Tổng quan nghiên cứu

An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ) là một trong những yếu tố then chốt góp phần nâng cao sức khỏe người lao động và hiệu quả sản xuất kinh doanh. Tại Việt Nam, theo báo cáo của 63 tỉnh, thành phố năm 2019 đã xảy ra khoảng 8.150 vụ tai nạn lao động làm 8.327 người bị nạn, con số này tăng lên 8.380 vụ với 8.610 người bị nạn vào năm 2020. Thực trạng này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc nâng cao công tác quản lý ATVSLĐ tại các doanh nghiệp. Công ty TNHH Fukoku Việt Nam, một doanh nghiệp 100% vốn Nhật Bản hoạt động trong lĩnh vực sản xuất linh kiện cao su công nghiệp, sắt thép, đang trong quá trình tiếp cận và áp dụng các hệ thống quản lý hiện đại nhằm cải thiện công tác ATVSLĐ.

Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng công tác quản lý ATVSLĐ tại công ty TNHH Fukoku Việt Nam và đề xuất áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001:2018 nhằm nâng cao hiệu quả quản lý. Phạm vi nghiên cứu tập trung tại công ty TNHH Fukoku Việt Nam, với dữ liệu thu thập trong giai đoạn 2018-2021. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giảm thiểu tai nạn lao động, nâng cao sức khỏe nghề nghiệp, đồng thời góp phần tăng năng suất lao động và uy tín doanh nghiệp trên thị trường.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: mô hình PDCA (Plan – Do – Check – Act) và tiêu chuẩn ISO 45001:2018 về hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp. Mô hình PDCA được áp dụng để xây dựng và vận hành hệ thống quản lý ATVSLĐ một cách liên tục và hiệu quả. Tiêu chuẩn ISO 45001:2018 cung cấp các yêu cầu về chính sách, lãnh đạo, đánh giá rủi ro, kiểm soát hoạt động và cải tiến liên tục trong quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp.

Các khái niệm chính bao gồm:

  • An toàn vệ sinh lao động (ATVSLĐ)
  • Đánh giá rủi ro và kiểm soát mối nguy
  • Sự tham gia và cam kết của lãnh đạo và người lao động
  • Cải tiến liên tục trong hệ thống quản lý

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ hồ sơ, báo cáo nội bộ của công ty TNHH Fukoku Việt Nam, bao gồm số liệu về số lượng lao động, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp và kết quả quan trắc môi trường lao động giai đoạn 2018-2021. Phương pháp chọn mẫu là lấy toàn bộ dữ liệu liên quan đến công tác ATVSLĐ tại công ty trong khoảng thời gian nghiên cứu nhằm đảm bảo tính toàn diện và chính xác.

Phân tích dữ liệu sử dụng phương pháp thống kê mô tả, so sánh tỷ lệ tai nạn qua các năm, đánh giá hiệu quả các biện pháp quản lý hiện hành. Ngoài ra, phương pháp đánh giá rủi ro (HIRARC) được áp dụng để nhận diện và phân loại các mối nguy tại nơi làm việc. Quá trình nghiên cứu kéo dài trong 12 tháng, từ tháng 1/2021 đến tháng 12/2021, bao gồm thu thập dữ liệu, phân tích và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tình hình tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp: Công ty ghi nhận số vụ tai nạn lao động trung bình khoảng 5 vụ/năm trong giai đoạn 2018-2020, với tỷ lệ tai nạn giảm nhẹ 10% so với năm trước đó nhờ các biện pháp kiểm soát hiện hành. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại các rủi ro chưa được kiểm soát triệt để, đặc biệt trong các công đoạn sản xuất phức tạp như tạo hình cao su.

  2. Cơ cấu lao động và điều kiện làm việc: Tổng số lao động tăng từ 737 người năm 2018 lên 918 người năm 2020, trong đó lao động nữ chiếm khoảng 55%. Điều kiện lao động được cải thiện nhưng vẫn còn một số yếu tố nguy cơ về môi trường làm việc như tiếng ồn và hóa chất chưa được kiểm soát hoàn toàn.

  3. Thực trạng quản lý ATVSLĐ: Công ty đã xây dựng bộ máy an toàn vệ sinh lao động với các phòng ban chuyên trách, thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật và yêu cầu của công ty mẹ. Tuy nhiên, việc tham gia của người lao động trong công tác ATVSLĐ còn hạn chế, nhận thức về an toàn chưa đồng đều.

  4. Khả năng áp dụng ISO 45001:2018: Đánh giá cho thấy công ty có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, nhân lực và chính sách để triển khai hệ thống quản lý theo tiêu chuẩn ISO 45001. Việc áp dụng tiêu chuẩn này dự kiến sẽ giúp giảm thiểu rủi ro, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo dựng văn hóa an toàn bền vững.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các tồn tại trong công tác ATVSLĐ là do chưa có hệ thống quản lý toàn diện và sự tham gia chưa đầy đủ của người lao động. So với các nghiên cứu trong ngành, kết quả này tương đồng với thực trạng tại nhiều doanh nghiệp sản xuất có quy mô tương tự. Việc áp dụng ISO 45001:2018 với mô hình PDCA và tư duy quản lý rủi ro sẽ giúp công ty chủ động hơn trong việc nhận diện, đánh giá và kiểm soát các mối nguy, từ đó giảm thiểu tai nạn và bệnh nghề nghiệp.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh số vụ tai nạn qua các năm và bảng phân loại mức độ rủi ro tại các công đoạn sản xuất. Điều này giúp minh họa rõ ràng hiệu quả của các biện pháp quản lý hiện tại và nhu cầu cải tiến.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng và triển khai hệ thống quản lý ATVSLĐ theo tiêu chuẩn ISO 45001:2018

    • Động từ hành động: Xây dựng, triển khai, đào tạo
    • Target metric: Giảm 20% số vụ tai nạn lao động trong 2 năm đầu áp dụng
    • Timeline: Triển khai trong 12 tháng
    • Chủ thể thực hiện: Ban An toàn công ty phối hợp với các phòng ban liên quan

  2. Tăng cường đào tạo, nâng cao nhận thức và sự tham gia của người lao động

    • Động từ hành động: Tổ chức, truyền thông, khuyến khích
    • Target metric: 100% lao động được đào tạo về ATVSLĐ hàng năm
    • Timeline: Liên tục hàng năm
    • Chủ thể thực hiện: Phòng Nhân sự và Ban An toàn

  3. Cải tiến công tác đánh giá rủi ro và kiểm soát mối nguy

    • Động từ hành động: Đánh giá, cập nhật, kiểm soát
    • Target metric: Hoàn thành đánh giá rủi ro toàn diện và cập nhật định kỳ 6 tháng/lần
    • Timeline: Bắt đầu trong 6 tháng đầu năm, duy trì liên tục
    • Chủ thể thực hiện: Ban An toàn và các bộ phận sản xuất

  4. Tăng cường giám sát, kiểm tra và xử lý vi phạm về ATVSLĐ

    • Động từ hành động: Giám sát, kiểm tra, xử lý
    • Target metric: Giảm 30% số vi phạm quy định ATVSLĐ trong 1 năm
    • Timeline: Thực hiện hàng quý
    • Chủ thể thực hiện: Ban An toàn phối hợp với phòng Thanh tra nội bộ

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp sản xuất: Nắm bắt các giải pháp quản lý ATVSLĐ hiệu quả, nâng cao uy tín và năng suất lao động.
  2. Chuyên viên an toàn vệ sinh lao động: Áp dụng các phương pháp đánh giá rủi ro và xây dựng hệ thống quản lý theo ISO 45001.
  3. Cơ quan quản lý nhà nước về lao động và an toàn: Tham khảo mô hình áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong doanh nghiệp để xây dựng chính sách phù hợp.
  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp: Tài liệu tham khảo thực tiễn về áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001 trong doanh nghiệp Việt Nam.

Câu hỏi thường gặp

  1. ISO 45001:2018 là gì và tại sao cần áp dụng?
    ISO 45001:2018 là tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý an toàn và sức khỏe nghề nghiệp, giúp doanh nghiệp giảm thiểu tai nạn và bệnh nghề nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý và tuân thủ pháp luật.

  2. Công ty TNHH Fukoku Việt Nam đã áp dụng những hệ thống quản lý nào trước đây?
    Công ty đã áp dụng ISO 9001, IATF 16949 và ISO 14001, tập trung vào chất lượng và môi trường, nhưng chưa có hệ thống quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp theo ISO 45001.

  3. Những khó khăn chính khi áp dụng ISO 45001 tại doanh nghiệp là gì?
    Khó khăn gồm cân đối giữa kế hoạch sản xuất và triển khai hệ thống, hạn chế về nhân lực chuyên trách, nhận thức chưa đồng đều của người lao động và chi phí đầu tư ban đầu.

  4. Lợi ích cụ thể khi áp dụng ISO 45001 tại công ty là gì?
    Giảm thiểu tai nạn lao động, nâng cao nhận thức an toàn, cải thiện điều kiện làm việc, giảm chi phí bảo hiểm và tăng năng suất lao động.

  5. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của hệ thống quản lý ATVSLĐ?
    Thông qua các chỉ số như số vụ tai nạn lao động, tỷ lệ vắng mặt do bệnh nghề nghiệp, kết quả đánh giá nội bộ và phản hồi từ người lao động.

Kết luận

  • Đánh giá thực trạng công tác ATVSLĐ tại công ty TNHH Fukoku Việt Nam cho thấy còn nhiều tồn tại cần cải thiện.
  • Áp dụng tiêu chuẩn ISO 45001:2018 là giải pháp phù hợp để nâng cao hiệu quả quản lý an toàn sức khỏe nghề nghiệp.
  • Việc triển khai cần sự cam kết mạnh mẽ từ lãnh đạo và sự tham gia tích cực của người lao động.
  • Các đề xuất giải pháp tập trung vào xây dựng hệ thống, đào tạo, đánh giá rủi ro và giám sát thực thi.
  • Giai đoạn tiếp theo là lập kế hoạch chi tiết và triển khai áp dụng tiêu chuẩn trong vòng 12 tháng, nhằm giảm thiểu tai nạn và nâng cao năng suất lao động.

Hãy bắt đầu hành trình xây dựng môi trường làm việc an toàn và lành mạnh ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe người lao động và phát triển bền vững doanh nghiệp!