Thực Trạng và Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quy Trình Khử Khuẩn Dụng Cụ Y Tế Tại Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Lâm Đồng

• Tác giả: Dương Thị Hạnh
• Người hướng dẫn: PGS. Hoàng Cao Sạ
• Trường học: Trường Đại Học Y Tế Công Cộng
• Chuyên ngành: Thạc Sĩ Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Thực Trạng và Một Số Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Thực Hiện Qui Trình Khử Khuẩn - Tiệt Khuẩn Dụng Cụ Của Điều Dưỡng Tại Các Khoa Hệ Ngoại, Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Lâm Đồng
• Loại tài liệu: Luận Văn
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Một số khái niệm sử dụng trong nghiên cứu
• 1.2. Quy trình khử khuẩn dụng cụ tại bệnh viện
• 1.2.1. Phân loại dụng cụ tái sử dụng nhằm lựa chọn phương pháp xử lý phù hợp
• 1.2.2. Thực hiện công tác khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế
• 1.3. Các biện pháp khử khuẩn – tiệt khuẩn dụng cụ
• 1.3.1. Làm sạch dụng cụ
• 1.3.2. Khử khuẩn dụng cụ
• 1.3.3. Những điều cần lưu ý khi khử khuẩn dụng cụ
• 1.3.4. Tránh dụng cụ bị ăn mòn khi khử khuẩn
• 1.3.5. Khử khuẩn bằng hóa chất lỏng
• 1.3.6. Nguyên tắc khử khuẩn - tiết khuẩn của điều dưỡng
• 1.4. Nguy cơ việc thực hiện khuẩn khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ không đúng qui trình
• 1.4.1. Các tác nhân nhiễm khuẩn dụng cụ
• 1.4.2. Nồng độ của hóa chất khử khuẩn
• 1.4.3. Khả năng bất hoạt của vi khuẩn
• 1.4.4. Những yếu tố của hóa chất về đặc tính hóa học, vật lý
• 1.4.5. Những loại tạp chất
• 1.4.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ
• 1.4.6.1. Yếu tố nhân lực
• 1.4.6.2. Yếu tố điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị
• 1.4.6.3. Yếu tố quản lí, giám sát
• 1.5. Sơ lược về địa bàn nghiên cứu
• 2. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu định lượng
• 2.3. Đối tượng nghiên cứu định tính
• 2.4. Thời gian và địa điểm nghiên cứu
• 2.5. Thiết kế nghiên cứu
• 2.6. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu
• 2.6.1. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu định lượng
• 2.6.2. Phương pháp chọn mẫu
• 2.6.3. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu định tính
• 2.6.4. Phương pháp chọn mẫu
• 2.7. Công cụ và phương pháp thu thập số liệu
• 2.7.1. Công cụ thu thập số liệu
• 2.7.2. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.8. Biến số nghiên cứu
• 2.8.1. Biến số nghiên cứu định lượng
• 2.8.2. Các chủ đề nghiên cứu định tính
• 2.9. Các tiêu chuẩn đánh giá
• 2.9.1. Tiêu chuẩn đánh giá kiến thức, thái độ của điều dưỡng về khử khuẩn
• 2.9.2. Tiêu chuẩn đánh giá thực hành của điều dưỡng về khử khuẩn
• 2.9.3. Tiêu chuẩn đánh giá yếu tố ảnh hưởng đến quy trình khử khuẩn
• 2.10. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.10.1. Phương pháp phân tích số liệu định lượng
• 2.10.2. Phương pháp phân tích số liệu định tính
• 2.11. Đạo đức trong nghiên cứu
• 3. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Một số đặc điểm của đối tượng nghiên cứu
• 3.2. Thực hành của điều dưỡng về khử khuẩn - tiệt khuẩn
• 3.2.1. Thực hành khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ chịu nhiệt
• 3.2.2. Thực hành khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ không chịu nhiệt
• 3.2.3. Tuân thủ qui trình khi thực hiện khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ của điều dưỡng
• 3.3. Mối liên quan giữa kiến thức với thực hành của đối tượng nghiên cứu
• 3.4. Mối liên quan giữa thái độ với thực hành của đối tượng nghiên cứu
• 3.5. Mối liên quan giữa kiến thức với thái độ của đối tượng nghiên cứu
• 3.6. Yếu tố ảnh hưởng đến thực hành của điều dưỡng
• 3.7. Thực trạng thực hiện quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ của điều dưỡng tại các khoa hệ ngoại, bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng năm 2021
• 3.7.1. Thực hành khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế của điều dưỡng
• 3.7.2. Một số yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện quy trình khử khuẩn dụng cụ y tế của điều dưỡng
• 3.7.2.1. Yếu tố cá nhân
• 3.7.2.2. Kiến thức khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ của điều dưỡng
• 3.7.2.3. Thái độ khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế của điều dưỡng
• 3.7.2.4. Yếu tố về điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị
• 3.7.2.5. Yếu tố kiểm tra, giám sát, đánh giá
• 3.7.2.6. Yếu tố tổ chức quản lý
• 3.7.2.7. Yếu tố thưởng phạt trong quá trình xử lý dụng cụ
• 3.7.3. Những khó khăn, hạn chế của nghiên cứu
• 3.7.4. Thực trạng thực hiện quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế của điều dưỡng hệ ngoại tại Bệnh viện Đa khoa Lâm Đồng
• 3.7.5. Một số yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ của điều dưỡng hệ ngoại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• Phụ lục 6: Dự trù kinh phi nghiên cứu chi tiết

I. Tổng Quan Về Khử Khuẩn Dụng Cụ Y Tế Tầm Quan Trọng

Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) là một thách thức lớn trong hệ thống y tế, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn người bệnh và hiệu quả điều trị. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tỷ lệ NKBV dao động từ 3.5% đến 12% số ca nhập viện. Trong bối cảnh đó, khử khuẩn dụng cụ y tế đóng vai trò then chốt trong việc ngăn ngừa lây nhiễm, đặc biệt là các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Việc tuân thủ quy trình khử khuẩn đúng cách giúp loại bỏ hoặc tiêu diệt các tác nhân gây bệnh, giảm thiểu nguy cơ NKBV, qua đó nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng, cũng như các cơ sở y tế khác, đối mặt với nguy cơ NKBV. Việc đánh giá thực trạng khử khuẩn và xác định các yếu tố ảnh hưởng khử khuẩn là vô cùng quan trọng để đưa ra các giải pháp cải thiện hiệu quả.

1.1. Định Nghĩa và Phân Loại Khử Khuẩn Dụng Cụ Y Tế

Khử khuẩn là quá trình loại bỏ hoặc tiêu diệt hầu hết các vi sinh vật gây bệnh trên dụng cụ y tế, trừ bào tử vi khuẩn. Có ba mức độ khử khuẩn: mức độ cao, mức độ trung bình và mức độ thấp. Việc lựa chọn phương pháp khử khuẩn phù hợp phụ thuộc vào loại dụng cụ và mục đích sử dụng. Theo phân loại Spaulding, dụng cụ được phân loại thành dụng cụ thiết yếu, bán thiết yếu và không thiết yếu, từ đó xác định mức độ khử khuẩn cần thiết. Theo quyết định số 3671/QĐ-BYT của Bộ Y tế, hướng dẫn khử khuẩn tiệt khuẩn dụng cụ trong khám chữa bệnh cần tuân thủ đúng cách và đủ tiêu chuẩn.

1.2. Vai Trò của Kiểm Soát Nhiễm Khuẩn Bệnh Viện

Kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện (KSNK) là một hệ thống các biện pháp nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu nguy cơ NKBV. Khử khuẩn dụng cụ y tế là một phần quan trọng của chương trình KSNK, bên cạnh các biện pháp khác như vệ sinh tay, sử dụng kháng sinh hợp lý, và cách ly bệnh nhân nhiễm bệnh. Mục tiêu cuối cùng của KSNK là bảo vệ an toàn cho người bệnh, nhân viên y tế và cộng đồng. Theo thống kê, việc thực hiện nghiêm ngặt các biện pháp KSNK có thể giảm đáng kể tỷ lệ NKBV, tiết kiệm chi phí điều trị và nâng cao uy tín của bệnh viện.

II. Thực Trạng Quy Trình Khử Khuẩn Tại Bệnh Viện Lâm Đồng

Nghiên cứu tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng cho thấy, tỷ lệ điều dưỡng thực hành đúng chuẩn bị làm sạch và khử khuẩn DC chịu nhiệt là 72.2%, tuy nhiên chỉ có 5.1% thực hành đúng tất cả các bước của quy trình. Đối với DC không chịu nhiệt, tỷ lệ thực hành đúng bước chuẩn bị là 87.5%, nhưng không có điều dưỡng nào thực hiện đúng toàn bộ quy trình. Điều này cho thấy còn nhiều hạn chế trong việc tuân thủ quy trình khử khuẩn tại bệnh viện, cần có các biện pháp can thiệp để cải thiện.

2.1. Đánh Giá Mức Độ Tuân Thủ Quy Trình Khử Khuẩn

Việc đánh giá mức độ tuân thủ quy trình khử khuẩn được thực hiện thông qua quan sát trực tiếp và phỏng vấn điều dưỡng. Các tiêu chí đánh giá bao gồm việc chuẩn bị dụng cụ, sử dụng hóa chất, thời gian ngâm, rửa sạch, làm khô và đóng gói. Kết quả cho thấy, nhiều điều dưỡng chưa thực hiện đúng các bước theo quy định, đặc biệt là việc sử dụng đúng nồng độ hóa chất và thời gian ngâm. Điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu quả khử khuẩn và làm tăng nguy cơ lây nhiễm.

2.2. Khó Khăn Trong Quá Trình Thực Hiện Khử Khuẩn Dụng Cụ

Nghiên cứu cũng chỉ ra một số khó khăn trong quá trình thực hiện khử khuẩn dụng cụ, bao gồm thiếu trang thiết bị, thiếu nhân lực, quá tải công việc, và thiếu kiến thức về quy định về khử khuẩn. Một số điều dưỡng cũng cho biết họ gặp khó khăn trong việc tuân thủ quy trình do áp lực thời gian và sự phối hợp chưa tốt giữa các bộ phận liên quan. Cần có các giải pháp đồng bộ để giải quyết những khó khăn này, đảm bảo chất lượng khử khuẩn.

III. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Khử Khuẩn Dụng Cụ Y Tế Tại Lâm Đồng

Nghiên cứu chỉ ra rằng, thái độ của điều dưỡng có liên quan đến thực hành đúng quy trình khử khuẩn (p=0.001), và thái độ cũng liên quan đến kiến thức (p=0.04). Các yếu tố khác như trang thiết bị và chế độ khen thưởng cũng ảnh hưởng đến việc thực hiện quy trình khử khuẩn. Việc cải thiện kiến thức, thái độ và cung cấp đủ trang thiết bị là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát nhiễm khuẩn bện viện.

3.1. Ảnh Hưởng của Kiến Thức và Thái Độ của Nhân Viên Y Tế

Kiến thức và thái độ của nhân viên y tế, đặc biệt là điều dưỡng, đóng vai trò quan trọng trong việc tuân thủ quy trình khử khuẩn. Điều dưỡng có kiến thức đầy đủ và thái độ tích cực sẽ thực hiện các bước khử khuẩn một cách cẩn thận và chính xác hơn. Cần tăng cường đào tạo khử khuẩn, cập nhật kiến thức thường xuyên, và xây dựng văn hóa trách nhiệm trong công tác vô khuẩn dụng cụ y tế.

3.2. Tác Động của Cơ Sở Vật Chất và Trang Thiết Bị

Cơ sở vật chất và trang thiết bị đầy đủ, hiện đại là điều kiện cần thiết để thực hiện quy trình khử khuẩn hiệu quả. Việc thiếu trang thiết bị, hoặc trang thiết bị không đảm bảo chất lượng, có thể làm giảm hiệu quả khử khuẩn và tăng nguy cơ lây nhiễm. Cần đầu tư vào cơ sở vật chất, trang thiết bị, và đảm bảo bảo trì, bảo dưỡng thường xuyên để đáp ứng yêu cầu của công tác tiệt khuẩn dụng cụ y tế.

3.3. Vai Trò của Giám Sát Khử Khuẩn và Quản Lý

Giám sát khử khuẩn thường xuyên và hiệu quả là rất quan trọng để đảm bảo quy trình khử khuẩn được thực hiện đúng cách. Việc kiểm tra, đánh giá định kỳ giúp phát hiện các sai sót và đưa ra các biện pháp khắc phục kịp thời. Cần có hệ thống quản lý chất lượng chặt chẽ, phân công trách nhiệm rõ ràng, và xây dựng các quy trình kiểm soát chất lượng để đảm bảo an toàn người bệnh.

IV. Giải Pháp Nâng Cao Hiệu Quả Khử Khuẩn Tại Bệnh Viện Lâm Đồng

Để nâng cao hiệu quả khử khuẩn tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng, cần có các giải pháp đồng bộ, bao gồm tăng cường đào tạo, cung cấp trang thiết bị, cải thiện chế độ khen thưởng, và tăng cường giám sát khử khuẩn. Việc xây dựng văn hóa an toàn, khuyến khích nhân viên y tế tham gia vào quá trình cải tiến chất lượng, cũng là rất quan trọng.

4.1. Tăng Cường Đào Tạo Khử Khuẩn và Nâng Cao Nhận Thức

Tổ chức các khóa đào tạo khử khuẩn thường xuyên, cập nhật kiến thức mới nhất về phương pháp khử khuẩn dụng cụ và dung dịch khử khuẩn. Nâng cao nhận thức của nhân viên y tế về tầm quan trọng của khử khuẩn và hậu quả của việc không tuân thủ quy trình. Sử dụng các phương pháp đào tạo trực quan, sinh động, và tạo điều kiện cho nhân viên y tế thực hành để nâng cao kỹ năng.

4.2. Đầu Tư Trang Thiết Bị và Cải Thiện Cơ Sở Vật Chất

Đầu tư trang thiết bị hiện đại, đảm bảo chất lượng, và đáp ứng yêu cầu của công tác khử khuẩn. Cải thiện cơ sở vật chất, đảm bảo có đủ không gian, ánh sáng, và thông gió để thực hiện quy trình khử khuẩn một cách an toàn và hiệu quả. Xây dựng khử khuẩn trung tâm hoặc vô khuẩn trung tâm để tập trung các hoạt động khử khuẩn.

4.3. Xây Dựng Hệ Thống Giám Sát Khử Khuẩn Chặt Chẽ

Xây dựng hệ thống giám sát khử khuẩn định kỳ, bao gồm kiểm tra, đánh giá và phản hồi. Sử dụng các chỉ số chất lượng để theo dõi hiệu quả khử khuẩn. Phân tích nguyên nhân gốc rễ của các sai sót và đưa ra các biện pháp khắc phục. Khuyến khích nhân viên y tế báo cáo các sự cố liên quan đến khử khuẩn và xây dựng văn hóa học hỏi từ sai lầm.

V. Nghiên Cứu Thực Tiễn Về Khử Khuẩn Tại Bệnh Viện Lâm Đồng

Kết quả nghiên cứu tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng cho thấy sự cần thiết của việc nâng cao mức độ tuân thủ quy trình khử khuẩn. Việc áp dụng các giải pháp đề xuất có thể giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện, cải thiện chất lượng dịch vụ y tế và bảo vệ sức khỏe người bệnh.

5.1. Đánh Giá Quy Trình Khử Khuẩn Hiện Tại

Nghiên cứu cho thấy cần đánh giá quy trình khử khuẩn hiện tại để xác định các điểm yếu và đưa ra các giải pháp cải thiện. Mức độ tuân thủ quy trình khử khuẩn cần được theo dõi và đánh giá thường xuyên. Cần có các tiêu chí đánh giá rõ ràng và khách quan để đảm bảo chất lượng khử khuẩn.

5.2. Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng

Việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng khử khuẩn giúp xác định các nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề và đưa ra các giải pháp phù hợp. Cần xem xét các yếu tố liên quan đến kiến thức, thái độ, cơ sở vật chất, trang thiết bị, và hệ thống quản lý. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận liên quan để giải quyết các vấn đề này.

VI. Kết Luận và Tương Lai Của Quy Trình Khử Khuẩn

Công tác khử khuẩn dụng cụ y tế đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo an toàn cho người bệnh và nhân viên y tế. Nghiên cứu tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Lâm Đồng cho thấy vẫn còn nhiều thách thức trong việc nâng cao hiệu quả khử khuẩn. Cần có các giải pháp đồng bộ, từ đào tạo, trang thiết bị đến hệ thống quản lý, để cải thiện quy trình khử khuẩn và giảm thiểu nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện.

6.1. Tóm Tắt Các Phát Hiện Chính

Các phát hiện chính của nghiên cứu bao gồm: tỷ lệ tuân thủ quy trình khử khuẩn còn thấp, thái độ của điều dưỡng có liên quan đến thực hành đúng, và các yếu tố như trang thiết bị và chế độ khen thưởng ảnh hưởng đến việc thực hiện quy trình khử khuẩn. Những phát hiện này nhấn mạnh sự cần thiết của việc cải thiện các yếu tố này để nâng cao chất lượng khử khuẩn.

6.2. Hướng Nghiên Cứu Tương Lai Về Vô Khuẩn Dụng Cụ Y Tế

Các hướng nghiên cứu tương lai có thể tập trung vào việc đánh giá hiệu quả của các giải pháp can thiệp, so sánh các phương pháp khử khuẩn dụng cụ, và tìm kiếm các hóa chất khử khuẩn mới. Cần có các nghiên cứu đa trung tâm để có kết quả khách quan và có giá trị khái quát hóa. Cần có sự hợp tác giữa các nhà nghiên cứu, các cơ sở y tế, và các nhà sản xuất để thúc đẩy sự phát triển của lĩnh vực vô khuẩn dụng cụ y tế.

Tổng quan nghiên cứu

Nhiễm khuẩn bệnh viện là một trong những vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến chất lượng chăm sóc và điều trị người bệnh, với tỷ lệ nhiễm khuẩn dao động từ 3,5% đến 12% theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới. Tại Việt Nam, tỷ lệ này ước tính từ 3,5% đến 10% số người nhập viện, gây tăng thời gian điều trị và chi phí y tế. Việc khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế, đặc biệt là dụng cụ ngoại khoa, đóng vai trò then chốt trong kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện. Tuy nhiên, thực trạng thực hiện quy trình này tại nhiều cơ sở y tế còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn người bệnh và nhân viên y tế.

Nghiên cứu được thực hiện tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lâm Đồng năm 2021 nhằm mô tả thực trạng và xác định các yếu tố ảnh hưởng đến việc thực hiện quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ của điều dưỡng tại các khoa hệ ngoại. Bệnh viện có quy mô 590 giường, phục vụ khoảng 43.000 bệnh nhân nội trú và 300.000 bệnh nhân ngoại trú mỗi năm, với khoảng 12.000 ca phẫu thuật, trong đó các dụng cụ phẫu thuật tinh vi được sử dụng hàng ngày tại các khoa ngoại thần kinh, chấn thương chỉnh hình, ngoại tổng quát, phẫu thuật gây mê hồi sức và sản.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm nâng cao hiệu quả công tác kiểm soát nhiễm khuẩn, giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm qua dụng cụ y tế, từ đó cải thiện chất lượng chăm sóc và an toàn người bệnh. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh bệnh viện đang mở rộng kỹ thuật và nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, đồng thời góp phần xây dựng các chính sách quản lý và đào tạo nhân lực phù hợp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các hướng dẫn kiểm soát nhiễm khuẩn của Bộ Y tế, đặc biệt là Quyết định số 3671/QĐ-BYT năm 2012 về khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế. Khung lý thuyết tập trung vào ba nhóm yếu tố chính ảnh hưởng đến thực hiện quy trình: yếu tố cá nhân (kiến thức, thái độ, kỹ năng của điều dưỡng), yếu tố điều kiện cơ sở vật chất (trang thiết bị, hóa chất, môi trường làm việc) và yếu tố quản lý, giám sát (chế độ kiểm tra, đào tạo, khen thưởng).

Ba khái niệm trọng tâm trong nghiên cứu gồm:

• Khử khuẩn (Disinfection): Loại bỏ hầu hết vi sinh vật gây bệnh trên dụng cụ, không diệt bào tử vi khuẩn, gồm các mức độ thấp, trung bình và cao.
• Tiệt khuẩn (Sterilization): Loại bỏ hoàn toàn mọi vi sinh vật, bao gồm bào tử, thường áp dụng cho dụng cụ thiết yếu.
• Quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn: Bao gồm các bước làm sạch, ngâm hóa chất, rửa lại, làm khô, đóng gói và tiệt khuẩn, được thực hiện theo tiêu chuẩn nghiêm ngặt nhằm đảm bảo an toàn.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắt ngang kết hợp định lượng và định tính, thực hiện từ tháng 12/2020 đến tháng 4/2021 tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Lâm Đồng. Đối tượng định lượng là 111 điều dưỡng hệ ngoại (79 điều dưỡng xử lý dụng cụ chịu nhiệt, 32 điều dưỡng xử lý dụng cụ không chịu nhiệt), được chọn toàn bộ theo tiêu chuẩn đã xác định. Đối tượng định tính gồm 40 nhân viên y tế, bao gồm lãnh đạo khoa, điều dưỡng trưởng và điều dưỡng trực tiếp thực hiện khử khuẩn, được chọn theo phương pháp chọn mẫu có chủ đích.

Dữ liệu định lượng được thu thập qua bảng kiểm quan sát thực hành và bộ câu hỏi phát vấn đánh giá kiến thức, thái độ. Dữ liệu định tính thu thập qua phỏng vấn sâu và thảo luận nhóm, ghi âm và mã hóa theo chủ đề. Số liệu định lượng được nhập và phân tích bằng phần mềm Epidata 3.1 và SPSS 20, sử dụng các phương pháp thống kê mô tả và phân tích mối liên quan giữa các biến. Dữ liệu định tính được phân tích theo phương pháp nội dung, tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện quy trình.

Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu được thiết kế nhằm đảm bảo tính đại diện và độ tin cậy của kết quả, đồng thời phù hợp với điều kiện thực tế trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Thực trạng thực hiện quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn:

   • Tỷ lệ điều dưỡng thực hành đúng chuẩn bị làm sạch và khử khuẩn dụng cụ chịu nhiệt đạt 72,2%.
   • Tỷ lệ điều dưỡng thực hành đúng tất cả các bước của quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ chịu nhiệt chỉ đạt 5,1%.
   • Đối với dụng cụ không chịu nhiệt, tỷ lệ thực hiện đúng bước chuẩn bị khử khuẩn là 87,5%, nhưng không có điều dưỡng nào thực hiện đúng toàn bộ quy trình.

2. Mối liên quan giữa kiến thức, thái độ và thực hành:

   • Thái độ tích cực của điều dưỡng có mối liên quan chặt chẽ với thực hành đúng quy trình (p=0,001).
   • Mối liên quan giữa thái độ và kiến thức cũng được xác định rõ (p=0,04), cho thấy thái độ tích cực thúc đẩy việc nâng cao kiến thức và thực hành.

3. Yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện quy trình:

   • Trang thiết bị và hóa chất khử khuẩn phù hợp là yếu tố quan trọng, ảnh hưởng tích cực đến việc thực hiện đúng quy trình.
   • Chế độ khen thưởng, động viên nhân viên góp phần nâng cao ý thức và trách nhiệm trong công tác khử khuẩn.
   • Các khó khăn như thiếu nhân lực, áp lực công việc và hạn chế trong công tác giám sát cũng được ghi nhận.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy mặc dù phần lớn điều dưỡng có kiến thức và thái độ tích cực về khử khuẩn, việc thực hiện đúng quy trình còn nhiều hạn chế, đặc biệt là việc tuân thủ đầy đủ các bước khử khuẩn - tiệt khuẩn. Điều này tương đồng với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, cho thấy khoảng cách giữa nhận thức và thực hành vẫn tồn tại do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan.

Việc trang bị đầy đủ trang thiết bị, hóa chất và tổ chức đào tạo, giám sát thường xuyên được xem là giải pháp then chốt để nâng cao chất lượng thực hiện. Các biểu đồ so sánh tỷ lệ thực hiện đúng từng bước quy trình giữa dụng cụ chịu nhiệt và không chịu nhiệt có thể minh họa rõ nét sự khác biệt và điểm cần cải thiện.

Ngoài ra, chế độ khen thưởng và chính sách quản lý nhân sự cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì động lực làm việc của điều dưỡng. Kết quả này góp phần củng cố cơ sở lý luận cho các biện pháp can thiệp nhằm nâng cao hiệu quả kiểm soát nhiễm khuẩn tại bệnh viện.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo, tập huấn chuyên sâu về khử khuẩn - tiệt khuẩn:

   • Thực hiện các khóa đào tạo định kỳ cho điều dưỡng, đặc biệt là kỹ thuật xử lý dụng cụ phức tạp.
   • Mục tiêu nâng tỷ lệ thực hành đúng quy trình lên trên 80% trong vòng 12 tháng.
   • Chủ thể thực hiện: Phòng Đào tạo và Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn.

2. Cải thiện cơ sở vật chất và trang thiết bị:

   • Đầu tư bổ sung máy móc, hóa chất khử khuẩn phù hợp với từng loại dụng cụ.
   • Thiết lập khu vực xử lý dụng cụ riêng biệt, đảm bảo quy trình khép kín.
   • Thời gian thực hiện: 6-9 tháng.
   • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc bệnh viện và phòng Vật tư.

3. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và đánh giá:

   • Xây dựng hệ thống giám sát thường xuyên, sử dụng bảng kiểm và báo cáo định kỳ.
   • Áp dụng chế độ khen thưởng, xử phạt rõ ràng nhằm nâng cao ý thức tuân thủ.
   • Thời gian: liên tục, bắt đầu ngay sau khi hoàn thiện quy trình.
   • Chủ thể thực hiện: Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn và các khoa hệ ngoại.

4. Xây dựng chính sách động viên, khen thưởng:

   • Thiết lập cơ chế thưởng cho cá nhân, tập thể thực hiện tốt quy trình khử khuẩn.
   • Tạo động lực thúc đẩy sự chủ động và trách nhiệm trong công việc.
   • Thời gian: triển khai trong 3 tháng đầu năm tài chính.
   • Chủ thể thực hiện: Ban Giám đốc và phòng Tổ chức cán bộ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo bệnh viện và các phòng chức năng:

   • Lợi ích: Đánh giá thực trạng, xây dựng chính sách quản lý và đầu tư phù hợp.
   • Use case: Lập kế hoạch nâng cao chất lượng kiểm soát nhiễm khuẩn.

2. Điều dưỡng và nhân viên y tế trực tiếp thực hiện khử khuẩn:

   • Lợi ích: Nâng cao kiến thức, kỹ năng và thái độ trong thực hành.
   • Use case: Tham gia các khóa đào tạo, cải thiện quy trình làm việc.

3. Chuyên gia kiểm soát nhiễm khuẩn và đào tạo y tế:

   • Lợi ích: Cơ sở dữ liệu nghiên cứu để xây dựng chương trình đào tạo và giám sát.
   • Use case: Thiết kế tài liệu, hướng dẫn thực hành chuẩn.

4. Nhà quản lý y tế và các cơ quan quản lý nhà nước:

   • Lợi ích: Tham khảo để xây dựng chính sách, quy định về kiểm soát nhiễm khuẩn.
   • Use case: Ban hành các quy chuẩn, hướng dẫn kỹ thuật và giám sát thực hiện.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao việc khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ y tế lại quan trọng?
   Khử khuẩn - tiệt khuẩn giúp loại bỏ vi sinh vật gây bệnh trên dụng cụ y tế, ngăn ngừa lây nhiễm chéo giữa bệnh nhân và nhân viên y tế, đảm bảo an toàn trong khám chữa bệnh.

2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến việc thực hiện đúng quy trình khử khuẩn?
   Bao gồm kiến thức và thái độ của nhân viên, điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, hóa chất sử dụng, cũng như công tác quản lý, giám sát và chế độ khen thưởng.

3. Làm thế nào để nâng cao tỷ lệ thực hành đúng quy trình khử khuẩn?
   Tăng cường đào tạo, cải thiện trang thiết bị, xây dựng hệ thống giám sát hiệu quả và áp dụng chính sách động viên, khen thưởng phù hợp.

4. Có những loại hóa chất khử khuẩn nào thường được sử dụng?
   Các loại phổ biến gồm Glutaraldehyde, Ortho-phthalaldehyde, Hydrogen peroxide, Peracetic acid, Chlorine và các hợp chất chứa Iốt, mỗi loại có đặc tính và mức độ khử khuẩn khác nhau.

5. Tại sao tỷ lệ thực hiện đúng toàn bộ quy trình khử khuẩn còn thấp?
   Do nhiều nguyên nhân như áp lực công việc, thiếu nhân lực, chưa đầy đủ trang thiết bị, cũng như thiếu giám sát và đào tạo chuyên sâu, dẫn đến việc bỏ sót hoặc thực hiện không đúng các bước.

Kết luận

• Nghiên cứu đã mô tả thực trạng thực hiện quy trình khử khuẩn - tiệt khuẩn dụng cụ của điều dưỡng tại các khoa hệ ngoại, với tỷ lệ thực hành đúng từng bước còn thấp, đặc biệt đối với dụng cụ không chịu nhiệt.
• Thái độ tích cực của điều dưỡng có mối liên quan chặt chẽ với việc thực hiện đúng quy trình, đồng thời ảnh hưởng đến kiến thức và kỹ năng thực hành.
• Các yếu tố ảnh hưởng chính gồm điều kiện cơ sở vật chất, trang thiết bị, hóa chất, công tác quản lý, giám sát và chế độ khen thưởng.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lượng thực hiện quy trình, bao gồm đào tạo, cải thiện trang thiết bị, tăng cường giám sát và xây dựng chính sách động viên.
• Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho bệnh viện và các cơ quan quản lý trong việc nâng cao hiệu quả kiểm soát nhiễm khuẩn, góp phần bảo vệ sức khỏe người bệnh và nhân viên y tế.

Hành động tiếp theo: Triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi đánh giá hiệu quả và cập nhật quy trình phù hợp với thực tiễn. Các đơn vị liên quan cần phối hợp chặt chẽ để đảm bảo an toàn và chất lượng dịch vụ y tế.