Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Ở Các Trường Tiểu Học Huyện Mộ Đức Tỉnh Quảng Ngãi

Giáo dục tiểu học đóng vai trò nền tảng trong hệ thống giáo dục quốc dân, xây dựng những viên gạch đầu tiên cho sự phát triển toàn diện của học sinh. Trang bị kiến thức, kỹ năng cơ bản để hòa nhập toàn cầu, là điều kiện tạo nên sự tồn tại của dân tộc, bảo đảm sự phát triển bền vững của quốc gia. Do đó, giáo viên tiểu học có vị trí, vai trò quan trọng, góp phần quyết định trong việc thực hiện hoạt động dạy và học đảm bảo yêu cầu phát triển giáo dục hiện nay. V. Lênin từng nhấn mạnh tầm quan trọng của hoạt động giáo dục trong giai đoạn mới, sau khi giành được chính quyền: "Sự thay đổi căn bản đó là ở chỗ: trước đây chúng ta đã đặt và không thể không đặt trọng tâm công tác của chúng ta vào cuộc đấu tranh chính trị, vào cách mạng, vào việc giành lấy chính quyền… thì trọng tâm công tác của chúng ta hiện nay quả thật là xoáy vào hoạt động giáo dục".

Mục tiêu đổi mới giáo dục hiện nay là tập trung vào việc phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh. Cụ thể, cần xây dựng môi trường học tập tích cực, sáng tạo, giúp học sinh phát triển tư duy độc lập, khả năng giải quyết vấn đề và kỹ năng hợp tác. Đồng thời, cần chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống, giúp học sinh trở thành những công dân có trách nhiệm với xã hội. Đổi mới phương pháp, hình thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh, tăng cường giáo dục đạo đức, kỹ năng sống, hiểu biết xã hội, gắn giáo dục nhà trường với thực tiễn cuộc sống. Trong điều kiện của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ, chất lượng nguồn nhân lực đang trở thành yếu tố quyết định nhất đối với phát triển nhanh và bền vững của mỗi quốc gia.

Đội ngũ giáo viên là yếu tố then chốt trong hoạt động dạy học. Cần có đánh giá khách quan về trình độ chuyên môn, kỹ năng sư phạm, khả năng ứng dụng công nghệ thông tin và tinh thần trách nhiệm của giáo viên. Bên cạnh đó, cần phân tích những điểm mạnh, điểm yếu của đội ngũ để có kế hoạch bồi dưỡng, nâng cao trình độ phù hợp. Cần tạo điều kiện để đội ngũ giáo viên không ngừng học hỏi, nâng cao trình độ, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. Vẫn còn tồn tại tình trạng một số giáo viên thiếu các kỹ năng cần thiết, dẫn đến tình trạng chưa phát huy được tính tích cực và sáng tạo trong quá trình dạy học.

Cơ sở vật chất đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo chất lượng dạy học. Cần đánh giá thực trạng về phòng học, trang thiết bị, đồ dùng dạy học, thư viện, phòng chức năng, sân chơi, bãi tập... Xác định những thiếu thốn, hư hỏng để có kế hoạch đầu tư, sửa chữa, nâng cấp. Hệ thống cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện dạy học của nhiều trường còn thiếu thốn, lạc hậu, thiếu đồng bộ hoặc xuống cấp, không đáp ứng được nhu cầu dạy và học trong điều kiện hiện nay. Cần đảm bảo cơ sở vật chất đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục.

Cần xây dựng kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên, liên tục cho giáo viên, tập trung vào các nội dung: phương pháp dạy học tích cực, ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ năng đánh giá học sinh theo chuẩn mới. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các khóa tập huấn, hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm. Bên cạnh đó, cần khuyến khích giáo viên tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ. Bên cạnh đó vẫn còn tồn tại tình trang một số giáo viên thiếu các kỹ năng cần thiết, dẫn đến tình trạng chưa phát huy được tính tích cực và sáng tạo trong quá trình dạy học.

Ứng dụng công nghệ thông tin là xu thế tất yếu trong giáo dục hiện nay. Cần trang bị đầy đủ thiết bị công nghệ thông tin cho các trường học. Bồi dưỡng cho giáo viên kỹ năng sử dụng các phần mềm, ứng dụng hỗ trợ dạy học. Khuyến khích giáo viên sử dụng các nguồn tài nguyên giáo dục mở trên internet. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động dạy học. Đồng thời nắm bắt và tận dụng một cách tốt nhất về những cơ hội và thách thức, giảm bớt những ảnh hưởng tiêu cực xảy ra từ môi trường thông qua công tác quản lý dạy học.

Cần có kế hoạch đầu tư dài hạn, bền vững cho cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Ưu tiên đầu tư cho các trường vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Trang bị đầy đủ phòng học, phòng chức năng, đồ dùng dạy học, thư viện, sân chơi, bãi tập... Đảm bảo cơ sở vật chất đáp ứng được yêu cầu đổi mới giáo dục. Kỹ năng sử dụng và làm đồ dùng dạy học của giáo viên vẫn hạn chế, các đồ dùng làm ra ít được sử dụng, không phát huy được vai trò của chúng trong quá trình dạy và học.

Môi trường học tập có vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển nhân cách của học sinh. Cần xây dựng môi trường học tập thân thiện, cởi mở, tôn trọng sự khác biệt, khuyến khích học sinh tự tin thể hiện bản thân. Tạo điều kiện cho học sinh tham gia các hoạt động trải nghiệm, khám phá, vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Đồng thời, cần chú trọng giáo dục đạo đức, lối sống, giúp học sinh trở thành những công dân có trách nhiệm với xã hội. Thông qua công tác quản lý hoạt động dạy học để định hướng cho sự phát triển của nhà trường dựa vào cơ sở xác định các mục tiêu chung và luôn hướng mọi nỗ lực của giáo viên, học sinh cùng tham gia thực hiện một mục tiêu chung.

Cần đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá theo hướng phát triển năng lực học sinh. Chú trọng đánh giá quá trình học tập, rèn luyện của học sinh. Sử dụng đa dạng các hình thức đánh giá: bài tập thực hành, dự án, thuyết trình, tự đánh giá, đánh giá đồng đẳng... Xây dựng bộ công cụ đánh giá phù hợp với từng môn học, hoạt động giáo dục. Việc triển khai và thực hiện các thông tư của Bộ GD&ĐT về đổi mới đánh giá học sinh tiểu học ở nhiều trường chưa linh hoạt… Những hạn chế trên mọi phương diện đang tồn tại ở các trường tiểu học trên địa bàn huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó có công tác quản lý, mà trước hết là quản lý hoạt động dạy học.

Cần xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chi tiết, cụ thể, khách quan, dễ đo lường. Tiêu chí đánh giá cần bao gồm các yếu tố: chất lượng đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương pháp dạy học, kết quả học tập của học sinh, sự hài lòng của phụ huynh. Bộ tiêu chí cần được xây dựng dựa trên các quy định của Bộ GD&ĐT và phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Công tác quản lý dạy học giữ vai trò quan trọng trong việc điều phối hoạt động của giáo viên và hoạt động của học sinh để có thể đạt được những hiệu quả cao nhất trong việc hình thành một nhân cách tốt cho học sinh.

Sử dụng đa dạng các phương pháp thu thập thông tin: phiếu khảo sát, phỏng vấn, quan sát, phân tích dữ liệu. Phiếu khảo sát cần được thiết kế khoa học, dễ hiểu, đảm bảo tính bảo mật. Phỏng vấn cần được thực hiện bởi những người có kinh nghiệm, kỹ năng giao tiếp tốt. Quan sát cần được thực hiện một cách có hệ thống, có kế hoạch. Phân tích dữ liệu cần được thực hiện một cách chính xác, khách quan. Quá trình này đảm bảo sự phối hợp một cách nhịp nhàng giữa cán bộ quản lý với giáo viên, học sinh và toàn bộ nguồn lực trong nhà trường (cơ sở vật chất, tài chính, thông tin…) để có thể đạt được các mục tiêu đã đề ra với một hiệu quả cao nhất.

Cán bộ quản lý giáo dục đóng vai trò then chốt trong việc định hướng, chỉ đạo, điều hành hoạt động giáo dục. Cần xây dựng đội ngũ cán bộ quản lý có trình độ chuyên môn cao, năng lực quản lý tốt, phẩm chất đạo đức trong sáng, tâm huyết với nghề. Tạo điều kiện cho cán bộ quản lý được đào tạo, bồi dưỡng thường xuyên để nâng cao trình độ. Quản lý hoạt động dạy học giúp tạo ra được sự thống nhất về ý chí và hành động của giáo viên, học sinh nhà trường. Nhà trường có thể thích nghi được với sự biến đổi trong môi trường. Đồng thời nắm bắt và tận dụng một cách tốt nhất về những cơ hội và thách thức, giảm bớt những ảnh hưởng tiêu cực xảy ra từ môi trường thông qua công tác quản lý dạy học.

Giáo dục là sự nghiệp của toàn xã hội. Cần phát huy vai trò của gia đình, nhà trường và cộng đồng trong việc giáo dục học sinh. Tạo mối liên hệ chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường. Khuyến khích các tổ chức xã hội, doanh nghiệp tham gia hỗ trợ giáo dục. Vận động cộng đồng tham gia xây dựng môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh. Đối với huyện Mộ Đức tỉnh Quảng Ngãi việc quản lý hoạt động dạy học trong những năm qua có những bước chuyển biến rõ rệt, chất lượng dạy và học tiểu học từng bước được nâng cao, góp phần tích cực vào thành tích chung của ngành giáo dục tỉnh Quảng Ngãi.