Tổng quan nghiên cứu
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành yêu cầu cấp thiết đối với sinh viên đại học, nhất là trong các trường chuyên ngành văn hóa nghệ thuật quân đội. Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, với hơn 50 năm xây dựng và phát triển, đã đào tạo hàng nghìn cán bộ, nghệ sĩ phục vụ trong lĩnh vực văn hóa nghệ thuật quân đội. Tuy nhiên, thực trạng hoạt động tự học tiếng Anh của học viên tại trường còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo và khả năng sử dụng ngoại ngữ trong công việc chuyên môn.
Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động tự học tiếng Anh của học viên hệ đại học năm thứ nhất chuyên ngành Thanh nhạc tại Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả tự học và chất lượng đào tạo ngoại ngữ. Nghiên cứu tập trung trong giai đoạn 2006-2009, với phạm vi khảo sát tại hai cơ sở chính của trường tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Ý nghĩa của nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để cải tiến công tác quản lý tự học tiếng Anh, góp phần nâng cao năng lực ngoại ngữ cho học viên, đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp dạy học và chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho quân đội và xã hội.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và lý thuyết về hoạt động tự học. Quản lý giáo dục được hiểu là quá trình tác động có mục đích của chủ thể quản lý đến khách thể quản lý nhằm đạt được mục tiêu giáo dục. Các chức năng quản lý gồm: kế hoạch hóa, tổ chức, lãnh đạo và kiểm tra, được vận dụng để quản lý hoạt động tự học tiếng Anh của học viên.
Lý thuyết về tự học nhấn mạnh tính tự giác, tích cực và độc lập của người học trong việc xác định mục tiêu, lập kế hoạch, thực hiện và đánh giá kết quả học tập. Các khái niệm chính bao gồm: động cơ tự học, kế hoạch tự học, nội dung tự học, kiểm tra đánh giá kết quả tự học và điều kiện đảm bảo cho hoạt động tự học.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm:
- Số liệu khảo sát từ 92 học viên, 5 giảng viên và 20 cán bộ quản lý tại Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.
- Báo cáo tổng kết công tác giáo dục đào tạo giai đoạn 2006-2009.
- Tài liệu, giáo trình giảng dạy tiếng Anh như New Headway - Elementary và English Grammar in Use.
Phương pháp phân tích bao gồm thống kê mô tả, phân tích định tính qua phỏng vấn, quan sát và phiếu hỏi. Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho học viên năm thứ nhất chuyên ngành Thanh nhạc. Thời gian nghiên cứu kéo dài trong năm học 2008-2009.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Thực trạng nhận thức và động cơ học tập: 47% học viên nhận thức được tầm quan trọng của tiếng Anh cho nghề nghiệp tương lai, nhưng chỉ 15% thực sự yêu thích môn học này. Khoảng 32% học viên chưa xác định được mục đích học tiếng Anh, dẫn đến thái độ học tập thờ ơ.
Thời gian và hình thức tự học: 72% học viên dành khoảng 30 phút đến 1 giờ mỗi ngày cho tự học tiếng Anh, chủ yếu học một mình (75%), rất ít học nhóm hoặc sử dụng thư viện, internet. Việc tự học chưa được tổ chức hiệu quả, thiếu sự kiểm tra, giám sát.
Phương pháp giảng dạy và quản lý: 80% giảng viên thường xuyên chuẩn bị bài giảng kỹ lưỡng, nhưng chỉ 45% thay đổi phương pháp khi học viên không hứng thú. Việc kiểm tra việc đọc tài liệu tham khảo của học viên được thực hiện chưa nghiêm túc, với 38% giảng viên và 46% học viên cho biết không được kiểm tra.
Kết quả học tập: Tỷ lệ học viên đạt điểm trung bình môn tiếng Anh trong 3 năm liên tiếp dao động quanh mức 55-62%, phản ánh chất lượng học tập còn thấp, chủ yếu do học viên học để đối phó.
Thảo luận kết quả
Nguyên nhân chính của thực trạng trên là do đặc thù môi trường đào tạo văn hóa nghệ thuật quân đội, trong đó tiếng Anh không phải là môn học chính, dẫn đến động cơ học tập yếu kém. Thêm vào đó, phương pháp giảng dạy chưa thực sự đổi mới, chưa tạo được hứng thú và động lực cho học viên. Việc quản lý hoạt động tự học còn lỏng lẻo, thiếu kiểm tra, đánh giá và hỗ trợ kịp thời.
So sánh với các nghiên cứu trong ngành giáo dục đại học, kết quả này tương đồng với xu hướng chung về khó khăn trong việc nâng cao ý thức tự học ngoại ngữ của sinh viên chuyên ngành không chuyên tiếng Anh. Việc tổ chức học nhóm, sử dụng công nghệ thông tin và tài liệu tham khảo phong phú được xem là các yếu tố thúc đẩy hiệu quả tự học, nhưng tại trường chưa được phát huy.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ học viên đạt điểm trung bình qua các năm, bảng khảo sát mức độ hứng thú và thời gian tự học, giúp minh họa rõ nét các vấn đề tồn tại.
Đề xuất và khuyến nghị
Tăng cường giáo dục nâng cao nhận thức và động cơ tự học: Tổ chức các buổi tuyên truyền, hội thảo về vai trò của tiếng Anh trong nghề nghiệp và phát triển cá nhân, nhằm nâng cao ý thức học tập cho học viên. Thời gian thực hiện: trong năm học tiếp theo. Chủ thể: Phòng Chính trị, Phòng Đào tạo phối hợp với giảng viên tiếng Anh.
Đổi mới phương pháp giảng dạy và quản lý lớp học: Khuyến khích giảng viên áp dụng các phương pháp tương tác, học tập nhóm, sử dụng công nghệ thông tin và tài liệu đa dạng để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả. Thời gian: triển khai ngay trong học kỳ tới. Chủ thể: Bộ môn tiếng Anh, Ban Giám hiệu.
Xây dựng và quản lý kế hoạch tự học cá nhân: Hướng dẫn học viên lập kế hoạch tự học chi tiết, phù hợp với năng lực và thời gian, đồng thời tăng cường kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch. Thời gian: áp dụng từ đầu năm học mới. Chủ thể: Giảng viên bộ môn, cán bộ quản lý lớp.
Cải thiện điều kiện cơ sở vật chất và tài liệu học tập: Nâng cấp thư viện, trang bị phòng học ngoại ngữ hiện đại, cung cấp tài liệu tham khảo phong phú và hỗ trợ truy cập internet để học viên thuận tiện tự học. Thời gian: kế hoạch đầu tư trong 1-2 năm. Chủ thể: Ban Quản lý cơ sở vật chất, Phòng Hậu cần - Kỹ thuật.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Cán bộ quản lý giáo dục đại học: Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để cải tiến công tác quản lý hoạt động tự học, đặc biệt trong các trường chuyên ngành có đặc thù đào tạo.
Giảng viên tiếng Anh và các môn ngoại ngữ: Tham khảo các biện pháp đổi mới phương pháp giảng dạy và quản lý lớp học nhằm nâng cao hiệu quả học tập và tự học của sinh viên.
Học viên, sinh viên các chuyên ngành không chuyên tiếng Anh: Hiểu rõ vai trò và phương pháp tự học tiếng Anh hiệu quả, từ đó nâng cao năng lực ngoại ngữ phục vụ học tập và công việc.
Nhà nghiên cứu giáo dục và phát triển nguồn nhân lực: Tài liệu tham khảo hữu ích cho các nghiên cứu về quản lý giáo dục, phát triển kỹ năng tự học và đào tạo ngoại ngữ trong môi trường đặc thù.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao tự học tiếng Anh lại quan trọng đối với học viên Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội?
Tự học giúp học viên nâng cao kỹ năng ngôn ngữ ngoài giờ lên lớp, bù đắp hạn chế về thời gian giảng dạy, đồng thời phát triển tư duy độc lập và khả năng tự nghiên cứu, rất cần thiết trong môi trường đào tạo đặc thù.Những khó khăn chính trong việc quản lý hoạt động tự học tiếng Anh hiện nay là gì?
Khó khăn gồm ý thức tự học của học viên chưa cao, phương pháp giảng dạy chưa đổi mới, thiếu kiểm tra, đánh giá và hỗ trợ kịp thời từ giảng viên và cán bộ quản lý.Làm thế nào để nâng cao động cơ tự học của học viên?
Thông qua giáo dục nâng cao nhận thức về vai trò của tiếng Anh, tạo môi trường học tập tích cực, tổ chức các hoạt động ngoại khóa, và liên kết việc học với nhu cầu nghề nghiệp thực tế.Phương pháp tự học nào được khuyến khích áp dụng?
Học viên nên kết hợp học một mình và học nhóm, sử dụng tài liệu tham khảo đa dạng, luyện tập kỹ năng nghe, nói qua các câu lạc bộ tiếng Anh, và áp dụng công nghệ thông tin hỗ trợ học tập.Vai trò của giảng viên trong quản lý hoạt động tự học là gì?
Giảng viên cần hướng dẫn phương pháp tự học, xây dựng kế hoạch học tập, kiểm tra, đánh giá kết quả tự học, đồng thời đổi mới phương pháp giảng dạy để tạo động lực và hứng thú cho học viên.
Kết luận
- Hoạt động tự học tiếng Anh của học viên Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội còn nhiều hạn chế về nhận thức, động cơ và phương pháp học tập.
- Quản lý hoạt động tự học hiện chưa được thực hiện hiệu quả, thiếu sự kiểm tra, đánh giá và hỗ trợ từ giảng viên và cán bộ quản lý.
- Kết quả học tập tiếng Anh phản ánh sự thờ ơ và học tập đối phó của phần lớn học viên, ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo chung.
- Đề xuất các biện pháp quản lý bao gồm nâng cao nhận thức, đổi mới phương pháp giảng dạy, xây dựng kế hoạch tự học và cải thiện điều kiện học tập.
- Nghiên cứu mở hướng cho các bước tiếp theo trong việc áp dụng và đánh giá hiệu quả các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng tự học tiếng Anh tại trường.
Hành động tiếp theo: Các đơn vị chức năng và giảng viên cần phối hợp triển khai các biện pháp đề xuất, đồng thời tiến hành đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp. Để biết thêm chi tiết và ứng dụng thực tiễn, quý độc giả và cán bộ quản lý giáo dục có thể liên hệ trực tiếp với Trường Đại học Văn hóa Nghệ thuật Quân đội.