Nghiên cứu phân vùng sinh thái nuôi trồng thủy sản tại đồng bằng sông Cửu Long trong bối cảnh biến đổi khí hậu

• Trường học: Trường Đại Học Nông Lâm
• Chuyên ngành: Nuôi Trồng Thủy Sản
• Đề tài: Phân Vùng Sinh Thái Nuôi Trồng Thủy Sản Ở Đồng Bằng Sông Cửu Long Trước Biến Đổi Khí Hậu
• Loại tài liệu: Luận Án
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thành Phố Hồ Chí Minh

Mục lục chi tiết

• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Các khái niệm cơ bản
• 1.2. Vùng sinh thái
• 1.3. Sinh thái nuôi trồng thủy sản
• 1.4. Phân vùng
• 2. CHƯƠNG 2: CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• Kết luận và kiến nghị
• Danh mục các công trình khoa học của tác giả có liên quan đến luận án
• Tài liệu tham khảo
• Phụ lục

Tóm tắt

I. Tính cấp thiết của nghiên cứu

Biến đổi khí hậu (BĐKH) và thiên tai là những thách thức lớn đối với nhân loại trong thế kỷ 21. Tác động tiêu cực của BĐKH đã gây ra tổn thất nghiêm trọng về người và kinh tế, đặc biệt tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Vùng này được đánh giá là một trong những khu vực dễ tổn thương nhất do tác động của BĐKH. Hiện tượng El Niño năm 2016 đã gây ra hạn hán và xâm nhập mặn, ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy sản (NTTS). Tác động của BĐKH không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để phát triển NTTS nếu có các mô hình sản xuất phù hợp. Do đó, việc phân vùng sinh thái (PVST) là cần thiết để bảo tồn cấu trúc sinh thái và nâng cao hiệu quả sản xuất.

II. Cơ sở lý luận và thực tiễn PVST

PVST phục vụ cho phát triển NTTS là một trong ba bước quan trọng trong quy hoạch và quản lý không gian. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc phân vùng cần dựa trên các đặc tính của thổ nhưỡng, nguồn nước và xâm nhập mặn. Tuy nhiên, các nghiên cứu hiện tại chưa chú trọng đến chức năng và đặc tính biến đổi theo mùa của các vùng sinh thái. Đặc biệt, tại các vùng chuyển tiếp, các mô hình NTTS như nuôi chuyên, luân canh và xen canh chưa được xem xét một cách phù hợp. Việc xác lập cơ sở lý luận cho PVST là cần thiết để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả trong quản lý NTTS.

III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu bao gồm sinh thái tự nhiên, NTTS và các yếu tố liên quan đến BĐKH. Phạm vi nghiên cứu được thực hiện tại 13 tỉnh thuộc vùng ĐBSCL, bao gồm các khu vực biển, bãi triều và nội địa. Nghiên cứu tập trung vào các vấn đề chính như cơ sở lý luận và thực tiễn PVST NTTS trong điều kiện BĐKH, đánh giá tác động của BĐKH đến vùng sinh thái trong NTTS, và phân vùng sinh thái NTTS theo các mốc thời gian đến 2030 và 2050.

IV. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận án

Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp cơ sở khoa học cho PVST trong lĩnh vực NTTS, giúp nhận diện và làm rõ bản chất của cơ chế tác động của BĐKH. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu là hỗ trợ các nhà quản lý trong việc hoạch định chiến lược phát triển NTTS tại các tỉnh ĐBSCL. Nghiên cứu cũng sẽ cung cấp cơ sở quan trọng trong việc xây dựng các mô hình chuyển dịch cơ cấu sản xuất thích ứng với BĐKH, từ đó góp phần vào phát triển bền vững của vùng.

V. Kết luận và khuyến nghị

Nghiên cứu đã xác lập cơ sở khoa học cho PVST NTTS trong điều kiện tác động của BĐKH. Việc lồng ghép PVST vào quy hoạch không gian phát triển vùng ĐBSCL là cần thiết để đề xuất các mô hình sản xuất NTTS thích ứng với BĐKH. Các khuyến nghị bao gồm việc tăng cường nghiên cứu và ứng dụng các mô hình sản xuất bền vững, đồng thời cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý và cộng đồng địa phương trong việc thực hiện các giải pháp ứng phó với BĐKH.