Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Tích Hợp Ở Các Trường THCS Huyện Ninh Giang Tỉnh Hải Dương

Dạy học tích hợp THCS không chỉ là sự kết hợp đơn thuần giữa các môn học mà còn là phương pháp sư phạm giúp học sinh liên kết kiến thức, kỹ năng từ nhiều lĩnh vực khác nhau để giải quyết vấn đề thực tế. Theo Xavier Roegiers, sư phạm tích hợp là một quan niệm về quá trình học tập, trong đó toàn bộ quá trình học tập góp phần hình thành ở học sinh những năng lực cụ thể. Điều này tạo ra môi trường học tập sinh động, kích thích sự sáng tạo và tự học tích cực của học sinh.

Quản lý giáo dục THCS trong bối cảnh dạy học tích hợp hướng đến việc đảm bảo chất lượng hoạt động dạy học hiệu quả. Mục tiêu chính là tạo điều kiện cho giáo viên phát huy tối đa năng lực sáng tạo, chủ động trong việc thiết kế bài giảng tích hợp, đồng thời đảm bảo học sinh tiếp thu kiến thức một cách toàn diện, có khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đặt ra yêu cầu cao về đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá hoạt động dạy học, đòi hỏi quản lý chuyên môn THCS phải có sự thay đổi để đáp ứng.

Một số giáo viên chưa thực sự hiểu rõ về bản chất và lợi ích của dạy học tích hợp, dẫn đến việc áp dụng một cách hình thức, thiếu hiệu quả. Kỹ năng thiết kế bài giảng tích hợp, lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp với từng chủ đề còn hạn chế. Điều này đòi hỏi quản lý nhân sự trường học phải tăng cường công tác bồi dưỡng giáo viên, giúp giáo viên nâng cao năng lực dạy học phát triển năng lực.

Để triển khai hiệu quả dạy học tích hợp, cần có sự đầu tư về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học hiện đại, phù hợp với yêu cầu của phương pháp. Tuy nhiên, nhiều trường THCS Ninh Giang vẫn còn thiếu thốn về cơ sở vật chất, đặc biệt là các phòng thí nghiệm, phòng thực hành, phòng học bộ môn. Điều này gây khó khăn cho việc tổ chức các hoạt động thực hành, trải nghiệm cho học sinh.

Công tác đánh giá hoạt động dạy học chưa thực sự phù hợp với yêu cầu của dạy học tích hợp. Việc đánh giá còn tập trung vào kiến thức lý thuyết, ít chú trọng đến khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, kỹ năng giải quyết vấn đề của học sinh. Cần có sự đổi mới trong phương pháp đánh giá, chú trọng đánh giá năng lực và phẩm chất của học sinh.

Bồi dưỡng giáo viên là yếu tố then chốt để triển khai thành công dạy học tích hợp. Cần tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo, chuyên đề về phương pháp dạy học tích hợp, đổi mới phương pháp dạy học, ứng dụng CNTT trong dạy học. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các khóa đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.

Việc xây dựng kế hoạch dạy học tích hợp cần được thực hiện một cách khoa học, bài bản, có sự tham gia của tổ chuyên môn, giáo viên. Kế hoạch cần xác định rõ mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức, phương tiện dạy học và tiêu chí đánh giá. Đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của nhà trường.

Cần đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt chuyên môn THCS, tạo cơ hội cho giáo viên chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau, giải quyết những khó khăn trong quá trình dạy học tích hợp. Tổ chức các buổi dự giờ, thăm lớp, trao đổi về các bài giảng tích hợp điển hình. Khuyến khích giáo viên nghiên cứu khoa học, viết sáng kiến kinh nghiệm về dạy học tích hợp.

Giáo viên có thể sử dụng một tác phẩm văn học để tích hợp kiến thức về lịch sử, văn hóa, địa lý, đạo đức. Ví dụ, khi dạy bài "Làng" của Kim Lân, giáo viên có thể tích hợp kiến thức về cuộc sống của người nông dân Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, về tình yêu quê hương đất nước, về phẩm chất cao đẹp của người lính.

Dạy học dự án là một hình thức dạy học tích hợp hiệu quả trong môn Khoa học tự nhiên. Giáo viên có thể giao cho học sinh thực hiện các dự án nghiên cứu về các vấn đề môi trường, các hiện tượng tự nhiên. Ví dụ, học sinh có thể thực hiện dự án nghiên cứu về ô nhiễm nguồn nước, về biến đổi khí hậu, về bảo tồn đa dạng sinh học.

Dạy học tích hợp giúp học sinh thấy được mối liên hệ giữa các môn học, giữa kiến thức và cuộc sống, từ đó tạo ra hứng thú học tập. Học sinh chủ động hơn trong việc tìm kiếm kiến thức, tự giải quyết vấn đề, tự đánh giá kết quả học tập.

Dạy học tích hợp đòi hỏi giáo viên phải chuẩn bị bài giảng kỹ lưỡng, lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp, tạo ra môi trường học tập tích cực, chủ động cho học sinh. Điều này góp phần cải thiện chất lượng hoạt động dạy học của nhà trường.

Môi trường học tập có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy dạy học tích hợp. Cần tạo ra môi trường học tập thân thiện, cởi mở, khuyến khích học sinh sáng tạo, hợp tác, chia sẻ. Xây dựng các câu lạc bộ học tập, các hoạt động ngoại khóa, các sân chơi trí tuệ.

Sự phối hợp giữa nhà trường, gia đình, xã hội là yếu tố quan trọng để đảm bảo thành công của dạy học tích hợp. Nhà trường cần thông báo cho phụ huynh về chương trình dạy học tích hợp, về các hoạt động của học sinh. Phụ huynh cần tạo điều kiện cho con em học tập, tham gia các hoạt động của nhà trường. Xã hội cần tạo ra môi trường lành mạnh, khuyến khích học tập suốt đời.