Tổng quan nghiên cứu
Tiếng Anh ngày càng trở thành ngôn ngữ quan trọng toàn cầu, trong đó kỹ năng nói được xem là kỹ năng thiết yếu nhất để giao tiếp hiệu quả. Tại Việt Nam, đặc biệt là sinh viên không chuyên ngành tiếng Anh tại Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội (HaUI), mức độ tự tin khi học kỹ năng nói còn thấp, gây ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập. Nghiên cứu này nhằm xác định các yếu tố ảnh hưởng đến sự tự tin của sinh viên năm nhất không chuyên ngành tiếng Anh trong việc học kỹ năng nói và khảo sát các phương pháp xây dựng sự tự tin cho họ. Nghiên cứu được thực hiện trên 150 sinh viên năm nhất và 12 giảng viên tiếng Anh tại HaUI, sử dụng phương pháp khảo sát kết hợp phỏng vấn sâu. Kết quả cho thấy các yếu tố chủ quan từ sinh viên như trình độ tiếng Anh thấp, sự e ngại, sợ sai, cùng với các yếu tố từ phía giảng viên như cách sửa lỗi không phù hợp, thiếu khích lệ, và điều kiện lớp học đông đúc đều ảnh hưởng đến sự tự tin của sinh viên. Nghiên cứu tập trung trong năm học 2012-2013 tại HaUI, với mục tiêu đề xuất các giải pháp nâng cao sự tự tin trong học kỹ năng nói, góp phần cải thiện chất lượng đào tạo tiếng Anh cho sinh viên không chuyên ngành. Các chỉ số như tỷ lệ sinh viên không tự tin chiếm khoảng 72%, và hơn 90% sinh viên đánh giá cao các hoạt động nhóm trong việc tăng cường sự tự tin, cho thấy tầm quan trọng của việc áp dụng phương pháp giảng dạy phù hợp.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về kỹ năng nói và sự tự tin trong học ngoại ngữ. Theo Byrne (1976), kỹ năng nói là quá trình tương tác hai chiều giữa người nói và người nghe, bao gồm phát âm, ngữ pháp, từ vựng, sự lưu loát và khả năng hiểu. Nunan (2003) nhấn mạnh việc tổ chức bài học nói qua ba giai đoạn: chuẩn bị, thực hành và tương tác giao tiếp. Về sự tự tin, Oxford Advanced Learner’s Dictionary (2011) định nghĩa là niềm tin vào khả năng bản thân, trong khi Keller với mô hình ARCS (Attention, Relevance, Confidence, Satisfaction) chỉ ra sự tự tin là yếu tố then chốt thúc đẩy quá trình học tập. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự tự tin bao gồm trình độ ngôn ngữ, thái độ học tập, các yếu tố tâm lý như sợ sai, e ngại, cùng với phương pháp giảng dạy và môi trường lớp học. Các phương pháp xây dựng sự tự tin được đề xuất gồm hoạt động nhóm, khích lệ tích cực, sửa lỗi khéo léo và tạo môi trường học tập thân thiện.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp định lượng và định tính. Dữ liệu được thu thập qua hai bảng câu hỏi dành cho 150 sinh viên năm nhất không chuyên ngành tiếng Anh và 12 giảng viên tiếng Anh tại HaUI, cùng với phỏng vấn sâu 30 sinh viên để làm rõ các vấn đề chưa rõ từ khảo sát. Mẫu được chọn ngẫu nhiên nhằm đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng thống kê mô tả để trình bày tỷ lệ phần trăm các câu trả lời, đồng thời phân tích nội dung phỏng vấn để bổ sung và giải thích kết quả. Thời gian nghiên cứu tập trung vào học kỳ 2 năm học 2012-2013. Việc kết hợp hai phương pháp giúp tăng độ tin cậy và tính toàn diện của kết quả nghiên cứu.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Mức độ tự tin của sinh viên thấp: Khoảng 72% sinh viên và 75% giảng viên đánh giá sinh viên không tự tin khi nói tiếng Anh trong lớp học. Không có sinh viên nào tự nhận rất tự tin khi nói.
Yếu tố sinh viên ảnh hưởng: Trình độ tiếng Anh thấp là nguyên nhân chính, với 92% sinh viên và 75% giảng viên cho rằng phát âm sai, 89% sinh viên và 83% giảng viên cho rằng hạn chế về cấu trúc câu, 86% sinh viên và 83% giảng viên cho rằng từ vựng hạn chế làm giảm sự tự tin. Ngoài ra, 74% sinh viên sợ bị bạn cười nhạo, 73% sợ bị phê bình, và 53% cảm thấy e ngại khi nói.
Yếu tố giảng viên ảnh hưởng: 92% sinh viên cho rằng việc giảng viên chỉ trích lỗi làm giảm sự tự tin, 79% cho rằng thiếu khích lệ, trong khi 83% giảng viên thừa nhận họ nói nhiều trong lớp, 67% không cung cấp đủ từ vựng, phát âm và cấu trúc cần thiết.
Phương pháp tăng cường sự tự tin: 90% sinh viên đánh giá cao việc giảng viên tổ chức hoạt động nhóm hoặc cặp đôi, 81% cho rằng việc luyện tập nhiều hoạt động nói giúp tăng sự tự tin, 73% thấy các chủ đề nói thú vị góp phần nâng cao sự tự tin.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy sự tự tin trong kỹ năng nói của sinh viên không chuyên ngành tiếng Anh tại HaUI bị ảnh hưởng mạnh bởi trình độ ngôn ngữ và các yếu tố tâm lý như sợ sai và e ngại. Điều này phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của sự tự tin trong học ngoại ngữ. Việc giảng viên sửa lỗi không khéo léo và thiếu khích lệ cũng làm giảm động lực và sự tự tin của sinh viên, đồng thời lớp học đông đúc hạn chế thời gian thực hành cá nhân. Biểu đồ so sánh tỷ lệ phần trăm giữa sinh viên và giảng viên minh họa rõ sự đồng thuận về các yếu tố ảnh hưởng, đồng thời cho thấy sự khác biệt trong nhận thức về vai trò của giảng viên. Các phương pháp như hoạt động nhóm, luyện tập thường xuyên và chủ đề hấp dẫn được chứng minh là hiệu quả trong việc nâng cao sự tự tin, phù hợp với mô hình ARCS về tạo sự chú ý, liên quan và sự hài lòng trong học tập.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường luyện tập nói qua hoạt động nhóm và cặp đôi: Giảng viên cần thiết kế các hoạt động tương tác phù hợp với trình độ sinh viên, giúp họ có nhiều cơ hội thực hành và trao đổi ý kiến, từ đó nâng cao sự tự tin. Thời gian áp dụng: ngay trong các học kỳ tiếp theo.
Khuyến khích và sửa lỗi khéo léo: Giảng viên nên tránh sửa lỗi ngay khi sinh viên đang nói, thay vào đó đưa phản hồi tích cực sau khi sinh viên hoàn thành câu nói, đồng thời tập trung khích lệ những nỗ lực và tiến bộ của sinh viên. Chủ thể thực hiện: giảng viên tiếng Anh tại HaUI.
Cung cấp chủ đề nói hấp dẫn và phù hợp: Lựa chọn các chủ đề gần gũi, thú vị để kích thích sự hứng thú và tham gia của sinh viên, giúp họ cảm thấy thoải mái và tự tin hơn khi giao tiếp. Thời gian áp dụng: trong kế hoạch giảng dạy từng học kỳ.
Giảm quy mô lớp học hoặc chia nhóm nhỏ: Ban quản lý nên xem xét điều chỉnh số lượng sinh viên trong lớp học nói để đảm bảo mỗi sinh viên có đủ thời gian thực hành và nhận được sự hỗ trợ cá nhân từ giảng viên. Thời gian thực hiện: kế hoạch đào tạo năm học tiếp theo.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Giảng viên tiếng Anh tại các trường đại học: Nghiên cứu cung cấp các phương pháp thực tiễn để nâng cao sự tự tin cho sinh viên không chuyên ngành, giúp cải thiện hiệu quả giảng dạy kỹ năng nói.
Sinh viên không chuyên ngành tiếng Anh: Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến sự tự tin của bản thân, từ đó chủ động áp dụng các phương pháp luyện tập và vượt qua rào cản tâm lý.
Nhà quản lý giáo dục và cán bộ đào tạo: Có cơ sở để điều chỉnh quy mô lớp học, xây dựng chính sách hỗ trợ giảng dạy và phát triển chương trình phù hợp với nhu cầu thực tế.
Các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh: Tham khảo dữ liệu thực nghiệm và phương pháp nghiên cứu hỗn hợp để phát triển các đề tài nghiên cứu tiếp theo về kỹ năng nói và sự tự tin trong học ngoại ngữ.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao sự tự tin lại quan trọng trong học kỹ năng nói tiếng Anh?
Sự tự tin giúp sinh viên mạnh dạn tham gia giao tiếp, giảm lo lắng và sợ sai, từ đó cải thiện khả năng nói và hiệu quả học tập. Ví dụ, sinh viên tự tin thường chủ động phát biểu ý kiến và luyện tập nhiều hơn.Yếu tố nào ảnh hưởng nhiều nhất đến sự tự tin của sinh viên?
Trình độ tiếng Anh thấp, đặc biệt là hạn chế về từ vựng, phát âm và cấu trúc câu, cùng với tâm lý sợ sai và e ngại là những yếu tố chính làm giảm sự tự tin.Giảng viên nên làm gì để giúp sinh viên tăng sự tự tin?
Giảng viên nên thiết kế hoạt động nhóm, sửa lỗi khéo léo sau khi sinh viên nói xong, khích lệ tích cực và chọn chủ đề nói hấp dẫn để tạo môi trường học tập thân thiện.Lớp học đông có ảnh hưởng thế nào đến sự tự tin của sinh viên?
Lớp học đông khiến sinh viên ít có cơ hội thực hành nói và giảng viên khó hỗ trợ cá nhân, làm giảm sự tự tin và hiệu quả học tập.Sinh viên có thể tự làm gì để nâng cao sự tự tin khi nói tiếng Anh?
Sinh viên nên luyện tập nói thường xuyên, mở rộng vốn từ vựng, cải thiện phát âm qua nghe và nói, chuẩn bị kỹ trước khi phát biểu và không ngại mắc lỗi để học hỏi.
Kết luận
- Sinh viên không chuyên ngành tiếng Anh tại HaUI có mức độ tự tin thấp khi học kỹ năng nói, chủ yếu do trình độ ngôn ngữ hạn chế và các yếu tố tâm lý như sợ sai, e ngại.
- Phương pháp giảng dạy của giảng viên, đặc biệt là cách sửa lỗi và khích lệ, ảnh hưởng lớn đến sự tự tin của sinh viên.
- Các hoạt động nhóm, luyện tập thường xuyên và chủ đề nói hấp dẫn được đánh giá là hiệu quả trong việc nâng cao sự tự tin.
- Nghiên cứu đề xuất các giải pháp thiết thực cho sinh viên, giảng viên và nhà quản lý nhằm cải thiện sự tự tin và chất lượng dạy học kỹ năng nói.
- Các bước tiếp theo bao gồm áp dụng các phương pháp đề xuất trong giảng dạy, điều chỉnh quy mô lớp học và nghiên cứu sâu hơn về các phương pháp khích lệ và sửa lỗi phù hợp.
Hành động ngay: Giảng viên và nhà quản lý nên phối hợp triển khai các giải pháp nhằm nâng cao sự tự tin cho sinh viên, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo tiếng Anh tại các trường đại học.