I. Giới thiệu về đề tài
Đề tài "Thiết kế dạy học môn Công nghệ 11 theo định hướng vấn đề tại HCMUTE" được thực hiện nhằm nâng cao chất lượng dạy và học môn Công nghệ. Việc áp dụng dạy học dựa trên vấn đề không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề mà còn khuyến khích tư duy sáng tạo. Mục tiêu chính của đề tài là thiết kế một quy trình dạy học hiệu quả, phù hợp với thực tiễn giáo dục hiện nay. Đề tài cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học, từ đó tạo ra môi trường học tập tích cực cho học sinh.
1.1. Lý do chọn đề tài
Sự phát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ đòi hỏi giáo dục phải thay đổi để đáp ứng nhu cầu xã hội. Môn Công nghệ, với vai trò cung cấp kiến thức và kỹ năng cần thiết cho học sinh, cần được chú trọng hơn trong chương trình học. Việc áp dụng phương pháp dạy học mới, đặc biệt là dạy học dựa trên vấn đề, sẽ giúp học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức mà còn phát triển các kỹ năng thực tiễn, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục.
II. Cơ sở lý luận
Chương này trình bày các khái niệm cơ bản liên quan đến dạy học môn Công nghệ và định hướng vấn đề. Dạy học dựa trên vấn đề là một phương pháp giáo dục hiện đại, giúp học sinh phát triển khả năng tư duy phản biện và giải quyết vấn đề. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng phương pháp này không chỉ nâng cao động lực học tập mà còn giúp học sinh hình thành các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống. Việc áp dụng lý thuyết này vào thực tiễn dạy học tại HCMUTE sẽ tạo ra những thay đổi tích cực trong cách tiếp cận giáo dục.
2.1. Tổng quan về dạy học dựa trên vấn đề
Dạy học dựa trên vấn đề đã được áp dụng từ những năm 1970 và nhanh chóng trở thành một phương pháp phổ biến trong giáo dục. Phương pháp này khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập thông qua việc giải quyết các vấn đề thực tiễn. Điều này không chỉ giúp học sinh phát triển kiến thức mà còn rèn luyện các kỹ năng như làm việc nhóm, phân tích và phê phán. Việc áp dụng phương pháp này trong môn Công nghệ 11 sẽ giúp học sinh có cái nhìn sâu sắc hơn về các vấn đề trong thực tế.
III. Thực trạng dạy và học môn Công nghệ
Chương này khảo sát thực trạng dạy và học môn Công nghệ tại trường THPT Huỳnh Văn Nghệ, tỉnh Bình Dương. Kết quả khảo sát cho thấy học sinh chưa thực sự quan tâm đến môn học này do nó không nằm trong các môn thi tốt nghiệp. Điều này đặt ra thách thức cho giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học để thu hút sự chú ý của học sinh. Việc áp dụng giáo dục STEM và các phương pháp dạy học tích cực sẽ là giải pháp hiệu quả để nâng cao chất lượng dạy học môn Công nghệ.
3.1. Khảo sát thực trạng
Khảo sát cho thấy rằng nhiều học sinh cảm thấy môn Công nghệ không quan trọng và không có động lực học tập. Điều này cho thấy cần phải có những thay đổi trong cách tiếp cận dạy học. Việc áp dụng dạy học dựa trên vấn đề có thể giúp học sinh thấy được sự liên quan của môn học với thực tiễn, từ đó nâng cao hứng thú và kết quả học tập. Các giáo viên cần được đào tạo để sử dụng hiệu quả các phương pháp dạy học mới, nhằm tạo ra môi trường học tập tích cực và sáng tạo.
IV. Đề xuất thiết kế dạy học
Chương này đề xuất quy trình thiết kế dạy học môn Công nghệ 11 theo định hướng dựa trên vấn đề. Quy trình này bao gồm việc xác định các vấn đề thực tiễn liên quan đến môn học, từ đó xây dựng các hoạt động học tập phù hợp. Việc thiết kế bài học cần chú trọng đến việc phát triển kỹ năng giải quyết vấn đề cho học sinh, đồng thời kết hợp lý thuyết với thực hành. Thực nghiệm sư phạm sẽ được tiến hành để đánh giá hiệu quả của quy trình thiết kế này.
4.1. Quy trình thiết kế
Quy trình thiết kế dạy học cần được xây dựng dựa trên các nguyên tắc của dạy học dựa trên vấn đề. Điều này bao gồm việc xác định rõ mục tiêu học tập, lựa chọn các vấn đề thực tiễn để thảo luận, và thiết kế các hoạt động học tập khuyến khích sự tham gia của học sinh. Việc thực hiện quy trình này sẽ giúp học sinh phát triển không chỉ kiến thức mà còn các kỹ năng cần thiết cho cuộc sống, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục môn Công nghệ.
