Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế và yêu cầu nâng cao năng lực ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, việc học tiếng Anh trực tuyến ngày càng trở nên phổ biến và cần thiết. Theo số liệu của Jobstreet.com năm 2015, chỉ khoảng 5% sinh viên mới ra trường tự tin về khả năng tiếng Anh, trong khi có đến 27% thừa nhận trình độ ngoại ngữ còn rất kém. Tỷ lệ sinh viên đạt chuẩn đầu ra tiếng Anh tại Đại học Quốc gia TP.HCM chỉ dao động trong khoảng 10-15% ở bậc đại học và tăng lên đến hơn 50% ở bậc sau đại học. Điều này đặt ra thách thức lớn cho việc nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh tại Việt Nam.

Nghiên cứu tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến ý định học tiếng Anh trực tuyến của sinh viên tại TP.HCM, với trường hợp cụ thể là chương trình Topica Native – một nền tảng học tiếng Anh trực tuyến nổi bật, cung cấp các khóa học giao tiếp với giáo viên bản ngữ từ châu Âu, Mỹ và Úc. Mục tiêu nghiên cứu nhằm xác định các yếu tố tác động đến ý định học tiếng Anh trực tuyến, đánh giá mức độ ảnh hưởng của từng yếu tố và đề xuất các giải pháp quản trị giúp Topica Native phát triển hiệu quả hơn.

Phạm vi nghiên cứu được giới hạn tại TP.HCM trong tháng 9 năm 2020, khảo sát 469 sinh viên tiềm năng từ các trường đại học trên địa bàn. Ý nghĩa nghiên cứu không chỉ bổ sung lý thuyết về hành vi học trực tuyến mà còn cung cấp cơ sở thực tiễn cho các doanh nghiệp giáo dục trực tuyến trong việc nâng cao chất lượng dịch vụ và thu hút học viên.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên ba lý thuyết nền tảng chính:

  • Lý thuyết hành động hợp lý (TRA): Giải thích ý định hành vi dựa trên thái độ và chuẩn chủ quan, trong đó thái độ là sự đánh giá tích cực hoặc tiêu cực về hành vi, còn chuẩn chủ quan phản ánh áp lực xã hội từ người xung quanh (Ajzen và Fishbein, 1975).

  • Lý thuyết hành vi dự định (TPB): Mở rộng TRA bằng cách bổ sung yếu tố kiểm soát hành vi được cảm nhận, tức là nhận thức về khả năng thực hiện hành vi dựa trên nguồn lực và cơ hội (Ajzen, 1991).

  • Lý thuyết chấp nhận công nghệ (TAM): Tập trung vào hai yếu tố chính ảnh hưởng đến ý định sử dụng công nghệ là sự hữu dụng được cảm nhận và tính dễ sử dụng được cảm nhận (Davis, 1989). TAM được áp dụng rộng rãi trong nghiên cứu hành vi học trực tuyến.

Ngoài ra, nghiên cứu còn tích hợp lý thuyết nhận thức rủi ro (TPR) để xem xét ảnh hưởng tiêu cực của cảm nhận rủi ro đến ý định học, cũng như lý thuyết nhận thức về giá để đánh giá tác động của mong đợi về giá cả.

Các khái niệm chính bao gồm: thiết kế khóa học trực tuyến, thiết kế giao diện người dùng, thái độ học viên, chuẩn chủ quan, sự thích thú được cảm nhận, mong đợi về giá, rủi ro cảm nhận, sự hữu dụng được cảm nhận, tính dễ sử dụng được cảm nhận, tính tương tác được cảm nhận và ý định học tiếng Anh trực tuyến.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện theo hai giai đoạn: định tính và định lượng.

  • Nghiên cứu định tính: Phỏng vấn sâu 10 sinh viên đại diện từ các trường đại học tại TP.HCM nhằm hoàn thiện bảng câu hỏi, đảm bảo các thang đo rõ ràng, dễ hiểu và phù hợp với đối tượng nghiên cứu.

  • Nghiên cứu định lượng: Thu thập dữ liệu từ 469 học viên tiềm năng bằng phương pháp lấy mẫu thuận tiện. Dữ liệu được thu thập qua bảng câu hỏi trực tiếp và khảo sát trực tuyến sử dụng Google Docs, email.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm SPSS và AMOS phiên bản 20, bao gồm kiểm định độ tin cậy thang đo, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích nhân tố khẳng định (CFA) và mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM) để kiểm định các giả thuyết nghiên cứu.

Timeline nghiên cứu kéo dài trong tháng 9 năm 2020, tập trung khảo sát và phân tích dữ liệu nhằm đưa ra kết luận chính xác về các yếu tố ảnh hưởng đến ý định học tiếng Anh trực tuyến.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thiết kế khóa học trực tuyến ảnh hưởng tích cực đến sự hữu dụng và tính dễ sử dụng được cảm nhận: Kết quả phân tích SEM cho thấy hệ số chuẩn hóa lần lượt là 0.62 và 0.58, cho thấy thiết kế khóa học là yếu tố quan trọng giúp học viên cảm nhận được lợi ích và sự thuận tiện khi học.

  2. Thiết kế giao diện người dùng tác động tích cực đến tính dễ sử dụng và tính tương tác được cảm nhận: Hệ số ảnh hưởng lần lượt là 0.55 và 0.49, minh chứng cho vai trò của giao diện thân thiện trong việc nâng cao trải nghiệm học tập trực tuyến.

  3. Tính dễ sử dụng được cảm nhận có ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp đến ý định học: Với hệ số ảnh hưởng trực tiếp 0.35 và gián tiếp thông qua sự hữu dụng (hệ số 0.42), tính dễ sử dụng là yếu tố then chốt thúc đẩy ý định học tiếng Anh trực tuyến.

  4. Rủi ro cảm nhận ảnh hưởng tiêu cực đến ý định học: Hệ số ảnh hưởng là -0.28, cho thấy học viên có cảm nhận rủi ro cao sẽ giảm ý định tham gia học trực tuyến.

  5. Thái độ, chuẩn chủ quan và sự thích thú được cảm nhận đều có tác động tích cực đến ý định học: Hệ số lần lượt là 0.40, 0.33 và 0.29, phản ánh vai trò của nhận thức cá nhân và áp lực xã hội trong quyết định học tập.

Thảo luận kết quả

Các kết quả trên phù hợp với các nghiên cứu trước đây như của Masrom (2007), Saadé và cộng sự (2008) và Punnoose (2012), khẳng định mô hình TAM là nền tảng phù hợp để giải thích ý định học tiếng Anh trực tuyến. Thiết kế khóa học và giao diện người dùng đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao trải nghiệm học tập, từ đó tăng sự hữu dụng và tính dễ sử dụng được cảm nhận.

Ảnh hưởng tiêu cực của rủi ro cảm nhận cho thấy các yếu tố như bảo mật thông tin, độ tin cậy của nền tảng và quy trình giao dịch cần được cải thiện để giảm bớt lo ngại của học viên. Thái độ tích cực và chuẩn chủ quan cũng là những yếu tố không thể bỏ qua, đặc biệt trong văn hóa Việt Nam nơi mà sự ảnh hưởng của gia đình, bạn bè rất lớn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng chuẩn hóa của từng yếu tố lên ý định học, hoặc bảng tổng hợp hệ số hồi quy để minh họa rõ ràng các mối quan hệ trong mô hình nghiên cứu.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Cải tiến thiết kế khóa học trực tuyến: Tập trung phát triển nội dung sinh động, phù hợp với nhu cầu học viên, tăng cường tính tương tác và đa dạng hóa phương pháp giảng dạy. Mục tiêu nâng cao sự hữu dụng cảm nhận trong vòng 6 tháng, do bộ phận phát triển nội dung thực hiện.

  2. Nâng cao trải nghiệm giao diện người dùng: Thiết kế giao diện thân thiện, dễ sử dụng, tối ưu hóa trên các thiết bị di động và máy tính để bàn. Thực hiện trong 3 tháng, phối hợp giữa bộ phận kỹ thuật và thiết kế UX/UI.

  3. Giảm thiểu rủi ro cảm nhận: Tăng cường bảo mật thông tin cá nhân, minh bạch quy trình thanh toán và hỗ trợ khách hàng nhanh chóng. Triển khai các chính sách bảo vệ người dùng trong vòng 4 tháng, do bộ phận pháp lý và chăm sóc khách hàng đảm nhiệm.

  4. Tăng cường truyền thông và xây dựng cộng đồng học viên: Tạo các chương trình khuyến khích học viên chia sẻ trải nghiệm tích cực, xây dựng mạng lưới hỗ trợ học tập và tăng chuẩn chủ quan tích cực. Thực hiện liên tục, do bộ phận marketing và quản lý cộng đồng phụ trách.

  5. Phát triển các hoạt động giải trí, trò chơi học tập: Tăng sự thích thú trong quá trình học, giúp học viên duy trì động lực học tập lâu dài. Thời gian triển khai 6 tháng, phối hợp giữa bộ phận phát triển nội dung và kỹ thuật.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban quản trị và nhà quản lý các doanh nghiệp giáo dục trực tuyến: Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến ý định học của khách hàng, từ đó xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm và dịch vụ phù hợp.

  2. Giảng viên và chuyên gia phát triển chương trình đào tạo tiếng Anh trực tuyến: Áp dụng các kết quả nghiên cứu để thiết kế khóa học, giao diện và phương pháp giảng dạy hiệu quả hơn.

  3. Nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giáo dục và công nghệ thông tin: Tham khảo mô hình nghiên cứu và phương pháp phân tích để phát triển các nghiên cứu tiếp theo về hành vi học trực tuyến.

  4. Sinh viên và học viên đang quan tâm đến học tiếng Anh trực tuyến: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định học tập, từ đó lựa chọn phương pháp học phù hợp và hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

  1. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến ý định học tiếng Anh trực tuyến?
    Thiết kế khóa học trực tuyến và thái độ học viên là hai yếu tố có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất, với hệ số chuẩn hóa lần lượt trên 0.6 và 0.4, cho thấy nội dung và nhận thức cá nhân quyết định lớn đến ý định học.

  2. Rủi ro cảm nhận tác động như thế nào đến quyết định học?
    Rủi ro cảm nhận có ảnh hưởng tiêu cực với hệ số -0.28, nghĩa là khi học viên lo ngại về bảo mật hoặc chất lượng dịch vụ, họ có xu hướng giảm ý định học trực tuyến.

  3. Tại sao chuẩn chủ quan lại quan trọng trong văn hóa Việt Nam?
    Chuẩn chủ quan phản ánh áp lực xã hội từ gia đình, bạn bè và đồng nghiệp. Ở Việt Nam, sự đồng thuận và ủng hộ từ người thân thường ảnh hưởng lớn đến quyết định cá nhân, đặc biệt trong học tập.

  4. Làm thế nào để tăng sự thích thú trong học tiếng Anh trực tuyến?
    Bổ sung các hoạt động giải trí như trò chơi, video sinh động, bài tập tương tác giúp học viên cảm thấy hứng thú và duy trì động lực học lâu dài.

  5. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng để kiểm định mô hình?
    Nghiên cứu sử dụng phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính (SEM) với phần mềm SPSS và AMOS, giúp kiểm định các giả thuyết và đánh giá mức độ phù hợp của mô hình nghiên cứu.

Kết luận

  • Nghiên cứu xác định 11 yếu tố ảnh hưởng đến ý định học tiếng Anh trực tuyến, trong đó thiết kế khóa học, giao diện người dùng, thái độ, chuẩn chủ quan, sự thích thú và rủi ro cảm nhận là những yếu tố chủ chốt.
  • Thiết kế khóa học và giao diện người dùng tác động gián tiếp qua sự hữu dụng, tính dễ sử dụng và tính tương tác đến ý định học.
  • Rủi ro cảm nhận có ảnh hưởng tiêu cực rõ rệt, cần được giảm thiểu để tăng cường niềm tin của học viên.
  • Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho các doanh nghiệp giáo dục trực tuyến trong việc phát triển sản phẩm và chiến lược marketing.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp cải tiến khóa học, giao diện, tăng cường bảo mật và xây dựng cộng đồng học viên nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo trực tuyến.

Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng học tiếng Anh trực tuyến và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường giáo dục hiện đại!