Luận văn thạc sĩ: Dạy học tích cực hóa người học bằng sơ đồ tư duy môn công nghệ lớp 12 tại trường THPT Thạnh An, Cần Thơ

Việc đổi mới giáo dục hiện nay đòi hỏi các phương pháp giảng dạy phải phù hợp với nhu cầu thực tiễn. Môn công nghệ lớp 12 thường bị xem nhẹ trong chương trình học, dẫn đến việc học sinh không nhận thức được tầm quan trọng của môn học này. Do đó, việc áp dụng sơ đồ tư duy để tích cực hóa người học là cần thiết. Phương pháp này không chỉ giúp học sinh ghi nhớ kiến thức một cách hiệu quả mà còn phát triển khả năng tư duy phản biện và sáng tạo. Hơn nữa, việc sử dụng sơ đồ tư duy trong giảng dạy còn giúp giáo viên dễ dàng theo dõi tiến độ học tập của học sinh, từ đó có những điều chỉnh kịp thời trong quá trình giảng dạy.

Mục tiêu chính của nghiên cứu là phát triển phương pháp dạy học tích cực hóa thông qua việc hướng dẫn lập sơ đồ tư duy cho học sinh lớp 12 tại trường THPT Thạnh An, Cần Thơ. Nghiên cứu nhằm nâng cao khả năng tự học của học sinh, giúp các em có thể tự hệ thống hóa kiến thức đã học một cách hiệu quả. Bên cạnh đó, nghiên cứu cũng hướng đến việc phát triển kỹ năng tư duy sáng tạo và khả năng giải quyết vấn đề của học sinh. Việc áp dụng phương pháp này không chỉ giúp học sinh nắm vững kiến thức mà còn tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự tham gia của học sinh trong các hoạt động học tập.

Dạy học tích cực hóa có những đặc trưng nổi bật như: tổ chức các hoạt động học tập cho học sinh, chú trọng rèn luyện phương pháp tự học và tăng cường học tập cá thể. Học sinh được khuyến khích tham gia vào các hoạt động thực tiễn, từ đó phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề. Việc áp dụng sơ đồ tư duy trong giảng dạy giúp học sinh dễ dàng hình dung và tổ chức thông tin một cách có hệ thống. Điều này không chỉ giúp học sinh ghi nhớ kiến thức mà còn phát triển khả năng phân tích và tổng hợp thông tin.

Kỹ thuật sơ đồ tư duy là một công cụ hữu ích trong việc tổ chức và trình bày thông tin. Sơ đồ tư duy giúp học sinh hình dung mối quan hệ giữa các khái niệm, từ đó dễ dàng hơn trong việc ghi nhớ và áp dụng kiến thức. Việc sử dụng màu sắc, hình ảnh và từ khóa trong sơ đồ tư duy không chỉ làm cho việc học trở nên thú vị mà còn kích thích sự sáng tạo của học sinh. Nghiên cứu cho thấy, học sinh sử dụng sơ đồ tư duy có khả năng ghi nhớ và áp dụng kiến thức tốt hơn so với phương pháp học truyền thống.

Kết quả khảo sát cho thấy, phần lớn học sinh chưa nhận thức được tầm quan trọng của môn công nghệ trong chương trình học. Nhiều em vẫn còn có tâm lý xem môn học này là phụ, dẫn đến việc không chú tâm trong học tập. Hơn nữa, giáo viên cũng chưa có nhiều kinh nghiệm trong việc áp dụng sơ đồ tư duy vào giảng dạy. Điều này dẫn đến việc học sinh không được khuyến khích tham gia vào các hoạt động học tập tích cực, từ đó ảnh hưởng đến kết quả học tập của các em.

Để cải thiện tình hình dạy học môn công nghệ lớp 12, cần có sự thay đổi trong phương pháp giảng dạy. Giáo viên cần được đào tạo về kỹ thuật sơ đồ tư duy và cách áp dụng vào giảng dạy. Hơn nữa, cần tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích học sinh tham gia vào các hoạt động học tập. Việc tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm về phương pháp dạy học tích cực cũng là một giải pháp hữu hiệu để nâng cao nhận thức của giáo viên và học sinh về tầm quan trọng của môn học này.