Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học cho học sinh qua bài tập lý thuyết chủ đạo

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC CÁC BẢNG

DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ

1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI

1.1. Tổng quan về các vấn đề nghiên cứu

1.2. Định hướng đổi mới giáo dục Việt Nam trong giai đoạn hiện nay

1.3. Giả thuyết khoa học

1.4. Các phương pháp nghiên cứu

1.5. Đóng góp mới của đề tài

2. CHƯƠNG 2: XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG BÀI TẬP VỀ CÁC LÝ THUYẾT CHỦ ĐẠO NHẰM GIÚP HỌC SINH PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VẬN DỤNG KIẾN THỨC HÓA HỌC VÀO CUỘC SỐNG

2.1. Phân tích vị trí, ý nghĩa và vai trò của các học thuyết chủ đạo phần vô cơ trong chương trình hóa học phổ thông

2.2. Lý thuyết về phản ứng hóa học. Thuyết điện ly

2.3. Xây dựng bài tập để phát triển năng lực vận dụng kiến thức

2.3.1. Nguyên tắc thiết kế bài tập phát triển năng lực vận dụng kiến thức

2.3.2. Quy trình thiết kế bài tập phát triển năng lực vận dụng kiến thức

2.4. Một số bài tập về các lý thuyết chủ đạo nhằm giúp học sinh phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống

2.5. Một số biện pháp và hướng dẫn sử dụng bài tập nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học cho học sinh

2.5.1. Tăng cường sử dụng câu hỏi/ bài tập tình huống/ bài tập thực nghiệm trong quá trình dạy bài mới, luyện tập, ôn tập

2.5.2. Kết hợp sử dụng bài tập với các phương pháp dạy học tích cực - tổ chức hoạt động nhóm, giao nhiệm vụ học tập tại lớp hoặc về nhà

2.5.3. Lồng ghép bài tập trong các hoạt động ngoại khóa

2.5.4. Tích cực đổi mới nội dung, hình thức kiểm tra - đánh giá

2.5.5. Sử dụng công cụ đánh giá năng lực VDKT hóa học vào cuộc sống

2.5.5.1. Thang đánh giá năng lực VDKT hóa học vào cuộc sống

2.5.5.2. Đánh giá qua bảng kiểm quan sát

2.5.5.3. Đánh giá qua bài kiểm tra

2.5.5.4. Đánh giá qua hồ sơ học tập

2.6. Một số giáo án có sử dụng bài tập để phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống

2.6.1. Giáo án chủ đề “pH và ý nghĩa giá trị pH trong thực tế”

2.6.2. Giáo án chủ đề “Phân bón hóa học”

3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM

3.1. Mục đích thực nghiệm sư phạm

3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm sư phạm

3.3. Tiến trình thực nghiệm sư phạm

3.3.1. Chuẩn bị nội dung

3.3.2. Xác định lớp thực nghiệm đối chứng

3.3.3. Trao đổi nội dung thực nghiệm với giáo viên đứng lớp

3.3.4. Đánh giá trước thực nghiệm

3.3.5. Tiến hành thực nghiệm

3.4. Kết quả thực nghiệm sư phạm

3.4.1. Kết quả tự đánh giá năng lực VDKT của HS trước TN thông qua bảng kiểm quan sát

3.4.2. Kết quả bài kiểm tra

3.4.3. Kết quả thông qua dạy học chủ đề “Phân bón hóa học”

3.4.4. Kết quả HS tự đánh giá NL VDKT hóa học vào thực tiễn sau thực nghiệm

3.4.5. Kết quả điểm kiểm tra học kì 1 năm học 2017 -2018

3.4.6. Những ý kiến trao đổi của giáo viên và học sinh

3.5. Tiểu kết chương 3

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về năng lực vận dụng kiến thức hóa học

Năng lực vận dụng kiến thức hóa học là khả năng của học sinh trong việc áp dụng các kiến thức lý thuyết hóa học vào thực tiễn cuộc sống. Điều này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về môn học mà còn phát triển tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề. Việc phát triển năng lực vận dụng này là một trong những mục tiêu quan trọng trong chương trình giáo dục hiện nay. Theo đó, giáo viên cần thiết kế các bài tập hóa học không chỉ để kiểm tra kiến thức mà còn để khuyến khích học sinh áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế. Bài tập lý thuyết chủ đạo có thể giúp học sinh nhận thức rõ hơn về mối liên hệ giữa lý thuyết và thực tiễn, từ đó nâng cao hứng thú học tập.

1.1. Khái niệm năng lực vận dụng kiến thức hóa học

Năng lực vận dụng kiến thức hóa học được định nghĩa là khả năng của học sinh trong việc sử dụng các kiến thức hóa học đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn. Điều này bao gồm việc nhận diện, phân tích và giải quyết các tình huống liên quan đến hóa học trong cuộc sống hàng ngày. Việc phát triển năng lực vận dụng này không chỉ giúp học sinh có thể áp dụng kiến thức vào thực tiễn mà còn tạo ra sự kết nối giữa lý thuyết và thực hành, giúp học sinh thấy được giá trị của môn học trong cuộc sống.

II. Vai trò của bài tập lý thuyết chủ đạo trong việc phát triển năng lực

Bài tập lý thuyết chủ đạo đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học cho học sinh. Những bài tập này không chỉ giúp học sinh củng cố kiến thức mà còn khuyến khích họ tư duy sáng tạo và phản biện. Việc sử dụng bài tập lý thuyết chủ đạo trong giảng dạy hóa học giúp học sinh có cơ hội thực hành và áp dụng kiến thức vào các tình huống thực tế. Điều này không chỉ nâng cao khả năng giải quyết vấn đề mà còn giúp học sinh phát triển kỹ năng tư duy độc lập. Theo nghiên cứu, việc sử dụng bài tập lý thuyết chủ đạo có thể tạo ra môi trường học tập tích cực, nơi học sinh cảm thấy tự tin hơn khi áp dụng kiến thức vào thực tiễn.

2.1. Tác dụng của bài tập lý thuyết chủ đạo

Bài tập lý thuyết chủ đạo có tác dụng lớn trong việc phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học. Chúng giúp học sinh không chỉ ghi nhớ kiến thức mà còn hiểu sâu hơn về các khái niệm hóa học. Bài tập này cũng khuyến khích học sinh tham gia vào quá trình học tập một cách chủ động, từ đó phát triển khả năng tư duy phản biện và sáng tạo. Hơn nữa, việc giải quyết các bài tập lý thuyết chủ đạo giúp học sinh nhận thức rõ hơn về ứng dụng của hóa học trong đời sống hàng ngày, từ đó nâng cao hứng thú học tập và khả năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn.

III. Phương pháp xây dựng và sử dụng bài tập lý thuyết chủ đạo

Để xây dựng và sử dụng bài tập lý thuyết chủ đạo một cách hiệu quả, giáo viên cần áp dụng các phương pháp dạy học tích cực. Việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành là rất quan trọng. Giáo viên có thể thiết kế các bài tập gắn liền với các tình huống thực tế, giúp học sinh dễ dàng nhận diện và áp dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống. Ngoài ra, việc sử dụng các công cụ đánh giá năng lực vận dụng kiến thức cũng rất cần thiết. Điều này không chỉ giúp giáo viên theo dõi sự tiến bộ của học sinh mà còn tạo động lực cho học sinh trong việc học tập và rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức.

3.1. Quy trình thiết kế bài tập

Quy trình thiết kế bài tập lý thuyết chủ đạo cần được thực hiện một cách hệ thống. Đầu tiên, giáo viên cần xác định rõ mục tiêu của bài tập, từ đó lựa chọn nội dung phù hợp với năng lực và nhu cầu của học sinh. Tiếp theo, giáo viên cần xây dựng các tình huống thực tế để học sinh có thể áp dụng kiến thức vào giải quyết vấn đề. Cuối cùng, việc đánh giá kết quả thực hiện bài tập cũng rất quan trọng, giúp giáo viên có cái nhìn tổng quan về năng lực vận dụng kiến thức của học sinh.

Luận văn thạc sĩ: Phát triển năng lực vận dụng kiến thức hóa học vào cuộc sống cho học sinh