I. Xử lý nợ xấu qua VAMC tại ngân hàng thương mại Việt Nam
Xử lý nợ xấu là một vấn đề cấp thiết trong hệ thống ngân hàng Việt Nam, đặc biệt là thông qua VAMC (Công ty Quản lý Tài sản của các Tổ chức Tín dụng Việt Nam). VAMC được thành lập năm 2013 với mục tiêu mua lại nợ xấu từ các ngân hàng thương mại, giúp giảm áp lực nợ xấu và hỗ trợ tái cấu trúc tài chính. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của VAMC vẫn còn hạn chế do nhiều nguyên nhân như thiếu cơ chế đặc thù, khó khăn trong thu hồi tài sản đảm bảo, và sự phụ thuộc vào trái phiếu đặc biệt.
1.1. Thực trạng nợ xấu tại Việt Nam
Thực trạng nợ xấu tại Việt Nam đã được kiểm soát ở mức dưới 3% nội bảng, nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ tăng trở lại. Tính đến cuối năm 2016, tỷ lệ nợ xấu bao gồm cả nợ do VAMC quản lý có thể lên đến 8,86% tổng dư nợ. Nguyên nhân chính là do khó khăn trong xử lý tài sản đảm bảo và thiếu nguồn lực tài chính. Các ngân hàng thương mại đã bán hơn 282.000 tỷ đồng nợ xấu cho VAMC, nhưng chỉ thu hồi được khoảng 17,6% tổng dư nợ gốc.
1.2. Vai trò của VAMC trong xử lý nợ xấu
VAMC đóng vai trò quan trọng trong việc mua lại nợ xấu từ các ngân hàng thương mại, giúp giảm áp lực nợ xấu nội bảng. Tuy nhiên, hiệu quả hoạt động của VAMC còn thấp do nhiều nguyên nhân như thiếu quyền xử lý tài sản đảm bảo, hạn chế trong thu hồi nợ, và sự phụ thuộc vào trái phiếu đặc biệt. Đến năm 2017, VAMC đã mua được 25.631 khoản nợ xấu với tổng dư nợ gốc 282.124 tỷ đồng, nhưng chỉ thu hồi được 50.165 tỷ đồng.
II. Giải pháp xử lý nợ xấu qua VAMC
Để nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu qua VAMC, cần thực hiện các giải pháp đồng bộ như hoàn thiện cơ chế pháp lý, tăng cường quyền xử lý tài sản đảm bảo, và đẩy mạnh thu hồi nợ. Các ngân hàng thương mại cũng cần chủ động hơn trong việc tự xử lý nợ xấu thông qua việc tăng cường nguồn lực tài chính và cải thiện quy trình quản lý rủi ro.
2.1. Hoàn thiện cơ chế pháp lý
Một trong những giải pháp quan trọng là hoàn thiện cơ chế pháp lý để hỗ trợ VAMC trong việc xử lý nợ xấu. Cần sửa đổi các quy định liên quan đến quyền thu giữ và xử lý tài sản đảm bảo, đặc biệt là trong Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Đất đai 2013. Điều này sẽ giúp VAMC có thêm công cụ pháp lý để thu hồi nợ hiệu quả hơn.
2.2. Tăng cường quyền xử lý tài sản đảm bảo
VAMC cần được trao thêm quyền trong việc xử lý tài sản đảm bảo, bao gồm cả quyền bán và chuyển nhượng tài sản. Điều này sẽ giúp VAMC thu hồi nợ nhanh chóng và hiệu quả hơn. Ngoài ra, cần có cơ chế hỗ trợ từ Ngân hàng Nhà nước để VAMC có thể tiếp cận nguồn vốn dài hạn và ổn định.
III. Định hướng phát triển bền vững
Để đảm bảo phát triển bền vững trong hệ thống ngân hàng, cần tiếp tục cải thiện hiệu quả xử lý nợ xấu thông qua VAMC và các biện pháp khác. Các ngân hàng thương mại cần tăng cường quản lý rủi ro tín dụng, đẩy mạnh thu hồi nợ, và cải thiện chất lượng tài sản đảm bảo. Đồng thời, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa Ngân hàng Nhà nước, VAMC, và các ngân hàng thương mại để đạt được mục tiêu giảm nợ xấu và ổn định hệ thống tài chính.
3.1. Tăng cường quản lý rủi ro tín dụng
Các ngân hàng thương mại cần tăng cường quản lý rủi ro tín dụng thông qua việc áp dụng các công cụ quản lý rủi ro hiện đại và cải thiện quy trình đánh giá khách hàng. Điều này sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ phát sinh nợ xấu trong tương lai và đảm bảo phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng.
3.2. Đẩy mạnh thu hồi nợ và cải thiện chất lượng tài sản đảm bảo
Các ngân hàng thương mại cần đẩy mạnh thu hồi nợ thông qua việc tăng cường nguồn lực tài chính và cải thiện chất lượng tài sản đảm bảo. Điều này sẽ giúp giảm áp lực nợ xấu và tăng cường khả năng tự xử lý nợ xấu của các ngân hàng.
