I. Tổng Quan Về Ống Hút Nhựa Vấn Đề và Giải Pháp Quản Lý An Toàn
Ngành công nghiệp nhựa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, sự tiện lợi của ống hút nhựa dùng một lần đã dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng về ô nhiễm. Ống hút nhựa được sử dụng rộng rãi, từ hộp sữa cho trẻ em đến đồ uống hàng ngày. Ưu điểm của ống hút nhựa là tiện dụng, giá rẻ, đa dạng màu sắc, tuy nhiên quan trọng là phải nhận thức được tầm quan trọng của sản phẩm từ nhựa đã mang lại cho chúng ta, phải có ý thức như thế nào đối với sản phẩm nhựa khi không dùng nữa và thải bỏ như thế nào là đúng cách ra ngoài môi trường. Hiện nay, ô nhiễm chất thải nhựa đang là một hiểm họa toàn cầu, đặc biệt là tại Việt Nam, nơi vấn đề an toàn chất lượng nhựa cũng được quan tâm. Cần có những giải pháp quản lý an toàn ống hút nhựa hiệu quả để giảm thiểu tác động tiêu cực này. Các nhà quản lý không những quan tâm tới vấn đề ô nhiễm rác thải nhựa mà còn quan tâm đến đến chất lượng an toàn nhựa.
1.1. Lịch Sử Hình Thành và Sự Phổ Biến của Ống Hút Nhựa
Ống hút nhựa ra đời do nền kinh tế toàn cầu năng động, cuộc sống con người trở nên bận rộn, mọi thứ xung quanh đều diễn ra nhanh chóng, bao gồm cả bữa ăn hằng ngày. Từ đó sản phẩm nhựa dùng một lần được ra đời đã mang lại giải pháp tối ưu cho cuộc sống - trong đó có ống hút nhựa. Ống hút nhựa là một trong những sản phẩm làm từ nhựa với mục đích sử dụng một lần được sử dụng hầu hết ở khắp mọi nơi và phục cho tất cả các đối tượng từ trẻ con đến người lớn tuổi. Nào là ống hút nhựa trong hộp sữa cho trẻ con, ống hút nhựa trong lĩnh vực đồ uống hằng ngày như cà phê, trà sữa…Do ưu điểm của ống hút nhựa tiện dụng, giá thành rẻ, hình dáng đa dạng đầy đủ màu sắc nên đi đâu đâu chúng ta đều thấy sự xuất hiện của ống hút nhựa.
1.2. Tác Động Môi Trường và Sức Khỏe từ Việc Sử Dụng Ống Hút Nhựa
Chất thải nhựa sẽ tan chảy trong khoảng nhiệt độ từ 70 – 800 độ C và hòa vào thực phẩm, đi vào cơ thể sinh vật trong đó có con người. Những chất độc đó tích lũy lâu ngày sẽ gây ra các bệnh vô cùng nguy hiểm. Đặc biệt, trong nhựa có chứa một chất độc hại là DOP. Chất độc này có thể gây ảnh hưởng giới tính ở các bé trai và gây vô sinh ở các bé gái. Các nhà khoa học trên thế giới đã cảnh báo: “ khi bạn vứt một mẫu rác nhựa ra môi trường, nó phải mất 450 năm để tiêu hủy hoàn toàn. Nói cách khác, phải trải qua rất nhiều thế hệ để một mảnh vật liệu nhựa tan biến” .
II. Đánh Giá Rủi Ro Các Chất Độc Hại Trong Ống Hút Nhựa Phổ Biến
Chất thải nhựa là một vấn đề nhức nhối, Việt Nam là một trong những quốc gia có lượng rác thải nhựa ra biển lớn. Việt Nam mỗi năm có khoảng 1,8 triệu tấn nhựa được thải ra, đứng thứ 17/109 quốc gia về lượng chất thải nhựa phát sinh. Cần có các giải pháp quản lý và xử lý hiệu quả. Ống hút nhựa thải đang ngày càng gia tăng. Nếu không có các giải pháp quản lý và xử lý hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực từ rác thải nhựa, ống hút nhựa thải sẽ trở nên rất nghiêm trọng.
2.1. Phân Tích Thành Phần Hóa Học và Tiêu Chuẩn An Toàn của Ống Hút Nhựa
Chất thải nhựa còn lẫn vào nước, ngăn chặn khí oxy làm cho các sinh vật dưới nước không thể hô hấp được. Hoặc chúng có thể bị các sinh vật như cá nuốt vào và có rất nhiều khả năng con người sẽ ăn nhầm phải và nhiễm độc. Mỗi năm toàn thế giới thải ra 6,3 tỉ tấn chất thải nhựa, nhưng chỉ 9% được tái chế, 12% đốt và 79% đem chôn lấp. Nếu không có phương thức xử lý thay thế thì dự đoán tới năm 2050, sẽ có gần 12 tỉ tấn chất nhựa thải ra ngoài môi trường.
2.2. Nguy Cơ Tiềm Ẩn Từ Phụ Gia và Chất Tạo Màu Trong Ống Hút Nhựa
Đánh giá chất lượng của ống hút nhựa hiện đang sử dụng trên thị trường: Giải pháp phù hợp thay thế giảm thiểu tái sử dụng ống hút nhựa thải .1 Giảm thiểu bằng hình thức truyền thông môi trường .2 Ưu khuyết điểm giữa ống hút nhựa với ống hút thân thiện môi trường .3 Tiềm năng cho tái chế và thu hồi năng lượng của ống hút nhựa thải .4 Bảng hướng dẫn chọn lựa sản phẩm ống hút nhựa an toàn sử dụng trong trường học.
III. Phương Pháp Quản Lý Ống Hút Nhựa Hiệu Quả Hướng Dẫn Chi Tiết
Nghiên cứu đã thu được 800/1000 mẫu OHN tại 3 trường học (cấp 1, cấp 2 và cấp 3) ở khu vực quận 1 - TPHCM và chia thành 16 loại theo đặc tính. Kết quả khảo sát nhận thức việc sử dụng ống hút nhựa của học sinh Tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn Quận 1 - Thành phố Hồ Chí Minh và vùng nông thôn ven biển huyện Cần Đước tỉnh Long An cho cả 3 cấp cho thấy học sinh sử dụng (1 - 2 ống/1 ngày) cấp THPT và THCS chiếm phần trăm cao nhất (82,5%), thấp nhất là Tiểu học (58,3%).
3.1. Truyền Thông Nâng Cao Nhận Thức và Thay Đổi Hành Vi Sử Dụng
Xây dựng các giải pháp quản lý hiệu quả ống hút nhựa trong trường học: Giảm thiểu bằng hình thức truyền thông nâng cao nhận thức của học sinh; Tính toán nhiệt trị của OHN qua mô hình Bento bằng cách xác định độ ẩm, thành phần hữu cơ bay hơi và hàm lượng tro. Kết quả cho thấy nhiệt trị của OHN: 3419 – 4489 kcal/kg có thể thay thế cho các nhiên liệu đốt như than bùn (4060,45 kcal/kg), than non (3343,9 kcal/kg), gỗ (3869,37 kcal/kg).
3.2. Tái Chế và Thu Hồi Năng Lượng Biến Ống Hút Nhựa Thải Thành Tài Nguyên
Kết quả khảo sát nhận thức việc sử dụng ống hút nhựa của học sinh Tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn Quận 1 - Thành phố Hồ Chí Minh và vùng nông thôn ven biển huyện Cần Đước tỉnh Long An cho cả 3 cấp cho thấy học sinh sử dụng (1 - 2 ống/1 ngày) cấp THPT và THCS chiếm phần trăm cao nhất (82,5%), thấp nhất là Tiểu học (58,3%). Như vậy, ống hút nhựa đã trở thành nhu cầu sử dụng mỗi ngày của mỗi học sinh, có lượng tiêu thụ lớn trong trường học.
3.3. Lựa Chọn và Sử Dụng Ống Hút Thay Thế An Toàn Thân Thiện Môi Trường
Đồng thời xây dựng bảng hướng dẫn việc chọn lựa sản phẩm nhựa an toàn sử dụng trong trường học. Từ khóa: ống hút nhựa, máy EDX, truyền thông, thu hồi năng lượng, nhiệt trị, mô hình Bento.
IV. Ứng Dụng Thực Tế Kinh Nghiệm Quản Lý Ống Hút Nhựa Trong Trường Học
Chất lượng an toàn của các loại OHN được xác định bằng máy quang phổ huỳnh quang tia X (EDX – 7000) theo tiêu chuẩn an toàn RoHS của Liên minh châu Âu. Kết quả phát hiện có 11 loại OHN vượt ngưỡng an toàn cho phép của Clo, 1 loại OHN vượt ngưỡng an toàn của Lưu huỳnh. Qua kết quả nghiên cứu xây dựng các giải pháp quản lý hiệu quả ống hút nhựa trong trường học.
4.1. Khảo Sát Hiện Trạng Sử Dụng Ống Hút Nhựa tại Trường Học
Kết quả phát hiện có 11 loại OHN vượt ngưỡng an toàn cho phép của Clo, 1 loại OHN vượt ngưỡng an toàn của Lưu huỳnh. Qua kết quả nghiên cứu xây dựng các giải pháp quản lý hiệu quả ống hút nhựa trong trường học: Giảm thiểu bằng hình thức truyền thông nâng cao nhận thức của học sinh; Tính toán nhiệt trị của OHN qua mô hình Bento bằng cách xác định độ ẩm, thành phần hữu cơ bay hơi và hàm lượng tro.
4.2. Đánh Giá Hiệu Quả của Các Biện Pháp Quản Lý Đã Triển Khai
Kết quả cho thấy nhiệt trị của OHN: 3419 - 4489 kcal / kg có thể được thay thế cho nhiên liệu đốt như than bùn (4060.45 kcal / kg), than non (3343.9 kcal / kg), gỗ (3869, 37 kcal / kg). Đồng thời xây dựng bảng hướng dẫn lựa chọn các sản phẩm nhựa an toàn để sử dụng trong trường học.
V. Chính Sách và Quy Định Về Ống Hút Nhựa Cập Nhật Mới Nhất
Thách thức đặt ra là Việt Nam phải đối mặt với nhiều vấn đề về suy thoái, ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu, nước biển dâng, đặc biệt là ô nhiễm do chất thải nhựa gây ra hay còn gọi là “ô nhiễm trắng”. Khối lượng chất thải nhựa, nhựa dùng một lần, ống hút nhựa thải đang ngày càng gia tăng nếu chúng ta không thay đổi nhận thức, không có các giải pháp quản lý và xử lý hữu hiệu, kịp thời thì những tác động tiêu cực từ rác thải nhựa, ống hút nhựa thải sẽ trở nên rất nghiêm trọng.
5.1. Tổng quan về chính sách giảm thiểu sử dụng ống hút nhựa ở Việt Nam
Theo các tổ chức quốc tế, Việt Nam mỗi năm có khoảng 1,8 triệu tấn nhựa được thải ra, đứng thứ 17/109 quốc gia về lượng chất thải nhựa phát sinh. Trong số đó, khoảng 730.000 tấn chất thải nhựa được thải ra biển và đứng thứ 4 trong 5 quốc gia có lượng chất thải nhựa thải ra biển nhiều nhất (chiếm khoảng 6% lượng chất thải nhựa thải ra biển của thế giới).
5.2. Các quy định và tiêu chuẩn liên quan đến ống hút nhựa an toàn
Nghiên cứu đã thu được 800/1000 mẫu OHN tại 3 trường học (cấp 1, cấp 2 và cấp 3) ở khu vực quận 1 - TPHCM và chia thành 16 loại theo đặc tính. Kết quả khảo sát nhận thức việc sử dụng ống hút nhựa của học sinh Tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn Quận 1 - Thành phố Hồ Chí Minh và vùng nông thôn ven biển huyện Cần Đước tỉnh Long An cho cả 3 cấp cho thấy học sinh sử dụng (1 - 2 ống/1 ngày) cấp THPT và THCS chiếm phần trăm cao nhất (82,5%), thấp nhất là Tiểu học (58,3%).
VI. Tương Lai Quản Lý Ống Hút Nhựa Xu Hướng và Giải Pháp Tiềm Năng
Kết quả khảo sát nhận thức việc sử dụng ống hút nhựa của học sinh Tiểu học, THCS, THPT trên địa bàn Quận 1 - Thành phố Hồ Chí Minh và vùng nông thôn ven biển huyện Cần Đước tỉnh Long An cho cả 3 cấp cho thấy học sinh sử dụng (1 - 2 ống/1 ngày) cấp THPT và THCS chiếm phần trăm cao nhất (82,5%), thấp nhất là Tiểu học (58,3%). Như vậy, ống hút nhựa đã trở thành nhu cầu sử dụng mỗi ngày của mỗi học sinh, có lượng tiêu thụ lớn trong trường học.
6.1. Nghiên cứu và phát triển vật liệu thay thế ống hút nhựa bền vững
Chất lượng an toàn của các loại OHN được xác định bằng máy quang phổ huỳnh quang tia X (EDX – 7000) theo tiêu chuẩn an toàn RoHS của Liên minh châu Âu. Kết quả phát hiện có 11 loại OHN vượt ngưỡng an toàn cho phép của Clo, 1 loại OHN vượt ngưỡng an toàn của Lưu huỳnh.
6.2. Ứng dụng công nghệ mới trong tái chế và xử lý ống hút nhựa thải
Qua kết quả nghiên cứu xây dựng các giải pháp quản lý hiệu quả ống hút nhựa trong trường học: Giảm thiểu bằng hình thức truyền thông nâng cao nhận thức của học sinh; Tính toán nhiệt trị của OHN qua mô hình Bento bằng cách xác định độ ẩm, thành phần hữu cơ bay hơi và hàm lượng tro. Kết quả cho thấy nhiệt trị của OHN: 3419 – 4489 kcal/kg có thể thay thế cho các nhiên liệu đốt như than bùn (4060,45 kcal/kg), than non (3343,9 kcal/kg), gỗ (3869,37 kcal/kg).
