I. Thực trạng sử dụng mũ bảo hiểm đạt chuẩn
Nghiên cứu năm 2019 tại TP.HCM và Thái Nguyên cho thấy tỷ lệ sử dụng mũ bảo hiểm đạt chuẩn còn thấp. Chỉ 10.5% trong số 540 mũ bảo hiểm được kiểm tra đạt tiêu chuẩn quốc gia QCVN2:2008/BKHCN. Mũ lưỡi trai không đạt bất kỳ tiêu chí nào, trong khi mũ nửa đầu chiếm 73.7%. Điều này phản ánh sự thiếu nhận thức về an toàn giao thông và chất lượng mũ bảo hiểm.
1.1. Tỷ lệ sử dụng mũ bảo hiểm đạt chuẩn
Tại TP.HCM, tỷ lệ đội mũ bảo hiểm đúng cách là 82.6%, cao hơn so với Thái Nguyên (80.1%). Tuy nhiên, chỉ 67.4% mũ bảo hiểm có tem kiểm định chất lượng. Điều này cho thấy sự chênh lệch trong việc tuân thủ quy định mũ bảo hiểm giữa hai địa phương.
1.2. Chất lượng mũ bảo hiểm
Kết quả kiểm tra cho thấy 74.1% mũ đạt tiêu chuẩn về trọng lượng, 77.6% về khu vực bảo vệ và góc nhìn. Tuy nhiên, chỉ 37.6% có đủ các bộ phận cần thiết. Mũ lưỡi trai không đạt bất kỳ tiêu chí nào, làm tăng nguy cơ chấn thương sọ não khi xảy ra tai nạn.
II. Yếu tố liên quan đến sử dụng mũ bảo hiểm đạt chuẩn
Nghiên cứu xác định bốn yếu tố chính ảnh hưởng đến việc sử dụng mũ bảo hiểm đạt chuẩn: nhận thức về an toàn giao thông, nghề nghiệp, giá mũ và tiếp cận thông tin. Những người tự đánh giá mức độ an toàn cao có khả năng sử dụng mũ đạt chuẩn cao hơn (OR=1).
2.1. Yếu tố cá nhân
Nhóm người làm nghề tiểu thương, thủ công hoặc tự do có tỷ lệ sử dụng mũ bảo hiểm đạt chuẩn cao hơn (p<0.05). Điều này cho thấy nghề nghiệp ảnh hưởng đến nhận thức và hành vi tuân thủ quy định mũ bảo hiểm.
2.2. Yếu tố giá cả và thông tin
Mũ bảo hiểm có giá trên 200,000 đồng có khả năng đạt chuẩn cao hơn (p<0.05). Những người được tiếp cận thông tin về tiêu chuẩn mũ bảo hiểm cũng có tỷ lệ sử dụng mũ đạt chuẩn cao hơn.
III. Đánh giá và khuyến nghị
Nghiên cứu nhấn mạnh sự cần thiết của việc nâng cao nhận thức về an toàn giao thông và chất lượng mũ bảo hiểm đạt chuẩn. Các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, giám sát thị trường để giảm thiểu mũ giả, kém chất lượng.
3.1. Khuyến nghị chính sách
Cần thúc đẩy truyền thông về rủi ro khi sử dụng mũ không đạt chuẩn. Đồng thời, tăng cường kiểm tra chất lượng mũ bảo hiểm đang lưu thông trên thị trường để đảm bảo tuân thủ luật giao thông.
3.2. Ứng dụng thực tiễn
Nghiên cứu cung cấp cơ sở dữ liệu quan trọng cho việc hoạch định chính sách về an toàn giao thông. Kết quả có thể được sử dụng để thiết kế các chương trình nâng cao nhận thức và cải thiện chất lượng mũ bảo hiểm đạt chuẩn.
