Quản Lý Bồi Dưỡng Năng Lực Tổ Chức Hoạt Động Trải Nghiệm Cho Đội Ngũ Giáo Viên Các Trường Tiểu Học Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội

• Tác giả: Hà Thị Nga
• Người hướng dẫn: PGS.TS Trần Hữu Hoan
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
• Đề tài: Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên các trường tiểu học quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội theo yêu cầu chương trình giáo dục 2018
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ, HÌNH VÀ SƠ ĐỒ
• MỞ ĐẦU
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG TIỂU HỌC THEO CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018
• 1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
• 1.1.1. Nghiên cứu về bồi dưỡng năng lực cho GV phổ thông
• 1.1.2. Nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm
• 1.2. Khái niệm cơ bản
• 1.2.1. Bồi dưỡng và bồi dưỡng giáo viên
• 1.2.2. Hoạt động trải nghiệm trong trường Tiểu học
• 1.2.3. Bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm
• 1.2.4. Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên trường Tiểu học
• 1.3. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và yêu cầu đặt ra về năng lực của giáo viên tổ chức hoạt động trải nghiệm cho học sinh trường Tiểu học
• 1.3.1. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp Tiểu học về hoạt động trải nghiệm
• 1.3.2. Yêu cầu đối với hoạt động trải nghiệm cho HS trường Tiểu học
• 1.3.3. Yêu cầu về năng lực tổ chức HĐTN của giáo viên Tiểu học
• 1.4. Hoạt động trải nghiệm cho học sinh ở các trường Tiểu học trong CTGDPT 2018
• 1.4.1. Mục tiêu của HĐTN
• 1.4.2. Nội dung HĐTN
• 1.4.3. Hình thức, phương pháp tổ chức
• 1.4.4. Kiểm tra đánh giá hoạt động trải nghiệm
• 1.5. Hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên trường Tiểu học theo yêu cầu CTGDPT 2018
• 1.5.1. Mục tiêu bồi dưỡng
• 1.5.2. Chương trình, nội dung bồi dưỡng
• 1.5.3. Phương pháp, hình thức bồi dưỡng
• 1.5.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng
• 1.5.5. Nguồn lực thực hiện hoạt động bồi dưỡng
• 1.6. Nội dung quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên các trường Tiểu học theo yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018
• 1.6.1. Tổ chức xác định nhu cầu bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm
• 1.6.2. Tổ chức xây dựng nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm dựa vào năng lực
• 1.6.3. Tổ chức xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch bồi dưỡng
• 1.6.4. Chỉ đạo thực hiện kế hoạch tổ chức
• 1.6.5. Quản lý kiểm tra, đánh giá việc thực hiện kế hoạch tổ chức
• 1.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên trường Tiểu học
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 1
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN BẮC TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
• 2.1. Khái quát về phát triển giáo dục quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
• 2.1.1. Về phát triển giáo dục
• 2.1.2. Khái quát về giáo dục Tiểu học
• 2.2. Giới thiệu tổ chức khảo sát
• 2.2.1. Mục tiêu khảo sát
• 2.2.2. Nội dung khảo sát
• 2.2.3. Đối tượng và phạm vi khảo sát
• 2.2.4. Phương pháp, hình thức khảo sát
• 2.3. Thực trạng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của giáo viên các trường Tiểu học trong quận
• 2.4. Thực trạng bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm của đội ngũ giáo viên Tiểu học quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội
• 2.4.1. Thực trạng nhận thức của cán bộ quản lý, đội ngũ GV trường Tiểu học về tầm quan trọng của năng lực tổ chức các HĐTN cho GV
• 2.4.2. Thực trạng về nội dung bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên Tiểu học
• 2.4.3. Thực trạng hình thức, phương pháp bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên Tiểu học
• 2.4.4. Nhận xét chung về thực trạng hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho GV các trường Tiểu học
• 2.5. Thực trạng quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên Tiểu học quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội
• 2.5.1. Thực trạng lập kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên Tiểu học
• 2.5.2. Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên Tiểu học
• 2.5.3. Thực trạng chỉ đạo triển khai bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên Tiểu học
• 2.5.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên Tiểu học
• 2.5.5. Thực trạng sử dụng các nguồn lực thực hiện bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV các trường Tiểu học
• 2.6. Thực trạng đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố đến quản lý hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên Tiểu học
• 2.7. Đánh giá chung về thực trạng quản lý và bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho đội ngũ giáo viên tiểu học
• 2.7.1. Những ưu điểm và nguyên nhân
• 2.7.2. Những hạn chế và nguyên nhân
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 2
• 3. CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NĂNG LỰC TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM CHO ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC QUẬN BẮC TỪ LIÊM THÀNH PHỐ HÀ NỘI THEO YÊU CẦU CHƯƠNG TRÌNH GIÁO DỤC PHỔ THÔNG 2018
• 3.1. Nguyên tắc xây dựng các biện pháp
• 3.1.1. Đảm bảo tính khoa học
• 3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn
• 3.1.3. Đảm bảo tính đồng bộ, hệ thống, toàn diện
• 3.1.4. Đảm bảo tính kế thừa
• 3.1.5. Đảm bảo phù hợp với Chuẩn giáo viên tiểu học
• 3.2. Biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên Tiểu học quận Bắc Từ Liêm, TP Hà Nội
• 3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức quán triệt nhận thức cho CBQL, GV về ý nghĩa, vai trò bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho GV trường Tiểu học
• 3.2.2. Biện pháp 2: Chỉ đạo xây dựng và thực hiện kế hoạch hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho GV các trường Tiểu học bám sát điều kiện thực tiễn của các trường và đáp ứng yêu cầu đảm phát triển của ngành GD và ĐT quận Bắc Từ Liêm
• 3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đổi mới hình thức và phương pháp tổ chức bồi dưỡng theo hướng phát huy vai trò chủ thể của giáo viên tham gia bồi dưỡng
• 3.2.4. Biện pháp 4: Xây dựng và thực hiện các chế độ hỗ trợ kịp thời về tài chính, cơ sở vật chất, tạo môi trường học tập, tạo động lực cho giáo viên tham gia bồi dưỡng
• 3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường giám sát, kiểm tra và đánh giá hoạt động bồi dưỡng và kết quả bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho GV các trường Tiểu học
• 3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp
• 3.4. Khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp đề xuất
• 3.4.1. Tổ chức khảo nghiệm
• 3.4.2. Kết quả khảo nghiệm
• KẾT LUẬN CHƯƠNG 3
• KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng Quan Quản Lý Bồi Dưỡng Hoạt Động Trải Nghiệm Tiểu Học

Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học tại Bắc Từ Liêm là yếu tố then chốt trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay. Chương trình giáo dục phổ thông 2018 đặt ra yêu cầu cao về năng lực của giáo viên trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, hiệu quả, giúp học sinh phát triển toàn diện. Việc bồi dưỡng không chỉ trang bị kiến thức, kỹ năng mà còn thay đổi thái độ của giáo viên đối với hoạt động trải nghiệm, từ đó tạo ra những hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh tiểu học. Luận văn này tập trung nghiên cứu, đánh giá thực trạng và đề xuất các biện pháp quản lý bồi dưỡng phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tại các trường tiểu học trên địa bàn Bắc Từ Liêm.

1.1. Tầm quan trọng của Hoạt Động Trải Nghiệm Tiểu Học

Hoạt động trải nghiệm đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển năng lực tổ chức cho học sinh, giúp các em vận dụng kiến thức vào thực tiễn, hình thành kỹ năng sống và phát triển phẩm chất. Chương trình GDPT 2018 nhấn mạnh vai trò của hoạt động trải nghiệm, yêu cầu giáo viên phải có phương pháp giảng dạy phù hợp. Theo Thông tư 32/2018/TT-BGDĐT, mục tiêu của CTGDPT là giúp học sinh 'biết vận dụng hiệu quả kiến thức, kĩ năng đã học vào đời sống và tự học suốt đời'. Chính vì vậy, việc quản lý và bồi dưỡng giáo viên để đáp ứng yêu cầu này là vô cùng cần thiết.

1.2. Vai trò của Bồi Dưỡng Năng Lực Giáo Viên Tiểu Học

Bồi dưỡng năng lực cho giáo viên tiểu học không chỉ đơn thuần là trang bị kiến thức mới mà còn là quá trình nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, giúp giáo viên tự tin hơn trong việc thiết kế và tổ chức các hoạt động trải nghiệm. Quá trình này cần được quản lý chặt chẽ, có kế hoạch và đánh giá hiệu quả thường xuyên để đảm bảo đạt được mục tiêu đề ra. Bồi dưỡng chuyên môn, bồi dưỡng nghiệp vụ là hai yếu tố quan trọng cần được chú trọng.

II. Thách Thức Tổ Chức Hoạt Động Trải Nghiệm Tại Bắc Từ Liêm

Mặc dù có nhiều tiềm năng phát triển, việc tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học tại Bắc Từ Liêm vẫn đối mặt với không ít thách thức. Một số giáo viên còn thiếu kinh nghiệm tổ chức hoặc chưa được trang bị đầy đủ tài liệu bồi dưỡng hoạt động trải nghiệm tiểu học. Cơ sở vật chất và nguồn lực tài chính hạn chế cũng là một trở ngại lớn. Ngoài ra, nhận thức về vai trò của hoạt động trải nghiệm ở một số cán bộ quản lý và giáo viên còn chưa đầy đủ, dẫn đến việc đầu tư và quan tâm chưa đúng mức. Việc đánh giá hiệu quả hoạt động trải nghiệm cũng gặp nhiều khó khăn do thiếu công cụ và tiêu chí đánh giá phù hợp.

2.1. Hạn chế về Kinh Nghiệm Tổ Chức Hoạt Động Trải Nghiệm

Nhiều giáo viên tiểu học còn thiếu kinh nghiệm tổ chức hoạt động trải nghiệm do chưa được đào tạo chuyên sâu hoặc ít có cơ hội tham gia các khóa bồi dưỡng thường xuyên giáo viên tiểu học. Điều này dẫn đến việc các hoạt động trải nghiệm thường mang tính hình thức, chưa thực sự phát huy được vai trò của học sinh. 'Hiện chưa có sự phân biệt rõ ràng giữa năng lực dạy học chung và năng lực dạy học trải nghiệm' (trích dẫn từ tài liệu gốc).

2.2. Thiếu Hụt Cơ Sở Vật Chất và Nguồn Lực Tài Chính

Cơ sở vật chất và nguồn lực tài chính hạn chế là một trong những rào cản lớn đối với việc tổ chức hoạt động trải nghiệm. Nhiều trường tiểu học chưa có đủ trang thiết bị, không gian hoặc kinh phí để tổ chức các hoạt động trải nghiệm đa dạng và phong phú. Việc tìm kiếm nguồn tài trợ từ bên ngoài cũng gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi sự nỗ lực của cả nhà trường và địa phương.

2.3. Đánh giá Hiệu Quả Hoạt Động Trải Nghiệm

Việc đánh giá hiệu quả hoạt động trải nghiệm còn gặp nhiều khó khăn do thiếu các tiêu chí và công cụ đánh giá hiệu quả hoạt động trải nghiệm phù hợp. Nhiều trường tiểu học vẫn sử dụng các phương pháp đánh giá truyền thống, chưa chú trọng đến việc đánh giá sự phát triển về kỹ năng, phẩm chất và năng lực của học sinh sau khi tham gia hoạt động trải nghiệm.

III. Phương Pháp Bồi Dưỡng Năng Lực Tổ Chức Hoạt Động Tiểu Học

Để khắc phục những hạn chế trên, cần có những phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm hiệu quả và đổi mới trong công tác bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học. Việc bồi dưỡng cần tập trung vào việc trang bị kiến thức, kỹ năng, phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm đa dạng, sáng tạo, phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của học sinh tiểu học. Ngoài ra, cần tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các hoạt động thực hành, chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau để nâng cao trình độ chuyên môn.

3.1. Xây dựng Chương Trình Bồi Dưỡng Thiết Thực

Xây dựng chương trình bồi dưỡng giáo viên tiểu học cần dựa trên nhu cầu thực tế của giáo viên và yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018. Chương trình cần đảm bảo tính khoa học, sư phạm, cập nhật và phù hợp với điều kiện của từng trường. Nội dung bồi dưỡng nên tập trung vào các kỹ năng tổ chức, thiết kế hoạt động trải nghiệm, quản lý rủi ro và đánh giá hiệu quả.

3.2. Đa dạng Hình Thức Bồi Dưỡng Giáo Viên

Cần đa dạng hóa các hình thức bồi dưỡng để tạo sự hứng thú và thu hút giáo viên tham gia. Các hình thức có thể bao gồm: hội thảo, tập huấn, bồi dưỡng trực tuyến, sinh hoạt chuyên môn, tham quan học tập và chia sẻ kinh nghiệm. Đặc biệt, cần chú trọng đến việc bồi dưỡng thường xuyên giáo viên tiểu học thông qua các hoạt động tự học, tự bồi dưỡng và học tập đồng nghiệp.

3.3. Tăng cường Thực Hành và Chia Sẻ Kinh Nghiệm

Hoạt động thực hành và chia sẻ kinh nghiệm tổ chức hoạt động trải nghiệm là yếu tố then chốt trong quá trình bồi dưỡng. Giáo viên cần có cơ hội thực hành thiết kế, tổ chức và đánh giá hoạt động trải nghiệm dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia. Đồng thời, cần tạo diễn đàn để giáo viên chia sẻ kinh nghiệm, học hỏi lẫn nhau và giải quyết những khó khăn gặp phải.

IV. Ứng Dụng Bồi Dưỡng Hoạt Động Trải Nghiệm Nghiên Cứu Tại Bắc Từ Liêm

Nghiên cứu thực tế tại Bắc Từ Liêm cho thấy, việc ứng dụng các phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm đã mang lại những kết quả tích cực. Học sinh tích cực, chủ động hơn trong học tập, kỹ năng sống được cải thiện đáng kể. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết như: nâng cao nhận thức của cán bộ quản lý, tăng cường đầu tư cơ sở vật chất và xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả hoạt động trải nghiệm. Việc đánh giá cần dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, từ đó đưa ra những giải pháp phù hợp để phát triển hoạt động trải nghiệm tại các trường tiểu học.

4.1. Đánh Giá Hiệu Quả Bồi Dưỡng Trên Thực Tế

Việc đánh giá hiệu quả bồi dưỡng cần được thực hiện một cách khách quan và toàn diện, dựa trên các tiêu chí rõ ràng. Các tiêu chí có thể bao gồm: sự thay đổi về kiến thức, kỹ năng, thái độ của giáo viên, mức độ ứng dụng kiến thức vào thực tế giảng dạy, sự tiến bộ của học sinh và sự hài lòng của phụ huynh. Cần sử dụng nhiều phương pháp đánh giá khác nhau như: quan sát, phỏng vấn, khảo sát và phân tích sản phẩm hoạt động.

4.2. Bài Học Kinh Nghiệm từ Quá Trình Triển Khai

Quá trình triển khai bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm tại Bắc Từ Liêm đã rút ra được nhiều bài học kinh nghiệm quý báu. Trong đó, quan trọng nhất là sự tham gia và ủng hộ của cán bộ quản lý, sự chủ động của giáo viên và sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng. Cần liên tục đổi mới phương pháp bồi dưỡng để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội.

V. Kết Luận và Triển Vọng Phát Triển Hoạt Động Trải Nghiệm Tiểu Học

Việc quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm cho giáo viên tiểu học tại Bắc Từ Liêm là một quá trình lâu dài và liên tục. Để đạt được hiệu quả cao, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa các cấp quản lý, sự chủ động của giáo viên và sự tham gia của cộng đồng. Trong tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu, phát triển các phương pháp tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo, hiệu quả, phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường. Đồng thời, cần xây dựng mạng lưới chia sẻ kinh nghiệm tổ chức hoạt động trải nghiệm và tạo điều kiện cho giáo viên học hỏi lẫn nhau.

5.1. Đề Xuất Giải Pháp Nâng Cao Chất Lượng Bồi Dưỡng

Để nâng cao chất lượng bồi dưỡng, cần tập trung vào việc: xây dựng chương trình bồi dưỡng khoa học, thiết thực; đa dạng hóa hình thức bồi dưỡng; tăng cường thực hành và chia sẻ kinh nghiệm; xây dựng hệ thống đánh giá hiệu quả bồi dưỡng và tạo động lực cho giáo viên tham gia bồi dưỡng. Cần có chính sách hỗ trợ giáo viên về tài liệu bồi dưỡng hoạt động trải nghiệm tiểu học, kinh phí và thời gian.

5.2. Hướng Tới Phát Triển Bền Vững Hoạt Động Trải Nghiệm

Để phát triển bền vững hoạt động trải nghiệm, cần xây dựng một hệ thống quản lý chất lượng hoạt động trải nghiệm, đảm bảo tính liên tục và hiệu quả. Cần tăng cường hợp tác giữa nhà trường, gia đình và cộng đồng để tạo môi trường hỗ trợ cho hoạt động trải nghiệm. Đồng thời, cần chú trọng đến việc đánh giá tác động của hoạt động trải nghiệm đến sự phát triển toàn diện của học sinh.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục theo Nghị quyết số 29-NQ/TW và Chương trình Giáo dục phổ thông 2018, hoạt động trải nghiệm (HĐTN) được xác định là một trong những nội dung giáo dục bắt buộc, góp phần phát triển phẩm chất và năng lực học sinh. Tại quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội, với hơn 250 giáo viên tiểu học và 280 học sinh tham gia khảo sát từ 10 trường công lập, việc bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho giáo viên trở thành yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào đánh giá thực trạng quản lý và bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho đội ngũ giáo viên tiểu học, đồng thời đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp với yêu cầu của chương trình giáo dục mới. Nghiên cứu được thực hiện trong giai đoạn từ tháng 01/2021 đến tháng 6/2022, nhằm cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho việc nâng cao năng lực tổ chức HĐTN, góp phần phát triển năng lực tự học, kỹ năng sống và phẩm chất nhân cách cho học sinh tiểu học tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết quản lý giáo dục, bồi dưỡng năng lực và mô hình năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm. Hai lý thuyết trọng tâm gồm:

• Lý thuyết quản lý bồi dưỡng năng lực: Quản lý là quá trình tác động có ý thức của chủ thể quản lý đến khách thể nhằm đạt mục tiêu chung. Quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN là quá trình tổ chức, chỉ đạo, kiểm tra và đánh giá hoạt động bồi dưỡng nhằm nâng cao năng lực chuyên môn cho giáo viên.

• Mô hình cấu trúc năng lực: Năng lực được cấu thành từ bốn phương diện chính gồm năng lực thực hiện công việc, năng lực quản lý công việc, năng lực xử lý tình huống và năng lực xây dựng môi trường làm việc. Áp dụng mô hình này giúp xác định các tiêu chí cụ thể cho năng lực tổ chức HĐTN của giáo viên tiểu học.

Các khái niệm chính bao gồm: bồi dưỡng giáo viên, hoạt động trải nghiệm, năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm, quản lý bồi dưỡng năng lực, và yêu cầu chương trình giáo dục phổ thông 2018 về năng lực giáo viên.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp tiếp cận hệ thống, chức năng quản lý và năng lực. Nguồn dữ liệu thu thập từ 30 cán bộ quản lý, 250 giáo viên và 280 học sinh tại 10 trường tiểu học quận Bắc Từ Liêm. Phương pháp nghiên cứu bao gồm:

• Nghiên cứu lý luận: Tổng hợp, phân tích các văn bản pháp luật, chỉ thị, nghị quyết của Đảng và Nhà nước liên quan đến quản lý giáo dục và bồi dưỡng giáo viên.

• Nghiên cứu thực tiễn: Quan sát, khảo sát bằng phiếu điều tra, phỏng vấn sâu, nghiên cứu trường hợp và thu thập sản phẩm hoạt động trải nghiệm.

• Phân tích thống kê: Sử dụng các công cụ toán thống kê để xử lý dữ liệu khảo sát, đánh giá thực trạng và kiểm định các giả thuyết nghiên cứu.

Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 01/2021 đến tháng 6/2022, đảm bảo thu thập dữ liệu đầy đủ và phân tích chính xác thực trạng bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN cho giáo viên tiểu học.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Nhận thức về tầm quan trọng của năng lực tổ chức HĐTN: Khoảng 85% cán bộ quản lý và giáo viên tiểu học quận Bắc Từ Liêm nhận thức rõ vai trò quan trọng của năng lực tổ chức HĐTN trong đổi mới giáo dục. Tuy nhiên, 40% giáo viên còn lúng túng trong việc phân biệt năng lực dạy học chung và năng lực dạy học trải nghiệm.

2. Thực trạng bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN: Chỉ có khoảng 60% giáo viên được tham gia các khóa bồi dưỡng chuyên sâu về tổ chức HĐTN trong vòng 2 năm gần đây. Nội dung bồi dưỡng chủ yếu tập trung vào kỹ năng lập kế hoạch và tổ chức hoạt động, còn kỹ năng xử lý tình huống và ứng dụng công nghệ thông tin chưa được chú trọng đầy đủ.

3. Phương pháp và hình thức bồi dưỡng: Hình thức bồi dưỡng tập trung chiếm 70%, còn lại là bồi dưỡng từ xa và kết hợp trực tuyến. Phương pháp giảng giải truyền thống vẫn chiếm ưu thế, trong khi phương pháp thực hành, xử lý tình huống và nghiên cứu trường hợp chỉ chiếm khoảng 30%, hạn chế sự phát triển kỹ năng thực tiễn cho giáo viên.

4. Quản lý và kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng: Việc kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng còn mang tính hình thức, chưa có hệ thống tiêu chí đánh giá rõ ràng và công bằng. Chỉ khoảng 50% giáo viên được đánh giá thường xuyên và có phản hồi cụ thể sau các khóa bồi dưỡng.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy, mặc dù nhận thức về vai trò của năng lực tổ chức HĐTN được nâng cao, nhưng việc bồi dưỡng và quản lý chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu đổi mới giáo dục. Nguyên nhân chủ yếu do hạn chế về nguồn lực tài chính, cơ sở vật chất và phương pháp bồi dưỡng chưa đa dạng, chưa phát huy vai trò chủ thể của giáo viên. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc áp dụng phương pháp thực hành và xử lý tình huống được đánh giá là hiệu quả trong phát triển năng lực giáo viên, tuy nhiên tại Bắc Từ Liêm, tỷ lệ áp dụng còn thấp.

Việc kiểm tra, đánh giá chưa được chú trọng đúng mức làm giảm động lực tham gia bồi dưỡng của giáo viên. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ giáo viên tham gia bồi dưỡng theo hình thức và phương pháp, cũng như bảng đánh giá mức độ hài lòng và hiệu quả bồi dưỡng từ góc nhìn của giáo viên và cán bộ quản lý.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quán triệt nhận thức về vai trò bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN: Tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý và giáo viên về tầm quan trọng của năng lực tổ chức HĐTN, nhằm nâng cao động lực và trách nhiệm tham gia bồi dưỡng. Thời gian thực hiện trong 6 tháng đầu năm học, do Phòng Giáo dục và Đào tạo quận chủ trì.

2. Xây dựng và triển khai kế hoạch bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN phù hợp thực tiễn: Phát triển chương trình bồi dưỡng đa dạng, kết hợp lý thuyết và thực hành, chú trọng kỹ năng xử lý tình huống và ứng dụng công nghệ thông tin. Kế hoạch được xây dựng hàng năm, triển khai tại các trường tiểu học, do Ban Giám hiệu phối hợp tổ chức.

3. Đổi mới phương pháp và hình thức bồi dưỡng: Áp dụng phương pháp nghiên cứu trường hợp, xử lý tình huống, dự án và bồi dưỡng trực tuyến kết hợp trực tiếp để phát huy vai trò chủ thể của giáo viên, tăng tính tương tác và hiệu quả học tập. Thực hiện trong các khóa bồi dưỡng từ năm học 2023-2024.

4. Tăng cường giám sát, kiểm tra và đánh giá hoạt động bồi dưỡng: Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá rõ ràng, đa dạng hình thức kiểm tra, đánh giá thường xuyên và công khai kết quả nhằm nâng cao chất lượng bồi dưỡng và tạo động lực cho giáo viên. Phòng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với các trường thực hiện từ năm học 2023-2024.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ quản lý giáo dục: Giúp nâng cao năng lực quản lý bồi dưỡng giáo viên, xây dựng kế hoạch và chính sách phù hợp với yêu cầu đổi mới giáo dục.

2. Giáo viên tiểu học: Cung cấp kiến thức và kỹ năng tổ chức hoạt động trải nghiệm, hỗ trợ phát triển năng lực chuyên môn và phương pháp giảng dạy hiện đại.

3. Nhà nghiên cứu và giảng viên quản lý giáo dục: Là tài liệu tham khảo khoa học về quản lý bồi dưỡng năng lực giáo viên trong bối cảnh đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.

4. Các cơ quan quản lý giáo dục địa phương: Hỗ trợ xây dựng các chương trình bồi dưỡng, đánh giá và giám sát chất lượng đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện.

Câu hỏi thường gặp

1. Tại sao năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm lại quan trọng đối với giáo viên tiểu học?
   Năng lực này giúp giáo viên thiết kế, tổ chức và đánh giá các hoạt động trải nghiệm phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh, góp phần phát triển phẩm chất và năng lực toàn diện cho học sinh.

2. Phương pháp bồi dưỡng nào hiệu quả nhất để nâng cao năng lực tổ chức HĐTN?
   Phương pháp kết hợp giữa giảng giải, thực hành, xử lý tình huống và nghiên cứu trường hợp được đánh giá cao vì giúp giáo viên phát triển kỹ năng thực tiễn và tư duy sáng tạo.

3. Làm thế nào để xác định nhu cầu bồi dưỡng năng lực cho giáo viên?
   Thông qua khảo sát ý kiến giáo viên, quan sát thực tế, đánh giá kết quả giảng dạy và phân tích khoảng cách giữa năng lực hiện có và yêu cầu công việc.

4. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả quản lý bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN?
   Bao gồm nhận thức và năng lực của cán bộ quản lý, thái độ và năng lực của giáo viên, chỉ đạo hướng dẫn của cấp trên, nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất, cũng như phương pháp tổ chức bồi dưỡng.

5. Làm thế nào để đánh giá hiệu quả của hoạt động bồi dưỡng năng lực tổ chức HĐTN?
   Sử dụng các tiêu chí đánh giá định lượng và định tính, bao gồm sự tiến bộ của giáo viên trong tổ chức hoạt động, phản hồi từ học sinh và đồng nghiệp, cũng như kết quả kiểm tra, đánh giá thường xuyên.

Kết luận

• Năng lực tổ chức hoạt động trải nghiệm là yếu tố then chốt giúp giáo viên tiểu học đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 2018.
• Thực trạng bồi dưỡng năng lực tại quận Bắc Từ Liêm còn nhiều hạn chế về nội dung, phương pháp và quản lý, ảnh hưởng đến hiệu quả tổ chức HĐTN.
• Các biện pháp quản lý bồi dưỡng năng lực cần đảm bảo tính khoa học, thực tiễn, đồng bộ và phù hợp với chuẩn giáo viên tiểu học.
• Việc đổi mới phương pháp bồi dưỡng và tăng cường kiểm tra, đánh giá là cần thiết để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên.
• Nghiên cứu đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao năng lực tổ chức HĐTN cho giáo viên, góp phần thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới tại địa phương.

Hành động tiếp theo: Các cơ quan quản lý giáo dục và nhà trường cần phối hợp triển khai các biện pháp đề xuất, đồng thời tiếp tục nghiên cứu, đánh giá để hoàn thiện công tác bồi dưỡng năng lực giáo viên trong thời gian tới.