## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, việc đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát triển năng lực và kỹ năng cho học sinh là yêu cầu cấp thiết. Theo báo cáo của ngành giáo dục, phương pháp dạy học dự án (Project-based learning) đã được áp dụng rộng rãi nhằm tăng cường tính chủ động, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề của học sinh. Tuy nhiên, việc đánh giá quá trình học tập trong dạy học dự án vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong môn Toán học, chủ đề Đại số tổ hợp lớp 10 THPT. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đề xuất và thực hiện các biện pháp đánh giá quá trình trong dạy học dự án chủ đề Đại số tổ hợp cho học sinh lớp 10 THPT thông qua ứng dụng Azota, đồng thời đánh giá hiệu quả của mô hình này tại Trường THPT Khoa học Giáo dục, Hà Nội trong năm học 2023-2024. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng dạy và học môn Toán, góp phần phát triển kỹ năng tư duy logic, kỹ năng làm việc nhóm và ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục. Các chỉ số đánh giá bao gồm mức độ tiến bộ kiến thức, kỹ năng mềm và sự tích cực tham gia của học sinh trong quá trình học tập.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

- **Lý thuyết đánh giá quá trình (Assessment for Learning):** Theo Black và William (1998), đánh giá quá trình là hoạt động kiểm tra nhằm hỗ trợ sự phát triển của người học thông qua phản hồi liên tục, giúp điều chỉnh phương pháp dạy và học.
- **Lý thuyết dạy học dự án (Project-based Learning):** Phương pháp này nhấn mạnh việc học sinh thực hiện nhiệm vụ học tập phức tạp, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành để tạo ra sản phẩm cụ thể, phát triển kỹ năng tự học, làm việc nhóm và ứng dụng kiến thức vào thực tiễn.
- **Khái niệm Đại số tổ hợp:** Bao gồm các quy tắc đếm, hoán vị, chỉnh hợp, tổ hợp và khai triển nhị thức Newton, là nội dung trọng tâm trong chương trình Toán lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông mới 2018.
- **Các công cụ đánh giá:** Phiếu quan sát, bảng kiểm, thang đánh giá và bài kiểm tra được sử dụng để thu thập dữ liệu về quá trình và kết quả học tập của học sinh.
- **Ứng dụng công nghệ thông tin trong giáo dục:** Sử dụng phần mềm Azota để hỗ trợ tạo đề thi, giao bài tập, chấm điểm và giám sát quá trình làm bài của học sinh.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Dữ liệu được thu thập từ thực nghiệm sư phạm tại Trường THPT Khoa học Giáo dục, Hà Nội, với đối tượng là học sinh lớp 10 ban cơ bản, tổng số mẫu khoảng 72 học sinh.
- **Phương pháp chọn mẫu:** Mẫu được chọn theo phương pháp chọn lớp ngẫu nhiên có kiểm soát nhằm đảm bảo tính đại diện.
- **Phương pháp phân tích:** Kết hợp phân tích định tính (quan sát, phỏng vấn giáo viên và học sinh) và phân tích định lượng (thống kê mô tả, so sánh điểm kiểm tra trước và sau thực nghiệm, phân tích tỉ lệ phần trăm tiến bộ).
- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu được thực hiện trong năm học 2023-2024, bao gồm giai đoạn chuẩn bị, triển khai dạy học dự án, thu thập và phân tích dữ liệu, tổng kết và đề xuất giải pháp.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Tăng cường sự tích cực và chủ động của học sinh:** Qua phiếu quan sát, khoảng 85% học sinh thể hiện sự chú ý và tham gia tích cực trong các hoạt động dự án, tăng 30% so với trước thực nghiệm.
2. **Cải thiện kết quả học tập:** Điểm trung bình kiểm tra kiến thức Đại số tổ hợp của lớp 10D5 tăng từ 5.8 lên 7.4, tương đương mức tăng 27.6% sau khi áp dụng phương pháp dạy học dự án kết hợp Azota.
3. **Phát triển kỹ năng mềm:** Kết quả bảng tổng hợp kỹ năng mềm cho thấy 78% học sinh cải thiện kỹ năng làm việc nhóm và kỹ năng tự đánh giá, tăng 25% so với trước thực nghiệm.
4. **Hiệu quả của phần mềm Azota:** Hơn 90% giáo viên và học sinh đánh giá Azota giúp tiết kiệm thời gian giao và chấm bài, đồng thời nâng cao tính minh bạch và khách quan trong đánh giá.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân của các kết quả tích cực trên có thể giải thích do phương pháp dạy học dự án tạo điều kiện cho học sinh phát huy tính chủ động, sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề thực tiễn. Việc sử dụng phần mềm Azota hỗ trợ đánh giá quá trình giúp giáo viên theo dõi sát sao tiến độ và chất lượng học tập của từng học sinh, đồng thời cung cấp phản hồi kịp thời. So sánh với các nghiên cứu trước đây, kết quả phù hợp với nhận định của Black và William (1998) về vai trò của đánh giá quá trình trong nâng cao thành tích học tập. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh điểm trung bình trước và sau thực nghiệm, bảng phân tích tỉ lệ phần trăm tiến bộ kỹ năng mềm, và biểu đồ đánh giá mức độ hài lòng với phần mềm Azota.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Triển khai rộng rãi mô hình dạy học dự án kết hợp Azota:** Mục tiêu nâng cao 20% điểm trung bình môn Toán trong vòng 2 năm, do Sở Giáo dục và Đào tạo chủ trì phối hợp với các trường THPT.
2. **Tổ chức tập huấn chuyên sâu cho giáo viên:** Đào tạo kỹ năng sử dụng phần mềm Azota và phương pháp đánh giá quá trình, nhằm nâng cao năng lực giảng dạy, thực hiện trong 6 tháng đầu năm học.
3. **Phát triển ngân hàng đề thi và bài tập số hóa:** Tạo điều kiện cho giáo viên dễ dàng xây dựng và chia sẻ tài nguyên học tập, hoàn thành trong 1 năm, do các trường phối hợp với đơn vị phát triển phần mềm.
4. **Tăng cường sự tham gia của học sinh trong tự đánh giá và đánh giá chéo:** Khuyến khích học sinh chủ động phản hồi và cải thiện quá trình học tập, áp dụng thường xuyên trong các tiết học dự án.
5. **Đẩy mạnh công tác giám sát và phản hồi:** Sử dụng các công cụ công nghệ để giám sát gian lận và nâng cao tính minh bạch trong đánh giá, đảm bảo tính công bằng và hiệu quả.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Giáo viên Toán THPT:** Áp dụng phương pháp dạy học dự án và công cụ Azota để nâng cao hiệu quả giảng dạy và đánh giá học sinh.
- **Nhà quản lý giáo dục:** Xây dựng chính sách và kế hoạch đào tạo, triển khai công nghệ trong giáo dục phổ thông.
- **Sinh viên, nghiên cứu sinh ngành Sư phạm Toán:** Tham khảo mô hình nghiên cứu và phương pháp đánh giá quá trình trong dạy học dự án.
- **Phát triển phần mềm giáo dục:** Nắm bắt nhu cầu thực tế và tính năng cần thiết để cải tiến các ứng dụng hỗ trợ dạy học và đánh giá.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Dạy học dự án có phù hợp với tất cả các môn học không?**  
Dạy học dự án phù hợp với các môn học có tính ứng dụng thực tiễn cao và phát triển kỹ năng như Toán, Khoa học, Công nghệ. Tuy nhiên, cần điều chỉnh phù hợp với đặc thù từng môn.

2. **Phần mềm Azota hỗ trợ những tính năng gì trong đánh giá quá trình?**  
Azota hỗ trợ tạo đề thi, giao bài tập, chấm điểm tự động, giám sát gian lận qua thống kê chuyển tab, và lưu trữ kết quả học tập để theo dõi tiến độ.

3. **Làm thế nào để đảm bảo tính khách quan trong đánh giá quá trình?**  
Sử dụng đa dạng công cụ đánh giá như phiếu quan sát, bảng kiểm, thang đánh giá kết hợp với phần mềm hỗ trợ, đồng thời khuyến khích tự đánh giá và đánh giá chéo giữa học sinh.

4. **Phương pháp dạy học dự án giúp phát triển kỹ năng nào cho học sinh?**  
Phương pháp này giúp phát triển kỹ năng tư duy logic, giải quyết vấn đề, làm việc nhóm, tự học và kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin.

5. **Có thể áp dụng mô hình này ở những trường chưa có điều kiện công nghệ tốt không?**  
Có thể áp dụng với sự điều chỉnh phù hợp, kết hợp phương pháp truyền thống và dần dần tích hợp công nghệ khi điều kiện cho phép.

## Kết luận

- Đánh giá quá trình trong dạy học dự án chủ đề Đại số tổ hợp giúp nâng cao hiệu quả học tập và phát triển kỹ năng cho học sinh lớp 10 THPT.  
- Phần mềm Azota là công cụ hỗ trợ đắc lực trong việc tạo đề, giao bài và đánh giá, góp phần tiết kiệm thời gian và tăng tính minh bạch.  
- Mô hình dạy học dự án kết hợp đánh giá quá trình được thực nghiệm thành công tại Trường THPT Khoa học Giáo dục, với sự tiến bộ rõ rệt về điểm số và kỹ năng mềm.  
- Đề xuất các giải pháp triển khai rộng rãi, tập huấn giáo viên và phát triển ngân hàng đề thi số hóa nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.  
- Khuyến khích các nhà quản lý, giáo viên và nhà phát triển phần mềm giáo dục tiếp tục nghiên cứu và ứng dụng mô hình này để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.

Hành động tiếp theo: Triển khai tập huấn, mở rộng thực nghiệm và hoàn thiện hệ thống đánh giá qua phần mềm Azota nhằm nâng cao chất lượng dạy học môn Toán trong các trường THPT trên toàn quốc.