Luận án Tiến sĩ về Quản lý Thuế đối với Hoạt động Thương mại Điện tử ở Việt Nam

• Tác giả: Phạm Nữ Mai Anh
• Người hướng dẫn: Nguyễn Thị Liên
• Trường học: Học Viện Tài Chính
• Chuyên ngành: Tài Chính - Ngân Hàng
• Đề tài: Quản Lý Thuế Đối Với Hoạt Động Thương Mại Điện Tử Ở Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 2. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
• 2.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu
• 2.2. Nghiên cứu tổng quan về TMĐT
• 2.3. Nghiên cứu về thuế và quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 2.4. Kết quả đạt được ở các nghiên cứu kể trên
• 2.5. Khoảng hở cần tiếp tục nghiên cứu
• 2.6. Câu hỏi nghiên cứu
• 2.7. Phương pháp nghiên cứu
• 3. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 4. LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ
• 4.1. Tổng quan về TMĐT
• 4.2. Khái niệm TMĐT
• 4.3. Sự khác biệt giữa TMĐT và thương mại truyền thống
• 4.4. Phân loại hoạt động TMĐT
• 4.5. Vai trò của TMĐT trong nền kinh tế
• 4.6. Quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 4.7. Khái niệm, đặc điểm quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 4.8. Yêu cầu quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 4.9. Nội dung quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 4.10. Các nhân tố ảnh hưởng đến quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 4.11. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT và bài học cho Việt Nam
• 4.11.1. Kinh nghiệm quốc tế về quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT
• 4.11.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
• 5. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 6. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM
• 6.1. Tình hình phát triển TMĐT ở Việt Nam
• 6.1.1. Tình hình phát triển chung
• 6.1.2. Tổng quan tình hình tham gia hoạt động TMĐT của các doanh nghiệp ở Việt Nam
• 6.1.3. Một số mô hình kinh doanh TMĐT phổ biến ở Việt Nam
• 6.1.4. Quy định pháp lý về quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT ở Việt Nam
• 6.2. Thực trạng quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT ở Việt Nam
• 6.2.1. Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT ở Việt Nam
• 6.2.2. Quản lý thông tin người nộp thuế
• 6.2.3. Quản lý căn cứ tính thuế
• 6.2.4. Quản lý thu nộp thuế
• 6.2.5. Đánh giá chung thực trạng quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT ở Việt Nam
• 6.2.5.1. Kết quả đạt được
• 6.2.5.2. Nguyên nhân của các hạn chế
• 7. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• 8. MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ THUẾ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM
• 8.1. Dự báo tình hình phát triển nền kinh tế số và tình hình phát triển TMĐT ở Việt Nam thời gian tới
• 8.1.1. Dự báo tình hình phát triển nền kinh tế số ở Việt Nam thời gian tới
• 8.1.2. Dự báo tình hình phát triển TMĐT ở Việt Nam thời gian tới
• 8.2. Định hướng chuyển đổi số của ngành Tài chính
• 8.3. Một số giải pháp hoàn thiện quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT ở Việt Nam
• 8.3.1. Thiết lập quy trình quản lý thuế nội bộ ngành Thuế đối với các doanh nghiệp hoạt động TMĐT
• 8.3.2. Xây dựng nguồn dữ liệu lớn trong quản lý thông tin NNT có hoạt động kinh doanh TMĐT
• 8.3.3. Giải pháp về quản lý các giao dịch TMĐT
• 8.3.4. Kiện toàn bộ máy quản lý thuế đối với thương mại điện tử
• 8.3.5. Đa dạng hóa hình thức tuyên truyền và hỗ trợ NNT
• 8.3.6. Nhóm giải pháp về nguồn nhân lực và vật lực của ngành thuế
• 8.3.7. Một số giải pháp khác
• 8.4. Một số kiến nghị
• PHỤ LỤC
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu về quản lý thuế thương mại điện tử tại Việt Nam

Quản lý thuế thương mại điện tử (TMĐT) tại Việt Nam đang trở thành một vấn đề cấp bách trong bối cảnh sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin. Sự bùng nổ của TMĐT đã tạo ra nhiều thách thức cho cơ quan thuế trong việc quản lý và thu thuế từ các giao dịch diễn ra trên nền tảng trực tuyến. Theo nghiên cứu, quản lý thuế đối với TMĐT không chỉ đơn thuần là việc thu thuế mà còn bao gồm việc xây dựng một hệ thống pháp lý hoàn chỉnh để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong hoạt động kinh doanh. Việc này đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực TMĐT.

1.1. Tình hình phát triển thương mại điện tử tại Việt Nam

Trong những năm gần đây, TMĐT tại Việt Nam đã có sự phát triển vượt bậc. Theo số liệu thống kê, doanh thu từ TMĐT đã tăng trưởng mạnh mẽ, với nhiều mô hình kinh doanh mới xuất hiện như B2B, B2C, và C2C. Tuy nhiên, sự phát triển này cũng kéo theo nhiều thách thức trong việc quản lý thuế. Các doanh nghiệp TMĐT thường hoạt động trên quy mô toàn cầu, dẫn đến khó khăn trong việc xác định và thu thuế từ các giao dịch xuyên biên giới. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc hoàn thiện các quy định pháp lý liên quan đến quản lý thuế đối với TMĐT.

II. Thách thức trong quản lý thuế thương mại điện tử

Một trong những thách thức lớn nhất trong quản lý thuế đối với TMĐT là việc xác định đối tượng nộp thuế. Nhiều doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực TMĐT không có địa chỉ cố định hoặc không đăng ký kinh doanh chính thức, dẫn đến việc khó khăn trong việc thu thập thông tin và quản lý. Hơn nữa, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ cũng tạo ra những hình thức giao dịch mới, khiến cho việc áp dụng các quy định thuế hiện hành trở nên khó khăn. Theo một nghiên cứu, tình trạng trốn thuế trong lĩnh vực TMĐT đang gia tăng, gây thất thu cho ngân sách nhà nước và tạo ra sự cạnh tranh không công bằng giữa các doanh nghiệp. Do đó, cần có những giải pháp cụ thể để cải thiện tình hình này.

2.1. Khó khăn trong việc thu thập thông tin

Việc thu thập thông tin từ các doanh nghiệp TMĐT là một thách thức lớn. Nhiều doanh nghiệp không cung cấp đầy đủ thông tin cho cơ quan thuế, dẫn đến việc khó khăn trong việc xác định doanh thu và nghĩa vụ thuế. Hệ thống công nghệ thông tin trong thuế cần được cải thiện để có thể theo dõi và quản lý các giao dịch TMĐT một cách hiệu quả hơn. Việc áp dụng các công nghệ mới như trí tuệ nhân tạo (AI) và phân tích dữ liệu lớn có thể giúp cơ quan thuế nâng cao khả năng thu thập và phân tích thông tin từ các giao dịch trực tuyến.

III. Giải pháp hoàn thiện quản lý thuế thương mại điện tử

Để cải thiện quản lý thuế đối với TMĐT, cần thiết phải xây dựng một khung pháp lý rõ ràng và đồng bộ. Các quy định về thuế cần được điều chỉnh để phù hợp với đặc thù của TMĐT, bao gồm việc xác định rõ ràng các đối tượng nộp thuế và nghĩa vụ thuế của họ. Hơn nữa, cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng để đảm bảo việc thực hiện các quy định thuế một cách hiệu quả. Việc tăng cường tuyên truyền và hỗ trợ cho các doanh nghiệp TMĐT cũng là một giải pháp quan trọng nhằm nâng cao ý thức tuân thủ thuế.

3.1. Xây dựng khung pháp lý cho thương mại điện tử

Khung pháp lý cho TMĐT cần được xây dựng dựa trên các tiêu chí rõ ràng và cụ thể. Các quy định về thuế cần phải được cập nhật thường xuyên để theo kịp với sự phát triển của công nghệ và các hình thức giao dịch mới. Cần có các quy định riêng biệt cho các mô hình kinh doanh khác nhau trong TMĐT, từ đó tạo ra một môi trường kinh doanh công bằng và minh bạch. Việc này không chỉ giúp tăng cường hiệu quả quản lý thuế mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của TMĐT tại Việt Nam.