Luận án Tiến sĩ về Chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ (2014-2020)

• Tác giả: Nguyễn Văn Thăng
• Người hướng dẫn: GS. Hoàng Khắc Nam
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quan hệ quốc tế
• Đề tài: Chính sách hành động hướng Đông của Ấn Độ (2014 - 2020)
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỤC LỤC
• 2. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
• 3. DANH MỤC BẢNG VÀ PHỤ LỤC
• 4. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
• 5. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI VÀ NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
• 6. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
• 7. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 8. TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
• 8.1. Các công trình nghiên cứu liên quan đến luận án
• 8.2. Các công trình nghiên cứu chính sách “hướng Đông” trong chính sách đối ngoại của Ấn Độ
• 8.3. Các nghiên cứu chủ yếu về các nhân tố khi Ấn Độ chuyển đổi chính sách từ “hướng Đông” sang Hành động hướng Đông
• 8.4. Các công trình nghiên cứu về nội dung và triển khai chính sách Hành động hướng Đông
• 8.5. Các công trình nghiên cứu tác động, triển vọng và giải pháp của chính sách Hành động hướng Đông
• 8.6. Đánh giá chung về các công trình nghiên cứu liên quan đến luận án
• 8.7. Những vấn đề luận án tiếp thu, kế thừa
• 8.8. Những vấn đề luận án cần tập trung nghiên cứu
• 9. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ NHÂN TỐ HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH HÀNH ĐỘNG HƯỚNG ĐÔNG CỦA ẤN ĐỘ (2014 - 2020)
• 9.1. Khái niệm về chính sách đối ngoại
• 9.2. Chủ nghĩa lý tưởng trong quan hệ quốc tế. Chủ nghĩa hiện thực trong quan hệ quốc tế
• 9.3. Khung lý thuyết của đề tài
• 9.4. Các nhân tố hoạch định Chính sách Hành động hướng Đông
• 9.4.1. Nhân tố ngoại sinh
• 9.4.2. Nhân tố nội sinh
• 9.5. Chính sách “hướng Đông”: Sự khởi đầu, nền tảng quan trọng của chính sách “Hành động hướng Đông”
• 9.5.1. Những vấn đề chung
• 9.5.2. Nội dung và quá trình triển khai
• 9.5.3. Biện pháp và kết quả
• 9.6. Từ chính sách “hướng Đông” chuyển sang chính sách “Hành động hướng Đông” của Ấn Độ
• 9.7. Tiểu kết chương 2
• 10. MỤC TIÊU, NỘI DUNG, TRIỂN KHAI VÀ KẾT QUẢ CỦA CHÍNH SÁCH HÀNH ĐỘNG HƯỚNG ĐÔNG CỦA ẤN ĐỘ
• 10.1. Mục tiêu và nội dung của chính sách Hành động hướng Đông
• 10.1.1. Về chính trị - chiến lược
• 10.1.2. Về kinh tế - xã hội
• 10.1.3. Về khuếch trương các giá trị (văn hóa/tôn giáo/dân chủ)
• 10.2. Quá trình triển khai chính sách Hành động hướng Đông
• 10.2.1. Với Đông Nam Á
• 10.2.2. Với Đông Bắc Á
• 10.2.3. Với Nam Thái Bình Dương (Australia và New Zealand)
• 10.2.4. Với Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
• 10.3. Kết quả nổi bật của chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ
• 10.3.1. Với Đông Nam Á
• 10.3.2. Với Đông Bắc Á
• 10.3.3. Với Nam Thái Bình Dương (Australia và New Zealand)
• 10.3.4. Hội tụ chính sách Hành động hướng Đông với chính sách khu vực của các nước lớn ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương
• 10.4. Tiểu kết chương 3
• 11. TÁC ĐỘNG, TRIỂN VỌNG CHÍNH SÁCH HÀNH ĐỘNG HƯỚNG ĐÔNG CỦA ẤN ĐỘ VÀ KHUYẾN NGHỊ GIẢI PHÁP CHO VIỆT NAM
• 11.1. Tác động của chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ đối với khu vực Đông Nam Á
• 11.1.1. Tác động tích cực
• 11.1.2. Tác động tiêu cực
• 11.2. Triển vọng chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ thời gian tới
• 11.2.1. Các Nhân tố thúc đẩy, cản trở chính sách Hành động hướng Đông
• 11.2.2. Dự báo chiều hướng triển khai chính sách Hành động hướng Đông của Ấn Độ với khu vực Đông Nam Á thời gian tới
• 11.3. Khuyến nghị giải pháp cho Việt Nam
• 11.3.1. Trong quan hệ song phương Việt Nam - Ấn Độ
• 11.3.1.1. Về chính trị, ngoại giao
• 11.3.1.2. Về hợp tác kinh tế
• 11.3.1.3. Về Quốc phòng - An ninh
• 11.3.1.4. Về vấn đề Biển Đông
• 11.3.1.5. Hợp tác văn hóa, giáo dục
• 11.3.1.6. Trong lĩnh vực Khoa học công nghệ
• 11.3.2. Trong quan hệ đa phương, Việt Nam - Ấn Độ trong ASEAN
• 11.4. Tiểu kết chương 4
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Lý do chọn đề tài nghiên cứu

Luận án Tiến sĩ về Chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ (2014-2020) được chọn nghiên cứu nhằm làm rõ bối cảnh và động lực phát triển chính sách này trong giai đoạn sau Chiến tranh Lạnh. Ấn Độ đã nhận thức được tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và ổn định trong khu vực Đông Á để phát triển kinh tế, xã hội và quân sự. Chính sách này không chỉ nhằm đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc mà còn nhằm xây dựng hình ảnh một cường quốc có vai trò quan trọng trong các vấn đề khu vực và quốc tế. Chính vì vậy, việc nghiên cứu chính sách Hành động Hướng Đông trở nên cần thiết, không chỉ để hiểu rõ hơn về sự chuyển mình của Ấn Độ mà còn để có thể áp dụng những bài học kinh nghiệm cho Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế. Đặc biệt, chính sách này đã được điều chỉnh và phát triển mạnh mẽ dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng N. Modi, khẳng định vai trò của Ấn Độ trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

II. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu

Mục tiêu chính của luận án là làm rõ nội dung và tác động của Chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ từ năm 2014 đến 2020. Luận án sẽ phân tích các mục tiêu chính trị, kinh tế và văn hóa của chính sách này, đồng thời đánh giá kết quả và những thách thức trong quá trình triển khai. Nhiệm vụ nghiên cứu bao gồm việc hệ thống hóa nguồn tài liệu về chính sách Hành động Hướng Đông, làm rõ cơ sở lý luận và các nhân tố tác động đến chính sách này. Ngoài ra, luận án cũng sẽ đánh giá tác động của chính sách đối với khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, từ đó đưa ra các khuyến nghị chính sách nhằm khai thác tối đa lợi ích từ chính sách này. Những kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc hoạch định chính sách đối ngoại của Việt Nam trong tương lai.

III. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Luận án áp dụng nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau để phân tích Chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ. Phương pháp lịch sử-logic giúp xem xét sự phát triển của chính sách theo thời gian, trong khi phương pháp hệ thống- cấu trúc đặt chính sách trong bối cảnh cấu trúc thế giới và khu vực. Bên cạnh đó, phương pháp liên ngành cho phép nghiên cứu chính sách từ nhiều khía cạnh khác nhau như chính trị, kinh tế và văn hóa xã hội. Luận án cũng sử dụng lý thuyết quan hệ quốc tế, đặc biệt là chủ nghĩa lý tưởng và chủ nghĩa hiện thực, để giải thích động cơ và mục tiêu của chính sách Hành động Hướng Đông. Việc kết hợp các phương pháp này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về chính sách mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về các yếu tố tác động đến chính sách đối ngoại của Ấn Độ.

IV. Tác động và triển vọng chính sách Hành động Hướng Đông

Chính sách Hành động Hướng Đông của Ấn Độ đã có những tác động tích cực đến khu vực Đông Nam Á, góp phần thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, chính trị và văn hóa giữa Ấn Độ và các nước trong khu vực. Tuy nhiên, vẫn tồn tại những thách thức nhất định như sự cạnh tranh từ các cường quốc khác và các vấn đề nội bộ của Ấn Độ. Triển vọng của chính sách này trong tương lai phụ thuộc vào khả năng của Ấn Độ trong việc duy trì quan hệ tốt đẹp với các nước láng giềng và phát triển các mối quan hệ đối tác chiến lược. Luận án cũng đưa ra những khuyến nghị cho Việt Nam nhằm tận dụng các cơ hội từ chính sách này, bao gồm việc tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực như quốc phòng, an ninh và văn hóa giáo dục. Những khuyến nghị này không chỉ giúp Việt Nam nâng cao vị thế trong khu vực mà còn góp phần vào sự ổn định và phát triển chung của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.