I. Tổng Quan Về Quản Lý Chương Trình Giáo Dục THCS Lâm Bình
Việc quản lý chương trình giáo dục THCS Lâm Bình đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Nó không chỉ đơn thuần là việc thực hiện theo khung chương trình chung, mà còn là sự linh hoạt, sáng tạo trong việc áp dụng, điều chỉnh cho phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Chương trình GDPT Việt Nam đã được cụ thể hóa trong Luật Giáo dục. Theo Luật giáo dục 2018, Chương trình GDPT phải bảo đảm các yêu cầu: Thể hiện mục tiêu GDPT; Quy định yêu cầu về phẩm chất và năng lực của học sinh cần đạt được sau mỗi cấp học, nội dung giáo dục bắt buộc đối với tất cả học sinh trong cả nước.
1.1. Nghiên cứu về phát triển chương trình nhà trường
Nhiều công trình nghiên cứu của các tác giả trên thế giới về phát triển chương trình nhà trường và các vấn đề liên quan. Các công trình nghiên cứu về phát triển chương trình nhà trường bao gồm các báo cáo tổng kết đề tài khoa học, bài báo, sách chuyên khảo, các bài phê bình, các văn bản pháp qui về chính sách giáo dục nói chung và về phát triển chương trình giáo dục nói riêng. Các công trình này xuất hiện chủ yếu vào những năm từ 1974 cho đến nay. Nhiều công trình nghiên cứu về phát triển chương trình nhà trường được thực hiện các học giả ở Ôxtrâylia.
1.2. Các khái niệm cơ bản về chương trình giáo dục
Chương trình GDPT quốc gia do Bộ trưởng Bộ GDĐT tổ chức xây dựng, ban hành. Để thực hiện chương trình GDPT phù hợp với đặc điểm vùng miền, sứ mạng và mục tiêu giáo dục, mỗi trường học cần xây dựng kế hoạch và phát triển chương trình giáo dục nhà trường. Điều này đòi hỏi đội ngũ cán bộ quản lí và GV các trường cần được bồi dưỡng năng lực phát triển chương trình giáo dục nhà trường, kĩ năng phân tích bối cảnh nhà trường, xây dựng các chủ đề giáo dục liên môn, các hoạt động giáo dục, hoạt động trải nghiệm đáp ứng mục tiêu giáo dục của nhà trường và phù hợp với trình độ nhận thức của HS.
II. Thách Thức Trong Phát Triển Chương Trình Địa Phương Lâm Bình
Mặc dù đã có những bước tiến, việc phát triển chương trình giáo dục địa phương Lâm Bình vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Nghị quyết số 29-NQ/TW yêu cầu: ”Phải đẩy mạnh phân cấp, nâng cao trách nhiệm, tạo động lực và tính chủ động, sáng tạo của các cơ sở giáo dục. Chính vì vậy, việc giao quyền tự chủ trong việc thực hiện chương trình, xây dựng và thực hiện kế hoạch giáo dục nhà trường theo định hướng phát triển năng lực học sinh, phát huy vai trò sáng tạo của nhà trường và GV việc thực hiện chương trình, kế hoạch giáo dục đã và đang được chỉ đạo thực hiện nghiêm túc, linh hoạt, sáng tạo, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động giáo dục”.
2.1. Nhận thức của CBQL và GV về chương trình
Đối với nước ta, do nhiều nguyên nhân, trong suốt một thời gian dài, việc xây dựng và quản lý chương trình GDPT chủ yếu tuân thủ theo định hướng tập trung hóa: cả nước thực hiện 01 chương trình và 01 bộ sách giáo khoa; cả nước thực hiện theo một kế hoạch dạy học thống nhất,… Việc quản lý và thực hiện chương trình GDPT mang tính rập khuôn, máy móc và áp đặt từ Bộ đến cơ sở GDPT nên chưa phát huy được vai trò tự chủ của nhà trường và tính tích cực, sáng tạo của tổ chuyên môn, GV, CBQL trong quá trình thực hiện 1 nhiệm vụ giáo dục; chưa đáp ứng yêu cầu giáo dục của các vùng miền khác nhau, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn.
2.2. Năng lực phát triển chương trình còn hạn chế
Trước bối cảnh thực tế và xu hướng giáo dục quốc tế, ngày 25/6/2013, Bộ GDĐT đã ban hành Công văn số 791/HD-BGDĐT thí điểm phát triển chương trình giáo dục nhà trường phổ thông. Qua một số năm thực hiện, việc giao quyền tự chủ trong thực hiện chương trình, xây dựng và thực hiện chương trình giáo dục nhà trường theo định hướng phát triển năng lực học sinh, phát huy vai trò sáng tạo của nhà trường và GV việc thực hiện chương trình, kế hoạch giáo dục đã mang lại những kết quả khả quan.
2.3. Yếu tố kinh tế xã hội ảnh hưởng đến chương trình
Mặc dù việc phát triển chương trình giáo dục nhà trường đã triển khai thí điểm ở một số nhà trường THCS. Tuy nhiên, do phát triển chương trình nhà trường là vấn đề mới đối với Việt Nam, nhận thức của đội ngũ CBQL và GV các trường phổ thông về phát triển chương trình nhà trường chưa đầy đủ; năng lực phát triển chương trình nhà trường còn hạn chế; công tác quản lý phát triển chương trình nhà trường còn nhiều bất cập, nhất là đối với một địa phương có kinh tế - xã hội còn nhiều khó khăn như huyện Lâm Bình, Tỉnh Tuyên Quang.
III. Phương Pháp Quản Lý Chương Trình Giáo Dục 2018 Tại Lâm Bình
Việc đổi mới phương pháp quản lý là yếu tố then chốt để nâng cao hiệu quả thực hiện chương trình giáo dục THCS Lâm Bình. Cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp quản lý, nhà trường, giáo viên và cộng đồng. Chương trình GDPT ban hành mới kèm theo Thông tư số 32/2018/TT- BGDĐT ngày 26/12/2018 của Bộ GDĐT ban hành chương trình GDPT(Chương trình GDPT 2018) đã xác định: “Phát triển chương trình GDPT là hoạt động thường xuyên, bao gồm các khâu đánh giá, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chương trình trong quá trình thực hiện. Dựa trên nội dung và yêu cầu cần đạt của chương trình giáo dục phổ thông”.
3.1. Nâng cao năng lực cho CBQL và giáo viên
Việc tổ chức hoạt động xây dựng và thực hiện chương trình giáo dục nhà trường định hướng phát triển năng lực học sinh, các cơ sở giáo dục đã nâng cao được năng lực của đội ngũ CBQL và GV nhà trường, huy động thêm được nhiều nguồn lực phục vụ cho các hoạt động dạy học/giáo dục; tăng cường mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong công tác giáo dục.
3.2. Xây dựng quy trình phát triển chương trình
các trường xây dựng kế hoạch giáo dục riêng cho trường mình một cách linh hoạt, mềm dẻo, phù hợp với điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của địa phương, bảo đảm mục tiêu và chất lượng giáo dục.
IV. Ứng Dụng Thực Tế Quản Lý Chương Trình Tại Trường THCS Lâm Bình
Nghiên cứu và đánh giá hiệu quả quản lý chương trình giáo dục 2018 tại các trường THCS huyện Lâm Bình giúp đưa ra những điều chỉnh phù hợp, nâng cao chất lượng giáo dục. Vì những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu là: Quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường ở các trường trung học cơ sở huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang làm đề tài luận văn.
4.1. Khảo sát thực trạng tại các trường THCS
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường ở các trường THCS huyện Lâm Bình, tỉnh Tuyên Quang theo Chương trình GDPT 2018, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục của các nhà trường.
4.2. Đánh giá hiệu quả và điều chỉnh chương trình
Hoạt động phát triển chương trình giáo dục nhà trường phổ thông.
V. Bí Quyết Nâng Cao Chất Lượng Giáo Dục THCS Tại Lâm Bình
Để nâng cao chất lượng giáo dục THCS Lâm Bình, cần có những bí quyết và giải pháp đồng bộ từ việc quản lý, phương pháp giảng dạy đến cơ sở vật chất. Quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường ở các trường THCS huyện Lâm Bình, Tuyên Quang.
5.1. Đầu tư cơ sở vật chất trường học
Nếu đề xuất và thực hiện các biện pháp pháp dựa trên lý thuyết về quản lý phát triển chương trình và đặc điểm kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục của địa phương, điều kiện cụ thể của nhà trường thì có thể nâng cao hiệu quả phát triển chương trình giáo dục nhà trường ở các trường THCS huyện Lâm Bình, Tuyên Quang theo Chương trình GDPT 2018, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục của các nhà trường.
5.2. Đổi mới phương pháp dạy và học
Nghiên cứu cơ sở lý luận về quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường cấp THCS.
5.3. Tăng cường sự phối hợp giữa gia đình và nhà trường
Khảo sát, đánh giá thực trạng phát triển chương trình giáo dục nhà trường và quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường ở các trường THCS huyện Lâm Bình, Tuyên Quang.
VI. Tương Lai Quản Lý Phát Triển Giáo Dục THCS Tại Lâm Bình
Với những nỗ lực và giải pháp phù hợp, tương lai quản lý phát triển giáo dục THCS tại Lâm Bình hứa hẹn nhiều thay đổi tích cực, đáp ứng yêu cầu đổi mới của ngành giáo dục. Đề xuất một số biện pháp quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường ở các trường THCS huyện Lâm Bình, Tuyên Quang.
6.1. Ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý
Đề tài tiến hành khảo sát trên các đối tượng là cán bộ quản lý, GV ở một số trường THCS huyện Lâm Bình, Tuyên Quang.
6.2. Phát triển chương trình giáo dục địa phương
Đề tài nghiên cứu các biện pháp quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường của hiệu trưởng, nhà trường theo cách tiếp cận chức năng quản lý: Lập kế hoạch, tổ chức triển khai thực hiện, chỉ đạo thực hiện, kiểm tra đánh giá hoạt động phát triển chương trình giáo dục nhà trường theo chương trình GDPT 2018.