Quản lý dạy học Ngữ Văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh THPT Từ Sơn, Bắc Ninh

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC TỪ, CỤM TỪ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

2. Mục đích nghiên cứu

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

4. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài

5. Giả thuyết khoa học

6. Giới hạn, phạm vi nghiên cứu của đề tài

7. Phương pháp nghiên cứu

8. Cấu trúc luận văn

1. CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.1.1. Trên thế giới

1.2. Các khái niệm cơ bản

1.2.1. Hoạt động dạy học

1.2.2. Năng lực, phát triển năng lực học sinh

1.2.3. Dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

1.2.4. Quản lý, quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

1.3. Dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.3.1. Vị trí, vai trò của môn Ngữ văn trong chương trình Giáo dục trung học phổ thông

1.3.2. Đặc điểm của dạy học môn Ngữ văn trung học phổ thông theo định hướng phát triển năng lực học sinh

1.3.3. Mục tiêu dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.3.4. Những năng lực cần hình thành cho học sinh thông qua dạy học môn Ngữ văn ở trường trung học phổ thông

1.3.5. Nội dung dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.3.6. Phương pháp dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.3.7. Hình thức tổ chức dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.3.8. Kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.4. Quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.4.1. Quản lý thực hiện mục tiêu, chương trình dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.4.2. Quản lý đổi mới phương pháp dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.4.3. Quản lý hình thức tổ chức dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.4.4. Quản lý hoạt động học môn Ngữ văn của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ở trường trung học phổ thông

1.4.5. Quản lý kiểm tra, đánh giá hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.4.6. Quản lý việc sử dụng cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.5. Những yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở trường trung học phổ thông

1.5.1. Yếu tố chủ quan

1.5.2. Yếu tố khách quan

1.6. Kết luận chương 1

2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THỊ XÃ TỪ SƠN, TỈNH BẮC NINH

2.1. Đặc điểm tình hình kinh tế, chính trị, văn hóa xã hội và giáo dục của thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh

2.1.1. Vị trí, điều kiện địa lý

2.1.2. Tình hình phát triển kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của thị xã Từ Sơn

2.1.3. Khái quát các trường trung học phổ thông thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh

2.2. Khái quát về khảo sát thực trạng

2.2.1. Mục tiêu khảo sát

2.2.2. Đối tượng khảo sát

2.2.3. Nội dung khảo sát

2.2.4. Phương pháp và cách xử lý số liệu khảo sát

2.3. Thực trạng hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường THPT thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh

2.3.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, giáo viên Ngữ văn và học sinh các trường THPT thị xã Từ Sơn về dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.3.2. Thực trạng thực hiện mục tiêu môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường THPT thị xã Từ Sơn

2.3.3. Thực trạng thực hiện nội dung dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.4. Thực trạng sử dụng phương pháp dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.5. Thực trạng hình thức tổ chức dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.6. Thực trạng kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.7. Thực trạng quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh

2.7.1. Thực trạng quản lý mục tiêu, chương trình dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.7.2. Thực trạng quản lý đổi mới phương pháp dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.7.3. Thực trạng quản lý hình thức tổ chức dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.7.4. Thực trạng quản lý hoạt động học môn Ngữ văn của học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Từ Sơn

2.7.5. Thực trạng quản lý đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.7.6. Thực trạng quản lý sử dụng cơ sở vật chất, phương tiện dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

2.8. Thực trạng mức độ của các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học phổ thông thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh

2.9. Đánh giá chung về thực trạng

2.9.1. Kết quả đạt được

2.9.2. Tồn tại, hạn chế

2.9.3. Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế

2.10. Kết luận chương 2

3. BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC HỌC SINH Ở CÁC TRƯỜNG THPT THỊ XÃ TỪ SƠN, TỈNH BẮC NINH

3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính mục tiêu của chương trình giáo dục phổ thông

3.1.2. Nguyên tắc phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính hiệu quả

3.2. Biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn ở các trường THPT thị xã Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh theo định hướng phát triển năng lực học sinh

3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh về dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh nói chung và dạy học môn Ngữ văn nói riêng

3.2.2. Biện pháp 2: Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh cho giáo viên Ngữ văn

3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đa dạng hóa phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh

3.2.4. Biện pháp 4: Chỉ đạo giáo viên bồi dưỡng phương pháp tự học, tạo động cơ, hứng thú học tập môn Ngữ văn cho học sinh

3.2.5. Biện pháp 5: Chỉ đạo đổi mới hoạt động kiểm tra, đánh giá kết quả dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp

3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường THPT Thị xã Từ Sơn

3.4.1. Mục đích khảo nghiệm

3.4.2. Phương pháp khảo nghiệm

3.4.3. Đối tượng khảo nghiệm

3.4.4. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của của các biện pháp đã đề xuất

3.5. Kết luận chương 3

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Quản lý dạy học Ngữ Văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh

Quản lý dạy học môn Ngữ Văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh là một yêu cầu cấp thiết trong giáo dục hiện đại. Luận văn tập trung vào việc đổi mới phương pháp dạy học, từ truyền thụ kiến thức sang phát triển năng lực tư duy và hành động của học sinh. THPT Từ Sơn, Bắc Ninh là địa bàn nghiên cứu, nơi các trường THPT đang nỗ lực thực hiện mục tiêu này. Giáo dục theo hướng phát triển năng lực đòi hỏi sự thay đổi trong phương pháp dạy học, chương trình giáo dục, và cách đánh giá năng lực học sinh. Luận văn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý hiệu quả để đạt được mục tiêu này.

1.1. Cơ sở lý luận về quản lý dạy học Ngữ Văn

Luận văn trình bày cơ sở lý luận về quản lý dạy học môn Ngữ Văn, bao gồm các khái niệm cơ bản như năng lực học sinh, phát triển năng lực, và dạy học theo năng lực. Nghiên cứu chỉ ra rằng, việc quản lý hiệu quả đòi hỏi sự thay đổi từ cách tiếp cận truyền thống sang cách tiếp cận hiện đại, tập trung vào việc hình thành và phát triển các năng lực cốt lõi cho học sinh. Chương trình giáo dục cần được thiết kế lại để phù hợp với mục tiêu này.

1.2. Vai trò của môn Ngữ Văn trong phát triển năng lực học sinh

Môn Ngữ Văn đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành năng lực học sinh, bao gồm năng lực ngôn ngữ, tư duy phản biện, và cảm thụ văn học. Luận văn nhấn mạnh rằng, việc dạy học môn Ngữ Văn cần hướng đến việc phát triển các năng lực này thông qua các phương pháp dạy học tích cực và học tập tích cực. Điều này đòi hỏi sự thay đổi trong cách tiếp cận của giáo viên và nhà quản lý giáo dục.

II. Thực trạng quản lý dạy học Ngữ Văn tại THPT Từ Sơn Bắc Ninh

Luận văn khảo sát thực trạng quản lý dạy học môn Ngữ Văn tại các trường THPT Từ Sơn, Bắc Ninh. Kết quả cho thấy, mặc dù đã có những nỗ lực đổi mới, vẫn còn nhiều hạn chế trong việc thực hiện dạy học theo năng lực. Các giáo viên chưa thực sự thay đổi phương pháp dạy học, và việc đánh giá năng lực học sinh chưa được thực hiện một cách hệ thống. Luận văn chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến thực trạng này, bao gồm cả yếu tố chủ quan và khách quan.

2.1. Nhận thức của giáo viên và học sinh

Khảo sát cho thấy, nhận thức của giáo viên và học sinh về dạy học theo năng lực còn hạn chế. Nhiều giáo viên vẫn áp dụng phương pháp dạy học truyền thống, trong khi học sinh chưa thực sự chủ động trong quá trình học tập. Điều này ảnh hưởng đến hiệu quả của việc phát triển năng lực học sinh thông qua môn Ngữ Văn.

2.2. Thực trạng quản lý và đánh giá

Việc quản lý giáo dục tại các trường THPT Từ Sơn chưa thực sự hiệu quả trong việc thúc đẩy dạy học theo năng lực. Các biện pháp quản lý chưa đồng bộ, và việc đánh giá năng lực học sinh chưa được thực hiện một cách khoa học. Luận văn chỉ ra sự cần thiết phải cải thiện các biện pháp quản lý để đạt được mục tiêu phát triển năng lực học sinh.

III. Biện pháp quản lý dạy học Ngữ Văn theo định hướng phát triển năng lực

Luận văn đề xuất các biện pháp quản lý dạy học môn Ngữ Văn theo định hướng phát triển năng lực học sinh tại các trường THPT Từ Sơn, Bắc Ninh. Các biện pháp bao gồm nâng cao nhận thức của giáo viên và học sinh, đổi mới phương pháp dạy học, và cải thiện công tác đánh giá. Luận văn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đồng bộ các biện pháp này để đạt được hiệu quả cao nhất.

3.1. Nâng cao nhận thức và năng lực giáo viên

Một trong những biện pháp quan trọng là tổ chức các khóa bồi dưỡng để nâng cao nhận thức và năng lực của giáo viên về dạy học theo năng lực. Giáo viên cần được trang bị các phương pháp dạy học hiện đại và cách thức đánh giá năng lực học sinh một cách hiệu quả. Điều này sẽ giúp họ thực hiện tốt hơn nhiệm vụ của mình trong việc phát triển năng lực học sinh.

3.2. Đổi mới phương pháp và hình thức dạy học

Luận văn đề xuất việc đa dạng hóa các phương pháp dạy học và hình thức tổ chức dạy học để phù hợp với mục tiêu phát triển năng lực học sinh. Các phương pháp như học tập dự án, thảo luận nhóm, và học tập tích cực cần được áp dụng rộng rãi. Điều này sẽ giúp học sinh phát triển các năng lực cần thiết một cách toàn diện.

Luận Văn Thạc Sĩ: Quản Lý Hoạt Động Dạy Học Môn Ngữ Văn Theo Định Hướng Phát Triển Năng Lực Học Sinh THPT Từ Sơn, Bắc Ninh