## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, tiếng Anh ngày càng trở nên quan trọng trong nhiều lĩnh vực như khoa học công nghệ, thương mại, ngoại giao. Tại Việt Nam, nhu cầu học tiếng Anh ngày càng tăng, đặc biệt đối với sinh viên chuyên ngành tiếng Anh. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều sinh viên ra trường thiếu kỹ năng thuyết trình cơ bản, một kỹ năng thiết yếu trong môi trường học tập và làm việc hiện đại. Nghiên cứu này tập trung vào việc tìm hiểu và cải thiện kỹ năng thuyết trình cho sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh tại Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên trong năm học 2008-2009.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát nhận thức của sinh viên và giảng viên về kỹ năng thuyết trình, xác định những khó khăn trong quá trình học và dạy kỹ năng này, đánh giá các phương pháp giảng dạy hiện tại và đề xuất giải pháp cải thiện. Phạm vi nghiên cứu giới hạn ở sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh tại trường, với cỡ mẫu gồm 56 sinh viên và 8 giảng viên được chọn ngẫu nhiên. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập kỹ năng thuyết trình, góp phần phát triển năng lực giao tiếp tiếng Anh cho sinh viên, đáp ứng yêu cầu công việc tương lai.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Giao tiếp bằng lời nói (Oral Communication):** Là quá trình hai chiều giữa người nói và người nghe, bao gồm kỹ năng nói và nghe hiểu. Giao tiếp thành công đòi hỏi phát âm rõ ràng, sử dụng đúng trọng âm, ngữ điệu, sự lưu loát, kỹ năng quản lý tương tác và đàm phán ý nghĩa.
- **Kỹ năng thuyết trình (Oral Presentation Skills):** Được định nghĩa là bài nói ngắn gọn nhằm giới thiệu và mô tả một chủ đề cụ thể trước nhóm người nghe. Một bài thuyết trình tốt cần có nội dung phù hợp, cấu trúc rõ ràng (mở bài, thân bài, kết luận), được chuẩn bị kỹ lưỡng và có yếu tố con người tạo sự thu hút.
- **Mô hình tổ chức bài thuyết trình:** Bao gồm ba phần chính: mở đầu (thu hút sự chú ý), thân bài (phát triển ý chính với ví dụ, minh họa, số liệu), kết luận (tóm tắt, nhấn mạnh ý chính, kêu gọi hành động).
- **Phương pháp giảng dạy kỹ năng thuyết trình:** Tập trung vào việc tạo môi trường học tập tích cực, khuyến khích thảo luận nhóm, phản hồi xây dựng, sử dụng phương tiện hỗ trợ trực quan và phát triển kỹ năng tương tác.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu:** Thu thập từ 56 sinh viên năm thứ hai chuyên ngành tiếng Anh và 8 giảng viên Khoa Ngoại ngữ, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Hưng Yên.
- **Phương pháp chọn mẫu:** Lấy mẫu ngẫu nhiên từ 4 lớp học, đảm bảo tính đại diện cho nhóm nghiên cứu.
- **Phương pháp thu thập dữ liệu:** Sử dụng bảng hỏi (questionnaire) kết hợp phỏng vấn không chính thức và quan sát trực tiếp.
- **Phương pháp phân tích:** Phân tích định lượng dựa trên tần suất trả lời các câu hỏi trong bảng khảo sát, kết hợp phân tích định tính từ phỏng vấn để làm rõ các vấn đề.
- **Timeline nghiên cứu:** Nghiên cứu được thực hiện trong học kỳ thứ tư năm học 2008-2009, tập trung vào việc khảo sát hiện trạng và đề xuất giải pháp cải thiện.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Nhận thức về tầm quan trọng của kỹ năng thuyết trình:** 85% sinh viên cho rằng kỹ năng thuyết trình rất cần thiết trong học tập và công việc tương lai; 100% giảng viên đồng thuận về sự cần thiết này.
- **Khó khăn trong học và dạy kỹ năng thuyết trình:** 100% sinh viên cảm thấy kỹ năng này khó nhưng thú vị; 64% sinh viên gặp khó khăn do thiếu tự tin khi trình bày; 82% gặp khó khăn trong việc phát triển nội dung hỗ trợ cho ý chính; 100% giảng viên cho rằng trình độ tiếng Anh thấp của sinh viên là nguyên nhân chính gây khó khăn.
- **Phương pháp giảng dạy hiện tại:** 62% sinh viên cho biết giáo viên ít hỗ trợ sau khi giao đề tài; 79% sinh viên đánh giá phương pháp giảng dạy hiện tại chưa hiệu quả; 87% giảng viên sử dụng thảo luận nhóm để khuyến khích sinh viên trình bày; tuy nhiên, không có giảng viên nào sử dụng video mẫu làm tài liệu học tập.
- **Đề xuất từ sinh viên:** 100% mong muốn được cung cấp thêm tài liệu đọc liên quan, mẫu ngôn ngữ thuyết trình và video mẫu; 100% đồng ý cần cải thiện vốn từ vựng, ngữ pháp và phát âm; 100% đề nghị đầu tư cơ sở vật chất và tổ chức các câu lạc bộ tiếng Anh.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những khó khăn là trình độ tiếng Anh trung bình của sinh viên còn hạn chế, đặc biệt về phát âm và vốn từ, dẫn đến thiếu tự tin khi thuyết trình. Phương pháp giảng dạy hiện tại chưa phát huy tối đa tính chủ động và sáng tạo của sinh viên, giáo viên thường can thiệp quá nhiều vào nội dung và cách trình bày, làm giảm động lực học tập. So với các nghiên cứu trước đây, kết quả này tương đồng với nhận định về vai trò quan trọng của môi trường học tập tích cực và phản hồi xây dựng trong việc phát triển kỹ năng thuyết trình. Việc sử dụng các phương tiện hỗ trợ như video mẫu và tổ chức hoạt động nhóm được khuyến khích nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy và học tập.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ sinh viên gặp khó khăn theo từng khía cạnh (tự tin, nội dung, phát âm) và biểu đồ tròn về đánh giá phương pháp giảng dạy của giáo viên.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Khuyến khích giảng viên áp dụng phương pháp thảo luận nhóm:** Tăng cường trao quyền cho sinh viên trong việc lựa chọn chủ đề và phát triển ý tưởng, nâng cao kỹ năng làm việc nhóm và sáng tạo.
- **Tăng cường sử dụng tài liệu hỗ trợ trực quan:** Cung cấp video mẫu, slide, biểu đồ để sinh viên học hỏi cách trình bày hiệu quả, dự kiến triển khai trong vòng 1 học kỳ, do giảng viên chủ nhiệm thực hiện.
- **Đào tạo nâng cao năng lực giảng viên:** Tổ chức các khóa tập huấn về kỹ năng giảng dạy thuyết trình và phản hồi tích cực, nhằm cải thiện phương pháp giảng dạy, thực hiện trong 6 tháng tới, do khoa Ngoại ngữ phối hợp với trung tâm đào tạo.
- **Phát triển kỹ năng tự học và chuẩn bị của sinh viên:** Tổ chức các buổi workshop về kỹ năng chuẩn bị bài thuyết trình, kỹ thuật giảm căng thẳng và giao tiếp trước đám đông, dự kiến hàng tháng, do phòng Đào tạo và câu lạc bộ tiếng Anh đảm nhiệm.
- **Cải thiện cơ sở vật chất:** Đầu tư phòng học chuyên dụng với thiết bị hiện đại như máy chiếu, phòng lab tiếng Anh, hỗ trợ tối đa cho việc luyện tập và giảng dạy kỹ năng thuyết trình, kế hoạch thực hiện trong năm học tiếp theo, do ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Giảng viên tiếng Anh:** Nắm bắt các khó khăn thực tế và phương pháp giảng dạy hiệu quả để nâng cao chất lượng đào tạo kỹ năng thuyết trình.
- **Sinh viên chuyên ngành tiếng Anh:** Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến kỹ năng thuyết trình và áp dụng các kỹ thuật cải thiện bản thân.
- **Nhà quản lý giáo dục:** Đánh giá và điều chỉnh chương trình đào tạo, đầu tư cơ sở vật chất phù hợp nhằm nâng cao năng lực ngoại ngữ cho sinh viên.
- **Nghiên cứu sinh và học giả trong lĩnh vực phương pháp giảng dạy tiếng Anh:** Tham khảo dữ liệu thực nghiệm và đề xuất nghiên cứu tiếp theo về phát triển kỹ năng giao tiếp và thuyết trình.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao kỹ năng thuyết trình lại quan trọng đối với sinh viên tiếng Anh?**  
Kỹ năng thuyết trình giúp sinh viên tự tin giao tiếp, trình bày ý tưởng rõ ràng và chuẩn bị cho môi trường làm việc chuyên nghiệp, nơi thuyết trình là yêu cầu phổ biến.

2. **Khó khăn lớn nhất của sinh viên khi học kỹ năng thuyết trình là gì?**  
Phần lớn sinh viên gặp khó khăn do trình độ tiếng Anh hạn chế, đặc biệt là phát âm và vốn từ, cùng với tâm lý thiếu tự tin khi đứng trước đám đông.

3. **Phương pháp giảng dạy nào hiệu quả nhất để cải thiện kỹ năng thuyết trình?**  
Phương pháp thảo luận nhóm kết hợp với phản hồi tích cực và sử dụng tài liệu hỗ trợ trực quan như video mẫu được đánh giá cao trong việc nâng cao kỹ năng.

4. **Sinh viên có thể tự cải thiện kỹ năng thuyết trình như thế nào?**  
Sinh viên nên tăng cường luyện tập, chuẩn bị kỹ lưỡng, cải thiện vốn từ vựng và phát âm, đồng thời tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh để thực hành thường xuyên.

5. **Vai trò của nhà trường trong việc nâng cao kỹ năng thuyết trình cho sinh viên là gì?**  
Nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, đào tạo giảng viên và xây dựng chương trình học phù hợp để hỗ trợ sinh viên phát triển kỹ năng này.

## Kết luận

- Kỹ năng thuyết trình là yếu tố thiết yếu giúp sinh viên tiếng Anh nâng cao khả năng giao tiếp và chuẩn bị cho công việc tương lai.  
- Sinh viên và giảng viên đều nhận thức rõ tầm quan trọng nhưng gặp nhiều khó khăn do trình độ tiếng Anh và phương pháp giảng dạy chưa phù hợp.  
- Phương pháp giảng dạy cần tập trung vào thảo luận nhóm, phản hồi tích cực và sử dụng tài liệu hỗ trợ trực quan để tăng hiệu quả học tập.  
- Sinh viên cần chủ động cải thiện kiến thức tiếng Anh và kỹ năng chuẩn bị, đồng thời tham gia các hoạt động thực hành thường xuyên.  
- Nhà trường cần đầu tư cơ sở vật chất, tổ chức đào tạo giảng viên và các hoạt động ngoại khóa nhằm tạo môi trường học tập tích cực.

**Hành động tiếp theo:** Triển khai các đề xuất cải tiến phương pháp giảng dạy và đầu tư cơ sở vật chất trong năm học tới; khuyến khích sinh viên tham gia các câu lạc bộ tiếng Anh; tổ chức các khóa đào tạo kỹ năng thuyết trình cho giảng viên.  
**Kêu gọi:** Giảng viên, sinh viên và nhà quản lý giáo dục cùng phối hợp để nâng cao kỹ năng thuyết trình, góp phần phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội.