I. Tổng quan về tiếp nhận tiểu thuyết Thủy Hử ở Trung Quốc
Tiểu thuyết Thủy Hử là một trong những tác phẩm văn học cổ điển nổi tiếng của văn hóa Trung Quốc, được xếp vào hàng 'tứ đại kỳ thư'. Từ đầu thế kỷ XX, việc tiếp nhận tác phẩm này đã trải qua nhiều biến đổi, phản ánh sự thay đổi trong tư duy và văn học Trung Quốc. Luận án tiến sĩ văn học này tập trung phân tích quá trình tiếp nhận Thủy Hử qua các giai đoạn lịch sử, từ đó làm rõ sự ảnh hưởng của tác phẩm đối với văn hóa và văn học Trung Quốc.
1.1. Lý thuyết tiếp nhận văn học
Lý thuyết tiếp nhận văn học là nền tảng quan trọng để phân tích quá trình tiếp nhận Thủy Hử. Từ đầu thế kỷ XX, các học giả Trung Quốc đã áp dụng lý thuyết này để nghiên cứu tác phẩm, nhấn mạnh vai trò của người đọc trong việc diễn giải và cảm thụ văn bản. Tiếp nhận văn học không chỉ là quá trình đọc mà còn là sự tương tác giữa tác phẩm, tác giả và người đọc, tạo nên những giá trị mới cho tác phẩm.
1.2. Địa vị của Thủy Hử trong văn hóa Trung Quốc
Thủy Hử được coi là một di sản văn học quan trọng, phản ánh hiện thực xã hội Trung Quốc thời kỳ trung đại. Tác phẩm không chỉ là câu chuyện về khởi nghĩa nông dân mà còn là bức tranh toàn diện về văn hóa Trung Quốc. Qua các thời kỳ, Thủy Hử đã được tiếp nhận dưới nhiều góc độ khác nhau, từ phê bình văn học đến nghiên cứu văn hóa, làm nổi bật giá trị nghệ thuật và tư tưởng của tác phẩm.
II. Tiếp nhận Thủy Hử từ đầu thế kỷ XX đến năm 1949
Giai đoạn từ đầu thế kỷ XX đến năm 1949 đánh dấu sự thay đổi lớn trong cách tiếp nhận Thủy Hử. Dưới ảnh hưởng của phong trào Ngũ Tứ, tác phẩm được nghiên cứu và đánh giá dưới góc độ hiện đại, phản ánh sự chuyển biến trong tư duy văn học và xã hội Trung Quốc.
2.1. Bối cảnh thời đại và người đọc
Phong trào Ngũ Tứ đã tạo ra một lớp người đọc mới, có tư duy phản biện và nhận thức sâu sắc về văn học và văn hóa Trung Quốc. Thủy Hử được tiếp nhận như một tác phẩm phản ánh hiện thực xã hội, đồng thời là nguồn cảm hứng cho các cuộc cách mạng và cải cách xã hội.
2.2. Các khuynh hướng tiếp nhận
Trong giai đoạn này, Thủy Hử được tiếp nhận dưới nhiều khuynh hướng khác nhau, từ phê bình văn học đến nghiên cứu văn hóa. Các học giả tập trung phân tích nội dung tiểu thuyết, đặc biệt là hình tượng nhân vật và thông điệp xã hội, làm nổi bật giá trị tư tưởng và nghệ thuật của tác phẩm.
III. Tiếp nhận Thủy Hử từ năm 1949 đến năm 1980
Giai đoạn từ năm 1949 đến năm 1980 chứng kiến sự thay đổi mạnh mẽ trong cách tiếp nhận Thủy Hử, dưới ảnh hưởng của chủ nghĩa Mao và các phong trào chính trị tại Trung Quốc.
3.1. Bối cảnh thời đại và người đọc
Dưới thời kỳ Mao, Thủy Hử được tiếp nhận như một tác phẩm phản ánh đấu tranh giai cấp và tinh thần cách mạng. Các nghiên cứu tập trung vào việc phân tích tác phẩm dưới góc độ giai cấp luận, làm nổi bật thông điệp chính trị và xã hội.
3.2. Các khuynh hướng tiếp nhận
Trong giai đoạn này, Thủy Hử được tiếp nhận dưới góc độ xã hội học cực đoan, với sự nhấn mạnh vào đấu tranh giai cấp và tinh thần cách mạng. Các nghiên cứu tập trung vào việc phân tích nội dung tiểu thuyết và thông điệp chính trị, làm nổi bật giá trị tư tưởng của tác phẩm.
IV. Tiếp nhận Thủy Hử từ năm 1980 đến nay
Từ năm 1980 đến nay, việc tiếp nhận Thủy Hử đã trải qua nhiều biến đổi, phản ánh sự đa dạng trong tư duy và văn học Trung Quốc. Các nghiên cứu tập trung vào việc phân tích tác phẩm dưới góc độ mỹ học và văn hóa học, làm nổi bật giá trị nghệ thuật và tư tưởng của tác phẩm.
4.1. Bối cảnh thời đại và người đọc
Sau thời kỳ cải cách mở cửa, Thủy Hử được tiếp nhận dưới góc độ mới, với sự nhấn mạnh vào giá trị mỹ học và văn hóa. Các nghiên cứu tập trung vào việc phân tích nội dung tiểu thuyết và thông điệp văn hóa, làm nổi bật giá trị nghệ thuật và tư tưởng của tác phẩm.
4.2. Các khuynh hướng tiếp nhận
Trong giai đoạn này, Thủy Hử được tiếp nhận dưới nhiều khuynh hướng khác nhau, từ nghiên cứu mỹ học đến văn hóa học. Các học giả tập trung phân tích nội dung tiểu thuyết và thông điệp văn hóa, làm nổi bật giá trị nghệ thuật và tư tưởng của tác phẩm.
