I. Tội đưa hối lộ theo quy định của luật hình sự Việt Nam
Tội đưa hối lộ là một trong những tội phạm nghiêm trọng được quy định trong Bộ luật Hình sự Việt Nam. Tội này thuộc nhóm các tội phạm về chức vụ, gây ảnh hưởng lớn đến uy tín của các cơ quan, tổ chức và làm suy yếu niềm tin của nhân dân vào bộ máy nhà nước. Khách thể của tội đưa hối lộ là hoạt động đúng đắn của các cơ quan, tổ chức, trong khi chủ thể là bất kỳ cá nhân nào có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ 16 tuổi trở lên. Của hối lộ bao gồm tiền, tài sản, lợi ích vật chất và phi vật chất, được quy định cụ thể trong Bộ luật Hình sự năm 2015.
1.1. Khách thể và dấu hiệu nguy hiểm cho xã hội
Khách thể của tội đưa hối lộ là hoạt động đúng đắn của các cơ quan, tổ chức. Hành vi đưa hối lộ làm suy giảm uy tín của các cơ quan này và gây mất niềm tin của nhân dân. Dấu hiệu nguy hiểm cho xã hội của tội này thể hiện qua việc làm suy yếu chức năng hoạt động của các cơ quan, tổ chức, dẫn đến thiệt hại lớn về kinh tế và xã hội. Tuy nhiên, tội đưa hối lộ là tội phạm hình thức, nên hậu quả không phải là yếu tố bắt buộc để định tội.
1.2. Chủ thể của tội đưa hối lộ
Chủ thể của tội đưa hối lộ là bất kỳ cá nhân nào có năng lực trách nhiệm hình sự và đủ 16 tuổi trở lên. Khác với tội nhận hối lộ, tội đưa hối lộ không yêu cầu người phạm tội phải có chức vụ, quyền hạn. Điều này cho thấy pháp luật Việt Nam quy định chủ thể của tội đưa hối lộ một cách rộng rãi, nhằm ngăn chặn mọi hành vi hối lộ trong xã hội.
1.3. Của hối lộ và hành vi phạm tội
Của hối lộ bao gồm tiền, tài sản, lợi ích vật chất và phi vật chất. Trong đó, lợi ích phi vật chất như tình dục, thông tin, và thành tích được bổ sung vào Bộ luật Hình sự năm 2015. Hành vi phạm tội của tội đưa hối lộ được thực hiện thông qua việc trực tiếp hoặc gián tiếp đưa hối lộ cho người có chức vụ, quyền hạn. Hành vi này có thể được thực hiện trước hoặc sau khi người nhận hối lộ thực hiện yêu cầu của người đưa hối lộ.
II. So sánh quy định về tội đưa hối lộ trong luật hình sự một số quốc gia
So sánh luật về tội đưa hối lộ giữa Việt Nam, Hoa Kỳ và Trung Quốc cho thấy sự khác biệt và tương đồng trong cách tiếp cận và quy định pháp luật. Trong khi Việt Nam tập trung vào việc bảo vệ uy tín của các cơ quan, tổ chức, Hoa Kỳ và Trung Quốc lại chú trọng hơn vào việc ngăn chặn hành vi tham nhũng trong khu vực tư nhân và công cộng. Bài học kinh nghiệm từ các quốc gia này có thể giúp Việt Nam hoàn thiện hơn các quy định pháp luật về tội đưa hối lộ.
2.1. Điểm khác biệt trong quy định pháp luật
Hoa Kỳ và Trung Quốc có những quy định chặt chẽ hơn về tội đưa hối lộ, đặc biệt là trong khu vực tư nhân. Trong khi đó, Việt Nam tập trung chủ yếu vào khu vực công. Hoa Kỳ sử dụng Đạo luật Chống Hối lộ Nước ngoài (FCPA) để ngăn chặn hành vi hối lộ của các công ty Mỹ ở nước ngoài, trong khi Trung Quốc có các quy định nghiêm ngặt về xử lý hành vi hối lộ trong nội bộ đảng và chính phủ.
2.2. Bài học kinh nghiệm cho Việt Nam
Từ so sánh luật, Việt Nam có thể học hỏi cách tiếp cận toàn diện của Hoa Kỳ và Trung Quốc trong việc quy định và xử lý tội đưa hối lộ. Việc mở rộng phạm vi áp dụng pháp luật sang khu vực tư nhân và tăng cường các biện pháp phòng ngừa, giám sát sẽ giúp Việt Nam nâng cao hiệu quả trong cuộc chiến chống tham nhũng và hối lộ.
