?
    Khách nội địa chiếm tới 82% tổng lượng khách du lịch Việt Nam và là nguồn khách chính của Phú Yên. Thu hút khách nội địa giúp tăng doanh thu, tạo đà phát triển bền vững và giảm phụ thuộc vào khách quốc tế.

  2. Phú Yên có những tài nguyên du lịch nào nổi bật?
    Phú Yên sở hữu bờ biển dài 189 km, các vịnh, đầm, đảo, suối khoáng nóng, khu bảo tồn thiên nhiên, di tích lịch sử và lễ hội truyền thống. Gành Đá Đĩa, đầm Ô Loan, vịnh Xuân Đài là những điểm đến nổi tiếng.

  3. Những hạn chế lớn nhất trong phát triển du lịch Phú Yên hiện nay là gì?
    Cơ sở hạ tầng chưa đồng bộ, dịch vụ vui chơi giải trí và mua sắm hạn chế, nguồn nhân lực thiếu chất lượng, các dự án đầu tư lớn bị chậm hoặc thu hồi, ảnh hưởng đến sức hấp dẫn điểm đến.

  4. Các doanh nghiệp du lịch Phú Yên cần làm gì để nâng cao năng lực cạnh tranh?
    Đào tạo nhân viên chuyên môn và ngoại ngữ, liên kết tạo sản phẩm du lịch đa dạng, áp dụng công nghệ quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm khách hàng.

  5. Làm thế nào để cộng đồng địa phương tham gia phát triển du lịch hiệu quả?
    Tuyên truyền nâng cao nhận thức, hỗ trợ phát triển sản phẩm du lịch cộng đồng, bảo tồn văn hóa truyền thống, tạo điều kiện cho người dân tham gia các hoạt động du lịch và hưởng lợi từ ngành.

Kết luận

  • Phú Yên có tiềm năng du lịch nội địa lớn với tài nguyên thiên nhiên và văn hóa đa dạng, nhưng chưa khai thác hiệu quả do nhiều hạn chế về cơ sở hạ tầng và dịch vụ.
  • Lượng khách nội địa tăng trưởng ổn định, chiếm tỉ trọng lớn, là nguồn lực quan trọng để phát triển du lịch địa phương.
  • Nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp, đẩy mạnh xúc tiến quảng bá và phát triển nguồn nhân lực là các yếu tố then chốt.
  • Sự tham gia của cộng đồng và liên kết phát triển du lịch giữa các địa phương góp phần tạo sức hút bền vững.
  • Các bước tiếp theo cần tập trung đầu tư hạ tầng, hoàn thiện chính sách, phát triển sản phẩm đặc trưng và nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm thu hút khách nội địa hiệu quả hơn.

Hành động ngay hôm nay để khai thác tối đa tiềm năng du lịch Phú Yên, góp phần phát triển kinh tế xã hội bền vững và nâng cao vị thế điểm đến trên bản đồ du lịch Việt Nam.