Luận Án Tiến Sĩ Về Biến Đổi Đặc Trưng Gió Mùa Hè Tại Tây Nguyên Và Nam Bộ

• Tác giả: Ngô Thị Thanh Hương
• Người hướng dẫn: PGS. Vũ Thanh Hằng
• Trường học: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên
• Chuyên ngành: Khí tượng và khí hậu học
• Đề tài: Biến đổi một số đặc trưng gió mùa mùa hè ở Tây Nguyên và Nam Bộ
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Khái niệm và các khu vực gió mùa
• 1.2. Tình hình nghiên cứu về gió mùa mùa hè trên thế giới
• 1.2.1. Nghiên cứu về gió mùa mùa hè trong quá khứ
• 1.2.2. Nghiên cứu khả năng mô phỏng và dự tính GMMH từ sản phẩm mô hình số
• 1.3. Tình hình nghiên cứu về gió mùa mùa hè ở Việt Nam
• 1.3.1. Các nghiên cứu về gió mùa mùa hè trong quá khứ
• 1.3.2. Nghiên cứu về mưa cực đoan
• 2. SỐ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Số liệu quan trắc
• 2.2. Số liệu tái phân tích
• 2.3. Số liệu mô hình
• 2.4. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4.1. Phương pháp xác định ngày bắt đầu/ kết thúc mùa mưa và mùa gió mùa mùa hè
• 2.4.2. Phương pháp tính toán các chỉ số mưa
• 2.4.3. Phương pháp kiểm nghiệm thống kê
• 2.4.4. Phương pháp hiệu chỉnh lượng mưa
• 3. CHƯƠNG 3: MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG GIÓ MÙA MÙA HÈ VÀ MƯA THỜI KỲ 1981-2014
• 3.1. Phân bố lượng mưa trên khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ
• 3.1.1. Phân bố lượng mưa trên khu vực Tây Nguyên
• 3.1.2. Phân bố lượng mưa trên khu vực Nam Bộ
• 3.2. Xác định mùa mưa/ mùa gió mùa mùa hè trên khu vực Tây Nguyên, Nam Bộ và đặc điểm một số trường quy mô lớn
• 3.2.1. Xác định mùa mưa/ mùa gió mùa mùa hè trên khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ
• 3.2.2. Đặc điểm một số trường quy mô lớn liên quan đến hoạt động gió mùa mùa hè khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ
• 3.3. Mối quan hệ giữa lượng mưa gió mùa mùa hè với thời gian kéo dài gió mùa mùa hè
• 3.4. Sự biến đổi của các chỉ số mưa ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ
• 4. DỰ TÍNH MỘT SỐ ĐẶC TRƯNG GMMH THEO KỊCH BẢN RCP
• 4.1. Khả năng mô phỏng GMMH từ mô hình khí hậu khu vực RegCM
• 4.2. Dự tính sự biến đổi của hoạt động GMMH ở Tây Nguyên và Nam Bộ trong tương lai
• 4.2.1. Hoạt động gió mùa mùa hè thời kỳ cơ sở 1986-2005
• 4.2.2. Dự tính biến đổi của hoạt động gió mùa mùa hè
• 4.2.3. Sự thay đổi của hoàn lưu trong thời kỳ GMMH
• 4.3. Dự tính sự biến đổi của các chỉ số mưa trong thời kỳ GMMH
• 4.3.1. Khu vực Tây Nguyên
• 4.3.2. Khu vực Nam Bộ
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Biến Đổi Đặc Trưng Gió Mùa Hè Ở Tây Nguyên Và Nam Bộ

Biến đổi khí hậu đang trở thành một trong những vấn đề cấp bách nhất hiện nay, đặc biệt là trong lĩnh vực khí tượng. Gió mùa hè là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thời tiết và khí hậu ở khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ. Nghiên cứu về biến đổi đặc trưng gió mùa hè không chỉ giúp hiểu rõ hơn về các hiện tượng khí hậu mà còn có ý nghĩa quan trọng trong việc dự báo thời tiết và ứng phó với các hiện tượng cực đoan.

1.1. Khái Niệm Về Gió Mùa Hè Và Đặc Trưng Khí Hậu

Gió mùa hè là hiện tượng khí hậu đặc trưng cho các vùng nhiệt đới, trong đó gió thịnh hành từ biển vào đất liền, mang theo độ ẩm cao và gây ra mưa lớn. Ở Tây Nguyên và Nam Bộ, gió mùa hè thường bắt đầu từ tháng 5 và kéo dài đến tháng 10, với lượng mưa lớn nhất thường xảy ra vào tháng 7 và tháng 8.

1.2. Tình Hình Nghiên Cứu Về Gió Mùa Hè Ở Việt Nam

Nghiên cứu về gió mùa hè ở Việt Nam đã được thực hiện từ nhiều năm qua, với nhiều công trình nghiên cứu tập trung vào đặc điểm lượng mưa, thời gian bắt đầu và kết thúc mùa gió mùa. Các nghiên cứu này đã chỉ ra rằng, biến đổi khí hậu đang làm thay đổi đáng kể các đặc trưng này, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và đời sống của người dân.

II. Vấn Đề Biến Đổi Khí Hậu Ảnh Hưởng Đến Gió Mùa Hè

Biến đổi khí hậu đang gây ra những tác động nghiêm trọng đến gió mùa hè ở Tây Nguyên và Nam Bộ. Sự thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến lượng mưa mà còn làm thay đổi thời gian và cường độ của gió mùa. Những biến đổi này có thể dẫn đến các hiện tượng thời tiết cực đoan như lũ lụt và hạn hán.

2.1. Tác Động Của Biến Đổi Khí Hậu Đến Lượng Mưa

Lượng mưa trong mùa gió mùa hè đang có xu hướng tăng lên ở một số khu vực, trong khi ở những khu vực khác lại giảm. Điều này gây ra sự không đồng đều trong phân bố lượng nước, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp và sinh kế của người dân.

2.2. Sự Thay Đổi Thời Gian Bắt Đầu Và Kết Thúc Gió Mùa

Thời gian bắt đầu và kết thúc của gió mùa hè đang có xu hướng thay đổi, với ngày bắt đầu gió mùa thường đến sớm hơn và ngày kết thúc muộn hơn. Sự thay đổi này có thể dẫn đến những tác động tiêu cực đến mùa màng và các hoạt động kinh tế khác.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Biến Đổi Đặc Trưng Gió Mùa Hè

Để nghiên cứu biến đổi đặc trưng gió mùa hè, các nhà khoa học đã sử dụng nhiều phương pháp khác nhau, bao gồm phân tích số liệu quan trắc, mô hình hóa khí hậu và các phương pháp thống kê. Những phương pháp này giúp xác định rõ hơn các xu hướng biến đổi và dự đoán các hiện tượng khí hậu trong tương lai.

3.1. Phân Tích Số Liệu Quan Trắc

Số liệu quan trắc từ các trạm khí tượng là nguồn thông tin quan trọng để phân tích biến đổi khí hậu. Các số liệu này giúp xác định các chỉ số mưa, nhiệt độ và độ ẩm, từ đó đưa ra những nhận định chính xác về biến đổi gió mùa.

3.2. Mô Hình Hóa Khí Hậu

Mô hình hóa khí hậu là một công cụ mạnh mẽ để dự đoán các xu hướng biến đổi trong tương lai. Các mô hình này giúp mô phỏng các điều kiện khí hậu và đưa ra các kịch bản khác nhau về biến đổi khí hậu.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Của Nghiên Cứu Gió Mùa Hè

Nghiên cứu về biến đổi đặc trưng gió mùa hè không chỉ có giá trị lý thuyết mà còn có nhiều ứng dụng thực tiễn. Những thông tin từ nghiên cứu này có thể được sử dụng để cải thiện dự báo thời tiết, quản lý tài nguyên nước và phát triển nông nghiệp bền vững.

4.1. Cải Thiện Dự Báo Thời Tiết

Thông qua việc hiểu rõ hơn về biến đổi gió mùa hè, các cơ quan khí tượng có thể cải thiện độ chính xác của dự báo thời tiết, giúp người dân chủ động hơn trong việc ứng phó với các hiện tượng thời tiết cực đoan.

4.2. Quản Lý Tài Nguyên Nước

Nghiên cứu về gió mùa hè cũng giúp các nhà quản lý tài nguyên nước có những quyết định đúng đắn hơn trong việc phân bổ nước, đặc biệt trong các mùa khô hạn.

V. Kết Luận Về Biến Đổi Đặc Trưng Gió Mùa Hè

Biến đổi đặc trưng gió mùa hè ở Tây Nguyên và Nam Bộ đang diễn ra với nhiều xu hướng đáng lo ngại. Việc nghiên cứu và hiểu rõ về những biến đổi này là rất cần thiết để có những biện pháp ứng phó kịp thời và hiệu quả. Tương lai của gió mùa hè sẽ phụ thuộc vào các chính sách ứng phó với biến đổi khí hậu và sự phát triển bền vững.

5.1. Tương Lai Của Gió Mùa Hè

Dự báo rằng, trong tương lai, gió mùa hè sẽ tiếp tục biến đổi do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu. Các nghiên cứu cần tiếp tục được thực hiện để theo dõi và đánh giá những thay đổi này.

5.2. Đề Xuất Chính Sách Ứng Phó

Cần có các chính sách ứng phó với biến đổi khí hậu nhằm giảm thiểu tác động tiêu cực đến gió mùa hè, bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế bền vững.