Quản Lý Hoạt Động Trải Nghiệm Của Học Sinh Tại Các Trường Trung Học Cơ Sở Thành Phố Lào Cai

• Tác giả: Trần Thị Thu Nhàn
• Người hướng dẫn: TS. Vũ Lan Hương
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Quản Lý Hoạt Động Trải Nghiệm Của Học Sinh Ở Trường Trung Học Cơ Sở Thành Phố Lào Cai
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Thái Nguyên

Mục lục chi tiết

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM CỦA HỌC SINH Ở TRƯỜNG THCS
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.2. Những nghiên cứu về hoạt động trải nghiệm
• 1.3. Một số khái niệm cơ bản của đề tài
• 1.3.1. Quản lý, quản lý giáo dục
• 1.3.2. Trải nghiệm, hoạt động trải nghiệm
• 1.3.3. Hoạt động trải nghiệm của học sinh THCS
• 1.3.4. Quản lý hoạt động trải nghiệm của học sinh ở trường THCS
• 1.4. Lý luận về hoạt động trải nghiệm của học sinh ở trường THCS
• 1.5. Đặc điểm của học sinh Trung học cơ sở
• 1.6. Mục đích, ý nghĩa của hoạt động trải nghiệm đối với sự phát triển nhân cách của học sinh THCS
• 1.7. Nội dung hoạt động trải nghiệm của HS ở trường THCS
• 1.8. Các hình thức hoạt động trải nghiệm của học sinh ở trường THCS
• 1.9. Quản lý hoạt động trải nghiệm của học sinh ở trường THCS
• 1.10. Lập kế hoạch tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh ở THCS
• 1.11. Tổ chức thực hiện HĐTN cho học sinh ở trường THCS
• 1.12. Chỉ đạo triển khai các HĐTN cho học sinh ở trường THCS
• 1.13. Kiểm tra đánh giá HĐTN của học sinh trong trường THCS
• 1.14. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động trải nghiệm của học sinh ở trường THCS
• 1.15. Kết luận chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HĐTN VÀ QUẢN LÝ HĐTN CỦA HỌC SINH CÁC TRƯỜNG THCS THÀNH PHỐ LÀO CAI - TỈNH LÀO CAI
• 2.1. Vài nét về giáo dục THCS thành phố Lào Cai
• 2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng
• 2.3. Mục đích khảo sát
• 2.4. Đối tượng khảo sát
• 2.5. Nội dung khảo sát
• 2.6. Phương pháp khảo sát
• 2.7. Thực trạng HĐTN của HS ở các trường THCS trên địa bàn thành phố Lào Cai
• 2.8. Thực trạng nhận thức của CBQL, GV, HS các trường THCS thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai về ý nghĩa, tầm quan trọng của HĐTN đối với sự phát triển nhân cách của học sinh
• 2.9. Thực trạng nội dung HĐTN của học sinh ở các trường THCS thành phố Lào Cai
• 2.10. Thực trạng hình thức HĐTN của HS các trường THCS thành phố Lào Cai
• 2.11. Thực trạng về kết quả tổ chức hình thức HĐTN của học sinh các trường THCS thành phố Lào Cai
• 2.12. Thực trạng quản lý HĐTN của học sinh các trường THCS thành phố Lào Cai
• 2.13. Thực trạng lập kế hoạch tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh ở THCS
• 2.14. Thực trạng tổ chức thực hiện HĐTN cho học sinh ở trường THCS
• 2.15. Thực trạng chỉ đạo triển khai các HĐTN cho học sinh ở trường THCS
• 2.16. Thực trạng kiểm tra đánh giá HĐTN của học sinh trong trường THCS
• 2.17. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động trải nghiệm của học sinh ở trường THCS
• 2.18. Đánh giá chung về thực trạng quản lý HĐTN cho HS ở các trường THCS trên địa bàn thành phố Lào Cai
• 2.19. Những kết quả đạt được. Những hạn chế
• 2.20. Nguyên nhân của hạn chế
• 2.21. Kết luận chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HĐTN CỦA HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG THCS THÀNH PHỐ LÀO CAI
• 3.1. Các nguyên tắc đề xuất biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm
• 3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục đích của hoạt động
• 3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học của hoạt động trải nghiệm
• 3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ của hoạt động trải nghiệm
• 3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi của hoạt động trải nghiệm
• 3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả của hoạt động trải nghiệm
• 3.2. Biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm của học sinh các trường THCS thành phố Lào Cai, tỉnh Lào Cai
• 3.2.1. Quản lý việc bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, HS và phụ huynh học sinh về tầm quan trọng của HĐTN ở trường THCS
• 3.2.2. Xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm dựa trên các căn cứ khoa học và phù hợp với điều kiện thực tiễn
• 3.2.3. Tổ chức bồi dưỡng năng cao năng lực tổ chức chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ GV (đặc biệt là đội ngũ cán bộ Đoàn, Đội, GV làm công tác chủ nhiệm lớp)
• 3.2.4. Chỉ đạo giáo viên đa dạng hóa các loại hình trải nghiệm của học sinh ở trường trung học cơ sở
• 3.2.5. Phát huy vai trò chủ thể của học sinh trong hoạt động trải nghiệm
• 3.2.6. Huy động các lực lượng trong và ngoài nhà trường cùng tham gia tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh
• 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý HĐTN của HS ở trường THCS
• 3.4. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
• 3.4.1. Mục tiêu khảo sát
• 3.4.2. Nội dung, phương pháp, đối tượng khảo sát
• 3.5. Kết luận chương 3
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

Tóm tắt

I. Tổng Quan Về Quản Lý Hoạt Động Trải Nghiệm THCS Lào Cai

Hoạt động trải nghiệm (HĐTN) không mới trên thế giới, nhưng là khái niệm đang được chú trọng tại Việt Nam. Hiện tại, nghiên cứu chuyên sâu về tổ chức HĐTN vẫn còn hạn chế. Việc tham khảo các tài liệu về HĐTN chung là cần thiết. Các nghiên cứu nước ngoài đã chỉ ra vai trò quan trọng của trải nghiệm trong giáo dục, nhấn mạnh rằng kiến thức và kỹ năng hình thành thông qua hoạt động thực tế. Lý thuyết hoạt động cho thấy tâm lý hình thành qua hoạt động, con người tồn tại bằng hoạt động, không có hoạt động thì không có con người. Lý thuyết tương tác xã hội nhấn mạnh vai trò của môi trường xã hội và lịch sử trong việc hình thành tâm lý cá nhân. Cần chú trọng sự khám phá có trợ giúp, khuyến khích cộng tác trong học tập.

1.1. Nghiên Cứu Về Hoạt Động Trải Nghiệm Trên Thế Giới

Nhiều nhà tâm lý học và giáo dục học trên thế giới đã nghiên cứu và hoàn thiện lý luận về giáo dục. Lý thuyết về HĐTN sáng tạo có nhiều nghiên cứu khác nhau, nhưng được trình bày thống nhất với hệ thống lý luận về hoạt động dạy học. Lý thuyết hoạt động nghiên cứu về bản chất quá trình hình thành con người. Quan điểm cốt lõi của Lý thuyết hoạt động, đã trở thành nguyên tắc nghiên cứu bản chất người và quá trình hình thành con người, đó là “Tâm lí hình thành thông qua hoạt động”. Điều này có nghĩa là, chỉ thông qua hoạt động của chính bản thân con người, thì bản chất người, nhân cách người đó mới được hình thành và phát triển.

1.2. Các Nghiên Cứu Về Quản Lý Hoạt Động Trải Nghiệm

Nghiên cứu về quản lý HĐTN tập trung vào cách thức lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo, và kiểm tra đánh giá các hoạt động này. Các yếu tố ảnh hưởng như nguồn lực, năng lực của giáo viên, và sự tham gia của phụ huynh cũng được xem xét. Việc tìm hiểu các mô hình quản lý hiệu quả từ các trường học tiên tiến là rất quan trọng. Theo Trần Thị Thu Nhàn, việc quản lý hiệu quả sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh THCS. Cần có những nghiên cứu về đánh giá tác động của HĐTN đến sự phát triển của học sinh.

II. Thực Trạng Quản Lý HĐTN THCS Lào Cai Vấn Đề Hạn Chế

Thực tế tại các trường THCS thành phố Lào Cai cho thấy HĐTN đã được triển khai dưới nhiều hình thức. Các trường thường tổ chức trải nghiệm ngoài giờ học chính khóa, có kế hoạch và nội dung cụ thể. Một số trường đã kết hợp với phụ huynh tổ chức các chuyến đi gắn liền với đặc thù vùng miền. Tuy nhiên, việc tổ chức vẫn còn khó khăn. Khó khăn về thời gian, địa điểm, kinh phí là rào cản lớn. Quan trọng hơn, cần tránh việc biến buổi học trải nghiệm thành chuyến tham quan thụ động. Sự an toàn trong quá trình tổ chức cũng là yếu tố cần được quan tâm hàng đầu.

2.1. Khó Khăn Trong Tổ Chức Hoạt Động Trải Nghiệm Thực Tế

Việc tổ chức HĐTN cho HS là công việc không dễ thực hiện. Khi các trường học bắt tay vào thực hiện sẽ gặp phải không ít khó khăn. Cụ thể như sự khó khăn về thời gian tổ chức. Việc xây dựng kế hoạch, chương trình dạy học hiện nay khá kín về thời lượng. Bên cạnh đó, phải kể đến yếu tố không gian, địa lí. Thông thường, các địa điểm như khu di tích, bảo tàng, các địa danh hay các khu công nghiệp, nông trại thường khá xa trường học. Đồng thời, yếu tố kinh phí thực hiện là khó khăn không nhỏ.

2.2. Thiếu Chuẩn Bị Về Tâm Lý Và Phương Pháp Tổ Chức HĐTN

Một yếu tố quan trọng phải kể đến, khi tổ chức các hoạt động trải nghiệm, nếu không có sự chuẩn bị về tâm lí và phương pháp, các em học sinh dễ bị rơi vào sự thụ động khi tiếp cận đối tượng trải nghiệm hoặc sẽ biến buổi học trải nghiệm thành một chuyến tham quan. Khi tổ chức, yếu tố về sự an toàn trong quá trình tổ chức hoạt động học tập trải nghiệm là rất quan trọng. Do khoảng cách địa lí, phương tiện di chuyển và đối tượng trải nghiệm nên việc đảm bảo an toàn trong quá trình tổ chức cho số đông học sinh tham gia học tập sẽ gặp không ít khó khăn.

III. Giải Pháp Nâng Cao Nhận Thức Về HĐTN Cho Giáo Viên Lào Cai

Nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý (CBQL), giáo viên (GV), học sinh (HS), phụ huynh học sinh (PHHS) về tầm quan trọng của HĐTN là bước đầu tiên. Tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm về HĐTN. Tạo điều kiện cho GV tham gia các khóa đào tạo chuyên sâu về phương pháp tổ chức HĐTN. Xây dựng cộng đồng GV cùng chia sẻ và hỗ trợ lẫn nhau trong việc thiết kế và triển khai HĐTN. Cung cấp tài liệu tham khảo, nguồn lực hỗ trợ cho GV.

3.1. Tổ Chức Các Buổi Tập Huấn Về HĐTN Hiệu Quả Cho GV

Cần thiết kế các buổi tập huấn thiết thực, tập trung vào các kỹ năng cụ thể như lập kế hoạch HĐTN, thiết kế hoạt động, quản lý rủi ro, và đánh giá kết quả. Mời các chuyên gia có kinh nghiệm chia sẻ và hướng dẫn. Sử dụng phương pháp học tập tích cực, khuyến khích GV tham gia thảo luận, thực hành, và chia sẻ kinh nghiệm. Tạo môi trường học tập cởi mở, thân thiện, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới.

3.2. Xây Dựng Cộng Đồng Chia Sẻ Kinh Nghiệm HĐTN

Xây dựng các diễn đàn trực tuyến hoặc offline để GV có thể chia sẻ kinh nghiệm, trao đổi ý tưởng, và hỗ trợ lẫn nhau trong việc thiết kế và triển khai HĐTN. Tổ chức các buổi sinh hoạt chuyên môn, câu lạc bộ chuyên đề về HĐTN. Khuyến khích GV tham gia các hội thảo, diễn đàn, và khóa đào tạo về HĐTN. Tạo điều kiện cho GV tham quan, học hỏi kinh nghiệm từ các trường học tiên tiến.

IV. Phương Pháp Lập Kế Hoạch HĐTN Khoa Học Phù Hợp THCS Lào Cai

Kế hoạch HĐTN cần dựa trên căn cứ khoa học và phù hợp với điều kiện thực tiễn của trường. Xác định rõ mục tiêu, nội dung, hình thức, và phương pháp HĐTN. Đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của kế hoạch. Kế hoạch cần linh hoạt, có thể điều chỉnh theo tình hình thực tế. Tham khảo ý kiến của GV, HS, PHHS trong quá trình xây dựng kế hoạch. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận trong trường.

4.1. Xác Định Mục Tiêu Rõ Ràng Cho Hoạt Động Trải Nghiệm

Mục tiêu cần cụ thể, đo lường được, có thể đạt được, phù hợp, và có thời hạn (SMART). Mục tiêu cần hướng đến sự phát triển toàn diện của HS về phẩm chất, năng lực, và kỹ năng. Mục tiêu cần phù hợp với đặc điểm lứa tuổi, trình độ, và nhu cầu của HS. Mục tiêu cần liên kết với mục tiêu của chương trình giáo dục và mục tiêu của nhà trường.

4.2. Lựa Chọn Nội Dung HĐTN Phù Hợp Với HS THCS

Nội dung cần phong phú, đa dạng, và hấp dẫn. Nội dung cần liên quan đến cuộc sống thực tế của HS. Nội dung cần khuyến khích sự sáng tạo, khám phá, và trải nghiệm. Nội dung cần phù hợp với điều kiện cơ sở vật chất và nguồn lực của nhà trường. Nội dung cần đảm bảo tính an toàn và giáo dục.

4.3. Đa dạng các loại hình Trải nghiệm

Tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp; Tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể thao; Tổ chức các hoạt động tình nguyện, công ích, phục vụ cộng đồng; Tổ chức các hoạt động thi đua, hội thi, sân khấu hóa; Xây dựng các câu lạc bộ học tập, câu lạc bộ sở thích.

V. Ứng Dụng Thực Tế HĐTN Kết Quả Nghiên Cứu Tại Lào Cai

Nghiên cứu tại Lào Cai cho thấy các biện pháp quản lý HĐTN đã mang lại kết quả tích cực. Nhận thức của CBQL, GV, HS về tầm quan trọng của HĐTN đã được nâng cao. Kế hoạch HĐTN được xây dựng khoa học và phù hợp hơn. GV chủ động hơn trong việc thiết kế và triển khai HĐTN. HS tích cực tham gia các hoạt động trải nghiệm và có sự phát triển về phẩm chất, năng lực. Tuy nhiên, vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục.

5.1. Đánh Giá Hiệu Quả Của Các Biện Pháp Quản Lý HĐTN

Cần có các công cụ đánh giá khách quan, chính xác để đo lường hiệu quả của các biện pháp quản lý HĐTN. Sử dụng các phương pháp đánh giá định tính và định lượng. Thu thập thông tin từ nhiều nguồn khác nhau như CBQL, GV, HS, PHHS, và cộng đồng. Phân tích dữ liệu để xác định điểm mạnh, điểm yếu, và những vấn đề cần cải thiện.

5.2. Bài Học Kinh Nghiệm Từ Thực Tế Triển Khai HĐTN

Chia sẻ những bài học kinh nghiệm quý báu từ thực tế triển khai HĐTN. Rút ra những thành công và thất bại. Đề xuất những giải pháp để khắc phục những hạn chế. Chia sẻ những mô hình HĐTN hiệu quả để các trường học khác có thể tham khảo và áp dụng.

VI. Kết Luận Hướng Đến Phát Triển Toàn Diện Cho HS THCS Lào Cai

Quản lý HĐTN hiệu quả là yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho HS THCS. Cần có sự quan tâm và đầu tư của các cấp lãnh đạo, nhà trường, GV, PHHS, và cộng đồng. Tiếp tục nghiên cứu và đổi mới phương pháp quản lý HĐTN để đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông mới. HĐTN cần hướng đến sự phát triển toàn diện về phẩm chất, năng lực, và kỹ năng cho HS.

6.1. Tầm Quan Trọng Của HĐTN Trong Chương Trình Mới

Hoạt động trải nghiệm đóng vai trò quan trọng trong việc giúp học sinh phát triển toàn diện, hình thành các phẩm chất và năng lực cần thiết để thích ứng với cuộc sống hiện đại. Đây là một trong những yếu tố then chốt để đổi mới phương pháp giáo dục, chuyển từ truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực.

6.2. Đề Xuất Giải Pháp Để Nâng Cao Hiệu Quả HĐTN

Cần tăng cường bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên, đảm bảo họ có đủ kiến thức và kỹ năng để thiết kế và tổ chức các hoạt động trải nghiệm hiệu quả. Đồng thời, cần tạo điều kiện để học sinh được tham gia vào nhiều hoạt động trải nghiệm đa dạng, phong phú, phù hợp với sở thích và năng lực của bản thân.

Nội dung chính

Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động trải nghiệm (HĐTN) trong giáo dục phổ thông được xem là một phương pháp giáo dục tích cực nhằm phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực của học sinh. Tại các trường trung học cơ sở (THCS) thành phố Lào Cai, hoạt động này đã được triển khai từ nhiều năm qua với sự tham gia của hơn 20 cán bộ quản lý, 85 giáo viên và 100 học sinh thuộc 5 trường THCS. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý HĐTN, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động trải nghiệm, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.

Phạm vi nghiên cứu tập trung vào các trường THCS trên địa bàn thành phố Lào Cai trong giai đoạn từ năm 2015 đến 2018. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác quản lý giáo dục, đồng thời hỗ trợ các nhà trường xây dựng kế hoạch và tổ chức các hoạt động trải nghiệm phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh THCS. Qua đó, giúp học sinh phát triển kỹ năng sống, phẩm chất nhân cách và năng lực sáng tạo, góp phần thực hiện thành công mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết giáo dục và tâm lý học nổi bật như:

• Lý thuyết Hoạt động: Nhấn mạnh rằng tâm lý hình thành thông qua hoạt động, con người phát triển nhân cách và năng lực qua quá trình tự lực hoạt động và tương tác xã hội.
• Lý thuyết Tương tác xã hội của L. Vygotsky: Đề cao vai trò của sự hỗ trợ, cộng tác trong học tập, giúp học sinh phát triển nhận thức và kỹ năng thông qua sự tương tác với giáo viên và bạn bè.
• Lý thuyết Kiến tạo: Quan niệm học tập là quá trình người học tự xây dựng tri thức dựa trên kinh nghiệm và tương tác xã hội.
• Lý thuyết Học từ trải nghiệm của David A. Kolb: Học tập hiệu quả khi kiến thức được tạo ra qua chuyển hóa kinh nghiệm cá nhân có định hướng, kết hợp cảm xúc và thực hành.

Các khái niệm chính được sử dụng gồm: quản lý giáo dục, hoạt động trải nghiệm, phẩm chất nhân cách, năng lực học sinh THCS, và các hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm như câu lạc bộ, trò chơi, diễn đàn, tham quan, hội thi, sự kiện, giao lưu, chiến dịch và hoạt động nhân đạo.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng kết hợp phương pháp lý luận và thực tiễn:

• Phương pháp lý luận: Phân tích, tổng hợp, so sánh các tài liệu, nghiên cứu liên quan để xây dựng cơ sở lý luận về quản lý HĐTN.
• Phương pháp thực tiễn:
  • Quan sát: Dự giờ, quan sát hoạt động của giáo viên và học sinh trong các hoạt động trải nghiệm.
  • Điều tra bằng bảng hỏi: Thu thập dữ liệu từ 20 cán bộ quản lý, 85 giáo viên và 100 học sinh các lớp 6-9 tại 5 trường THCS.
  • Phỏng vấn sâu: Trao đổi với cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh để hiểu rõ hiệu quả và khó khăn trong tổ chức HĐTN.
  • Phương pháp chuyên gia: Xin ý kiến các chuyên gia giáo dục để khảo nghiệm tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý đề xuất.

Dữ liệu được xử lý bằng các công cụ thống kê và phần mềm tin học nhằm đảm bảo tính chính xác và khách quan. Cỡ mẫu được lựa chọn đại diện cho các trường THCS trên địa bàn thành phố Lào Cai, đảm bảo tính tổng quát và khả năng áp dụng kết quả nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về HĐTN: Hơn 85% cán bộ quản lý và giáo viên nhận thức đúng đắn về vai trò quan trọng của HĐTN trong phát triển phẩm chất và năng lực học sinh. Tuy nhiên, chỉ khoảng 70% học sinh hiểu rõ mục đích và ý nghĩa của các hoạt động trải nghiệm.

2. Thực trạng tổ chức HĐTN: Các trường THCS tại Lào Cai đã tổ chức đa dạng các hình thức trải nghiệm như câu lạc bộ, tham quan, hội thi, sự kiện và hoạt động nhân đạo. Khoảng 60% hoạt động được tổ chức ngoài giờ học chính khóa với kế hoạch cụ thể, nhưng vẫn còn 40% hoạt động mang tính hình thức, chưa phát huy hết hiệu quả.

3. Quản lý hoạt động trải nghiệm: Việc lập kế hoạch và chỉ đạo thực hiện HĐTN được thực hiện bởi hiệu trưởng và đội ngũ giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn, cán bộ Đoàn - Đội. Tuy nhiên, chỉ có khoảng 55% trường có kế hoạch chi tiết và đánh giá kết quả thường xuyên. Nguồn lực về cơ sở vật chất và kinh phí còn hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng tổ chức.

4. Yếu tố ảnh hưởng: Năng lực quản lý của hiệu trưởng và giáo viên, nhận thức của phụ huynh, sự phối hợp giữa nhà trường và các tổ chức xã hội, cùng điều kiện vật chất là những yếu tố quyết định hiệu quả quản lý HĐTN. Khoảng 65% giáo viên cho biết họ cần được bồi dưỡng thêm kỹ năng tổ chức và quản lý hoạt động trải nghiệm.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy HĐTN tại các trường THCS thành phố Lào Cai đã có bước phát triển tích cực, phù hợp với định hướng đổi mới giáo dục phổ thông. Tuy nhiên, việc tổ chức còn nhiều hạn chế do thiếu nguồn lực, kế hoạch chưa đồng bộ và chưa có sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng giáo dục. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, tình hình tại Lào Cai tương đồng với nhiều địa phương khác, nơi mà việc quản lý hoạt động trải nghiệm còn mang tính hình thức và chưa phát huy hết tiềm năng.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ nhận thức của các nhóm đối tượng về HĐTN, bảng tổng hợp các hình thức tổ chức và mức độ hiệu quả, cũng như biểu đồ cột so sánh nguồn lực đầu tư giữa các trường. Việc đánh giá kết quả hoạt động trải nghiệm cần được thực hiện thường xuyên và đa dạng hình thức để tạo động lực cho học sinh và giáo viên.

Việc nâng cao năng lực quản lý của hiệu trưởng và giáo viên, đồng thời tăng cường phối hợp với phụ huynh và các tổ chức xã hội sẽ góp phần nâng cao chất lượng HĐTN. Ngoài ra, cần chú trọng xây dựng kế hoạch chi tiết, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh THCS và điều kiện thực tế của từng trường.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Nâng cao nhận thức và bồi dưỡng năng lực cho cán bộ quản lý và giáo viên
   Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về quản lý và tổ chức hoạt động trải nghiệm cho hiệu trưởng, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn. Mục tiêu đạt 90% cán bộ quản lý và giáo viên được bồi dưỡng trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các trường đại học sư phạm.

2. Xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm khoa học, phù hợp thực tiễn
   Mỗi trường cần xây dựng kế hoạch HĐTN chi tiết, xác định rõ mục tiêu, nội dung, hình thức và nguồn lực thực hiện. Kế hoạch phải được cập nhật hàng năm và phù hợp với đặc điểm học sinh từng khối lớp. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu các trường THCS.

3. Tăng cường phối hợp giữa nhà trường, phụ huynh và các tổ chức xã hội
   Thiết lập cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, phụ huynh học sinh và các tổ chức xã hội địa phương nhằm huy động nguồn lực về nhân lực, tài chính và cơ sở vật chất. Mục tiêu đạt sự tham gia tích cực của ít nhất 80% phụ huynh trong các hoạt động trải nghiệm. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu, Hội cha mẹ học sinh, các tổ chức xã hội.

4. Đầu tư cải thiện cơ sở vật chất và kinh phí cho hoạt động trải nghiệm
   Huy động nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước, phụ huynh và các nhà tài trợ để nâng cấp cơ sở vật chất phục vụ HĐTN như phòng học, thiết bị, phương tiện đi lại. Mục tiêu tăng ít nhất 30% kinh phí dành cho HĐTN trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Sở Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu các trường.

5. Đổi mới phương pháp tổ chức và đánh giá hoạt động trải nghiệm
   Khuyến khích giáo viên áp dụng các hình thức tổ chức đa dạng, sáng tạo như sân khấu tương tác, diễn đàn, chiến dịch xã hội để thu hút học sinh. Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá kết quả HĐTN toàn diện, khách quan, bao gồm đánh giá cá nhân, nhóm và tập thể. Chủ thể thực hiện: Giáo viên, Ban giám hiệu.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục các trường THCS
   Giúp hiểu rõ về vai trò, phương pháp quản lý hoạt động trải nghiệm, từ đó nâng cao hiệu quả tổ chức và chỉ đạo các hoạt động giáo dục ngoài giờ.

2. Giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn
   Cung cấp kiến thức về cách xây dựng kế hoạch, tổ chức và đánh giá các hoạt động trải nghiệm phù hợp với đặc điểm học sinh THCS, giúp phát huy tối đa năng lực và phẩm chất học sinh.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục, Giáo dục học
   Là tài liệu tham khảo quý giá về cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm trong trường phổ thông, phục vụ cho các nghiên cứu tiếp theo.

4. Phụ huynh học sinh và các tổ chức xã hội tham gia giáo dục
   Giúp nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của hoạt động trải nghiệm trong phát triển nhân cách và kỹ năng sống của học sinh, từ đó phối hợp hiệu quả với nhà trường trong công tác giáo dục.

Câu hỏi thường gặp

1. Hoạt động trải nghiệm là gì và tại sao quan trọng đối với học sinh THCS?
   Hoạt động trải nghiệm là các hoạt động giáo dục có tổ chức nhằm giúp học sinh tham gia thực tế, phát triển phẩm chất và năng lực. Nó giúp học sinh kết nối kiến thức với thực tiễn, rèn luyện kỹ năng sống và phát triển nhân cách toàn diện.

2. Những hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm phổ biến ở trường THCS?
   Bao gồm câu lạc bộ, trò chơi, diễn đàn, sân khấu tương tác, tham quan dã ngoại, hội thi, tổ chức sự kiện, giao lưu, chiến dịch xã hội và hoạt động nhân đạo. Mỗi hình thức phù hợp với mục tiêu và đặc điểm học sinh khác nhau.

3. Ai là người chịu trách nhiệm quản lý hoạt động trải nghiệm trong trường?
   Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm chính trong quản lý, chỉ đạo. Giáo viên chủ nhiệm, giáo viên bộ môn và cán bộ Đoàn - Đội trực tiếp tổ chức và thực hiện các hoạt động trải nghiệm.

4. Những khó khăn thường gặp khi tổ chức hoạt động trải nghiệm là gì?
   Bao gồm hạn chế về thời gian, kinh phí, cơ sở vật chất, năng lực tổ chức của giáo viên, nhận thức chưa đầy đủ của phụ huynh và học sinh, cũng như khó khăn trong phối hợp các lực lượng giáo dục.

5. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả hoạt động trải nghiệm của học sinh?
   Đánh giá dựa trên tiêu chí về sự tham gia tích cực, kỹ năng phát triển, thay đổi nhận thức và hành vi của học sinh. Sử dụng các hình thức như quan sát, phiếu khảo sát, phỏng vấn, đánh giá cá nhân và nhóm để có cái nhìn toàn diện.

Kết luận

• Hoạt động trải nghiệm là phương pháp giáo dục thiết yếu giúp phát triển phẩm chất và năng lực học sinh THCS, góp phần thực hiện đổi mới giáo dục phổ thông.
• Thực trạng quản lý HĐTN tại các trường THCS thành phố Lào Cai đã có nhiều tiến bộ nhưng còn tồn tại hạn chế về kế hoạch, nguồn lực và năng lực tổ chức.
• Các yếu tố như nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh, năng lực tổ chức và điều kiện vật chất ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả quản lý HĐTN.
• Đề xuất các biện pháp nâng cao năng lực quản lý, xây dựng kế hoạch khoa học, tăng cường phối hợp và đầu tư cơ sở vật chất nhằm nâng cao chất lượng hoạt động trải nghiệm.
• Tiếp tục nghiên cứu, đánh giá định kỳ và mở rộng phạm vi áp dụng các biện pháp quản lý để đảm bảo HĐTN phát huy tối đa vai trò trong giáo dục học sinh.

Các trường THCS cần triển khai ngay các biện pháp đề xuất, đồng thời phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo để tổ chức các khóa bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý và tổ chức hoạt động trải nghiệm. Để biết thêm chi tiết và hỗ trợ chuyên môn, quý độc giả và nhà quản lý giáo dục có thể liên hệ với các cơ sở đào tạo và nghiên cứu giáo dục uy tín.