Luận Văn Thạc Sĩ Về Biến Đổi Từ Vựng Ngữ Nghĩa Tiếng Việt Từ 1930 Đến 1960

• Tác giả: Nguyễn Thị Hà
• Người hướng dẫn: GS. PTS Lê Quang Thiêm
• Trường học: Đại Học Quốc Gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Lý Luận Ngôn Ngữ
• Đề tài: Biến Đổi Từ Vựng Ngữ Nghĩa Tiếng Việt (1930-1960): Nghiên Cứu và Phân Tích
• Loại tài liệu: Luận Án Thạc Sĩ
• Năm xuất bản: 1998
• Địa điểm: Hà Nội

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• PHẦN MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: SỰ BIẾN ĐỔI VỀ SỐ LƯỢNG CỦA VỐN TỪ TIẾNG VIỆT (TỪ 1930 ĐẾN 1960)
• 1.1. NHẬN XÉT CHUNG
• 1.2. MỘT VÀI NÉT VỀ SỰ BIẾN ĐỔI
• 1.3. NHỮNG BIỂU HIỆN BIẾN ĐỔI VỀ SỐ LƯỢNG
• 1.3.1. NHẬN TỔNG QUÁT VỀ SỰ BIẾN ĐỔI
• 1.3.2. SỰ XUẤT HIỆN TỪ MỚI
• 1.3.3. MỘT VÀI THẺNG KÉ VỀ SỰ BIẾN ĐỔI
• 1.3.4. SỰ THAY ĐỔI, PHÁT TRIỂN CỦA THUẬT NGỮ
• 1.3.5. SO SÁNH SỰ PHÁT TRIỂN CỦA MỘT SỐ TỪ
• 2. CHƯƠNG 2: MỘT SỐ BIỂU HIỆN PHÁT TRIỂN VỀ MẶT CẤU TẠO
• 2.1. THÀNH TẾ CẤU TẠO VÀ SỰ HOẠT ĐỘNG CỦA NÓ
• 2.1.1. CÁC CƠN ĐƯỜNG CẤU TẠO
• 2.1.2. VẤN ĐỀ ĐỀ CẬP KHI NGHIÊN CỨU CẤU TẠO TỪ
• 2.1.3. CÁC LOẠI THÀNH TẾ CẤU TẠO CỦA TỪ NGỮ
• 2.1.4. CƠ CẤU VẬT LIỆU VÀ KHẢ NĂNG CẢI TẠO CỦA TỪ NGỮ
• 2.2. NHỮNG BIỂU HIỆN CỤ THỂ
• 2.2.1. NHỮNG BIỂU HIỆN Ở MÔ HÌNH CẤU TẠO
• 2.2.2. SỰ SẢN SINH CỦA MỘT SỐ MÔ HÌNH
• 2.2.3. VÀI NÉT LOẠI BIỆT VỀ CHÍNH TẢ
• 2.3. MỘT VÀI NHẬN XÉT VỀ SỰ BIẾN ĐỔI
• 2.3.1. CÁC CHẾ HOẠT ĐỘNG CỦA BỘ MÁY CẤU TẠO
• 2.3.2. VAI TRÒ TÍCH CỰC CỦA CÁC YẾU TỐ
• 2.3.3. LOẠI BIỆT VỀ CHÍNH TẢ
• 2.3.4. SỰ BIẾN ĐỔI TOÀN DIỆN
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ BIỂU HIỆN VỀ SỰ BIẾN ĐỔI NGHĨA TỪ VỰNG
• 3.1. NGHĨA CỦA TỪ VÀ MỘT SỐ BIẾN ĐỔI THỂ HIỆN Ở TỪ ĐA NGHĨA
• 3.1.1. NGHĨA CỦA TỪ VÀ TẦM QUAN TRỌNG CỦA NÓ
• 3.1.2. BIẾN ĐỔI SỐ LƯỢNG TỪ ĐA NGHĨA
• 3.2. SỰ BIẾN ĐỔI NGHĨA CỦA TỪ
• 3.2.1. CHẤP NHẬN QUAN NIỆM VỀ NGHĨA LÀM CHỖ DỰA
• 3.2.2. BIẾN ĐỔI NGHĨA VÀ NHẬN TÁC ĐỘNG
• 3.2.3. THU HẸP NGHĨA
• 3.2.4. CÁC HÌNH THỨC CỦA SỰ CHUYỂN NGHĨA
• 3.3. SỰ MỞ RỘNG TRƯỜNG TỪ VỰNG NGỮ NGHĨA
• 3.3.1. BIỂU HIỆN VỀ TRƯỜNG CHI CON NGƯỜI
• 3.3.2. TỔNG HỢP VỀ TRƯỜNG KHOA HỌC
• KẾT LUẬN
• PHỤ LỤC
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng Quan Về Biến Đổi Từ Vựng Ngữ Nghĩa Tiếng Việt 1930 1960

Giai đoạn từ 1930 đến 1960 là thời kỳ quan trọng trong lịch sử phát triển của tiếng Việt. Trong thời gian này, biến đổi từ vựng ngữ nghĩa diễn ra mạnh mẽ, phản ánh sự thay đổi trong xã hội, văn hóa và chính trị. Sự ra đời của các phong trào cách mạng, sự ảnh hưởng của các ngôn ngữ khác, đặc biệt là tiếng Pháp, đã tạo ra những thay đổi đáng kể trong từ vựng tiếng Việt. Nghiên cứu về biến đổi ngữ nghĩa trong giai đoạn này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về ngôn ngữ mà còn về lịch sử và văn hóa Việt Nam.

1.1. Lịch Sử và Bối Cảnh Xã Hội Ảnh Hưởng Đến Ngôn Ngữ

Thời kỳ 1930-1960 chứng kiến nhiều biến động lớn trong xã hội Việt Nam. Sự ra đời của Đảng Cộng sản và các phong trào cách mạng đã tạo ra một bối cảnh mới cho biến đổi ngữ nghĩa. Các từ ngữ mới xuất hiện để phản ánh những khái niệm chính trị và xã hội mới, từ đó làm phong phú thêm từ vựng tiếng Việt.

1.2. Những Đặc Điểm Chính Của Biến Đổi Từ Vựng

Trong giai đoạn này, biến đổi từ vựng không chỉ diễn ra ở việc tạo ra từ mới mà còn ở việc thay đổi nghĩa của từ cũ. Nhiều từ ngữ đã được sử dụng với nghĩa mới, phù hợp với bối cảnh xã hội và chính trị. Điều này cho thấy sự linh hoạt và khả năng thích ứng của ngôn ngữ tiếng Việt.

II. Vấn Đề và Thách Thức Trong Nghiên Cứu Biến Đổi Ngữ Nghĩa

Nghiên cứu về biến đổi ngữ nghĩa trong tiếng Việt giai đoạn 1930-1960 gặp nhiều thách thức. Một trong những vấn đề lớn là thiếu tài liệu và nguồn tư liệu đáng tin cậy. Nhiều từ ngữ và cách sử dụng đã bị lãng quên hoặc không được ghi chép lại. Điều này làm cho việc phân tích và tổng hợp thông tin trở nên khó khăn hơn.

2.1. Thiếu Tài Liệu và Nguồn Tư Liệu

Nhiều tài liệu từ giai đoạn này không còn tồn tại hoặc không được lưu giữ cẩn thận. Điều này gây khó khăn cho việc nghiên cứu và phân tích biến đổi từ vựng. Các nhà nghiên cứu phải tìm kiếm và tổng hợp thông tin từ nhiều nguồn khác nhau, điều này có thể dẫn đến sự thiếu chính xác trong kết quả.

2.2. Khó Khăn Trong Việc Phân Tích Ngữ Nghĩa

Việc phân tích ngữ nghĩa từ vựng trong bối cảnh lịch sử phức tạp là một thách thức lớn. Các từ có thể mang nhiều nghĩa khác nhau tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Do đó, việc xác định nghĩa chính xác của từ trong từng trường hợp là rất quan trọng nhưng cũng rất khó khăn.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Biến Đổi Từ Vựng Ngữ Nghĩa

Để nghiên cứu biến đổi từ vựng ngữ nghĩa, các nhà nghiên cứu thường sử dụng nhiều phương pháp khác nhau. Một trong những phương pháp phổ biến là phân tích lịch sử so sánh, giúp xác định sự thay đổi của từ qua các thời kỳ khác nhau. Ngoài ra, việc sử dụng các tài liệu từ điển và văn bản cổ cũng rất quan trọng.

3.1. Phân Tích Lịch Sử So Sánh

Phương pháp phân tích lịch sử so sánh cho phép các nhà nghiên cứu theo dõi sự thay đổi của từ vựng qua thời gian. Bằng cách so sánh các tài liệu từ các giai đoạn khác nhau, có thể nhận diện được những xu hướng và đặc điểm của biến đổi ngữ nghĩa.

3.2. Sử Dụng Tài Liệu Từ Điển

Tài liệu từ điển là nguồn thông tin quý giá trong việc nghiên cứu biến đổi từ vựng. Các từ điển cổ có thể cung cấp thông tin về nghĩa của từ trong quá khứ, từ đó giúp xác định sự thay đổi nghĩa của từ theo thời gian.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Nghiên Cứu Biến Đổi Ngữ Nghĩa

Nghiên cứu về biến đổi ngữ nghĩa không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có nhiều ứng dụng thực tiễn. Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng trong việc giảng dạy ngôn ngữ, phát triển từ điển, và cải tiến chương trình học. Ngoài ra, việc hiểu rõ về biến đổi từ vựng cũng giúp nâng cao khả năng giao tiếp và hiểu biết văn hóa.

4.1. Ứng Dụng Trong Giảng Dạy Ngôn Ngữ

Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng trong việc giảng dạy tiếng Việt, giúp học viên hiểu rõ hơn về sự phát triển và biến đổi của ngôn ngữ. Điều này không chỉ giúp nâng cao khả năng ngôn ngữ mà còn giúp học viên hiểu sâu hơn về văn hóa và lịch sử Việt Nam.

4.2. Phát Triển Từ Điển và Tài Liệu Ngôn Ngữ

Nghiên cứu về biến đổi từ vựng cũng có thể hỗ trợ trong việc phát triển từ điển và tài liệu ngôn ngữ. Việc cập nhật nghĩa của từ theo thời gian sẽ giúp từ điển trở nên chính xác và hữu ích hơn cho người sử dụng.

V. Kết Luận và Tương Lai Của Nghiên Cứu Biến Đổi Ngữ Nghĩa

Nghiên cứu về biến đổi ngữ nghĩa trong tiếng Việt giai đoạn 1930-1960 đã chỉ ra rằng ngôn ngữ là một thực thể sống động, luôn thay đổi và phát triển. Tương lai của nghiên cứu này cần tiếp tục được mở rộng, không chỉ trong phạm vi ngôn ngữ mà còn trong các lĩnh vực liên quan như văn hóa và xã hội.

5.1. Tầm Quan Trọng Của Nghiên Cứu Ngôn Ngữ

Nghiên cứu ngôn ngữ không chỉ giúp hiểu rõ về ngôn ngữ mà còn về văn hóa và xã hội. Việc tiếp tục nghiên cứu sẽ giúp bảo tồn và phát triển ngôn ngữ Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa.

5.2. Hướng Đi Tương Lai Trong Nghiên Cứu

Tương lai của nghiên cứu về biến đổi từ vựng cần được mở rộng sang các lĩnh vực khác nhau, bao gồm cả công nghệ thông tin và truyền thông. Việc áp dụng công nghệ vào nghiên cứu ngôn ngữ sẽ mở ra nhiều cơ hội mới cho việc hiểu và phát triển ngôn ngữ.