Quản Lý Nhà Nước Về Đào Tạo Nghề Cho Lao Động Nông Thôn Huyện Đại Từ, Tỉnh Thái Nguyên

• Tác giả: Nguyễn Thị Hằng
• Người hướng dẫn: TS. Lê Ngọc Nương
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Quản Lý Nhà Nước Về Đào Tạo Nghề Cho Lao Động Nông Thôn Tại Huyện Đại Từ, Tỉnh Thái Nguyên
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN
• 1.1. Cơ sở lý luận về quản lý nhà nước đối với đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 1.2. Một số vấn đề cơ bản về lao động nông thôn
• 1.2.1. Khái niệm lao động nông thôn
• 1.2.2. Đặc điểm lao động nông thôn
• 1.3. Đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 1.3.1. Khái niệm
• 1.3.2. Đặc điểm đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 1.4. Quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 1.5. Nội dung của quản lý nhà nước đối với hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn cấp huyện
• 1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước đối với hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 1.7. Kinh nghiệm về công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 1.7.1. Kinh nghiệm của một số địa phương trong nước
• 1.7.2. Bài học kinh nghiệm cho huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Câu hỏi nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp thu thập thông tin
• 2.4. Phương pháp phân tích và xử lý thông tin
• 2.5. Hệ thống chỉ tiêu nghiên cứu
• 2.5.1. Chỉ tiêu phản ánh tình hình kinh tế xã hội huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 2.5.2. Chỉ tiêu phản ánh kết quả quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 2.5.2.1. Nhóm chỉ tiêu định lượng
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN
• 3.1. Khái quát về đặc điểm tự nhiên, kinh tế - xã hội huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 3.1.1. Đặc điểm tự nhiên
• 3.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội
• 3.2. Thuận lợi và khó khăn trong công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 3.3. Thực trạng công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 3.3.1. Công tác chỉ đạo, điều hành về đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 3.3.2. Kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 3.3.3. Lập quy hoạch, kế hoạch đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 3.3.4. Tổ chức thực hiện đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 3.3.5. Kiểm tra, đánh giá hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn
• 3.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 3.4.1. Các yếu tố khách quan
• 3.4.2. Các yếu tố chủ quan
• 3.5. Đánh giá công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 3.5.1. Những kết quả đạt được
• 3.5.2. Hạn chế, tồn tại và nguyên nhân
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ ĐÀO TẠO NGHỀ CHO LAO ĐỘNG NÔNG THÔN HUYỆN ĐẠI TỪ, TỈNH THÁI NGUYÊN
• 4.1. Định hướng, mục tiêu hoàn thiện quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên tới năm 2025
• 4.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên
• 4.2.1. Nhóm giải pháp trực tiếp
• 4.2.2. Nhóm giải pháp khác
• 4.3. Kiến nghị với Nhà nước và các bộ ngành liên quan
• 4.4. Kiến nghị với UBND tỉnh Thái Nguyên
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Quản Lý Nhà Nước Về Đào Tạo Nghề Nông Thôn

Đào tạo nghề cho lao động nông thôn là nhiệm vụ quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội, được Đảng và Nhà nước quan tâm chỉ đạo. Nghị quyết Hội nghị lần thứ VII Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X xác định đào tạo nghề cho nông dân là nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Chính phủ đã phê duyệt Đề án 1956, trong đó giai đoạn 2009-2020, gần 10 triệu lao động nông thôn được học nghề. Hiện nay, Quyết định 3685/QĐ-BNN-KTHT tiếp tục thúc đẩy đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn giai đoạn 2022-2025. Mục tiêu là nâng cao tỷ lệ lao động qua đào tạo có bằng cấp, chứng chỉ. Vấn đề quản lý nhà nước về đào tạo nghề cần được quan tâm và có những giải pháp hiệu quả để đạt được những mục tiêu đề ra. Đào tạo nghề nông thôn Đại Từ đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

1.1. Khái niệm và đặc điểm của lao động nông thôn

Lao động nông thôn là hoạt động sản xuất tạo ra của cải vật chất bởi người lao động ở nông thôn. Hoạt động này bao gồm các ngành như nông nghiệp, công nghiệp nông thôn và dịch vụ nông thôn. Đặc điểm của lao động nông thôn bao gồm tính thời vụ cao, nguồn lao động dồi dào và đa dạng về độ tuổi. Ngoài ra, lao động nông thôn thường ít chuyên sâu, trình độ thấp và đòi hỏi sức khỏe cũng như kinh nghiệm thực tế. Nguồn nhân lực nông thôn Đại Từ cần được đào tạo và bồi dưỡng để đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội.

1.2. Bản chất của đào tạo nghề cho lao động nông thôn

Đào tạo nghề cho lao động nông thôn là hoạt động có tổ chức nhằm truyền đạt kiến thức, kỹ năng và thái độ của một nghề nào đó cho người lao động ở khu vực nông thôn. Mục tiêu là giúp người lao động có năng lực thực hiện thành công nghề đã được đào tạo. Đối tượng đào tạo nghề rất đa dạng, bao gồm những người có trình độ học vấn thấp, không qua đào tạo, hoặc có điều kiện sản xuất khác nhau. Đào tạo nghề cho người lao động nông thôn Đại Từ cần được thực hiện linh hoạt, phù hợp với từng đối tượng.

II. Thực Trạng Quản Lý Nhà Nước Về Đào Tạo Nghề Tại Đại Từ

Công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Đại Từ đã có những bước phát triển, góp phần nâng cao tay nghề cho người lao động và chuyển đổi cơ cấu lao động. Trong giai đoạn 2020-2022, huyện đã đào tạo nghề cho hơn 7.000 lao động, với tỷ lệ có việc làm sau đào tạo đạt trên 84%. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế như sự quan tâm chưa đầy đủ từ cấp ủy, bộ máy thực hiện nhiệm vụ thiếu ổn định, kế hoạch đào tạo chưa sát thực tế, và chương trình đào tạo còn bất cập. Cần có những giải pháp để hoàn thiện quản lý đào tạo nghề Thái Nguyên.

2.1. Ưu điểm trong công tác quản lý và triển khai đào tạo

Trong giai đoạn 2020-2022, huyện Đại Từ đã đạt được những kết quả đáng ghi nhận trong công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Số lượng lao động được đào tạo vượt kế hoạch đề ra, góp phần nâng cao trình độ tay nghề và tạo việc làm cho người dân. Sự phối hợp giữa các cấp, các ngành trong công tác đào tạo ngày càng chặt chẽ, hiệu quả. Chính sách đào tạo nghề đã được triển khai rộng rãi, tạo điều kiện cho người lao động tiếp cận với các cơ hội học tập và phát triển.

2.2. Những hạn chế và thách thức trong quản lý đào tạo nghề

Bên cạnh những thành công, công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Đại Từ vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Nguồn lực đầu tư cho đào tạo nghề còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu thực tế. Chất lượng đào tạo ở một số cơ sở chưa cao, chưa gắn kết chặt chẽ với nhu cầu của thị trường lao động. Công tác tư vấn, hướng nghiệp cho người lao động còn yếu, khiến nhiều người sau khi đào tạo xong không tìm được việc làm phù hợp. Cần có những giải pháp để khắc phục những hạn chế này.

2.3. Đánh giá hiệu quả đào tạo nghề và tác động kinh tế xã hội

Hiệu quả đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Đại Từ cần được đánh giá một cách toàn diện, dựa trên các tiêu chí như tỷ lệ có việc làm sau đào tạo, mức thu nhập của người lao động, và đóng góp của họ vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Kết quả đánh giá sẽ giúp các nhà quản lý đưa ra những quyết định chính sách phù hợp, nhằm nâng cao hiệu quả của công tác đào tạo nghề trong thời gian tới. Phát triển kinh tế xã hội Đại Từ có sự đóng góp không nhỏ của lực lượng lao động qua đào tạo.

III. Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quản Lý Đào Tạo Nghề Tại Đại Từ

Công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn chịu tác động bởi nhiều yếu tố khách quan và chủ quan. Các yếu tố khách quan bao gồm điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương, chính sách pháp luật của nhà nước, và nhu cầu của thị trường lao động. Các yếu tố chủ quan bao gồm năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý, chất lượng của các cơ sở đào tạo, và nhận thức của người lao động. Cần phân tích kỹ lưỡng các yếu tố này để có những giải pháp quản lý phù hợp. Yếu tố hỗ trợ đào tạo nghề nông thôn từ các cấp cũng đóng vai trò quan trọng.

3.1. Tác động của yếu tố kinh tế xã hội địa phương

Điều kiện kinh tế - xã hội của huyện Đại Từ có ảnh hưởng lớn đến công tác đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Mức độ phát triển kinh tế, cơ cấu kinh tế, thu nhập bình quân đầu người, và tình hình việc làm đều tác động đến nhu cầu và khả năng tham gia đào tạo nghề của người lao động. Chính quyền địa phương cần tạo điều kiện thuận lợi để người lao động tiếp cận với các cơ hội đào tạo nghề, đồng thời hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc tuyển dụng lao động đã qua đào tạo.

3.2. Vai trò của chính sách và pháp luật nhà nước

Hệ thống chính sách và pháp luật của nhà nước đóng vai trò định hướng và điều chỉnh các hoạt động đào tạo nghề cho lao động nông thôn. Các chính sách ưu đãi về tài chính, thuế, và đất đai có thể khuyến khích các doanh nghiệp tham gia vào công tác đào tạo nghề. Luật pháp cần quy định rõ trách nhiệm của các bên liên quan, đồng thời bảo vệ quyền lợi của người lao động và người sử dụng lao động. Cần hoàn thiện hệ thống quản lý nhà nước về giáo dục nghề nghiệp để đáp ứng yêu cầu phát triển.

3.3. Ảnh hưởng của thị trường lao động và nhu cầu tuyển dụng

Thị trường lao động và nhu cầu tuyển dụng của các doanh nghiệp là yếu tố quan trọng quyết định đến nội dung và hình thức đào tạo nghề. Các cơ sở đào tạo cần thường xuyên khảo sát nhu cầu của thị trường lao động, đồng thời phối hợp với các doanh nghiệp để xây dựng chương trình đào tạo phù hợp. Cần chú trọng đào tạo các ngành nghề mà thị trường đang có nhu cầu lớn, đồng thời nâng cao kỹ năng mềm cho người lao động, giúp họ dễ dàng thích ứng với môi trường làm việc.

IV. Giải Pháp Hoàn Thiện Quản Lý Đào Tạo Nghề Tại Huyện Đại Từ

Để hoàn thiện quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Đại Từ, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện, tập trung vào các nhóm giải pháp trực tiếp và nhóm giải pháp hỗ trợ. Nhóm giải pháp trực tiếp bao gồm nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, hoàn thiện chương trình đào tạo, và tăng cường cơ sở vật chất. Nhóm giải pháp hỗ trợ bao gồm tăng cường tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân, và huy động nguồn lực từ xã hội. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành để thực hiện thành công các giải pháp này. Cần chú trọng đào tạo nghề theo nhu cầu thị trường.

4.1. Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý đào tạo

Đội ngũ cán bộ quản lý đào tạo đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng và hiệu quả của công tác đào tạo nghề. Cần có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên cho đội ngũ này, nhằm nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng quản lý, và khả năng nắm bắt thông tin về thị trường lao động. Cần tạo điều kiện cho cán bộ quản lý tham gia các khóa đào tạo, hội thảo, và các hoạt động giao lưu, học hỏi kinh nghiệm từ các địa phương khác.

4.2. Cập nhật và đổi mới chương trình đào tạo nghề

Chương trình đào tạo nghề cần được cập nhật và đổi mới thường xuyên, nhằm đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động và sự phát triển của khoa học công nghệ. Cần xây dựng chương trình đào tạo theo hướng mở, linh hoạt, và gắn kết chặt chẽ với thực tế sản xuất. Cần chú trọng đào tạo kỹ năng thực hành, kỹ năng mềm, và khả năng tự học cho người lao động. Các chương trình dạy nghề ngắn hạn cho nông dân cần được thiết kế phù hợp và hiệu quả.

4.3. Tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và trang thiết bị

Cơ sở vật chất và trang thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng đào tạo nghề. Cần tăng cường đầu tư xây dựng, nâng cấp, và mua sắm trang thiết bị cho các cơ sở đào tạo nghề. Cần ưu tiên đầu tư cho các ngành nghề mà địa phương có thế mạnh, đồng thời đảm bảo trang thiết bị hiện đại, đáp ứng yêu cầu của sản xuất. Cần xây dựng môi trường học tập thân thiện, an toàn, và tạo điều kiện cho người học phát huy tối đa khả năng sáng tạo.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn và Kết Quả Nghiên Cứu Về Đào Tạo Nghề

Nghiên cứu về quản lý nhà nước về đào tạo nghề cần được ứng dụng vào thực tiễn để nâng cao hiệu quả của công tác này. Các kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để xây dựng chính sách, chương trình, và kế hoạch đào tạo nghề phù hợp. Cần tổ chức các hội thảo, diễn đàn để trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm và kết quả nghiên cứu. Cần tạo điều kiện cho các nhà khoa học, các chuyên gia, và các cán bộ quản lý tham gia vào quá trình nghiên cứu và ứng dụng. Nâng cao tay nghề lao động nông thôn đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất và thu nhập.

5.1. Các mô hình đào tạo nghề thành công tại Đại Từ

Nghiên cứu và đánh giá các mô hình đào tạo nghề thành công tại huyện Đại Từ, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm và nhân rộng ra các địa phương khác. Các mô hình có thể bao gồm đào tạo nghề gắn với sản xuất, đào tạo nghề theo đơn đặt hàng của doanh nghiệp, và đào tạo nghề cho các đối tượng đặc thù như người nghèo, người khuyết tật, và phụ nữ nông thôn. Cần đánh giá hiệu quả của các mô hình dựa trên các tiêu chí như tỷ lệ có việc làm sau đào tạo, mức thu nhập của người lao động, và đóng góp của họ vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

5.2. Giải pháp đào tạo nghề cho người khuyết tật và hộ nghèo

Đào tạo nghề cho người khuyết tật và hộ nghèo là một nhiệm vụ quan trọng, góp phần giảm nghèo và đảm bảo an sinh xã hội. Cần có chính sách ưu đãi và hỗ trợ đặc biệt cho các đối tượng này, như miễn học phí, hỗ trợ sinh hoạt phí, và tạo điều kiện tiếp cận với các dịch vụ hỗ trợ việc làm. Cần xây dựng chương trình đào tạo phù hợp với khả năng và nhu cầu của từng đối tượng, đồng thời tạo môi trường học tập thân thiện, an toàn, và khuyến khích sự tham gia của cộng đồng.

VI. Kết Luận và Tương Lai Quản Lý Đào Tạo Nghề Nông Thôn

Quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn là một nhiệm vụ phức tạp và đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, và các tổ chức xã hội. Để nâng cao hiệu quả của công tác này, cần có những giải pháp đồng bộ và toàn diện, tập trung vào việc nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, hoàn thiện chương trình đào tạo, tăng cường cơ sở vật chất, và huy động nguồn lực từ xã hội. Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu và ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn, đồng thời đổi mới phương pháp quản lý, nhằm đáp ứng yêu cầu của sự phát triển kinh tế - xã hội. Cần tiếp tục phát triển nguồn nhân lực nông thôn để hội nhập và cạnh tranh.

6.1. Tóm tắt những kết quả chính và bài học kinh nghiệm

Tóm tắt những kết quả chính đạt được trong công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Đại Từ, đồng thời rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu. Những bài học này có thể được sử dụng để cải thiện công tác quản lý và nâng cao hiệu quả của các hoạt động đào tạo nghề trong tương lai. Cần chú trọng đến việc xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý có năng lực, hoàn thiện chương trình đào tạo phù hợp, và tăng cường đầu tư cơ sở vật chất.

6.2. Hướng phát triển đào tạo nghề cho lao động nông thôn

Đề xuất những hướng phát triển đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Đại Từ trong thời gian tới, dựa trên những phân tích về nhu cầu của thị trường lao động, sự phát triển của khoa học công nghệ, và các chính sách của nhà nước. Cần chú trọng đào tạo các ngành nghề mà địa phương có thế mạnh, đồng thời nâng cao kỹ năng mềm cho người lao động, giúp họ dễ dàng thích ứng với môi trường làm việc. Cần xây dựng hệ thống đào tạo nghề linh hoạt, đáp ứng nhu cầu học tập suốt đời của người lao động.

Tổng quan nghiên cứu

Đào tạo nghề cho lao động nông thôn (LĐNT) là một trong những nhiệm vụ trọng yếu nhằm phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tại các vùng nông thôn. Theo Quyết định số 1956/QĐ-TTg ngày 27/11/2009 của Thủ tướng Chính phủ, trong giai đoạn 2009-2020, gần 10 triệu LĐNT đã được đào tạo nghề, bình quân gần 1 triệu người mỗi năm. Tại huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên, giai đoạn 2020-2022, đã có 7.031 lao động được đào tạo nghề, đạt 104,93% kế hoạch, trong đó 5.909 lao động có việc làm sau đào tạo, chiếm tỷ lệ 84,04%. Tuy nhiên, công tác quản lý nhà nước (QLNN) về đào tạo nghề cho LĐNT vẫn còn nhiều tồn tại như thiếu sự quan tâm đúng mức của cấp ủy, bộ máy quản lý chưa ổn định, kế hoạch đào tạo chưa sát thực tế, chương trình và phương pháp đào tạo chưa phù hợp, đội ngũ giáo viên thiếu về số lượng và chất lượng, cơ sở vật chất chưa đồng bộ.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng QLNN về đào tạo nghề cho LĐNT huyện Đại Từ, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý này. Nghiên cứu tập trung vào giai đoạn 2020-2022, khảo sát tại huyện Đại Từ, với ý nghĩa góp phần nâng cao hiệu quả đào tạo nghề, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động, giảm nghèo và phát triển bền vững kinh tế - xã hội địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết quản lý nhà nước và đào tạo nghề, trong đó:

• Lý thuyết quản lý nhà nước (QLNN): QLNN là hoạt động thực thi quyền lực nhà nước nhằm điều hành, chi phối các hoạt động xã hội theo mục tiêu kinh tế - xã hội nhất định. QLNN có đặc điểm quyền lực, pháp lý, tính thứ bậc, chuyên nghiệp và phi lợi nhuận. Trong lĩnh vực đào tạo nghề, QLNN đảm bảo sự thống nhất, hiệu quả và công bằng trong phát triển nguồn nhân lực.

• Lý thuyết đào tạo nghề cho lao động nông thôn: Đào tạo nghề là hoạt động trang bị kiến thức, kỹ năng và thái độ nghề nghiệp cho người học nhằm tìm kiếm hoặc tự tạo việc làm. Đặc điểm đào tạo nghề cho LĐNT bao gồm tính đa dạng đối tượng, hình thức đào tạo linh hoạt, phương pháp phù hợp và nguồn lực chủ yếu từ ngân sách nhà nước.

Các khái niệm chính gồm: lao động nông thôn, đào tạo nghề, quản lý nhà nước về đào tạo nghề, các hình thức đào tạo nghề (ngắn hạn, dài hạn, sơ cấp, trung cấp, cao đẳng), và các yếu tố ảnh hưởng đến QLNN về đào tạo nghề.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp thu thập thông tin sơ cấp và thứ cấp:

• Nguồn dữ liệu thứ cấp: Tài liệu pháp luật, báo cáo của UBND huyện Đại Từ, Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB&XH), các văn bản chỉ đạo của Trung ương và địa phương, các công trình nghiên cứu liên quan.

• Nguồn dữ liệu sơ cấp: Khảo sát trực tiếp 473 đối tượng gồm 95 cán bộ quản lý đào tạo nghề, 378 lao động nông thôn đã được đào tạo nghề, cùng phỏng vấn chuyên gia và đại diện doanh nghiệp, trung tâm đào tạo nghề.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng thang đo Likert 5 điểm để đánh giá mức độ đồng thuận về các nội dung quản lý; phương pháp thống kê mô tả, so sánh tương đối và tuyệt đối để phân tích số liệu; xử lý dữ liệu bằng phần mềm thống kê.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu từ tháng 04 đến tháng 06 năm 2023, phân tích và tổng hợp kết quả trong năm 2023-2024.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Công tác chỉ đạo, điều hành: Các văn bản chỉ đạo và kế hoạch đào tạo nghề được ban hành đầy đủ, tuy nhiên mức độ quan tâm của một số cấp ủy, chính quyền xã còn hạn chế. Điểm trung bình khảo sát về công tác chỉ đạo đạt khoảng 3,5/5, thể hiện mức độ khá.

2. Kiện toàn bộ máy quản lý: Bộ máy quản lý từ huyện đến xã đã được kiện toàn, với 01 biên chế chuyên trách tại Phòng LĐ-TB&XH và cán bộ kiêm nhiệm tại các xã. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ còn thiếu ổn định và chưa phân định rõ trách nhiệm, ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý.

3. Lập quy hoạch, kế hoạch đào tạo: Kế hoạch đào tạo nghề được xây dựng hàng năm dựa trên khảo sát nhu cầu, với tỷ lệ lao động đăng ký học nghề đạt khoảng 90% kế hoạch. Tuy nhiên, kế hoạch chưa hoàn toàn sát với thực tế nhu cầu và xu hướng thị trường lao động.

4. Tổ chức thực hiện đào tạo: Trong giai đoạn 2020-2022, huyện tổ chức đào tạo 7.031 lao động, vượt 4,93% kế hoạch. Tỷ lệ lao động có việc làm sau đào tạo đạt 84,04%, trong đó ngành nghề nông nghiệp chiếm 60%, phi nông nghiệp 40%. Chất lượng đào tạo được đánh giá qua tỷ lệ học viên xếp loại giỏi và khá chiếm khoảng 70%.

5. Kiểm tra, đánh giá: Công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện thường xuyên bởi các cơ quan chức năng, tuy nhiên còn tồn tại hạn chế trong việc xử lý các sai phạm và đánh giá hiệu quả đào tạo chưa toàn diện.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy công tác QLNN về đào tạo nghề cho LĐNT huyện Đại Từ đã đạt được nhiều thành tựu, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và giải quyết việc làm. Tỷ lệ lao động có việc làm sau đào tạo cao phản ánh sự phù hợp của chương trình đào tạo với nhu cầu thị trường. Tuy nhiên, hạn chế về bộ máy quản lý, kế hoạch chưa sát thực tế và chất lượng đội ngũ giáo viên ảnh hưởng đến hiệu quả tổng thể.

So sánh với các địa phương như huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) và huyện Thọ Xuân (Thanh Hóa), Đại Từ cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý và cơ sở đào tạo, đồng thời đổi mới chương trình, phương pháp đào tạo theo hướng thực hành và gắn với doanh nghiệp. Việc đầu tư cơ sở vật chất và nâng cao nhận thức của LĐNT về đào tạo nghề cũng là yếu tố then chốt.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ lao động được đào tạo theo ngành nghề, bảng phân loại học viên sau đào tạo và biểu đồ so sánh tỷ lệ có việc làm sau đào tạo qua các năm để minh họa xu hướng và hiệu quả công tác quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường công tác chỉ đạo, điều hành: UBND huyện và các cấp ủy cần nâng cao vai trò lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt công tác đào tạo nghề, ban hành các văn bản hướng dẫn kịp thời, đồng thời tổ chức các hội nghị sơ kết, tổng kết để đánh giá và điều chỉnh kế hoạch phù hợp. Thời gian thực hiện: hàng năm; chủ thể: UBND huyện, các xã, thị trấn.

2. Hoàn thiện bộ máy quản lý: Bố trí đủ biên chế chuyên trách tại Phòng LĐ-TB&XH và các xã, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ quản lý, phân định rõ trách nhiệm và nâng cao tính chuyên nghiệp. Thời gian: 2024-2025; chủ thể: UBND huyện, Sở LĐ-TB&XH tỉnh.

3. Cải tiến lập kế hoạch đào tạo: Tăng cường khảo sát nhu cầu học nghề và thị trường lao động, xây dựng kế hoạch sát thực tế, ưu tiên các ngành nghề có nhu cầu cao và phù hợp với thế mạnh địa phương. Thời gian: hàng năm; chủ thể: Phòng LĐ-TB&XH, Trung tâm GDNN-GDTX.

4. Nâng cao chất lượng đào tạo: Đổi mới chương trình, giáo trình theo hướng thực hành, tăng cường liên kết với doanh nghiệp để đào tạo theo đơn đặt hàng, nâng cao trình độ và kỹ năng đội ngũ giáo viên. Thời gian: 2024-2026; chủ thể: Trung tâm GDNN-GDTX, các cơ sở đào tạo nghề.

5. Tăng cường kiểm tra, giám sát: Thiết lập hệ thống kiểm tra định kỳ và đột xuất, xử lý nghiêm các vi phạm, đánh giá toàn diện hiệu quả đào tạo nghề dựa trên tỷ lệ có việc làm và chất lượng tay nghề. Thời gian: liên tục; chủ thể: Phòng LĐ-TB&XH, Thanh tra huyện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý nhà nước về lao động và đào tạo nghề: Luận văn cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để hoàn thiện công tác quản lý, xây dựng chính sách và kế hoạch đào tạo nghề phù hợp với địa phương.

2. Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và trung tâm đào tạo: Tham khảo để đổi mới chương trình, phương pháp đào tạo, nâng cao chất lượng giảng dạy và tổ chức đào tạo theo nhu cầu thị trường.

3. Doanh nghiệp và tổ chức sử dụng lao động: Hiểu rõ vai trò phối hợp trong đào tạo nghề, đặt hàng đào tạo và tiếp nhận lao động có kỹ năng phù hợp, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh.

4. Sinh viên, học viên cao học ngành quản lý kinh tế, giáo dục nghề nghiệp: Tài liệu tham khảo hữu ích cho nghiên cứu, học tập và phát triển chuyên môn trong lĩnh vực quản lý nhà nước và đào tạo nghề.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao đào tạo nghề cho lao động nông thôn lại quan trọng?
   Đào tạo nghề giúp nâng cao kỹ năng, tạo việc làm, tăng thu nhập và giảm nghèo bền vững, đồng thời thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu lao động phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội.

2. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến quản lý nhà nước về đào tạo nghề?
   Bao gồm điều kiện kinh tế - xã hội, chính sách pháp luật, nhận thức của người lao động, công tác tuyên truyền và sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý và cơ sở đào tạo.

3. Làm thế nào để nâng cao chất lượng đào tạo nghề?
   Cần đổi mới chương trình, phương pháp đào tạo, tăng cường thực hành, liên kết với doanh nghiệp, nâng cao trình độ đội ngũ giáo viên và đầu tư cơ sở vật chất.

4. Tỷ lệ lao động có việc làm sau đào tạo nghề ở huyện Đại Từ là bao nhiêu?
   Giai đoạn 2020-2022, tỷ lệ này đạt khoảng 84,04%, cho thấy hiệu quả tích cực của công tác đào tạo nghề tại địa phương.

5. Làm sao để hoàn thiện bộ máy quản lý nhà nước về đào tạo nghề?
   Bố trí đủ cán bộ chuyên trách, đào tạo bồi dưỡng nghiệp vụ, phân định rõ trách nhiệm, tăng cường phối hợp và nâng cao tính chuyên nghiệp trong quản lý.

Kết luận

• Luận văn đã hệ thống hóa cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về quản lý nhà nước trong đào tạo nghề cho lao động nông thôn.
• Đánh giá thực trạng công tác quản lý tại huyện Đại Từ giai đoạn 2020-2022, chỉ ra thành tựu và tồn tại.
• Phân tích các yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về đào tạo nghề cho LĐNT.
• Khuyến nghị các bước tiếp theo gồm tăng cường chỉ đạo, kiện toàn bộ máy, cải tiến kế hoạch, nâng cao chất lượng đào tạo và kiểm tra giám sát liên tục.

Luận văn là tài liệu tham khảo quan trọng cho các nhà quản lý, cơ sở đào tạo, doanh nghiệp và các nhà nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý kinh tế và giáo dục nghề nghiệp. Để tiếp tục phát triển, cần triển khai các giải pháp đề xuất trong giai đoạn 2024-2026, đồng thời mở rộng nghiên cứu đánh giá hiệu quả đào tạo nghề trên phạm vi rộng hơn. Hành động ngay hôm nay để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nông thôn, góp phần phát triển bền vững kinh tế - xã hội địa phương.