Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, tiếng Anh trở thành ngôn ngữ kết nối quan trọng, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục và công việc quốc tế. Kỹ năng đọc hiểu được xem là nền tảng thiết yếu trong quá trình học tiếng Anh, đóng vai trò quan trọng trong việc đạt được các chứng chỉ quốc tế như TOEIC, TOEFL, IELTS. Tuy nhiên, nhiều học viên tại các trung tâm ngoại ngữ tại Việt Nam gặp khó khăn trong việc tiếp cận và sử dụng tài liệu học tập phù hợp, đặc biệt là tài liệu thực tế (Authentic Materials - AMs). Nghiên cứu này nhằm mục tiêu đánh giá tác động của việc sử dụng AMs đến khả năng đọc hiểu và thái độ của học viên trong lớp học TOEIC tại một trung tâm tiếng Anh ở TP. Hồ Chí Minh. Nghiên cứu được thực hiện trên 80 học viên trung cấp, trong khoảng thời gian 12 tuần, sử dụng phương pháp thí nghiệm với nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm. Kết quả nghiên cứu không chỉ góp phần làm rõ hiệu quả của AMs trong việc nâng cao kỹ năng đọc hiểu mà còn giúp cải thiện thái độ học tập của học viên, từ đó hỗ trợ các nhà giáo dục và trung tâm ngoại ngữ trong việc lựa chọn và áp dụng tài liệu phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết về đọc hiểu và sử dụng tài liệu thực tế trong giảng dạy tiếng Anh. Đọc hiểu được xem là quá trình kết hợp giữa mô hình bottom-up (từ chi tiết đến tổng thể) và top-down (dựa trên kiến thức sẵn có của người đọc), giúp người học hiểu và phân tích nội dung văn bản một cách toàn diện. Các cấp độ đọc hiểu gồm: literal comprehension (hiểu nghĩa đen), inferential comprehension (hiểu ngụ ý), critical reading (phân tích phê phán) và creative reading (sáng tạo). Trong nghiên cứu này, tập trung vào hai cấp độ đầu nhằm phù hợp với yêu cầu của bài thi TOEIC. Authentic Materials (AMs) được định nghĩa là các tài liệu không được thiết kế riêng cho mục đích giảng dạy, bao gồm văn bản, hình ảnh, âm thanh phản ánh ngôn ngữ trong đời sống thực. Việc lựa chọn AMs dựa trên các tiêu chí: phù hợp nội dung với mục tiêu khóa học và trình độ học viên, khả năng khai thác để thiết kế bài học, và tính dễ đọc nhằm đảm bảo sự hứng thú và hiệu quả học tập.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với thiết kế thí nghiệm bán thực nghiệm. Mẫu nghiên cứu gồm 80 học viên trung cấp tại một trung tâm tiếng Anh ở Quận Phú Nhuận, TP. Hồ Chí Minh, được chia thành nhóm đối chứng (CG) và nhóm thực nghiệm (EG), mỗi nhóm 40 học viên. Phương pháp chọn mẫu thuận tiện được áp dụng do tính khả thi và đặc điểm đồng nhất của nhóm học viên. Dữ liệu được thu thập qua bài kiểm tra đọc hiểu TOEIC chuẩn hóa (phần 6 và 7) trước và sau khi áp dụng AMs, cùng với bảng câu hỏi khảo sát thái độ dành cho nhóm thực nghiệm. Phân tích dữ liệu được thực hiện bằng phần mềm SPSS 22, sử dụng các phép kiểm định t-test độc lập và t-test cặp để đánh giá sự khác biệt về điểm số và thái độ học tập. Thời gian nghiên cứu kéo dài 12 tuần, với các buổi học xen kẽ giữa nhóm đối chứng và nhóm thực nghiệm.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng cường khả năng đọc hiểu: Kết quả kiểm định t-test cho thấy điểm trung bình bài kiểm tra sau (posttest) của nhóm thực nghiệm tăng đáng kể so với trước (pretest), với mức tăng khoảng 15% (t(39)=4.32, p<0.01). Nhóm đối chứng chỉ tăng khoảng 5%, không có sự khác biệt đáng kể.
  2. Hiểu và ghi nhớ nội dung tốt hơn: Học viên nhóm thực nghiệm thể hiện khả năng hiểu văn bản và ghi nhớ từ vựng mới ngay trong lớp cao hơn nhóm đối chứng, với tỷ lệ trả lời đúng các câu hỏi chi tiết tăng từ 60% lên 78%.
  3. Thái độ tích cực về mặt cảm xúc: Qua bảng câu hỏi, học viên thể hiện thái độ tích cực về mặt cảm xúc (affective attitude), đặc biệt là sự tự tin tăng 20% và hứng thú học tập tăng 18% so với trước khi sử dụng AMs.
  4. Thái độ hành vi cải thiện: Về thái độ hành vi (behavioral attitude), học viên tăng mức độ tập trung lên 15% và sự tham gia vào các hoạt động học tập tăng 12%, tuy nhiên mức độ nỗ lực làm bài tập ngoài giờ chỉ tăng nhẹ khoảng 7%.

Thảo luận kết quả

Việc sử dụng AMs đã giúp học viên tiếp cận với ngôn ngữ trong bối cảnh thực tế, từ đó nâng cao khả năng đọc hiểu và ghi nhớ từ vựng, phù hợp với mô hình đọc hiểu tương tác (interactive model). Kết quả này tương đồng với các nghiên cứu trước đây cho thấy AMs giúp tăng động lực và hiệu quả học tập (Marzban & Davaji, 2015; Taghavi & Aladini, 2018). Sự cải thiện về thái độ cảm xúc và hành vi cho thấy học viên cảm thấy tự tin và hứng thú hơn khi học với tài liệu thực tế, điều này góp phần thúc đẩy sự tham gia tích cực trong lớp. Tuy nhiên, mức độ nỗ lực ngoài giờ học tăng không đáng kể có thể do áp lực thời gian hoặc thói quen học tập của học viên. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột so sánh điểm số pretest và posttest giữa hai nhóm, cùng bảng tóm tắt kết quả khảo sát thái độ với các chỉ số phần trăm thay đổi.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tích hợp AMs vào chương trình giảng dạy TOEIC: Các trung tâm nên lựa chọn và áp dụng AMs phù hợp với trình độ và nhu cầu học viên nhằm nâng cao kỹ năng đọc hiểu, đặc biệt trong phần thi TOEIC. Thời gian áp dụng đề xuất là ít nhất 12 tuần để đảm bảo hiệu quả.
  2. Đào tạo giáo viên về lựa chọn và sử dụng AMs: Tổ chức các khóa tập huấn giúp giáo viên nâng cao kỹ năng chọn lọc và thiết kế bài giảng dựa trên AMs, nhằm tối ưu hóa việc khai thác tài liệu thực tế trong lớp học.
  3. Khuyến khích học viên sử dụng AMs ngoài giờ học: Trung tâm nên xây dựng các hoạt động ngoại khóa hoặc cung cấp nguồn tài liệu AMs trực tuyến để học viên tự luyện tập, tăng cường sự chủ động và nỗ lực học tập.
  4. Đánh giá và điều chỉnh thường xuyên: Cần có hệ thống đánh giá định kỳ về hiệu quả sử dụng AMs và thái độ học viên để điều chỉnh phương pháp giảng dạy phù hợp, đảm bảo sự phát triển bền vững của chương trình đào tạo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Giáo viên tiếng Anh tại các trung tâm ngoại ngữ: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để lựa chọn tài liệu giảng dạy phù hợp, nâng cao hiệu quả bài học.
  2. Nhà quản lý và xây dựng chương trình đào tạo: Thông tin về tác động của AMs giúp thiết kế chương trình học tập đáp ứng nhu cầu thực tế và nâng cao chất lượng đào tạo TOEIC.
  3. Học viên TOEIC và người học tiếng Anh: Hiểu rõ lợi ích của việc sử dụng tài liệu thực tế giúp học viên chủ động hơn trong việc lựa chọn phương pháp học tập hiệu quả.
  4. Các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực giảng dạy tiếng Anh: Cung cấp dữ liệu thực nghiệm và phân tích sâu sắc về ảnh hưởng của AMs, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về phương pháp giảng dạy và học tập.

Câu hỏi thường gặp

  1. Authentic materials là gì và tại sao nên sử dụng trong lớp học TOEIC?
    Authentic materials là tài liệu thực tế không được thiết kế riêng cho giảng dạy, phản ánh ngôn ngữ đời sống. Sử dụng AMs giúp học viên tiếp cận ngôn ngữ tự nhiên, tăng khả năng đọc hiểu và hứng thú học tập.

  2. Việc sử dụng AMs có phù hợp với mọi trình độ học viên không?
    AMs cần được lựa chọn phù hợp với trình độ và nhu cầu học viên. Với học viên trung cấp, AMs có thể được điều chỉnh để đảm bảo tính dễ đọc và phù hợp, tránh gây áp lực hoặc mất động lực.

  3. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của việc sử dụng AMs trong lớp học?
    Hiệu quả có thể được đánh giá qua các bài kiểm tra trước và sau khi áp dụng AMs, cùng với khảo sát thái độ học viên về sự tự tin, hứng thú và mức độ tham gia học tập.

  4. Những khó khăn thường gặp khi sử dụng AMs là gì?
    Khó khăn bao gồm việc tìm kiếm tài liệu phù hợp, thời gian chuẩn bị bài giảng tăng, và đôi khi học viên cảm thấy tài liệu quá khó hoặc không quen thuộc.

  5. Làm sao để khuyến khích học viên sử dụng AMs ngoài giờ học?
    Trung tâm có thể cung cấp nguồn tài liệu trực tuyến, tổ chức các câu lạc bộ đọc, hoặc giao bài tập liên quan đến AMs để học viên thực hành và nâng cao kỹ năng tự học.

Kết luận

  • Việc sử dụng authentic materials trong lớp học TOEIC giúp cải thiện đáng kể kỹ năng đọc hiểu của học viên, đặc biệt ở các cấp độ literal và inferential comprehension.
  • Học viên thể hiện thái độ tích cực hơn về mặt cảm xúc và hành vi khi học với AMs, tăng sự tự tin và tập trung trong học tập.
  • Nghiên cứu khẳng định vai trò quan trọng của việc lựa chọn tài liệu phù hợp với trình độ và nhu cầu học viên để tối ưu hóa hiệu quả giảng dạy.
  • Các trung tâm và giáo viên nên tích cực áp dụng AMs trong chương trình đào tạo, đồng thời hỗ trợ học viên phát triển kỹ năng tự học qua tài liệu thực tế.
  • Bước tiếp theo là mở rộng nghiên cứu với các cấp độ học viên khác và đa dạng hóa loại hình AMs nhằm nâng cao toàn diện kỹ năng tiếng Anh cho người học.

Hãy áp dụng những kết quả và đề xuất từ nghiên cứu này để nâng cao chất lượng giảng dạy và học tập tiếng Anh tại trung tâm của bạn ngay hôm nay!