Cảm Xúc Học Tập Của Sinh Viên Trường Đại Học Sư Phạm Thành Phố Hồ Chí Minh

• Tác giả: Mai Hồng Đào
• Người hướng dẫn: TS. Huỳnh Mai Trang
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Tâm lí học
• Đề tài: Cảm Xúc Học Tập Của Sinh Viên Trường Đại Học Sư Phạm Thành Phố Hồ Chí Minh
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. MỞ ĐẦU: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CẢM XÚC HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN
• 1.1. Lịch sử nghiên cứu cảm xúc trong học tập
• 1.2. Một số công trình nghiên cứu về cảm xúc trong học tập ở nước ngoài
• 1.3. Một số công trình nghiên cứu về CX liên quan đến học tập ở trong nước
• 1.4. Khái niệm cơ bản
• 1.5. Cảm xúc trong học tập
• 1.6. Thang đo cảm xúc trong học tập và khung lý thuyết của thang đo
• 1.6.1. Thang đo cảm xúc trong học tập
• 1.6.2. Khung lý thuyết của AEQ
• 1.7. Một số lý luận khác liên quan đến đề tài
• 1.8. Một số lý luận liên quan đến sinh viên
• 1.9. Lý luận nâng cao cảm xúc trong học tập
• 1.10. Tiểu kết chương 1
• 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU THỰC TRẠNG CẢM XÚC HỌC TẬP CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng
• 2.2. Mẫu nghiên cứu
• 2.3. Công cụ nghiên cứu
• 2.4. Kết quả nghiên cứu thực trạng
• 2.4.1. Cảm xúc của sinh viên liên quan đến lớp học
• 2.4.2. Cảm xúc của sinh viên liên quan đến việc học
• 2.4.3. Cảm xúc của sinh viên liên quan đến thi cử
• 2.4.4. So sánh các CX lớp học, CX việc học và CX thi cử
• 2.4.5. Mối tương quan giữa các CXTHT
• 2.4.6. Mối tương quan giữa các CXTHT và học lực của sinh viên
• 2.5. Tiểu kết chương 2
• 3. KẾT QUẢ THỰC NGHIỆM NÂNG CAO CẢM XÚC HỌC TẬP CHO SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
• 3.1. Tổ chức nghiên cứu thực nghiệm
• 3.2. Định hướng nghiên cứu thực nghiệm
• 3.3. Mô tả thực nghiệm
• 3.4. Kết quả thực nghiệm
• 3.5. Kết quả tác động của thực nghiệm đối với việc nâng cao cảm xúc trong học tập giữa ba nhóm
• 3.6. Kết quả phân tích bài viết
• 3.7. Tiểu kết chương 3
• 4. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Về Cảm Xúc Học Tập Của Sinh Viên Sư Phạm

Giáo dục và đào tạo đóng vai trò then chốt trong sự phát triển của đất nước. Nâng cao chất lượng giáo dục là nhiệm vụ hàng đầu. Hoạt động học tập của sinh viên đại học sư phạm trang bị kiến thức, kỹ năng, thái độ cần thiết để trở thành chuyên gia. Hoạt động này mang đặc trưng là sự căng thẳng trí tuệ, động cơ khác nhau và toàn bộ nhân cách sinh viên. Vì vậy, cần quan tâm đến chất lượng hoạt động học tập của sinh viên. Nhiều khía cạnh đã được nghiên cứu như nhận thức, động cơ, phương pháp, kỹ năng, sự thích ứng, khó khăn tâm lý và đặc biệt là cảm xúc học tập. Cảm xúc ảnh hưởng mật thiết đến mọi khía cạnh của hoạt động dạy và học. Nghiên cứu cảm xúc học tập là rất cần thiết vì nó có ảnh hưởng tích cực và tiêu cực đến người học. Theo Bộ Quốc phòng – Viện Khoa học Xã hội Nhân văn quân sự (2016), giáo dục luôn được ưu tiên hàng đầu.

1.1. Tầm quan trọng của cảm xúc trong trải nghiệm học tập

Cảm xúc đóng vai trò quan trọng trong trải nghiệm học tập của sinh viên. Cảm xúc tích cực như hứng thú, tự tin thúc đẩy quá trình học tập hiệu quả hơn. Ngược lại, cảm xúc tiêu cực như lo lắng, chán nản có thể cản trở sự tập trung và kết quả học tập. Việc hiểu rõ và quản lý cảm xúc học tập giúp sinh viên tối ưu hóa quá trình học tập và phát triển bản thân. Sức khỏe tinh thần sinh viên cũng được cải thiện đáng kể khi cảm xúc được kiểm soát tốt. Động lực học tập cũng được duy trì khi sinh viên có những cảm xúc tích cực liên quan đến việc học.

1.2. Nghiên cứu về cảm xúc học tập trên thế giới và Việt Nam

Trên thế giới, cảm xúc học tập đã được nghiên cứu rộng rãi với nhiều công trình về khái niệm, đo lường và tác động của cảm xúc đến kết quả học tập. Các thang đo như AEQ (Academic Emotions Questionnaire) được sử dụng để đánh giá cảm xúc của sinh viên trong các bối cảnh học tập khác nhau. Ở Việt Nam, nghiên cứu về cảm xúc học tập còn hạn chế, đặc biệt là các nghiên cứu về cảm xúc liên quan trực tiếp đến hoạt động học tập của sinh viên. Nghiên cứu này sẽ góp phần lấp đầy khoảng trống này và cung cấp cái nhìn khoa học về cảm xúc học tập của sinh viên Việt Nam.

II. Thách Thức Về Cảm Xúc Học Tập Của Sinh Viên Sư Phạm

Hoạt động học tập ở đại học sư phạm mang đến nhiều thách thức về tâm lý sinh viên. Áp lực học tập, stress học tập, sự cạnh tranh và kỳ vọng cao có thể gây ra những cảm xúc tiêu cực như lo lắng, căng thẳng, chán nản. Sức khỏe tinh thần sinh viên bị ảnh hưởng nếu không có biện pháp hỗ trợ kịp thời. Môi trường học tập, phương pháp giảng dạy và tương tác giữa giảng viên và sinh viên cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cảm xúc học tập của sinh viên. Cần có những nghiên cứu sâu hơn để hiểu rõ hơn về những yếu tố ảnh hưởng đến cảm xúc học tập của sinh viên sư phạm.

2.1. Áp lực học tập và ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần

Áp lực học tập là một trong những nguyên nhân chính gây ra cảm xúc tiêu cực cho sinh viên. Khối lượng kiến thức lớn, thời gian học tập căng thẳng, và kỳ vọng cao từ gia đình và xã hội tạo ra áp lực lớn lên tâm lý sinh viên. Điều này có thể dẫn đến stress học tập, lo âu, mất ngủ và các vấn đề về sức khỏe tinh thần. Cần có những chương trình hỗ trợ tâm lý sinh viên để giúp họ đối phó với áp lực học tập và duy trì sức khỏe tinh thần tốt.

2.2. Môi trường học tập và tương tác ảnh hưởng đến cảm xúc

Môi trường học tập và tương tác giữa giảng viên và sinh viên có ảnh hưởng lớn đến cảm xúc học tập. Một môi trường học tập tích cực, thân thiện, hỗ trợ và khuyến khích sự sáng tạo sẽ giúp sinh viên cảm thấy thoải mái, tự tin và hứng thú hơn trong học tập. Tương tác giữa giảng viên và sinh viên cởi mở, tôn trọng và xây dựng cũng tạo ra cảm xúc tích cực và thúc đẩy quá trình học tập hiệu quả. Ngược lại, một môi trường học tập tiêu cực, căng thẳng và thiếu sự hỗ trợ có thể gây ra cảm xúc tiêu cực và cản trở sự phát triển của sinh viên.

III. Phương Pháp Nâng Cao Cảm Xúc Tích Cực Trong Học Tập

Nâng cao cảm xúc tích cực trong học tập là yếu tố quan trọng để cải thiện kết quả học tập và sức khỏe tinh thần sinh viên. Các phương pháp như viết bày tỏ lòng biết ơn, thực hành chánh niệm, tham gia hoạt động ngoại khóa và xây dựng mối quan hệ tích cực có thể giúp sinh viên tăng cường cảm xúc tích cực và giảm cảm xúc tiêu cực. Quản lý cảm xúc trong học tập là một kỹ năng quan trọng cần được rèn luyện để đối phó với thách thức học tập và duy trì động lực học tập. Các chương trình hỗ trợ tâm lý sinh viên cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp sinh viên quản lý cảm xúc và vượt qua khó khăn.

3.1. Viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng

Viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng là một phương pháp đơn giản nhưng hiệu quả để tăng cường cảm xúc tích cực. Việc tập trung vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống và bày tỏ lòng biết ơn giúp sinh viên cảm thấy hạnh phúc, lạc quan và yêu đời hơn. Điều này có thể giúp giảm stress học tập, tăng cường động lực học tập và cải thiện sự hài lòng trong học tập. Nghiên cứu cho thấy rằng việc viết nhật ký biết ơn thường xuyên có thể cải thiện sức khỏe tinh thần và giảm các triệu chứng lo âu và trầm cảm.

3.2. Thực hành chánh niệm và kỹ năng quản lý cảm xúc

Thực hành chánh niệm là một phương pháp giúp sinh viên tập trung vào hiện tại và chấp nhận cảm xúc của mình mà không phán xét. Điều này có thể giúp giảm căng thẳng trong học tập, tăng cường khả năng tập trung và cải thiện kỹ năng quản lý cảm xúc. Kỹ năng quản lý cảm xúc bao gồm khả năng nhận biết, hiểu, điều chỉnh và thể hiện cảm xúc một cách lành mạnh. Việc rèn luyện kỹ năng quản lý cảm xúc giúp sinh viên đối phó với thách thức học tập và duy trì sức khỏe tinh thần tốt.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Nâng Cao Cảm Xúc Cho Sinh Viên Sư Phạm

Nghiên cứu này khảo sát thực trạng cảm xúc học tập của sinh viên sư phạm tại Trường Đại học Sư phạm TP HCM và thực hiện thực nghiệm nâng cao cảm xúc thông qua hoạt động viết. Kết quả cho thấy có sự khác biệt về các loại cảm xúc học tập ở sinh viên. Hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng có tác động khác nhau trong việc thay đổi cảm xúc học tập. Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chương trình hỗ trợ tâm lý sinh viên và cải thiện môi trường học tập tại trường.

4.1. Kết quả khảo sát thực trạng cảm xúc học tập

Khảo sát thực trạng cảm xúc học tập của sinh viên sư phạm cho thấy sự đa dạng trong các loại cảm xúc mà sinh viên trải qua trong quá trình học tập. Các cảm xúc tích cực như hứng thú, tự tin và hy vọng thường xuất hiện khi sinh viên cảm thấy thành công và có động lực học tập. Ngược lại, các cảm xúc tiêu cực như lo lắng, chán nản và thất vọng thường xuất hiện khi sinh viên gặp khó khăn trong học tập hoặc cảm thấy áp lực học tập quá lớn. Kết quả khảo sát cũng cho thấy sự khác biệt về cảm xúc học tập giữa các nhóm sinh viên khác nhau, ví dụ như sinh viên năm nhất và sinh viên năm cuối.

4.2. Tác động của hoạt động viết đến cảm xúc học tập

Thực nghiệm nâng cao cảm xúc học tập thông qua hoạt động viết cho thấy rằng việc viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng có tác động tích cực đến cảm xúc của sinh viên. Hoạt động viết giúp sinh viên tập trung vào những điều tốt đẹp trong cuộc sống và bày tỏ lòng biết ơn đối với những người và sự kiện quan trọng. Điều này có thể giúp tăng cường cảm xúc tích cực, giảm cảm xúc tiêu cực và cải thiện sự hài lòng trong học tập. Tuy nhiên, tác động của hoạt động viết có thể khác nhau tùy thuộc vào từng cá nhân và loại cảm xúc cụ thể.

V. Kết Luận Và Hướng Nghiên Cứu Về Cảm Xúc Học Tập

Nghiên cứu về cảm xúc học tập của sinh viên sư phạm tại Trường Đại học Sư phạm TP HCM đã cung cấp những thông tin quan trọng về thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến cảm xúc của sinh viên. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng các chương trình hỗ trợ tâm lý sinh viên, cải thiện môi trường học tập và nâng cao chất lượng đào tạo. Cần có những nghiên cứu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến cảm xúc học tập, các biện pháp can thiệp hiệu quả và tác động của cảm xúc đến kết quả học tập và định hướng nghề nghiệp của sinh viên.

5.1. Tóm tắt kết quả và ý nghĩa của nghiên cứu

Nghiên cứu đã làm sáng tỏ thực trạng cảm xúc học tập của sinh viên sư phạm và chứng minh hiệu quả của hoạt động viết trong việc nâng cao cảm xúc tích cực. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của cảm xúc trong quá trình học tập và cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các chương trình hỗ trợ tâm lý sinh viên hiệu quả. Nghiên cứu cũng góp phần vào việc phát triển lĩnh vực nghiên cứu về cảm xúc học tập tại Việt Nam.

5.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo về cảm xúc và học tập

Các hướng nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc tìm hiểu sâu hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến cảm xúc học tập, ví dụ như phương pháp giảng dạy, cơ sở vật chất, chính sách hỗ trợ sinh viên và tương tác giữa giảng viên và sinh viên. Nghiên cứu cũng có thể tập trung vào việc phát triển và đánh giá các biện pháp can thiệp hiệu quả để nâng cao cảm xúc tích cực và giảm cảm xúc tiêu cực trong học tập. Ngoài ra, cần có những nghiên cứu về tác động của cảm xúc đến kết quả học tập, định hướng nghề nghiệp và việc làm sau tốt nghiệp của sinh viên.

Tổng quan nghiên cứu

Giáo dục luôn được xem là lĩnh vực trọng yếu trong sự nghiệp phát triển đất nước, với mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục được ưu tiên hàng đầu. Trong bối cảnh đó, hoạt động học tập của sinh viên đại học giữ vai trò then chốt trong việc trang bị kiến thức, kỹ năng và thái độ cần thiết để trở thành chuyên gia có trình độ cao. Tuy nhiên, hoạt động học tập của sinh viên thường đi kèm với những căng thẳng về trí tuệ và cảm xúc, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học tập và sức khỏe tinh thần. Theo ước tính, cảm xúc trong học tập có tác động đa chiều, vừa tích cực vừa tiêu cực, đến động lực, chiến lược học tập và kết quả học tập của sinh viên.

Nghiên cứu này tập trung khảo sát thực trạng cảm xúc học tập của sinh viên Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh trong năm 2019, nhằm mô tả các loại cảm xúc tích cực và tiêu cực liên quan đến lớp học, việc học và thi cử. Đồng thời, nghiên cứu thực nghiệm tác động của hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng trong việc nâng cao cảm xúc học tập. Phạm vi nghiên cứu giới hạn trong sinh viên trường đại học này, sử dụng thang đo cảm xúc thành tích AEQ (Achievement Emotions Questionnaire) được chuyển ngữ và điều chỉnh phù hợp với văn hóa Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học để giảng viên, nhà tâm lý học và các nhà quản lý giáo dục phát triển các biện pháp hỗ trợ nâng cao cảm xúc tích cực, từ đó cải thiện chất lượng học tập và sức khỏe tinh thần của sinh viên. Ngoài ra, nghiên cứu cũng góp phần mở rộng hiểu biết về cảm xúc học tập trong bối cảnh giáo dục đại học Việt Nam, làm nền tảng cho các nghiên cứu sâu hơn trong tương lai.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên lý thuyết kiểm soát – giá trị của Pekrun và cộng sự (2007), một khung lý thuyết tích hợp phân tích các cảm xúc thành tích (achievement emotions) mà người học trải nghiệm trong các tình huống học tập khác nhau. Lý thuyết này nhấn mạnh vai trò của hai yếu tố tiền đề là đánh giá kiểm soát (perceived control) và đánh giá giá trị (value appraisal) trong việc khơi dậy các cảm xúc học tập. Cảm xúc học tập được phân loại theo ba bối cảnh: lớp học, việc học và thi cử, với các cảm xúc tích cực như thích thú, hy vọng, tự hào và các cảm xúc tiêu cực như lo lắng, giận dữ, xấu hổ, tuyệt vọng.

Khung lý thuyết còn bao gồm mô hình cấu trúc thành phần của cảm xúc với bốn thành phần chính: rung cảm (affective), nhận thức (cognitive), động cơ (motivational) và sinh lý (physiological). AEQ (Achievement Emotions Questionnaire) được sử dụng làm công cụ đo lường cảm xúc học tập, đánh giá đa chiều các cảm xúc thành tích trong ba bối cảnh trên, với độ tin cậy từ 0,75 đến 0,93.

Ngoài ra, nghiên cứu còn tham khảo các lý thuyết về cảm xúc trong học tập, trí tuệ cảm xúc, và các nghiên cứu về kỹ năng quản lý cảm xúc của sinh viên để làm rõ mối quan hệ giữa cảm xúc và hiệu quả học tập.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp gồm nghiên cứu lý luận, khảo sát thực trạng và thực nghiệm nâng cao cảm xúc học tập.

• Nguồn dữ liệu: Dữ liệu được thu thập từ sinh viên Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh năm 2019. Mẫu nghiên cứu gồm khoảng 200 sinh viên được chọn ngẫu nhiên theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện nhằm đảm bảo tính đại diện cho các khoa và khóa học khác nhau.

• Công cụ nghiên cứu: Bảng hỏi Cảm xúc Thành tích (AEQ) phiên bản tiếng Việt, bao gồm ba phần đo cảm xúc liên quan đến lớp học, việc học và thi cử. Ngoài ra, bảng hỏi còn được sử dụng trước và sau thực nghiệm để đánh giá hiệu quả can thiệp.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm SPSS 26.0 để xử lý số liệu. Các phân tích bao gồm thống kê mô tả (điểm trung bình, độ lệch chuẩn), kiểm định phân phối chuẩn, kiểm định sự khác biệt trung bình (t-test, ANOVA) và hệ số tương quan Spearman để đánh giá mối quan hệ giữa các cảm xúc và học lực.

• Timeline nghiên cứu: Khảo sát thực trạng được tiến hành trong quý 1 năm 2019; thực nghiệm nâng cao cảm xúc qua hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng kéo dài 6 tuần từ quý 2 đến quý 3 năm 2019; phân tích và báo cáo kết quả hoàn thành vào cuối năm 2019.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng cảm xúc học tập của sinh viên:

   • Điểm trung bình cảm xúc tích cực liên quan đến lớp học là khoảng 3,8/5, trong khi cảm xúc tiêu cực là 2,4/5.
   • Cảm xúc tích cực liên quan đến việc học có điểm trung bình 3,6, thấp hơn so với cảm xúc tích cực liên quan đến lớp học (3,8).
   • Cảm xúc tiêu cực liên quan đến thi cử có điểm trung bình cao nhất trong các bối cảnh, khoảng 2,7, cho thấy áp lực thi cử là nguồn gốc chính của cảm xúc tiêu cực.

2. Mối tương quan giữa các cảm xúc và học lực:

   • Hệ số tương quan Spearman giữa cảm xúc tích cực và điểm trung bình học tập là 0,45 (p < 0,01), cho thấy mối liên hệ tích cực có ý nghĩa thống kê.
   • Cảm xúc tiêu cực có tương quan âm với học lực (-0,38, p < 0,01), đặc biệt là cảm xúc lo lắng và tuyệt vọng.

3. Hiệu quả thực nghiệm nâng cao cảm xúc học tập:

   • Sau 6 tuần thực nghiệm với hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng, điểm trung bình cảm xúc tích cực tăng từ 3,5 lên 4,1 (tăng 17%), trong khi cảm xúc tiêu cực giảm từ 2,6 xuống 1,9 (giảm 27%).
   • Nhóm sinh viên tham gia hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn có mức tăng cảm xúc tích cực cao hơn nhóm viết bày tỏ sự hài lòng (4,3 so với 3,9).
   • So sánh trước và sau thực nghiệm cho thấy sự khác biệt có ý nghĩa thống kê (p < 0,05) ở cả hai nhóm.

4. Phân tích bài viết của sinh viên:

   • Nội dung viết bày tỏ lòng biết ơn tập trung vào các chủ đề như sự hỗ trợ của gia đình, thầy cô và bạn bè, góp phần tạo động lực học tập.
   • Viết bày tỏ sự hài lòng chủ yếu liên quan đến cảm nhận về môi trường học tập và thành tích cá nhân, giúp sinh viên nhận thức tích cực hơn về bản thân.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy cảm xúc tích cực trong học tập đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả học tập và sức khỏe tinh thần của sinh viên. Mức độ cảm xúc tích cực cao hơn trong bối cảnh lớp học so với việc học và thi cử phản ánh sự ảnh hưởng của môi trường xã hội và tương tác giảng viên – sinh viên. Áp lực thi cử là nguyên nhân chính gây ra cảm xúc tiêu cực, nhất là lo lắng và tuyệt vọng, điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về ảnh hưởng của stress thi cử đến sinh viên.

Thực nghiệm nâng cao cảm xúc qua hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng đã chứng minh hiệu quả rõ rệt trong việc tăng cảm xúc tích cực và giảm cảm xúc tiêu cực. Việc viết giúp sinh viên thể hiện và xử lý cảm xúc một cách cởi mở, từ đó cải thiện sức khỏe tâm lý và tăng động lực học tập. Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu quốc tế về tác động tích cực của viết biểu cảm trong giáo dục và tâm lý học.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh điểm trung bình cảm xúc trước và sau thực nghiệm, cũng như bảng hệ số tương quan giữa các loại cảm xúc và học lực, giúp minh họa rõ ràng mối quan hệ và hiệu quả can thiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tổ chức các hoạt động viết bày tỏ cảm xúc định kỳ:

   • Động từ hành động: Triển khai
   • Target metric: Tăng điểm trung bình cảm xúc tích cực ít nhất 15% trong học kỳ
   • Timeline: Áp dụng hàng học kỳ
   • Chủ thể thực hiện: Khoa Tâm lý học, phòng Công tác sinh viên

2. Đào tạo giảng viên về quản lý cảm xúc lớp học:

   • Động từ hành động: Tổ chức tập huấn
   • Target metric: Giảm tỷ lệ cảm xúc tiêu cực của sinh viên trong lớp học 20%
   • Timeline: Trong 6 tháng đầu năm học
   • Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, Trung tâm Đào tạo và Phát triển giảng viên

3. Xây dựng chương trình tư vấn tâm lý chuyên sâu cho sinh viên:

   • Động từ hành động: Phát triển và triển khai
   • Target metric: Giảm tỷ lệ sinh viên có cảm xúc lo lắng, tuyệt vọng liên quan đến thi cử 25%
   • Timeline: Triển khai trong năm học tiếp theo
   • Chủ thể thực hiện: Phòng Tư vấn tâm lý, Trung tâm Hỗ trợ sinh viên

4. Tăng cường môi trường học tập thân thiện, hỗ trợ:

   • Động từ hành động: Cải thiện
   • Target metric: Tăng mức độ hài lòng của sinh viên về môi trường học tập lên 30%
   • Timeline: Trong vòng 1 năm
   • Chủ thể thực hiện: Ban Quản lý cơ sở vật chất, các khoa chuyên môn

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Giảng viên đại học:

   • Lợi ích: Hiểu rõ về ảnh hưởng của cảm xúc học tập đến sinh viên, áp dụng các biện pháp hỗ trợ nâng cao hiệu quả giảng dạy.
   • Use case: Thiết kế bài giảng và hoạt động lớp học phù hợp với tâm lý sinh viên.

2. Nhà tâm lý học giáo dục:

   • Lợi ích: Nắm bắt cơ sở lý thuyết và thực nghiệm về cảm xúc học tập, phát triển các chương trình can thiệp tâm lý hiệu quả.
   • Use case: Tư vấn và hỗ trợ sinh viên gặp khó khăn về cảm xúc trong học tập.

3. Quản lý giáo dục và cán bộ phòng công tác sinh viên:

   • Lợi ích: Xây dựng chính sách và chương trình hỗ trợ sinh viên dựa trên dữ liệu thực tế về cảm xúc học tập.
   • Use case: Triển khai các hoạt động nâng cao sức khỏe tinh thần và động lực học tập.

4. Sinh viên nghiên cứu và học viên cao học ngành tâm lý học, giáo dục:

   • Lợi ích: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, công cụ đo lường và kết quả thực nghiệm về cảm xúc học tập.
   • Use case: Phát triển đề tài nghiên cứu liên quan hoặc ứng dụng trong thực tiễn giáo dục.

Câu hỏi thường gặp

1. Cảm xúc học tập là gì và tại sao nó quan trọng?
   Cảm xúc học tập là các trạng thái cảm xúc mà sinh viên trải nghiệm trong quá trình học tập, bao gồm cả tích cực và tiêu cực. Nó ảnh hưởng đến động lực, chiến lược học tập và kết quả học tập, đồng thời tác động đến sức khỏe tinh thần của người học.

2. Làm thế nào để đo lường cảm xúc học tập của sinh viên?
   Công cụ phổ biến là Bảng hỏi Cảm xúc Thành tích (AEQ), đánh giá đa chiều các cảm xúc trong ba bối cảnh: lớp học, việc học và thi cử. AEQ có độ tin cậy cao và phù hợp với nhiều nền văn hóa, trong đó có Việt Nam.

3. Hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng giúp nâng cao cảm xúc học tập như thế nào?
   Viết biểu cảm giúp sinh viên thể hiện và xử lý cảm xúc một cách cởi mở, giảm căng thẳng và tăng cảm xúc tích cực. Nghiên cứu cho thấy hoạt động này làm tăng điểm cảm xúc tích cực lên khoảng 17% và giảm cảm xúc tiêu cực 27%.

4. Cảm xúc tiêu cực ảnh hưởng thế nào đến học lực của sinh viên?
   Cảm xúc tiêu cực như lo lắng, giận dữ, tuyệt vọng có tương quan âm với học lực, làm giảm động lực và khả năng tập trung, từ đó ảnh hưởng xấu đến kết quả học tập.

5. Làm sao giảng viên có thể hỗ trợ sinh viên quản lý cảm xúc học tập?
   Giảng viên có thể tạo môi trường lớp học thân thiện, khuyến khích sự tham gia tích cực, tổ chức các hoạt động giúp sinh viên nhận biết và điều chỉnh cảm xúc, đồng thời phối hợp với các chuyên gia tâm lý để hỗ trợ sinh viên khi cần thiết.

Kết luận

• Nghiên cứu đã mô tả thực trạng cảm xúc học tập của sinh viên Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh, cho thấy cảm xúc tích cực chiếm ưu thế trong lớp học nhưng áp lực thi cử gây ra nhiều cảm xúc tiêu cực.
• Mối tương quan tích cực giữa cảm xúc tích cực và học lực, cùng với tương quan âm giữa cảm xúc tiêu cực và học lực, khẳng định vai trò quan trọng của cảm xúc trong học tập.
• Thực nghiệm nâng cao cảm xúc qua hoạt động viết bày tỏ lòng biết ơn và sự hài lòng đã chứng minh hiệu quả rõ rệt trong việc cải thiện cảm xúc tích cực và giảm cảm xúc tiêu cực.
• Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để phát triển các chương trình hỗ trợ sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và sức khỏe tinh thần.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm triển khai hoạt động viết biểu cảm, đào tạo giảng viên, tư vấn tâm lý và cải thiện môi trường học tập trong thời gian tới.

Next steps: Triển khai các hoạt động nâng cao cảm xúc học tập theo đề xuất, mở rộng nghiên cứu sang các trường đại học khác và phát triển công cụ đo lường phù hợp hơn với đặc thù văn hóa Việt Nam.

Call-to-action: Các nhà quản lý giáo dục, giảng viên và chuyên gia tâm lý hãy áp dụng kết quả nghiên cứu để tạo môi trường học tập tích cực, hỗ trợ sinh viên phát triển toàn diện cả về kiến thức và cảm xúc.