I. Bối cảnh nghiên cứu
Trong bối cảnh toàn cầu hóa, các nền kinh tế ngày càng phụ thuộc lẫn nhau. Mô hình GVAR được áp dụng để phân tích chính sách tài khóa từ các quốc gia thương mại với Việt Nam. Các cú sốc từ một quốc gia có thể lan tỏa qua nhiều kênh, ảnh hưởng đến tiêu dùng và sản lượng. Nghiên cứu chỉ ra rằng chính sách tài khóa ở nước ngoài có thể tạo ra hiệu ứng tích cực hoặc tiêu cực cho nền kinh tế Việt Nam. Các lý thuyết như của Frenkel & Razin (1985) đã chỉ ra rằng sự gia tăng chi tiêu chính phủ ở nước ngoài có thể làm tăng sản lượng trong nước, hoặc ngược lại, gây ra hiệu ứng “làm nghèo hàng xóm”. Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc hiểu rõ cơ chế truyền dẫn chính sách tài khóa quốc tế.
1.1. Tác động của chính sách tài khóa quốc tế
Chính sách tài khóa mở rộng ở các quốc gia lớn có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế nhỏ như Việt Nam. Nghiên cứu cho thấy rằng các chính sách này có thể dẫn đến sự gia tăng tiêu dùng hộ gia đình và sản lượng. Tuy nhiên, hiệu ứng này không phải lúc nào cũng tích cực. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng sự lan tỏa của chính sách tài khóa có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như lãi suất, tỷ giá hối đoái và tình trạng kinh tế vĩ mô. Điều này nhấn mạnh sự cần thiết phải nghiên cứu sâu hơn về tác động của chính sách tài khóa từ các quốc gia đối tác thương mại đến Việt Nam.
II. Khoảng trống nghiên cứu
Mặc dù có nhiều nghiên cứu về chính sách tài khóa ở các quốc gia phát triển, nhưng việc nghiên cứu tác động của chính sách này đến các nền kinh tế mới nổi như Việt Nam vẫn còn hạn chế. Các nghiên cứu hiện tại chủ yếu tập trung vào mối quan hệ giữa chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ, trong khi tác động từ các quốc gia thương mại lớn đến Việt Nam chưa được khai thác đầy đủ. Điều này tạo ra một khoảng trống nghiên cứu cần được lấp đầy để hiểu rõ hơn về sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các nền kinh tế trong bối cảnh toàn cầu hóa.
2.1. Nhu cầu nghiên cứu
Việc nghiên cứu tác động của chính sách tài khóa từ các quốc gia thương mại đến Việt Nam là cần thiết. Điều này không chỉ giúp các nhà hoạch định chính sách có cái nhìn rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến nền kinh tế mà còn giúp họ đưa ra các quyết định đúng đắn trong việc điều chỉnh chính sách. Nghiên cứu này sẽ cung cấp những bằng chứng thực nghiệm về tác động lan tỏa từ cú sốc tài khóa của các quốc gia đối tác thương mại đến Việt Nam, từ đó giúp cải thiện khả năng ứng phó với các cú sốc kinh tế.
III. Mục tiêu nghiên cứu
Luận án này nhằm nghiên cứu sự truyền dẫn chính sách tài khóa từ các quốc gia thương mại đến Việt Nam. Mục tiêu cụ thể bao gồm phân tích tác động của chính sách tài khóa nước ngoài lên tiêu dùng hộ gia đình và sản lượng của Việt Nam. Nghiên cứu sẽ làm rõ cơ chế truyền dẫn thông qua các yếu tố như tỷ giá hối đoái thực đa phương và giá cả nội địa. Điều này sẽ giúp xác định liệu Việt Nam có thể hưởng lợi từ chính sách tài khóa của các quốc gia đối tác hay không.
3.1. Tác động đến tiêu dùng và sản lượng
Nghiên cứu sẽ xem xét tác động của chính sách tài khóa từ các quốc gia thương mại đến tiêu dùng hộ gia đình và sản lượng của Việt Nam. Qua đó, sẽ phân tích hiệu ứng “làm giàu hàng xóm” hoặc “làm nghèo hàng xóm” khi Việt Nam tiếp nhận sự lan tỏa tài khóa từ các đối tác thương mại. Điều này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa các nền kinh tế mà còn cung cấp thông tin hữu ích cho các nhà hoạch định chính sách trong việc điều chỉnh chính sách tài khóa trong nước.
IV. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng phương pháp GVAR để đánh giá tác động lan tỏa từ các quốc gia thương mại đến nền kinh tế Việt Nam. Phương pháp này cho phép phân tích sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các quốc gia và các kênh truyền dẫn khác nhau. Bằng cách kết hợp các mô hình hiệu chỉnh sai số của từng quốc gia, nghiên cứu sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách mà các cú sốc tài khóa ở nước ngoài có thể ảnh hưởng đến nền kinh tế Việt Nam.
4.1. Lợi ích của phương pháp GVAR
Phương pháp GVAR cho phép phân tích các mối quan hệ phức tạp giữa các quốc gia và các yếu tố kinh tế vĩ mô. Điều này giúp xác định rõ hơn các kênh truyền dẫn chính sách tài khóa và tác động của chúng đến nền kinh tế Việt Nam. Nghiên cứu sẽ cung cấp những bằng chứng thực nghiệm về sự lan tỏa của chính sách tài khóa từ các quốc gia đối tác thương mại, từ đó giúp các nhà hoạch định chính sách có cái nhìn rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến nền kinh tế.
V. Kết luận và hàm ý chính sách
Luận án sẽ tổng kết các kết quả nghiên cứu và đưa ra các hàm ý chính sách cho nền kinh tế Việt Nam. Các kết quả sẽ chỉ ra rằng chính sách tài khóa từ các quốc gia thương mại có thể ảnh hưởng đến tiêu dùng và sản lượng của Việt Nam. Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi và điều chỉnh chính sách tài khóa trong bối cảnh toàn cầu hóa.
5.1. Đề xuất chính sách
Dựa trên các kết quả nghiên cứu, luận án sẽ đề xuất các chính sách nhằm tối ưu hóa lợi ích từ sự lan tỏa của chính sách tài khóa từ các quốc gia thương mại. Các nhà hoạch định chính sách cần chú ý đến các yếu tố như tỷ giá hối đoái và giá cả nội địa để điều chỉnh chính sách tài khóa trong nước, từ đó nâng cao khả năng ứng phó với các cú sốc kinh tế từ bên ngoài.
