Thực Hiện Chính Sách Tái Cơ Cấu Ngành Nông Nghiệp Ở Thị Xã Điện Bàn, Tỉnh Quảng Nam

• Tác giả: Trần Hải Vân
• Người hướng dẫn: TS. Phí Vĩnh Tường
• Trường học: Học viện Khoa học xã hội
• Chuyên ngành: Chính sách công
• Đề tài: Thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp ở Thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• MỞ ĐẦU
• 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TÁI CƠ CẤU NGÀNH NÔNG NGHIỆP
• 1.1. Những khái niệm cơ bản
• 1.2. Các chủ thể và hình thức tham gia vào quá trình phát triển nông nghiệp
• 1.3. Các tiêu chí đánh giá và chỉ tiêu đo lường cơ cấu nông nghiệp
• 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp
• 1.5. Kinh nghiệm tái cơ cấu nông nghiệp của Israel
• 2. TÌNH HÌNH THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TÁI CƠ CẤU NGÀNH NÔNG NGHIỆP Ở THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM
• 2.1. Khái quát tình hình phát triển nông nghiệp Thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
• 2.2. Thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2013-2018
• 2.3. Đánh giá thực trạng thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp ở thị xã Điện Bàn và những vấn đề trong thực hiện chính sách
• 3. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH TÁI CƠ CẤU NGÀNH NÔNG NGHIỆP
• 3.1. Bối cảnh quốc tế và trong nước
• 3.2. Quan điểm, định hướng tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Quảng Nam và cơ cấu nông nghiệp Thị xã Điện Bàn
• 3.3. Các giải pháp tăng cường thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp ở thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam trong thời gian đến
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Tái Cơ Cấu Nông Nghiệp Điện Bàn 2025

Ngành nông nghiệp Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể sau hơn 30 năm đổi mới. Tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng hiện đại, sản xuất hàng hóa với quy mô lớn, năng suất cao là mục tiêu quan trọng. Nông sản Việt Nam đã có mặt ở nhiều quốc gia, đóng góp lớn vào GDP và kim ngạch xuất khẩu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khó khăn như đời sống nông dân còn nhiều khó khăn, ô nhiễm môi trường, thiên tai, dịch bệnh. Do đó, tái cơ cấu ngành nông nghiệp để phát triển bền vững là rất cần thiết, đặc biệt trong bối cảnh hội nhập và Cách mạng 4.0. Đại hội XII của Đảng đã nhấn mạnh việc đẩy nhanh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng sinh thái, bền vững, ứng dụng khoa học công nghệ, nâng cao thu nhập cho nông dân.

1.1. Vai trò của nông nghiệp Điện Bàn trong phát triển KT XH

Thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam có nhiều tiềm năng và lợi thế về vị trí địa lý, tự nhiên, kinh tế - xã hội. Ngành nông nghiệp của thị xã đã đạt được những kết quả tích cực, cơ cấu chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa, tăng trưởng ổn định (3,01%/năm trong 5 năm qua). Nhiều mô hình sản xuất có giá trị kinh tế cao, thu nhập của người nông dân được nâng lên, hộ nghèo giảm mạnh, góp phần vào phát triển kinh tế - xã hội của thị xã. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hạn chế như sản xuất nhỏ lẻ, chất lượng và sức cạnh tranh của nông sản chưa cao, thu nhập từ nông nghiệp thấp, tình trạng bỏ hoang đất sản xuất.

1.2. Đề án tái cơ cấu nông nghiệp Điện Bàn giai đoạn 2015 2020

Trong bối cảnh chung của cả nước và của thị xã Điện Bàn, Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững đã được ban hành (Quyết định số 899/QĐ-TTg). UBND thị xã Điện Bàn cũng đã phê duyệt Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn 2015-2020 (Quyết định số 909/QĐ-UBND). Thị xã Điện Bàn phải đối mặt với nhiều thách thức như lao động nông nghiệp chưa qua đào tạo, thu nhập thấp, đất đai manh mún, rủi ro cao do thiên tai, dịch bệnh, thị trường tiêu thụ không ổn định. Do đó, cần tiếp tục nghiên cứu để đề xuất các giải pháp tăng cường thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống cho người nông dân.

II. Thực Trạng Sản Xuất Nông Nghiệp Tại Điện Bàn Hiện Nay

Hoạt động sản xuất nông nghiệp tại Điện Bàn vẫn còn nhiều hạn chế. Sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa có sự liên kết chặt chẽ giữa sản xuất và tiêu thụ. Chất lượng nông sản chưa cao, sức cạnh tranh yếu. Tình trạng được mùa mất giá vẫn xảy ra thường xuyên, gây thiệt hại cho người nông dân. Bên cạnh đó, tình trạng bỏ hoang đất nông nghiệp ngày càng gia tăng do người dân không còn mặn mà với sản xuất nông nghiệp. Cần có những giải pháp đồng bộ để khắc phục những hạn chế này, thúc đẩy phát triển nông nghiệp Điện Bàn một cách bền vững.

2.1. Phân tích các cây trồng chủ lực tại Điện Bàn

Điện Bàn có một số cây trồng chủ lực như lúa, rau màu, cây ăn quả. Tuy nhiên, năng suất và chất lượng của các loại cây trồng này chưa cao. Việc ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất còn hạn chế. Cần có những chính sách hỗ trợ để người dân đầu tư vào sản xuất các loại cây trồng chủ lực, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Đồng thời, cần chú trọng đến việc xây dựng thương hiệu cho các sản phẩm nông sản của Điện Bàn.

2.2. Tình hình chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản ở Điện Bàn

Chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản cũng là những lĩnh vực quan trọng của nông nghiệp Điện Bàn. Tuy nhiên, quy mô chăn nuôi còn nhỏ lẻ, chưa có nhiều trang trại lớn. Dịch bệnh vẫn là một nguy cơ lớn đối với ngành chăn nuôi. Nuôi trồng thủy sản cũng gặp nhiều khó khăn do ô nhiễm môi trường và biến đổi khí hậu. Cần có những giải pháp để phát triển chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản theo hướng bền vững, đảm bảo an toàn dịch bệnh và bảo vệ môi trường.

2.3. Liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản còn yếu

Một trong những điểm yếu của nông nghiệp Điện Bàn là sự liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ nông sản còn yếu. Người nông dân thường tự sản xuất và tự tiêu thụ, không có sự liên kết với các doanh nghiệp chế biến và phân phối. Điều này dẫn đến tình trạng nông sản bị ép giá, khó tiêu thụ. Cần có những chính sách khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, xây dựng các chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ, giúp người nông dân ổn định đầu ra và nâng cao thu nhập.

III. Giải Pháp Tái Cơ Cấu Nông Nghiệp Điện Bàn Hiệu Quả

Để tái cơ cấu ngành nông nghiệp Điện Bàn một cách hiệu quả, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện. Trong đó, tập trung vào việc quy hoạch lại sản xuất nông nghiệp, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, xây dựng các chuỗi liên kết giá trị, phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, các sở ban ngành, các doanh nghiệp và người nông dân để thực hiện thành công quá trình tái cơ cấu.

3.1. Ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp

Việc ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất. Cần khuyến khích người dân và doanh nghiệp đầu tư vào các công nghệ như tưới tiêu tiết kiệm, nhà kính, nhà lưới, công nghệ sinh học, công nghệ thông tin. Đồng thời, cần có những chính sách hỗ trợ để người dân tiếp cận với các công nghệ mới, nâng cao trình độ kỹ thuật sản xuất.

3.2. Phát triển nông nghiệp bền vững và bảo vệ môi trường

Phát triển nông nghiệp bền vững là xu hướng tất yếu trong bối cảnh hiện nay. Cần chú trọng đến việc bảo vệ môi trường, sử dụng các biện pháp sản xuất thân thiện với môi trường, giảm thiểu sử dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật. Đồng thời, cần khuyến khích người dân sản xuất nông nghiệp theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP để đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm và bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng.

3.3. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông nghiệp

Nguồn nhân lực là yếu tố then chốt để phát triển nông nghiệp. Cần nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật cho người nông dân thông qua các lớp tập huấn, đào tạo nghề. Đồng thời, cần thu hút các kỹ sư, cử nhân nông nghiệp về làm việc tại các vùng nông thôn, góp phần chuyển giao khoa học kỹ thuật và nâng cao hiệu quả sản xuất.

IV. Chính Sách Hỗ Trợ Tái Cơ Cấu Nông Nghiệp Điện Bàn

Để quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp Điện Bàn diễn ra thuận lợi, cần có những chính sách hỗ trợ từ nhà nước. Các chính sách này cần tập trung vào việc hỗ trợ vốn, khoa học kỹ thuật, xúc tiến thương mại và bảo hiểm nông nghiệp. Đồng thời, cần tạo môi trường thuận lợi để các doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, xây dựng các chuỗi liên kết giá trị và phát triển thị trường tiêu thụ nông sản.

4.1. Chính sách tín dụng ưu đãi cho nông nghiệp

Vốn là một trong những yếu tố quan trọng để phát triển nông nghiệp. Cần có những chính sách tín dụng ưu đãi cho người nông dân và doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, giúp họ tiếp cận với nguồn vốn vay với lãi suất thấp và thời gian vay dài. Đồng thời, cần đơn giản hóa các thủ tục vay vốn để người dân dễ dàng tiếp cận với nguồn vốn.

4.2. Hỗ trợ xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường

Việc xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường là rất quan trọng để tiêu thụ nông sản. Cần tổ chức các hội chợ, triển lãm để giới thiệu sản phẩm nông sản của Điện Bàn đến với người tiêu dùng trong và ngoài nước. Đồng thời, cần xây dựng các kênh phân phối nông sản hiệu quả, kết nối với các siêu thị, cửa hàng tiện lợi và các chợ đầu mối.

4.3. Chính sách bảo hiểm nông nghiệp để giảm thiểu rủi ro

Bảo hiểm nông nghiệp là một công cụ quan trọng để giảm thiểu rủi ro cho người nông dân. Cần có những chính sách bảo hiểm nông nghiệp phù hợp, giúp người nông dân được bồi thường khi gặp rủi ro do thiên tai, dịch bệnh. Đồng thời, cần tuyên truyền, vận động người dân tham gia bảo hiểm nông nghiệp để bảo vệ sản xuất.

V. Hợp Tác Xã Nông Nghiệp Mô Hình Tái Cơ Cấu Thành Công

Hợp tác xã nông nghiệp đóng vai trò quan trọng trong quá trình tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Các hợp tác xã giúp người nông dân liên kết lại với nhau, cùng nhau sản xuất, tiêu thụ nông sản và chia sẻ lợi nhuận. Đồng thời, các hợp tác xã cũng là cầu nối giữa người nông dân với các doanh nghiệp, nhà khoa học và các tổ chức tín dụng. Cần có những chính sách hỗ trợ để hợp tác xã nông nghiệp phát triển mạnh mẽ, trở thành mô hình tái cơ cấu thành công.

5.1. Vai trò của HTX trong liên kết sản xuất và tiêu thụ

Hợp tác xã đóng vai trò quan trọng trong việc liên kết sản xuất và tiêu thụ nông sản. Các hợp tác xã giúp người nông dân cùng nhau sản xuất theo quy trình chung, đảm bảo chất lượng sản phẩm. Đồng thời, các hợp tác xã cũng giúp người nông dân tìm kiếm thị trường tiêu thụ, ký kết hợp đồng với các doanh nghiệp và phân phối sản phẩm đến tay người tiêu dùng.

5.2. HTX ứng dụng công nghệ cao và sản xuất bền vững

Các hợp tác xã có thể ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất nông nghiệp, giúp nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất. Đồng thời, các hợp tác xã cũng có thể sản xuất theo hướng bền vững, bảo vệ môi trường và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

5.3. Chính sách hỗ trợ phát triển HTX nông nghiệp

Nhà nước cần có những chính sách hỗ trợ để hợp tác xã nông nghiệp phát triển mạnh mẽ. Các chính sách này cần tập trung vào việc hỗ trợ vốn, khoa học kỹ thuật, đào tạo nguồn nhân lực và xúc tiến thương mại. Đồng thời, cần tạo môi trường pháp lý thuận lợi để các hợp tác xã hoạt động hiệu quả.

VI. Tương Lai Nông Nghiệp Điện Bàn Bền Vững và Giá Trị Cao

Với những giải pháp và chính sách đồng bộ, nông nghiệp Điện Bàn có thể hướng đến một tương lai bền vững và có giá trị cao. Nông nghiệp Điện Bàn sẽ không chỉ đảm bảo an ninh lương thực mà còn tạo ra những sản phẩm nông sản chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước. Đồng thời, nông nghiệp Điện Bàn sẽ góp phần nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống cho người nông dân, xây dựng nông thôn mới giàu đẹp.

6.1. Định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao

Trong tương lai, nông nghiệp Điện Bàn sẽ tập trung vào phát triển nông nghiệp công nghệ cao, ứng dụng các công nghệ tiên tiến vào sản xuất, chế biến và bảo quản nông sản. Điều này sẽ giúp nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả sản xuất, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

6.2. Xây dựng thương hiệu nông sản Điện Bàn

Việc xây dựng thương hiệu cho nông sản Điện Bàn là rất quan trọng để nâng cao giá trị sản phẩm và cạnh tranh trên thị trường. Cần tập trung vào việc xây dựng các nhãn hiệu tập thể, nhãn hiệu chứng nhận cho các sản phẩm nông sản đặc trưng của Điện Bàn.

6.3. Phát triển du lịch nông nghiệp sinh thái

Du lịch nông nghiệp sinh thái là một hướng đi tiềm năng cho nông nghiệp Điện Bàn. Cần khai thác các lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, văn hóa truyền thống và các sản phẩm nông sản đặc trưng để thu hút du khách, tạo thêm nguồn thu nhập cho người nông dân.

Tổng quan nghiên cứu

Ngành nông nghiệp Việt Nam đã trải qua hơn 30 năm đổi mới với nhiều thành tựu đáng kể, đóng góp quan trọng vào GDP và kim ngạch xuất khẩu quốc gia. Tuy nhiên, kết quả phát triển vẫn chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của khu vực, đặc biệt là sự chênh lệch giữa các vùng miền. Tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam, ngành nông nghiệp có tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm qua đạt khoảng 3,01%, với sự chuyển dịch cơ cấu theo hướng sản xuất hàng hóa và nâng cao giá trị gia tăng. Mặc dù vậy, sản xuất vẫn còn nhỏ lẻ, hiệu quả chưa cao, thu nhập nông dân thấp và tình trạng bỏ hoang đất sản xuất ngày càng gia tăng.

Luận văn tập trung nghiên cứu việc thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại thị xã Điện Bàn trong giai đoạn 2013-2018, nhằm làm rõ thực trạng, các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả chính sách. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và tác động của cuộc Cách mạng 4.0, góp phần phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống người nông dân. Phạm vi nghiên cứu bao gồm các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản, không đề cập đến lâm nghiệp.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn vận dụng các lý thuyết và mô hình chính sách công, đặc biệt là phương pháp tiếp cận chu trình chính sách gồm các giai đoạn hoạch định, xây dựng, thực hiện và đánh giá chính sách. Hai lý thuyết trọng tâm bao gồm:

• Lý thuyết tái cơ cấu ngành nông nghiệp: Tái cơ cấu là quá trình sắp xếp lại các chuyên ngành sản xuất nhằm phát huy lợi thế so sánh, tối ưu nguồn lực, nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững. Khái niệm này bao gồm chuyển dịch cơ cấu ngành trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản theo hướng tăng giá trị gia tăng và ứng dụng khoa học công nghệ.

• Lý thuyết chính sách công: Chính sách công được hiểu là tổng thể các chương trình hành động của chủ thể nắm quyền lực công nhằm giải quyết các vấn đề cộng đồng. Vai trò của chính sách trong tái cơ cấu nông nghiệp là định hướng phát triển, phân bổ nguồn lực, thu hút đầu tư và tạo môi trường thuận lợi cho các chủ thể tham gia.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: cơ cấu ngành nông nghiệp, tái cơ cấu ngành nông nghiệp, các chủ thể tham gia (nông dân, hộ kinh doanh, trang trại, doanh nghiệp, hợp tác xã), tiêu chí đánh giá cơ cấu (cơ cấu ngành sản phẩm, chủ thể sở hữu, trình độ công nghệ), và các yếu tố ảnh hưởng (bối cảnh quốc tế, điều kiện tự nhiên, phát triển kinh tế - xã hội, khoa học công nghệ).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp nghiên cứu khoa học chính sách công với cách tiếp cận đa ngành, liên ngành xã hội học. Phương pháp nghiên cứu bao gồm:

• Phương pháp định tính: Phân tích các văn bản chính sách, tài liệu lý luận, kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn địa phương.

• Phương pháp phân tích thống kê: Thu thập và xử lý số liệu thứ cấp từ các báo cáo, niên giám thống kê của thị xã Điện Bàn giai đoạn 2013-2018, bao gồm giá trị sản xuất, diện tích canh tác, số lượng đàn vật nuôi, sản lượng thủy sản, số lượng trang trại, hợp tác xã, và các chỉ tiêu kinh tế khác.

• Phương pháp phân tích SWOT: Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức trong thực hiện chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại địa phương.

• Nguồn dữ liệu: Số liệu thứ cấp từ các bộ, ngành Trung ương và tỉnh Quảng Nam; văn bản pháp luật liên quan; số liệu sơ cấp thu thập qua khảo sát thực tế tại 20 xã, phường và các ngành chức năng của thị xã.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Khảo sát tại 20 xã, phường đại diện cho toàn bộ thị xã Điện Bàn nhằm đảm bảo tính đại diện và toàn diện cho nghiên cứu.

• Timeline nghiên cứu: Tập trung phân tích giai đoạn 2013-2018, đồng thời đề xuất giải pháp cho giai đoạn tiếp theo đến năm 2025.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng giá trị sản xuất nông nghiệp ổn định: Giá trị sản xuất nông nghiệp thị xã Điện Bàn năm 2018 ước đạt 1.579 tỷ đồng, tốc độ tăng trưởng bình quân 5 năm đạt 3,01%. Trong đó, ngành trồng trọt tăng 3,36%, chăn nuôi tăng 4,49%, thủy sản giảm 2,95%.

2. Chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng tích cực: Tỷ trọng trồng trọt chiếm 58,5%, chăn nuôi 31,7%, thủy sản 9,8%. Tỷ trọng chăn nuôi tăng từ 25,49% năm 2013 lên 47,7% năm 2018, cho thấy sự chuyển dịch rõ rệt theo hướng tăng giá trị gia tăng.

3. Phát triển kinh tế hộ, trang trại và hợp tác xã: Toàn thị xã có 66 trang trại với tổng giá trị sản phẩm hàng hóa 312,31 tỷ đồng, thu nhập bình quân mỗi trang trại đạt 0,676 tỷ đồng/năm. Hơn 29 hợp tác xã hoạt động với các dịch vụ đa dạng như thủy lợi, điện, cung ứng vật tư, tín dụng nội bộ, góp phần hỗ trợ sản xuất.

4. Ứng dụng khoa học công nghệ và mô hình sản xuất hiệu quả: Nhiều mô hình sản xuất như sản xuất lúa giống, mô hình IPM, cánh đồng lớn, cơ giới hóa đồng bộ, tưới nước tiết kiệm được nhân rộng. Mô hình lạc tại xã Điện Quang cho hiệu quả kinh tế cao hơn 15.000 đồng/ha so với ngoài mô hình.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại thị xã Điện Bàn đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng và chuyển dịch cơ cấu ngành theo hướng nâng cao giá trị gia tăng. Sự phát triển của các mô hình sản xuất hàng hóa, trang trại và hợp tác xã đã tạo điều kiện tăng thu nhập cho người nông dân, đồng thời góp phần phát triển kinh tế nông thôn.

Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng còn thấp so với tiềm năng, đặc biệt là ngành thủy sản có xu hướng giảm. Nguyên nhân bao gồm sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, cơ sở hạ tầng chưa đáp ứng yêu cầu, biến động thị trường, thiên tai và dịch bệnh. Các hạn chế trong tổ chức sản xuất, công nghệ chế biến và bảo quản còn yếu kém làm giảm sức cạnh tranh sản phẩm.

So sánh với kinh nghiệm quốc tế như Israel, nơi ứng dụng công nghệ cao và tổ chức sản xuất quy mô lớn đã tạo ra hiệu quả vượt trội, thị xã Điện Bàn cần đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, liên kết chuỗi giá trị và thu hút đầu tư doanh nghiệp. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng giá trị sản xuất theo ngành, bảng phân bố cơ cấu ngành và biểu đồ SWOT minh họa điểm mạnh, yếu, cơ hội và thách thức.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất nông nghiệp: Đẩy mạnh chuyển giao công nghệ cao, cơ giới hóa đồng bộ, áp dụng mô hình sản xuất hữu cơ và tưới tiết kiệm nước. Mục tiêu nâng năng suất và chất lượng sản phẩm tăng ít nhất 30% trong 3-5 năm tới. Chủ thể thực hiện: UBND thị xã phối hợp với các viện nghiên cứu, doanh nghiệp công nghệ.

2. Phát triển liên kết chuỗi giá trị và thu hút doanh nghiệp đầu tư: Khuyến khích doanh nghiệp tham gia chuỗi sản xuất - chế biến - tiêu thụ, tạo môi trường đầu tư thuận lợi với chính sách ưu đãi về đất đai, thuế. Mục tiêu tăng tỷ lệ sản phẩm có thương hiệu và giá trị gia tăng trong 5 năm. Chủ thể thực hiện: Sở Kế hoạch và Đầu tư, UBND thị xã, các doanh nghiệp.

3. Nâng cao năng lực tổ chức sản xuất và phát triển hợp tác xã: Tổ chức đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật, quản lý cho các hợp tác xã và tổ hợp tác, nâng cao hiệu quả dịch vụ và khả năng liên kết sản xuất. Mục tiêu tăng năng lực quản trị và dịch vụ của 80% hợp tác xã trong 3 năm. Chủ thể thực hiện: Hội Nông dân, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

4. Cải thiện cơ sở hạ tầng nông nghiệp và bảo vệ môi trường: Đầu tư nâng cấp hệ thống thủy lợi, kênh mương, kho bảo quản, lò giết mổ tập trung, đồng thời kiểm soát ô nhiễm môi trường trong sản xuất. Mục tiêu hoàn thiện 70% hạ tầng thiết yếu trong 5 năm. Chủ thể thực hiện: UBND thị xã, các ngành chức năng.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Sử dụng luận văn để xây dựng, điều chỉnh chính sách phát triển nông nghiệp phù hợp với thực tiễn địa phương, nâng cao hiệu quả quản lý và phân bổ nguồn lực.

2. Các tổ chức hợp tác xã và doanh nghiệp nông nghiệp: Áp dụng các giải pháp tổ chức sản xuất, liên kết chuỗi giá trị và ứng dụng công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả kinh doanh.

3. Nông dân và chủ trang trại: Tham khảo các mô hình sản xuất hiệu quả, kỹ thuật canh tác tiên tiến và cơ hội liên kết với doanh nghiệp để tăng thu nhập và phát triển bền vững.

4. Các nhà nghiên cứu và học viên chuyên ngành chính sách công, nông nghiệp: Tài liệu tham khảo bổ ích cho nghiên cứu, giảng dạy và phát triển các đề tài liên quan đến tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn.

Câu hỏi thường gặp

1. Chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp là gì?
   Chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp là các chương trình hành động của Nhà nước nhằm sắp xếp lại cơ cấu ngành trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản để phát huy lợi thế so sánh, nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững.

2. Tại sao thị xã Điện Bàn cần thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp?
   Do sản xuất nhỏ lẻ, hiệu quả thấp, thu nhập nông dân thấp và biến động thị trường, tái cơ cấu giúp chuyển đổi cơ cấu ngành, ứng dụng công nghệ, nâng cao giá trị sản phẩm và cải thiện đời sống người dân.

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến thực hiện chính sách tái cơ cấu là gì?
   Bao gồm bối cảnh quốc tế, điều kiện tự nhiên, phát triển kinh tế - xã hội địa phương, khoa học công nghệ và sự tham gia của các chủ thể kinh tế như nông dân, doanh nghiệp, hợp tác xã.

4. Mô hình sản xuất nào được đánh giá hiệu quả tại Điện Bàn?
   Các mô hình như sản xuất lúa giống, mô hình IPM, cánh đồng lớn, cơ giới hóa đồng bộ, tưới nước tiết kiệm và liên kết chuỗi giá trị đã mang lại hiệu quả kinh tế cao và được nhân rộng.

5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách tái cơ cấu?
   Cần tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển liên kết chuỗi giá trị, nâng cao năng lực tổ chức sản xuất, cải thiện cơ sở hạ tầng và thu hút đầu tư doanh nghiệp.

Kết luận

• Chính sách tái cơ cấu ngành nông nghiệp tại thị xã Điện Bàn đã góp phần thúc đẩy tăng trưởng ổn định với tốc độ bình quân 3,01% giai đoạn 2013-2018.
• Cơ cấu ngành chuyển dịch tích cực, tỷ trọng chăn nuôi tăng lên 47,7%, góp phần nâng cao giá trị sản xuất và thu nhập nông dân.
• Các mô hình sản xuất ứng dụng khoa học công nghệ và liên kết chuỗi giá trị đã tạo hiệu quả kinh tế rõ rệt, tuy nhiên còn nhiều hạn chế về quy mô, công nghệ và hạ tầng.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm gồm ứng dụng công nghệ cao, phát triển liên kết doanh nghiệp, nâng cao năng lực hợp tác xã và cải thiện cơ sở hạ tầng.
• Nghiên cứu mở hướng cho các bước tiếp theo trong giai đoạn 2020-2025 nhằm phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao sức cạnh tranh và cải thiện đời sống người nông dân.

Hành động ngay hôm nay để góp phần phát triển nông nghiệp bền vững tại Điện Bàn!