Tổng quan nghiên cứu

Du lịch là một ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội của nhiều địa phương, trong đó có Thành phố Cần Thơ. Theo báo cáo của ngành du lịch, trong năm 2020, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, lượt khách du lịch đến Cần Thơ giảm hơn 36% so với năm trước, chỉ đạt khoảng 5.000 lượt, tương đương 60% kế hoạch đề ra. Năm 2021, tình hình vẫn tiếp tục khó khăn với tổng lượt khách đạt 2.200 lượt, giảm 36% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, năm 2022 chứng kiến sự phục hồi mạnh mẽ với tổng lượt khách đạt 5,6 triệu lượt, tăng 142% so với năm trước, vượt 128% kế hoạch năm. Sự biến động này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc ứng dụng công nghệ để hỗ trợ phát triển du lịch, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số và xu hướng 4.0.

Luận văn tập trung xây dựng hệ thống quản lý và hỗ trợ phát triển du lịch Thành phố Cần Thơ trên nền tảng công nghệ GIS (Geographical Information System). Mục tiêu chính là phát triển một hệ thống số hóa, quản lý thông tin các điểm du lịch, lưu trú, ăn uống, đồng thời cung cấp các tiện ích hỗ trợ khách du lịch như gợi ý địa điểm, chỉ đường, tạo lịch trình tham quan. Phạm vi nghiên cứu bao gồm dữ liệu thu thập từ năm 2019 đến 2022 tại địa bàn Thành phố Cần Thơ, với sự phối hợp từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch TP. Cần Thơ.

Hệ thống được kỳ vọng góp phần thúc đẩy phục hồi và phát triển du lịch sau đại dịch, nâng cao trải nghiệm khách du lịch, đồng thời hỗ trợ các nhà quản lý trong việc hoạch định chiến lược phát triển du lịch dựa trên dữ liệu trực quan và phân tích thông minh.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai nền tảng lý thuyết chính: công nghệ GIS và mô hình phát triển WebGIS. GIS là hệ thống thông tin địa lý giúp tổng hợp, lưu trữ, quản lý và hiển thị dữ liệu không gian, hỗ trợ ra quyết định tối ưu trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là du lịch. Công nghệ WebGIS mở rộng GIS trên nền tảng web, cho phép người dùng truy cập, tương tác và cập nhật dữ liệu bản đồ qua mạng Internet với giao diện thân thiện.

Ngoài ra, mô hình MVC (Model-View-Controller) được áp dụng trong thiết kế hệ thống nhằm tách biệt các thành phần xử lý dữ liệu, giao diện và điều khiển, giúp hệ thống dễ dàng bảo trì và mở rộng. Luật kết hợp và thuật toán Apriori được sử dụng để phân tích dữ liệu lịch sử, từ đó đưa ra các gợi ý địa điểm du lịch phù hợp dựa trên hành vi người dùng.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm:

  • GIS (Geographical Information System): Hệ thống thông tin địa lý.
  • WebGIS: GIS trên nền tảng web.
  • MVC: Mô hình phát triển phần mềm phân tách dữ liệu, giao diện và điều khiển.
  • Luật kết hợp (Association Rule): Phân tích mối quan hệ giữa các tập dữ liệu.
  • Thuật toán Apriori: Thuật toán khai thác luật kết hợp phổ biến.

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu chính được thu thập từ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thành phố Cần Thơ, bao gồm thông tin các điểm du lịch, lưu trú, ăn uống từ năm 2019 đến 2022. Dữ liệu được tiền xử lý, số hóa và xác minh tọa độ GPS để đảm bảo tính chính xác về vị trí địa lý.

Hệ thống được xây dựng theo mô hình MVC, sử dụng PostgreSQL làm hệ quản trị cơ sở dữ liệu để quản lý dữ liệu không gian và phi không gian. Thư viện Leaflet API và nền tảng bản đồ mở OpenStreetMap được sử dụng để phát triển giao diện bản đồ tương tác, hỗ trợ các chức năng như chỉ đường, tìm kiếm và hiển thị thông tin địa điểm.

Phân tích dữ liệu sử dụng thuật toán luật kết hợp Apriori nhằm khai thác các mối quan hệ giữa các điểm du lịch trong lịch trình của người dùng, từ đó đề xuất các gợi ý phù hợp. Cỡ mẫu nghiên cứu bao gồm toàn bộ dữ liệu điểm du lịch, lưu trú và ăn uống được Sở cung cấp, với hàng nghìn bản ghi được xử lý.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ năm 2019 đến 2023, bao gồm các giai đoạn thu thập dữ liệu, thiết kế hệ thống, phát triển và thử nghiệm, đánh giá hiệu quả.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Phục hồi du lịch sau Covid-19: Tổng lượt khách du lịch đến Cần Thơ năm 2022 đạt 5,6 triệu lượt, tăng 142% so với năm 2021, vượt 128% kế hoạch năm. Khách lưu trú đạt 2,5 triệu lượt, tăng 180%, trong đó khách quốc tế tăng gần 500%. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch địa phương.

  2. Hiệu quả quản lý thông tin du lịch: Hệ thống quản lý số hóa và trực quan hóa dữ liệu các điểm du lịch, lưu trú, ăn uống giúp người quản trị dễ dàng cập nhật, theo dõi và phân tích thông tin. Tỷ lệ cập nhật thông tin chính xác đạt khoảng 95%, giảm thiểu sai sót so với phương pháp quản lý truyền thống.

  3. Tăng trải nghiệm khách du lịch: Các tiện ích như gợi ý địa điểm dựa trên thuật toán luật kết hợp, chỉ đường và tạo lịch trình giúp khách du lịch tiết kiệm thời gian tìm kiếm, nâng cao sự hài lòng. Khoảng 85% người dùng khảo sát đánh giá hệ thống hữu ích và dễ sử dụng.

  4. Phân tích hành vi du lịch: Thuật toán Apriori cho phép phát hiện các nhóm điểm du lịch thường được khách tham quan cùng lúc, hỗ trợ xây dựng các gói tour phù hợp. Ví dụ, nhóm điểm du lịch sinh thái và ẩm thực địa phương thường được kết hợp trong lịch trình của khách.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân phục hồi du lịch mạnh mẽ năm 2022 có thể liên quan đến việc kiểm soát dịch bệnh hiệu quả và các chính sách kích cầu du lịch của địa phương. Hệ thống GIS giúp số hóa và quản lý dữ liệu du lịch một cách khoa học, tạo điều kiện thuận lợi cho việc cập nhật và phân tích thông tin nhanh chóng.

So với các nghiên cứu trước đây về ứng dụng GIS trong du lịch, hệ thống này tích hợp thêm các tiện ích gợi ý thông minh dựa trên luật kết hợp, nâng cao giá trị sử dụng cho khách du lịch. Việc trực quan hóa dữ liệu dưới dạng biểu đồ và bản đồ giúp các nhà quản lý dễ dàng nhận diện xu hướng và đưa ra quyết định chiến lược.

Dữ liệu có thể được trình bày qua các biểu đồ cột thể hiện lượt khách theo năm, biểu đồ tròn phân bố loại hình lưu trú, và bản đồ tương tác hiển thị các điểm du lịch với các chỉ số đánh giá. Điều này hỗ trợ việc phân tích và báo cáo hiệu quả hơn.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Triển khai mở rộng hệ thống GIS: Đẩy mạnh ứng dụng hệ thống quản lý và hỗ trợ phát triển du lịch trên toàn vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong vòng 2 năm tới, nhằm đồng bộ dữ liệu và nâng cao hiệu quả quản lý.

  2. Tăng cường cập nhật dữ liệu: Thiết lập quy trình cập nhật dữ liệu định kỳ hàng quý, phối hợp chặt chẽ với các đơn vị quản lý điểm du lịch để đảm bảo thông tin luôn chính xác và kịp thời.

  3. Phát triển tiện ích gợi ý cá nhân hóa: Nâng cấp thuật toán gợi ý dựa trên hành vi người dùng và phản hồi thực tế, nhằm tăng tỷ lệ hài lòng khách du lịch lên trên 90% trong vòng 1 năm.

  4. Đào tạo và nâng cao năng lực quản lý: Tổ chức các khóa đào tạo về công nghệ GIS và quản lý dữ liệu cho cán bộ Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cũng như các doanh nghiệp du lịch địa phương, nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng hệ thống.

  5. Quảng bá và thu hút đầu tư: Sử dụng dữ liệu trực quan từ hệ thống để xây dựng các chiến dịch quảng bá du lịch hiệu quả, đồng thời thu hút đầu tư phát triển các dịch vụ du lịch mới, góp phần tăng nguồn thu cho địa phương.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Cán bộ quản lý du lịch địa phương: Hệ thống cung cấp công cụ quản lý dữ liệu du lịch hiệu quả, hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu thực tế và phân tích thông minh.

  2. Doanh nghiệp du lịch và lữ hành: Các công ty có thể sử dụng hệ thống để xây dựng lịch trình tour, gợi ý điểm đến phù hợp với nhu cầu khách hàng, nâng cao chất lượng dịch vụ.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành công nghệ thông tin, du lịch: Luận văn cung cấp mô hình ứng dụng GIS kết hợp WebGIS và thuật toán khai thác dữ liệu, là tài liệu tham khảo quý giá cho các đề tài nghiên cứu liên quan.

  4. Cơ quan quản lý nhà nước về phát triển kinh tế số: Hệ thống minh họa cách ứng dụng công nghệ số trong phát triển ngành du lịch, góp phần thúc đẩy chuyển đổi số tại địa phương.

Câu hỏi thường gặp

  1. Hệ thống GIS này có thể áp dụng cho các địa phương khác không?
    Có, hệ thống được thiết kế dựa trên nền tảng mở và mô hình MVC, dễ dàng tùy chỉnh và mở rộng cho các địa phương khác có nhu cầu quản lý và phát triển du lịch.

  2. Thuật toán Apriori được sử dụng như thế nào trong hệ thống?
    Thuật toán Apriori khai thác các luật kết hợp từ dữ liệu lịch sử của người dùng để gợi ý các điểm du lịch phù hợp, giúp khách hàng có trải nghiệm cá nhân hóa hơn.

  3. Làm thế nào để đảm bảo dữ liệu trong hệ thống luôn chính xác?
    Hệ thống có quy trình xác minh tọa độ GPS và cập nhật dữ liệu định kỳ, đồng thời cho phép người quản trị theo dõi lịch sử chỉnh sửa để đảm bảo tính minh bạch và chính xác.

  4. Khách du lịch có thể sử dụng hệ thống trên thiết bị di động không?
    Có, hệ thống WebGIS được phát triển với giao diện tương tác thân thiện, tối ưu cho nhiều loại thiết bị, bao gồm cả điện thoại thông minh và máy tính bảng.

  5. Hệ thống có hỗ trợ đa ngôn ngữ để phục vụ khách quốc tế không?
    Hiện tại hệ thống tập trung vào tiếng Việt, tuy nhiên có thể mở rộng hỗ trợ đa ngôn ngữ trong các phiên bản phát triển tiếp theo để phục vụ khách quốc tế.

Kết luận

  • Hệ thống quản lý và hỗ trợ phát triển du lịch trên nền tảng GIS tại Thành phố Cần Thơ đã được xây dựng thành công, đáp ứng mục tiêu số hóa và quản lý thông tin du lịch hiệu quả.
  • Thuật toán luật kết hợp và Apriori giúp nâng cao trải nghiệm khách du lịch thông qua các gợi ý cá nhân hóa và tiện ích chỉ đường, tạo thuận lợi cho việc lập kế hoạch tham quan.
  • Dữ liệu thống kê cho thấy sự phục hồi mạnh mẽ của ngành du lịch Cần Thơ sau đại dịch Covid-19, với lượt khách và doanh thu tăng trưởng vượt kế hoạch năm 2022.
  • Hệ thống hỗ trợ trực quan hóa dữ liệu giúp các nhà quản lý dễ dàng phân tích và hoạch định chiến lược phát triển du lịch phù hợp.
  • Đề xuất mở rộng ứng dụng hệ thống, nâng cao năng lực quản lý và phát triển tiện ích sẽ góp phần thúc đẩy phát triển du lịch bền vững tại địa phương trong thời gian tới.

Quý độc giả và các nhà quản lý du lịch được khuyến khích áp dụng và phát triển hệ thống nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và trải nghiệm khách du lịch, góp phần phục hồi và phát triển ngành du lịch Thành phố Cần Thơ trong kỷ nguyên số.