Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập và toàn cầu hóa, việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành yêu cầu cấp thiết đối với nguồn nhân lực Việt Nam. Theo Quyết định số 1400/QĐ-TTg ngày 30/9/2008 của Thủ tướng Chính phủ về Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân”, mục tiêu đến năm 2015 là sinh viên các ngành không chuyên ngữ phải đạt trình độ tối thiểu bậc 3 theo Khung năng lực ngoại ngữ chung Châu Âu (CEF). Kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh được xem là nền tảng quan trọng trong việc phát triển năng lực ngoại ngữ, giúp sinh viên tiếp cận thông tin, nâng cao khả năng giao tiếp và đáp ứng yêu cầu công việc trong môi trường quốc tế.

Luận văn tập trung đánh giá mức độ đạt chuẩn đầu ra kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh của sinh viên khóa 2011-2014 tại Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Hà Nội, bao gồm cả sinh viên học tại trường và các cơ sở liên kết đào tạo. Nghiên cứu nhằm xác định thực trạng năng lực đọc hiểu, so sánh sự khác biệt giữa các nhóm sinh viên theo giới tính, ngành học và địa điểm học tập, từ đó đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ.

Phạm vi nghiên cứu được giới hạn trong thời gian từ tháng 7/2013 đến tháng 10/2014, tại Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Hà Nội và các đơn vị liên kết. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá hiệu quả chương trình chuẩn đầu ra môn tiếng Anh, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo và đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học theo định hướng quốc tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

  • Khái niệm chuẩn đầu ra (CĐR): Được hiểu là tập hợp các kiến thức, kỹ năng và thái độ mà người học cần đạt được sau quá trình học tập. Theo Stephen Adam, CĐR phản ánh những gì người học biết, hiểu hoặc có thể chứng minh được khi kết thúc khóa học. Các tổ chức quốc tế như ABET, AAOU và IAU cũng nhấn mạnh CĐR bao gồm kiến thức chuyên môn, kỹ năng thực hành, kỹ năng mềm và phẩm chất đạo đức.

  • Khung năng lực ngoại ngữ chung Châu Âu (CEF): CEF phân chia trình độ ngoại ngữ thành 6 cấp độ từ A1 đến C2, mô tả chi tiết năng lực sử dụng ngôn ngữ ở từng cấp. Mục tiêu của nghiên cứu là đánh giá sinh viên đạt trình độ tối thiểu bậc A2 hoặc B1 về kỹ năng đọc hiểu, tương ứng với khả năng hiểu các bài đọc ngắn, đơn giản đến các văn bản chuyên môn.

  • Kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh: Được định nghĩa là quá trình người đọc vận dụng linh hoạt kiến thức ngôn ngữ và kiến thức nền để hiểu và xử lý thông tin trong văn bản. Các kỹ năng đọc bao gồm nhận diện từ, hiểu nghĩa từ, kỹ năng bao quát, kỹ năng nghiên cứu và kỹ năng đánh giá. Đọc hiểu đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các kỹ năng ngôn ngữ khác và hỗ trợ giao tiếp hiệu quả.

  • Lý thuyết khảo thí cổ điển và hiện đại: Áp dụng để phân tích độ khó và độ phân biệt của các câu hỏi trong bài kiểm tra đọc hiểu, nhằm đảm bảo tính khách quan và độ tin cậy của công cụ đánh giá.

Phương pháp nghiên cứu

  • Nguồn dữ liệu: Nghiên cứu sử dụng dữ liệu thu thập từ bài Test kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh được xây dựng theo chuẩn đầu ra của Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Hà Nội, áp dụng cho sinh viên khóa 2011-2014. Ngoài ra, dữ liệu được bổ sung từ phỏng vấn sâu giáo viên bộ môn tiếng Anh và khảo cứu tài liệu liên quan đến chuẩn đầu ra và kỹ năng đọc hiểu.

  • Phương pháp chọn mẫu: Mẫu nghiên cứu gồm khoảng 300 sinh viên hệ cao đẳng chính quy và sinh viên tại các cơ sở liên kết đào tạo, được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm ngành và giới tính.

  • Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm SPSS và Quest để xử lý số liệu, phân tích độ khó (p) và độ phân biệt (D) của các câu hỏi trong bài Test theo lý thuyết khảo thí cổ điển. Phân tích thống kê mô tả, kiểm định ANOVA và so sánh tỉ lệ phần trăm được áp dụng để đánh giá mức độ đạt chuẩn đầu ra và sự khác biệt giữa các nhóm sinh viên.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 7/2013 đến tháng 10/2014, bao gồm các giai đoạn khảo cứu tài liệu, xây dựng công cụ đánh giá, thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Mức độ đạt chuẩn đầu ra kỹ năng đọc hiểu: Kết quả bài Test cho thấy khoảng 68% sinh viên khóa 2011-2014 đạt chuẩn đầu ra kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh theo khung năng lực CEF, trong đó sinh viên học tại trường đạt tỷ lệ 70%, sinh viên tại các cơ sở liên kết đạt 65%.

  2. Độ khó và độ phân biệt của câu hỏi: Phân tích câu hỏi theo mô hình Rasch cho thấy 85% câu hỏi có độ khó nằm trong khoảng từ 0,25 đến 0,75, phù hợp với tiêu chuẩn đánh giá. Độ phân biệt trung bình của các câu hỏi đạt 0,45, cho thấy bài Test có khả năng phân biệt tốt năng lực sinh viên.

  3. So sánh theo giới tính: Sinh viên nữ có điểm trung bình cao hơn sinh viên nam khoảng 5%, với tỷ lệ đạt chuẩn lần lượt là 72% và 67%. Kiểm định t cho thấy sự khác biệt này có ý nghĩa thống kê (p < 0,05).

  4. So sánh theo ngành học: Các nhóm ngành Kế toán, Ngân hàng và Quản trị có điểm trung bình không khác biệt đáng kể (p > 0,05), với tỷ lệ đạt chuẩn dao động từ 65% đến 70%.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy mức độ đạt chuẩn đầu ra kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh của sinh viên khóa 2011-2014 là tương đối cao và đồng đều, phù hợp với giả thuyết nghiên cứu. Sự khác biệt về điểm số giữa sinh viên học tại trường và các cơ sở liên kết không lớn, phản ánh hiệu quả đồng bộ trong công tác đào tạo và đánh giá.

Sự vượt trội của sinh viên nữ trong kỹ năng đọc hiểu có thể do các yếu tố về thái độ học tập và phương pháp học tập khác biệt, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về sự khác biệt giới tính trong học ngoại ngữ. Mức độ đồng đều giữa các ngành học cho thấy chương trình đào tạo tiếng Anh được áp dụng tương tự và hiệu quả trên các nhóm ngành.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh tỷ lệ đạt chuẩn giữa các nhóm sinh viên, biểu đồ phân bố điểm số và bảng thống kê độ khó, độ phân biệt câu hỏi để minh họa tính khách quan của bài Test.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo kỹ năng đọc hiểu: Tổ chức các khóa học bổ trợ kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh cho sinh viên chưa đạt chuẩn, tập trung vào các kỹ năng phân tích và suy luận văn bản, nhằm nâng cao tỷ lệ đạt chuẩn lên ít nhất 80% trong vòng 2 năm tới. Chủ thể thực hiện là bộ môn tiếng Anh phối hợp với phòng đào tạo.

  2. Đổi mới phương pháp giảng dạy: Áp dụng các phương pháp giảng dạy tích cực, sử dụng công nghệ thông tin và tài liệu đa phương tiện để tăng tính tương tác và hứng thú học tập, đặc biệt chú trọng phát triển kỹ năng đọc hiểu. Thời gian triển khai trong năm học tiếp theo, do giảng viên bộ môn chịu trách nhiệm.

  3. Xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa: Phát triển hệ thống câu hỏi trắc nghiệm khách quan đa dạng, có độ khó và độ phân biệt phù hợp, phục vụ đánh giá thường xuyên và cuối khóa. Dự kiến hoàn thành trong 12 tháng, do tổ khảo thí và bộ môn tiếng Anh phối hợp thực hiện.

  4. Tăng cường đánh giá và phản hồi: Thiết lập hệ thống đánh giá định kỳ và cung cấp phản hồi chi tiết cho sinh viên về kết quả học tập kỹ năng đọc hiểu, giúp sinh viên nhận biết điểm mạnh, điểm yếu để cải thiện. Thực hiện liên tục trong các kỳ học, do giảng viên và phòng đào tạo phối hợp.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Giảng viên bộ môn tiếng Anh: Nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu và phân tích chi tiết về năng lực đọc hiểu của sinh viên, giúp giảng viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy và xây dựng bài giảng phù hợp.

  2. Nhà quản lý giáo dục tại các trường cao đẳng, đại học: Thông tin về mức độ đạt chuẩn đầu ra và các yếu tố ảnh hưởng hỗ trợ việc xây dựng chính sách đào tạo, chuẩn hóa chương trình và đánh giá chất lượng đào tạo ngoại ngữ.

  3. Sinh viên và học viên cao học chuyên ngành Đo lường và Đánh giá trong Giáo dục: Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá về phương pháp xây dựng công cụ đánh giá, phân tích dữ liệu khảo thí và ứng dụng lý thuyết khảo thí trong thực tiễn.

  4. Các tổ chức kiểm định chất lượng giáo dục: Nghiên cứu cung cấp ví dụ thực tiễn về việc áp dụng chuẩn đầu ra và đánh giá năng lực ngoại ngữ, hỗ trợ công tác kiểm định và đảm bảo chất lượng đào tạo.

Câu hỏi thường gặp

  1. Chuẩn đầu ra kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh được xác định như thế nào?
    Chuẩn đầu ra dựa trên Khung năng lực ngoại ngữ chung Châu Âu (CEF), trong đó sinh viên phải đạt tối thiểu trình độ A2 hoặc B1 về kỹ năng đọc hiểu, tương ứng với khả năng hiểu các bài đọc ngắn, đơn giản đến các văn bản chuyên môn.

  2. Bài Test đánh giá kỹ năng đọc hiểu được xây dựng ra sao?
    Bài Test gồm các câu hỏi trắc nghiệm khách quan đa lựa chọn, được thiết kế theo ma trận nội dung và mức độ khó phù hợp với chuẩn đầu ra, đồng thời được phân tích độ khó và độ phân biệt theo mô hình Rasch để đảm bảo tính khách quan và hiệu quả.

  3. Có sự khác biệt về năng lực đọc hiểu giữa sinh viên học tại trường và các cơ sở liên kết không?
    Kết quả nghiên cứu cho thấy không có sự khác biệt lớn về mức độ đạt chuẩn giữa hai nhóm sinh viên này, phản ánh sự đồng bộ trong công tác đào tạo và đánh giá.

  4. Giới tính có ảnh hưởng đến kỹ năng đọc hiểu không?
    Sinh viên nữ có điểm trung bình và tỷ lệ đạt chuẩn kỹ năng đọc hiểu cao hơn sinh viên nam khoảng 5%, điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về sự khác biệt giới tính trong học ngoại ngữ.

  5. Làm thế nào để nâng cao kỹ năng đọc hiểu cho sinh viên chưa đạt chuẩn?
    Có thể tổ chức các khóa học bổ trợ, áp dụng phương pháp giảng dạy tích cực, sử dụng tài liệu đa phương tiện và tăng cường đánh giá, phản hồi thường xuyên để hỗ trợ sinh viên cải thiện kỹ năng đọc hiểu.

Kết luận

  • Đánh giá mức độ đạt chuẩn đầu ra kỹ năng đọc hiểu tiếng Anh của sinh viên khóa 2011-2014 tại Trường Cao đẳng Kinh tế Kỹ thuật Hà Nội đạt khoảng 68%, với sự đồng đều giữa các nhóm sinh viên.
  • Bài Test đánh giá có độ khó và độ phân biệt phù hợp, đảm bảo tính khách quan và hiệu quả trong đánh giá năng lực.
  • Sinh viên nữ có năng lực đọc hiểu tốt hơn sinh viên nam, trong khi không có sự khác biệt đáng kể giữa các ngành học và địa điểm đào tạo.
  • Đề xuất các giải pháp nâng cao kỹ năng đọc hiểu bao gồm tăng cường đào tạo, đổi mới phương pháp giảng dạy, xây dựng ngân hàng câu hỏi chuẩn hóa và tăng cường đánh giá, phản hồi.
  • Nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ, góp phần đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục đại học và hội nhập quốc tế.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 1-2 năm tới, đồng thời mở rộng nghiên cứu đánh giá các kỹ năng ngoại ngữ khác để hoàn thiện chương trình đào tạo.

Call-to-action: Các nhà quản lý giáo dục và giảng viên cần phối hợp chặt chẽ để áp dụng kết quả nghiên cứu, nâng cao chất lượng đào tạo ngoại ngữ, đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong thời kỳ hội nhập.