Phân Tích Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam So Với Các Nước ASEAN

• Tác giả: Ngô Thị Kim Chi
• Người hướng dẫn: TS. Lê Nữ Minh Phương
• Trường học: Đại học Huế
• Chuyên ngành: Kinh tế phát triển
• Đề tài: Phân Tích Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam So Với Các Nước ASEAN
• Loại tài liệu: khóa luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2016
• Địa điểm: Huế

• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH
• 1.1. Một số khái niệm cạnh tranh và vai trò của cạnh tranh đối với hoạt động sản xuất kinh doanh trong nền kinh tế thị trường
• 1.2. Khái niệm cạnh tranh
• 1.3. Các hình thái cạnh tranh trong nền kinh tế thị trường
• 1.3.1. Thị trường cạnh tranh
• 1.3.1.1. Hình thái thị trường cạnh tranh hoàn hảo
• 1.3.1.2. Hình thái thị trường cạnh tranh không hoàn hảo
• 1.3.1.3. Hình thái thị trường độc quyền
• 1.3.2. Cạnh tranh của DN
• 1.3.2.1. Cạnh tranh trong việc lựa chọn yếu tố đầu vào
• 1.3.2.2. Cạnh tranh trong quá trình sản xuất
• 1.3.2.3. Cạnh tranh trong quá trình tiêu thụ hàng hóa dịch vụ
• 1.4. Vai trò của cạnh tranh đối với hoạt động sản xuất
• 1.5. Khái niệm về năng lực cạnh tranh và năng lực cạnh tranh cấp quốc gia
• 1.5.1. Khái niệm về năng lực cạnh tranh
• 1.5.2. Phân loại về năng lực cạnh tranh
• 1.6. Chỉ số NLCT cấp quốc gia và xếp hạng chỉ số NLCT cấp quốc gia
• 1.6.1. Khái niệm về chỉ số NLCT cấp quốc gia (GCI)
• 1.6.2. Các thành phần của GCI
• 1.6.2.1. Tổng quát về các thành phần của GCI
• 1.6.2.2. Phân tích các cột chỉ số
• 1.6.2.2.1. Cơ sở hạ tầng
• 1.6.2.2.2. Ổn định kinh tế vĩ mô
• 1.6.2.2.3. Y tế và giáo dục tiểu học
• 1.6.2.2.4. Đào tạo và giáo dục bậc cao hơn
• 1.6.2.2.5. Hiệu quả của thị trường hàng hóa
• 1.6.2.2.6. Hiệu quả của thị trường lao động
• 1.6.2.2.7. Sự phát triển của thị trường tài chính
• 1.6.2.2.8. Công nghệ tiên tiến
• 1.6.2.2.9. Quy mô thị trường
• 1.6.2.2.10. Sự phát triển của hệ thống kinh doanh
• 1.6.2.2.11. Đổi mới công nghệ
• 1.6.2.2.12. Mối quan hệ của 12 cột chỉ số
• 1.6.3. Phương pháp xây dựng GCI
• 1.6.4. Ý nghĩa của GCI
• 1.6.5. Thực tiễn một số nước khu vực Đông Nam Á về chỉ số NLCT cấp quốc gia
• 2. CHƯƠNG 2: PHÂN TÍCH NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA VIỆT NAM SO VỚI CÁC NƢỚC ASEAN GIAI ĐOẠN 2005-2015
• 2.1. Khái quát điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của Việt Nam
• 2.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 2.1.1.1. Vị trí địa lý
• 2.1.1.2. Đặc điểm địa hình, khí hậu
• 2.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 2.1.2.1. Trình độ phát triển kết cấu hạ tầng giao thông vận tải
• 2.1.2.2. Hệ thống kết cấu hạ tầng và hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông
• 2.1.2.3. Thực trạng hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông vận tải ở Việt Nam
• 2.1.3. Quy mô và tốc độ tăng trưởng kinh tế
• 2.1.3.1. Quy mô tăng trưởng kinh tế
• 2.1.3.2. Tốc độ tăng trưởng kinh tế
• 2.2. Một số vấn đề về nền kinh tế Châu Á và khu vực ASEAN
• 2.2.1. Kinh tế Châu Á
• 2.2.2. Kinh tế các nước khu vực ASEAN
• 2.3. Phân tích chỉ số GCI của Việt Nam giai đoạn 2005-2015
• 2.3.1. Tổng quan chỉ số GCI giai đoạn 2005-2015
• 2.3.2. Sự biến động của chỉ số Basic requirements
• 2.3.3. Sự biến động của chỉ số Efficiency enhancers
• 2.3.4. Sự biến động của chỉ số Innovation and sophistication factors
• 2.4. So sánh chỉ số GCI của Việt Nam và các nước ASEAN giai đoạn 2005-2015
• 2.4.1. So sánh tổng lược chỉ số GCI Việt Nam và các nước ASEAN giai đoạn 2005-2015
• 2.4.2. So sánh sự biến động của chỉ số Basic requirements
• 2.4.3. So sánh sự biến động của chỉ số Efficiency enhancers
• 2.4.4. So sánh sự biến động của chỉ số Innovation and sophistication factors
• 2.5. Đánh giá chung về GCI của Việt Nam và các nước ASEAN
• 3. CHƯƠNG 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHỈ SỐ NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA VIỆT NAM
• 3.1. Mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và định hướng nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp quốc gia của Việt Nam
• 3.1.1. Quan điểm và mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2015-2020
• 3.2. Định hướng nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp quốc gia của Việt Nam
• 3.2.1. Giải pháp nâng cao chỉ số năng lực cạnh tranh cấp quốc gia
• 3.2.2. Giải pháp tác động trực tiếp / ngắn hạn nâng cao chỉ số GCI
• 3.2.3. Giải pháp tác động gián tiếp / dài hạn nâng cao chỉ số GCI
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam So Với Các Nước ASEAN

Năng lực cạnh tranh của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập ASEAN là một chủ đề quan trọng. Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc cải thiện môi trường kinh doanh và thu hút đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua để nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

1.1. Khái Niệm Năng Lực Cạnh Tranh Quốc Gia

Năng lực cạnh tranh quốc gia (NLCT) được hiểu là khả năng của một quốc gia trong việc tạo ra và duy trì các điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế bền vững. NLCT không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố kinh tế mà còn liên quan đến chính sách, thể chế và môi trường kinh doanh.

1.2. Vai Trò Của Năng Lực Cạnh Tranh Trong Kinh Tế

NLCT đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút đầu tư nước ngoài và thúc đẩy xuất khẩu. Một quốc gia có NLCT cao sẽ có khả năng cạnh tranh tốt hơn trên thị trường quốc tế, từ đó tạo ra nhiều cơ hội việc làm và nâng cao đời sống người dân.

II. Thách Thức Đối Với Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam

Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh. Các yếu tố như cơ sở hạ tầng yếu kém, chính sách thuế chưa hợp lý và sự cạnh tranh từ các nước ASEAN khác đang tạo ra áp lực lớn.

2.1. Cơ Sở Hạ Tầng Yếu Kém

Cơ sở hạ tầng giao thông và logistics của Việt Nam chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế. Điều này ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển hàng hóa và chi phí logistics, làm giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp.

2.2. Chính Sách Thuế Chưa Hợp Lý

Chính sách thuế hiện tại chưa tạo ra động lực đủ mạnh cho các doanh nghiệp trong nước. Việc cải cách thuế là cần thiết để tạo ra môi trường kinh doanh công bằng và hấp dẫn hơn cho các nhà đầu tư.

III. Phương Pháp Nâng Cao Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam

Để nâng cao năng lực cạnh tranh, Việt Nam cần áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Các giải pháp này bao gồm cải cách thể chế, đầu tư vào công nghệ và phát triển nguồn nhân lực.

3.1. Cải Cách Thể Chế

Cải cách thể chế là một trong những yếu tố quan trọng giúp nâng cao NLCT. Việc đơn giản hóa thủ tục hành chính và tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư hơn.

3.2. Đầu Tư Vào Công Nghệ

Đầu tư vào công nghệ hiện đại sẽ giúp các doanh nghiệp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Việc áp dụng công nghệ mới cũng giúp giảm chi phí sản xuất và tăng khả năng cạnh tranh.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Về Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam

Việt Nam đã có nhiều ứng dụng thực tiễn trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh. Các doanh nghiệp đã áp dụng nhiều chiến lược khác nhau để cải thiện vị thế của mình trên thị trường.

4.1. Chiến Lược Đổi Mới Sáng Tạo

Nhiều doanh nghiệp đã áp dụng chiến lược đổi mới sáng tạo để phát triển sản phẩm và dịch vụ mới. Điều này không chỉ giúp tăng trưởng doanh thu mà còn nâng cao hình ảnh thương hiệu.

4.2. Tăng Cường Hợp Tác Quốc Tế

Việc tăng cường hợp tác quốc tế giúp các doanh nghiệp Việt Nam học hỏi kinh nghiệm và công nghệ từ các nước phát triển. Điều này góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trong nước.

V. Kết Luận Về Năng Lực Cạnh Tranh Của Việt Nam So Với Các Nước ASEAN

Năng lực cạnh tranh của Việt Nam đang có những bước tiến tích cực nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua. Việc cải thiện môi trường kinh doanh và nâng cao chất lượng sản phẩm là điều cần thiết để Việt Nam có thể cạnh tranh hiệu quả hơn trong khu vực ASEAN.

5.1. Tương Lai Của Năng Lực Cạnh Tranh Việt Nam

Trong tương lai, Việt Nam cần tiếp tục cải cách và đổi mới để nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc đầu tư vào giáo dục và đào tạo nguồn nhân lực sẽ là chìa khóa cho sự phát triển bền vững.

5.2. Đề Xuất Giải Pháp Cải Thiện

Cần có các giải pháp cụ thể để cải thiện năng lực cạnh tranh, bao gồm việc tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng và cải cách chính sách thuế. Điều này sẽ tạo ra môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.