Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo tại Việt Nam, việc nâng cao chất lượng quản lý hoạt động học tập của học viên các trường cao đẳng, đặc biệt là các trường thuộc lực lượng Công an nhân dân, trở thành yêu cầu cấp thiết. Trường Cao đẳng An ninh nhân dân I (CĐ ANND I) với quy mô đào tạo khoảng 2.500 học viên, chịu sự quản lý trực tiếp của Bộ Công an, đóng vai trò quan trọng trong việc đào tạo cán bộ an ninh có trình độ cao đẳng và trung cấp. Tuy nhiên, thực trạng quản lý hoạt động học tập của học viên tại trường còn nhiều hạn chế như kế hoạch học tập chưa khoa học, phương pháp học tập chưa đổi mới, công tác kiểm tra chưa thường xuyên, và điều kiện cơ sở vật chất chưa được phát huy tối đa.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hoạt động học tập của học viên tại Trường CĐ ANND I từ năm 2014 đến nay, đồng thời đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia. Nghiên cứu tập trung khảo sát đội ngũ cán bộ quản lý, giảng viên và học viên, sử dụng các số liệu thu thập từ phiếu khảo sát với 150 học viên và 100 cán bộ quản lý, giảng viên, kết hợp phân tích các báo cáo tổng kết học kỳ, năm học và các văn bản pháp luật liên quan như Luật Giáo dục 2005, Nghị quyết số 17-NQ/BCA của Bộ Công an.

Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho công tác quản lý giáo dục tại Trường CĐ ANND I, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động học tập của học viên, đồng thời hỗ trợ các nhà quản lý giáo dục trong việc xây dựng chính sách và kế hoạch đào tạo phù hợp với yêu cầu thực tiễn và xu hướng phát triển của ngành công an.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục và tâm lý học sư phạm, trong đó:

  • Lý thuyết quản lý giáo dục: Quản lý được hiểu là quá trình tác động có mục đích của chủ thể quản lý đến đối tượng quản lý nhằm đạt được mục tiêu đề ra thông qua các chức năng kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra. Quản lý hoạt động học tập của học viên là sự tác động có kế hoạch của cán bộ quản lý đến toàn bộ quá trình học tập nhằm nâng cao chất lượng đào tạo.

  • Lý thuyết hoạt động học tập: Hoạt động học tập là quá trình nhận thức có mục đích, có tổ chức nhằm lĩnh hội tri thức, kỹ năng và phát triển nhân cách người học. Tự học được xem là phương thức cơ bản và quan trọng nhất trong hoạt động học tập, đòi hỏi người học phải có tính tự giác, tích cực và sáng tạo.

Các khái niệm chính bao gồm: hoạt động học tập, quản lý hoạt động học tập, động cơ học tập, kế hoạch học tập, nội dung học tập, phương pháp học tập, cơ sở vật chất phục vụ học tập và kết quả học tập.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn:

  • Nguồn dữ liệu: Bao gồm các văn bản pháp luật (Luật Giáo dục 2005, Nghị quyết số 17-NQ/BCA), các báo cáo tổng kết học kỳ, năm học của Trường CĐ ANND I, tài liệu khoa học, và dữ liệu khảo sát thực tế.

  • Phương pháp thu thập dữ liệu: Sử dụng phiếu khảo sát ý kiến với 150 học viên và 100 cán bộ quản lý, giảng viên; phỏng vấn sâu một số cán bộ quản lý và học viên; quan sát trực tiếp hoạt động học tập và quản lý tại trường.

  • Phương pháp phân tích: Áp dụng thống kê mô tả để tổng hợp, tính toán tỷ lệ phần trăm, điểm trung bình và so sánh các chỉ số đánh giá. Phân tích định tính được sử dụng để làm rõ nguyên nhân và đề xuất giải pháp.

  • Timeline nghiên cứu: Số liệu được thu thập và phân tích dựa trên dữ liệu từ năm 2014 đến năm 2019, đảm bảo tính cập nhật và phản ánh đúng thực trạng hiện tại của Trường CĐ ANND I.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Nhận thức về mục đích, động cơ học tập: Khoảng 80% học viên đồng ý rằng mục đích học tập là để trở thành người có ích cho xã hội; 64% học viên học để tự khẳng định mình; 74,7% học viên học để thi đạt các môn học; tuy nhiên chỉ 54% học viên học để làm vui lòng cha mẹ. Điều này cho thấy động cơ học tập chủ yếu là nội tại và hướng đến mục tiêu nghề nghiệp.

  2. Thực trạng lập kế hoạch và sử dụng thời gian học tập: Học viên chưa xây dựng kế hoạch học tập khoa học, việc sử dụng thời gian tự học còn hạn chế. Chỉ khoảng 60% học viên thực hiện kế hoạch học tập theo hướng dẫn của giảng viên và cán bộ quản lý.

  3. Phương pháp học tập và hình thức học tập: Việc áp dụng các phương pháp học tập hiện đại còn hạn chế, giảng viên chưa thường xuyên đổi mới phương pháp dạy học. Khoảng 70% học viên sử dụng phương pháp học truyền thống, ít tham gia các hoạt động ngoại khóa, nghiên cứu khoa học.

  4. Quản lý hoạt động học tập: Cán bộ quản lý và giảng viên đánh giá mức độ thực hiện các biện pháp quản lý hoạt động học tập ở mức khá (khoảng 65-70%), tuy nhiên vẫn còn tồn tại các hạn chế như thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận, công tác kiểm tra, đánh giá chưa thường xuyên.

  5. Cơ sở vật chất và trang thiết bị: Trường có hệ thống phòng học, phòng thực hành, thư viện và thiết bị hiện đại, nhưng việc sử dụng và bảo trì chưa tối ưu, ảnh hưởng đến hiệu quả học tập của học viên.

Thảo luận kết quả

Kết quả nghiên cứu cho thấy, mặc dù Trường CĐ ANND I đã có nhiều nỗ lực trong công tác quản lý hoạt động học tập, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế cần khắc phục. Động cơ học tập của học viên chủ yếu là nội tại, phù hợp với mục tiêu nghề nghiệp, điều này đồng thuận với quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về vai trò của tự học và động cơ học tập đúng đắn. Tuy nhiên, việc lập kế hoạch học tập và áp dụng phương pháp học tập hiện đại chưa được chú trọng đúng mức, dẫn đến hiệu quả học tập chưa cao.

So sánh với các nghiên cứu trong lĩnh vực quản lý giáo dục tại các trường cao đẳng khác, tình trạng này là phổ biến do ảnh hưởng của nhiều yếu tố như trình độ cán bộ quản lý, đội ngũ giảng viên, điều kiện cơ sở vật chất và đặc điểm học viên. Việc chưa phát huy tối đa vai trò của giảng viên trong đổi mới phương pháp dạy học và quản lý học tập là nguyên nhân chính làm giảm tính tích cực, chủ động của học viên.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ phần trăm học viên đồng ý với các mục đích học tập, bảng đánh giá mức độ thực hiện các biện pháp quản lý của cán bộ quản lý và giảng viên, cũng như biểu đồ so sánh mức độ sử dụng các phương pháp học tập truyền thống và hiện đại.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường giáo dục động cơ học tập cho học viên: Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, ngoại khóa, câu lạc bộ học tập nhằm nâng cao nhận thức về mục tiêu đào tạo và ý nghĩa của việc học tập trong công tác an ninh. Thời gian thực hiện: trong mỗi học kỳ; Chủ thể thực hiện: Ban Giám hiệu, cán bộ quản lý học viên, giáo viên chủ nhiệm.

  2. Bồi dưỡng nâng cao năng lực cho giảng viên và cán bộ quản lý: Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về phương pháp dạy học hiện đại, kỹ năng quản lý học viên, kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy và quản lý. Thời gian: hàng năm; Chủ thể: Ban Giám hiệu phối hợp với các cơ sở đào tạo chuyên ngành.

  3. Đổi mới phương pháp dạy học và quản lý học tập: Khuyến khích giảng viên áp dụng phương pháp dạy học tích cực, học tập theo tình huống, thảo luận nhóm, sử dụng công nghệ thông tin và các hình thức kiểm tra đánh giá đa dạng. Chủ thể: giảng viên, cán bộ quản lý; Thời gian: triển khai ngay và đánh giá định kỳ.

  4. Tăng cường quản lý và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, trang thiết bị: Xây dựng kế hoạch bảo trì, nâng cấp thiết bị học tập, đồng thời hướng dẫn học viên và giảng viên sử dụng hiệu quả các thiết bị hiện có. Chủ thể: Ban Quản lý cơ sở vật chất, Ban Giám hiệu; Thời gian: liên tục, định kỳ kiểm tra.

  5. Xây dựng hệ thống đánh giá kết quả học tập khoa học, khách quan: Áp dụng các công cụ đánh giá đa chiều, kết hợp đánh giá thường xuyên và định kỳ, tăng cường vai trò tự đánh giá của học viên. Chủ thể: Ban Giám hiệu, cán bộ quản lý học viên, giảng viên; Thời gian: áp dụng từ năm học tiếp theo.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban Giám hiệu và cán bộ quản lý các trường cao đẳng, đại học: Giúp hiểu rõ thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động học tập, từ đó xây dựng chính sách và kế hoạch quản lý phù hợp.

  2. Giảng viên và giáo viên chủ nhiệm: Nắm bắt các biện pháp quản lý học viên hiệu quả, đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao chất lượng giảng dạy và quản lý lớp học.

  3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục: Cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý hoạt động học tập trong môi trường giáo dục chuyên ngành an ninh, làm tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu tiếp theo.

  4. Cán bộ quản lý giáo dục trong lực lượng Công an nhân dân: Hỗ trợ trong việc xây dựng và triển khai các chương trình đào tạo, quản lý học viên phù hợp với đặc thù ngành và yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý hoạt động học tập của học viên là gì?
    Quản lý hoạt động học tập là quá trình tác động có kế hoạch của cán bộ quản lý đến toàn bộ quá trình học tập của học viên nhằm đạt được mục tiêu đào tạo và nâng cao chất lượng giáo dục.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng đến quản lý hoạt động học tập tại Trường CĐ ANND I?
    Bao gồm yêu cầu đổi mới giáo dục, trình độ và phẩm chất của cán bộ quản lý và giảng viên, chất lượng đầu vào học viên, cũng như điều kiện cơ sở vật chất và kỹ thuật phục vụ học tập.

  3. Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?
    Luận văn sử dụng phương pháp kết hợp giữa nghiên cứu lý luận, khảo sát thực trạng qua phiếu khảo sát, phỏng vấn, quan sát và phân tích thống kê dữ liệu thu thập từ năm 2014 đến 2019.

  4. Các biện pháp quản lý hoạt động học tập được đề xuất là gì?
    Bao gồm giáo dục động cơ học tập, bồi dưỡng năng lực cán bộ quản lý và giảng viên, đổi mới phương pháp dạy học, tăng cường quản lý cơ sở vật chất và xây dựng hệ thống đánh giá kết quả học tập khoa học.

  5. Làm thế nào để nâng cao hiệu quả tự học của học viên?
    Thông qua việc xây dựng kế hoạch học tập khoa học, áp dụng phương pháp học tập tích cực, tạo môi trường học tập tích cực, và tăng cường sự hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá từ giảng viên và cán bộ quản lý.

Kết luận

  • Hoạt động học tập của học viên là trung tâm của quá trình đào tạo, đòi hỏi sự quản lý chặt chẽ và hiệu quả để nâng cao chất lượng giáo dục.
  • Thực trạng quản lý hoạt động học tập tại Trường CĐ ANND I còn nhiều hạn chế về kế hoạch học tập, phương pháp học tập và công tác kiểm tra, đánh giá.
  • Động cơ học tập của học viên chủ yếu là nội tại, hướng đến mục tiêu nghề nghiệp và phát triển bản thân.
  • Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý bao gồm trình độ cán bộ quản lý, đội ngũ giảng viên, chất lượng đầu vào học viên và điều kiện cơ sở vật chất.
  • Đề xuất các biện pháp quản lý cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động học tập, bao gồm giáo dục động cơ, bồi dưỡng cán bộ, đổi mới phương pháp dạy học, quản lý cơ sở vật chất và xây dựng hệ thống đánh giá khoa học.

Next steps: Triển khai các biện pháp đề xuất trong kế hoạch đào tạo năm học tiếp theo, đồng thời tiến hành đánh giá định kỳ để điều chỉnh phù hợp.

Call to action: Các nhà quản lý giáo dục và giảng viên tại Trường CĐ ANND I cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện các giải pháp nâng cao chất lượng quản lý hoạt động học tập, góp phần đào tạo nguồn nhân lực an ninh chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia trong thời kỳ mới.