Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam chuyển đổi mạnh mẽ theo cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, việc nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh trở thành yêu cầu cấp thiết đối với các doanh nghiệp. Theo báo cáo tài chính của Công ty TNHH Gốm xây dựng Yên Thạch giai đoạn 2013-2015, hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả sản xuất kinh doanh. Vốn kinh doanh là toàn bộ số tiền mà doanh nghiệp bỏ ra để đầu tư hình thành các tài sản cần thiết phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm mục đích sinh lời. Quản trị vốn kinh doanh hiệu quả giúp doanh nghiệp huy động và sử dụng vốn tiết kiệm, tối đa hóa giá trị doanh nghiệp.

Mục tiêu nghiên cứu tập trung phân tích thực trạng quản trị sử dụng vốn kinh doanh tại Công ty TNHH Gốm xây dựng Yên Thạch trong giai đoạn 2013-2015, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường hiệu quả quản trị vốn kinh doanh. Phạm vi nghiên cứu giới hạn tại công ty này, với dữ liệu thu thập từ báo cáo tài chính và hoạt động thực tế trong khoảng thời gian từ ngày 25/1/2016 đến 24/4/2016. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của doanh nghiệp trong ngành vật liệu xây dựng, đồng thời cung cấp cơ sở khoa học cho các doanh nghiệp tương tự trong việc quản lý vốn kinh doanh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình quản trị vốn kinh doanh, bao gồm:

  • Lý thuyết vốn kinh doanh: Vốn kinh doanh được phân thành vốn cố định và vốn lưu động, với đặc điểm luân chuyển và vai trò khác nhau trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Vốn cố định là biểu hiện bằng tiền của tài sản cố định, có thời gian sử dụng lâu dài, còn vốn lưu động là vốn đầu tư vào tài sản lưu động, có tính luân chuyển nhanh.

  • Mô hình tài trợ vốn: Ba mô hình tài trợ vốn được áp dụng trong doanh nghiệp gồm mô hình tài trợ vốn toàn bộ bằng nguồn vốn thường xuyên, mô hình kết hợp vốn thường xuyên và tạm thời, và mô hình ưu tiên sử dụng vốn tạm thời nhằm giảm chi phí sử dụng vốn.

  • Khái niệm quản trị vốn kinh doanh: Quản trị vốn kinh doanh là việc lựa chọn, tổ chức và sử dụng vốn nhằm đạt mục tiêu bảo toàn vốn và tối đa hóa lợi nhuận. Nội dung quản trị bao gồm tổ chức đảm bảo nguồn vốn, phân bổ vốn, quản trị vốn lưu động, vốn cố định, vốn bằng tiền, các khoản phải thu và vốn tồn kho.

  • Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn: Bao gồm các chỉ tiêu về vốn lưu động (như hệ số khả năng thanh toán, vòng quay vốn lưu động), vốn cố định (hiệu suất sử dụng, hệ số hao mòn), và hiệu quả tổng thể vốn kinh doanh (vòng quay vốn, tỷ suất lợi nhuận trên vốn).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp phân tích định tính dựa trên số liệu thực tế của Công ty TNHH Gốm xây dựng Yên Thạch trong giai đoạn 2013-2015. Cỡ mẫu là toàn bộ báo cáo tài chính và số liệu quản trị vốn kinh doanh của công ty trong ba năm này.

Phương pháp chọn mẫu là phương pháp phi xác suất, tập trung vào một doanh nghiệp điển hình trong ngành vật liệu xây dựng nhằm phân tích sâu thực trạng và đề xuất giải pháp phù hợp.

Phương pháp phân tích bao gồm:

  • Phương pháp so sánh: So sánh số liệu tuyệt đối và tương đối qua các năm để đánh giá sự biến động và xu hướng sử dụng vốn.

  • Phân tích các hệ số tài chính: Tính toán các chỉ tiêu tài chính như hệ số khả năng thanh toán, vòng quay vốn lưu động, hiệu suất sử dụng vốn cố định để đánh giá hiệu quả quản trị vốn.

  • Phân tích biểu đồ, bảng số liệu: Sử dụng biểu đồ và bảng biểu để minh họa sự biến động, cơ cấu và hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh.

Thời gian nghiên cứu kéo dài từ ngày 25/1/2016 đến 24/4/2016, đảm bảo thu thập và xử lý dữ liệu đầy đủ, chính xác.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình vốn kinh doanh và nguồn vốn: Vốn kinh doanh của công ty tăng trưởng ổn định qua các năm 2013-2015, với vốn điều lệ tăng từ 11 tỷ đồng lên 19 tỷ đồng. Vốn lưu động chiếm tỷ trọng lớn trong tổng vốn kinh doanh, tuy nhiên cơ cấu nguồn vốn còn phụ thuộc nhiều vào vốn vay ngắn hạn, làm tăng rủi ro tài chính.

  2. Hiệu quả sử dụng vốn lưu động: Hệ số vòng quay vốn lưu động đạt khoảng 3,5 lần/năm, cho thấy vốn lưu động được sử dụng tương đối hiệu quả. Tuy nhiên, kỳ luân chuyển vốn lưu động trung bình khoảng 103 ngày, còn cao so với mức tiêu chuẩn ngành, phản ánh tồn kho và khoản phải thu chưa được quản lý tối ưu.

  3. Quản trị vốn cố định: Tỷ lệ hao mòn tài sản cố định tăng dần qua các năm, với hệ số hao mòn đạt gần 0,7, cho thấy tài sản cố định đã sử dụng lâu và cần được đầu tư thay thế. Hiệu suất sử dụng vốn cố định đạt khoảng 1,2 đồng doanh thu trên mỗi đồng vốn cố định, thấp hơn mức trung bình ngành.

  4. Hiệu quả tổng thể vốn kinh doanh: Tỷ suất lợi nhuận sau thuế trên vốn kinh doanh (ROA) duy trì ở mức khoảng 8%, trong khi tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE) đạt 12%, cho thấy hiệu quả sử dụng vốn còn nhiều tiềm năng cải thiện.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên là do công ty chưa tối ưu hóa cơ cấu nguồn vốn, phụ thuộc nhiều vào vốn vay ngắn hạn với chi phí cao, dẫn đến áp lực thanh toán và rủi ro tài chính tăng. Việc quản lý hàng tồn kho và khoản phải thu chưa chặt chẽ làm tăng chi phí lưu kho và giảm khả năng thanh khoản.

So sánh với các doanh nghiệp cùng ngành, công ty có hiệu suất sử dụng vốn cố định và vốn lưu động thấp hơn khoảng 15-20%, cho thấy cần cải thiện công tác quản trị vốn. Việc áp dụng các mô hình tài trợ vốn linh hoạt hơn, kết hợp vốn thường xuyên và tạm thời hợp lý sẽ giúp giảm chi phí sử dụng vốn và tăng tính linh hoạt tài chính.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ vòng quay vốn lưu động, biểu đồ cơ cấu nguồn vốn và bảng so sánh các chỉ tiêu tài chính qua các năm để minh họa rõ ràng hơn về xu hướng và hiệu quả sử dụng vốn.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tối ưu hóa cơ cấu nguồn vốn: Doanh nghiệp cần giảm tỷ trọng vốn vay ngắn hạn, tăng cường huy động vốn chủ sở hữu và vốn dài hạn nhằm giảm chi phí sử dụng vốn và tăng tính ổn định tài chính. Thời gian thực hiện trong 1-2 năm, do phòng tài chính phối hợp với ban lãnh đạo công ty.

  2. Cải thiện quản lý vốn lưu động: Áp dụng các biện pháp quản lý chặt chẽ hàng tồn kho và khoản phải thu, như xác định mức tồn kho tối ưu theo mô hình EOQ, chính sách thu hồi nợ nghiêm ngặt, nhằm giảm kỳ luân chuyển vốn lưu động xuống dưới 90 ngày. Thời gian thực hiện 6-12 tháng, do phòng kế toán tài chính và phòng kế hoạch kỹ thuật phối hợp.

  3. Đầu tư nâng cấp tài sản cố định: Lập kế hoạch đầu tư thay thế, nâng cấp máy móc thiết bị đã hao mòn, áp dụng phương pháp khấu hao phù hợp để đảm bảo thu hồi vốn và nâng cao hiệu suất sử dụng tài sản cố định. Thời gian thực hiện 2-3 năm, do ban giám đốc và phòng kỹ thuật chịu trách nhiệm.

  4. Đào tạo nâng cao năng lực quản lý: Tổ chức các khóa đào tạo về quản trị tài chính, quản lý vốn cho cán bộ quản lý và nhân viên nhằm nâng cao trình độ, kỹ năng sử dụng vốn hiệu quả. Thời gian thực hiện liên tục, do phòng tổ chức hành chính phối hợp với các chuyên gia tài chính.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp: Giúp hiểu rõ thực trạng và các giải pháp quản trị vốn kinh doanh, từ đó đưa ra quyết định chiến lược phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn.

  2. Phòng tài chính kế toán: Cung cấp cơ sở phân tích số liệu tài chính, các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả vốn, hỗ trợ công tác lập kế hoạch và kiểm soát tài chính.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành tài chính – kế toán: Là tài liệu tham khảo thực tiễn về quản trị vốn kinh doanh trong doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng, giúp nâng cao kiến thức chuyên môn.

  4. Các doanh nghiệp cùng ngành vật liệu xây dựng: Tham khảo kinh nghiệm, mô hình quản trị vốn kinh doanh và các giải pháp cải tiến để áp dụng phù hợp với điều kiện riêng của doanh nghiệp mình.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản trị vốn kinh doanh là gì?
    Quản trị vốn kinh doanh là việc lựa chọn, tổ chức và sử dụng vốn nhằm đảm bảo đủ vốn cho hoạt động sản xuất kinh doanh, đồng thời tối đa hóa hiệu quả sử dụng vốn. Ví dụ, công ty cần cân đối vốn lưu động và vốn cố định để duy trì sản xuất liên tục.

  2. Tại sao cần phân loại vốn kinh doanh?
    Phân loại vốn giúp doanh nghiệp quản lý hiệu quả từng loại vốn như vốn cố định, vốn lưu động, từ đó có biện pháp sử dụng phù hợp, tránh lãng phí. Ví dụ, vốn lưu động cần được quản lý chặt chẽ để tránh tồn kho quá lớn.

  3. Các chỉ tiêu nào dùng để đánh giá hiệu quả sử dụng vốn?
    Các chỉ tiêu phổ biến gồm vòng quay vốn lưu động, hệ số khả năng thanh toán, hiệu suất sử dụng vốn cố định, tỷ suất lợi nhuận trên vốn kinh doanh. Ví dụ, vòng quay vốn lưu động cao cho thấy vốn được sử dụng hiệu quả.

  4. Làm thế nào để giảm rủi ro tài chính do vốn vay ngắn hạn?
    Doanh nghiệp nên tăng vốn chủ sở hữu, sử dụng vốn dài hạn để tài trợ cho tài sản cố định và vốn lưu động thường xuyên, đồng thời kiểm soát chặt chẽ dòng tiền để đảm bảo khả năng thanh toán. Ví dụ, công ty có thể phát hành cổ phiếu để tăng vốn chủ sở hữu.

  5. Phương pháp EOQ giúp gì trong quản lý tồn kho?
    EOQ giúp xác định mức đặt hàng tối ưu nhằm giảm tổng chi phí tồn kho, bao gồm chi phí lưu kho và chi phí đặt hàng. Ví dụ, áp dụng EOQ giúp công ty giảm tồn kho dư thừa và chi phí lưu kho không cần thiết.

Kết luận

  • Vốn kinh doanh là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
  • Thực trạng quản trị vốn kinh doanh tại Công ty TNHH Gốm xây dựng Yên Thạch còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong quản lý vốn lưu động và vốn cố định.
  • Các chỉ tiêu tài chính cho thấy hiệu quả sử dụng vốn chưa đạt mức tối ưu so với trung bình ngành.
  • Đề xuất các giải pháp tối ưu hóa cơ cấu vốn, nâng cao quản lý vốn lưu động, đầu tư tài sản cố định và đào tạo quản lý nhằm tăng hiệu quả sử dụng vốn.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-3 năm và theo dõi đánh giá hiệu quả định kỳ.

Doanh nghiệp và các nhà quản lý tài chính được khuyến khích áp dụng các giải pháp này để nâng cao hiệu quả quản trị vốn kinh doanh, góp phần phát triển bền vững và cạnh tranh trên thị trường.