I. Cơ sở lý luận về quản lý hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng giáo dục STEM
Trong bối cảnh giáo dục hiện đại, quản lý giáo dục và dạy học toán theo định hướng STEM đang trở thành một xu hướng quan trọng. Giáo dục tiểu học đóng vai trò nền tảng trong việc hình thành tư duy và kỹ năng cho học sinh. Mô hình STEM không chỉ tập trung vào việc giảng dạy các môn học riêng lẻ mà còn tích hợp chúng để phát triển khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Việc áp dụng phương pháp dạy học tích hợp này giúp học sinh phát triển tư duy logic, khả năng giải quyết vấn đề và sáng tạo. Theo đó, giáo viên toán cần được bồi dưỡng về kỹ năng dạy học theo định hướng này, nhằm nâng cao chất lượng hoạt động dạy học. Các nghiên cứu cho thấy, việc áp dụng giáo dục STEM trong môn Toán không chỉ giúp học sinh hiểu sâu hơn về kiến thức mà còn kích thích sự sáng tạo và khả năng tư duy phản biện.
1.1 Tổng quan về giáo dục STEM
Giáo dục STEM là một mô hình giáo dục tích hợp, bao gồm Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật và Toán học. Mô hình này được phát triển để chuẩn bị cho học sinh đối mặt với những thách thức trong thế kỷ 21. Giáo dục STEM giúp học sinh phát triển các kỹ năng cần thiết trong việc giải quyết vấn đề thực tiễn và thúc đẩy khả năng sáng tạo. Nhiều quốc gia đã áp dụng mô hình này trong chương trình giáo dục của mình, và Việt Nam cũng không ngoại lệ. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đã nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo dục STEM, xác định đây là một trong những hướng dạy học chủ đạo nhằm phát triển năng lực cho học sinh.
1.2 Vai trò của giáo viên trong quản lý hoạt động dạy học
Giáo viên là nhân tố quyết định trong việc quản lý dạy học môn Toán theo định hướng STEM. Họ không chỉ là người truyền đạt kiến thức mà còn là người hướng dẫn, tạo điều kiện cho học sinh tham gia vào các hoạt động học tập tích cực. Để đạt được hiệu quả cao trong hoạt động dạy học, giáo viên cần có sự hiểu biết sâu sắc về phương pháp dạy học tích hợp, cũng như khả năng thiết kế các hoạt động học tập phù hợp. Việc bồi dưỡng kỹ năng cho giáo viên là cần thiết để họ có thể thực hiện tốt vai trò này, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục STEM tại các trường tiểu học.
II. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Toán tại Hậu Lộc Thanh Hóa
Tại huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng STEM cho thấy nhiều điểm cần cải thiện. Các trường tiểu học vẫn còn gặp khó khăn trong việc triển khai các hoạt động dạy học tích hợp, do thiếu hụt về cơ sở vật chất và phương tiện dạy học. Nhiều giáo viên toán chưa được đào tạo chuyên sâu về phương pháp dạy học tích hợp, dẫn đến việc áp dụng phương pháp dạy học chưa hiệu quả. Ngoài ra, công tác quản lý giáo dục tại các trường chưa thực sự đồng bộ và hiệu quả, chưa có các tiêu chí rõ ràng để đánh giá chất lượng hoạt động dạy học. Những vấn đề này ảnh hưởng lớn đến chất lượng dạy học môn Toán theo định hướng STEM.
2.1 Khảo sát thực trạng nhận thức của giáo viên
Khảo sát cho thấy rằng nhiều giáo viên vẫn còn thiếu kiến thức và kỹ năng về giáo dục STEM. Họ nhận thức được tầm quan trọng của STEM, nhưng chưa biết cách tích hợp các môn học vào trong quá trình giảng dạy. Điều này cho thấy cần có các chương trình bồi dưỡng chuyên môn cho giáo viên, giúp họ nắm vững các phương pháp dạy học tích hợp, từ đó nâng cao chất lượng dạy học môn Toán tại các trường tiểu học.
2.2 Đánh giá thực trạng cơ sở vật chất
Cơ sở vật chất tại các trường tiểu học ở Hậu Lộc còn nhiều hạn chế. Thiết bị dạy học phục vụ cho việc dạy học toán theo định hướng STEM chưa được đầu tư đúng mức. Việc thiếu các phương tiện dạy học hiện đại đã ảnh hưởng đến khả năng tổ chức các hoạt động học tập trải nghiệm cho học sinh. Cần có sự đầu tư đồng bộ về cơ sở vật chất để tạo điều kiện thuận lợi cho việc áp dụng giáo dục STEM trong giảng dạy môn Toán.
III. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Toán theo định hướng STEM
Để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động dạy học môn Toán tại các trường tiểu học ở huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, cần triển khai một số biện pháp cụ thể. Đầu tiên, tổ chức các khóa bồi dưỡng cho giáo viên toán về phương pháp dạy học tích hợp, giúp họ nắm vững kiến thức và kỹ năng cần thiết. Thứ hai, cần cải thiện cơ sở vật chất, trang bị đầy đủ thiết bị dạy học hiện đại để hỗ trợ cho việc dạy học STEM. Cuối cùng, xây dựng các tiêu chí đánh giá rõ ràng cho hoạt động dạy học, từ đó có thể theo dõi và đánh giá hiệu quả của các hoạt động dạy học theo định hướng STEM.
3.1 Tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên
Việc bồi dưỡng cho giáo viên là một trong những biện pháp quan trọng nhất. Cần tổ chức các khóa học, hội thảo về giáo dục STEM, giúp giáo viên hiểu rõ hơn về phương pháp dạy học tích hợp. Điều này không chỉ nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên mà còn giúp họ tự tin hơn trong việc áp dụng phương pháp dạy học mới vào thực tiễn giảng dạy.
3.2 Cải thiện cơ sở vật chất
Cần có sự đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở vật chất tại các trường tiểu học. Việc trang bị đầy đủ các thiết bị dạy học hiện đại sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức các hoạt động học tập trải nghiệm, giúp học sinh có cơ hội vận dụng kiến thức vào thực tiễn. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục STEM tại địa phương.
