Luận văn thạc sĩ: Cái đói và miếng ăn trong truyện ngắn của Nam Cao và Nguyên Hồng trước năm 1945

Nông thôn Việt Nam trước 1945 là bức tranh đầy bi thương, nơi cái đói và miếng ăn trở thành nỗi ám ảnh. Người nông dân phải chịu đựng sự bóc lột từ cường hào, địa chủ, cùng với thiên tai và sưu thuế nặng nề. Nam Cao đã khắc họa rõ nét cảnh sống nghèo khổ, đói khát của người nông dân qua các tác phẩm như 'Chí Phèo', 'Lão Hạc'. Nguyên Hồng cũng không kém phần chân thực khi miêu tả cuộc sống cơ cực của những người lao động nghèo trong 'Bỉ vỏ'. Cả hai nhà văn đều phản ánh sự tha hóa nhân cách do cái đói gây ra, khiến con người phải đánh đổi nhân phẩm để có được miếng ăn.

Thành thị Việt Nam trước 1945 cũng không kém phần bi đát. Tầng lớp tiểu tư sản và trí thức sống trong cảnh bấp bênh, thất nghiệp, và nghèo đói. Nam Cao đã khắc họa rõ nét cuộc sống tù túng của người trí thức nghèo trong 'Sống mòn', nơi họ phải đối mặt với sự tha hóa và tuyệt vọng. Nguyên Hồng cũng phản ánh sự khốn cùng của người lao động thành thị qua các tác phẩm như 'Những ngày thơ ấu'. Cả hai nhà văn đều cho thấy cái đói không chỉ là vấn đề vật chất mà còn là sự đe dọa đến nhân cách và tinh thần con người.

Trong truyện ngắn của Nam Cao, cái đói được miêu tả như một thử thách ghê gớm đối với nhân cách con người. Nhân vật của ông thường phải đối mặt với sự lựa chọn giữa nhân phẩm và miếng ăn, như trong 'Lão Hạc', khi lão phải bán con chó để có tiền sống qua ngày. Nam Cao cũng khắc họa sự tha hóa của người trí thức nghèo trong 'Sống mòn', nơi họ phải từ bỏ lý tưởng để tồn tại. Cái đói trong tác phẩm của Nam Cao không chỉ là nỗi đau thể xác mà còn là sự đe dọa đến tâm hồn và nhân cách.

Nguyên Hồng tập trung vào khát vọng sống và sự phản kháng của con người trước cái đói. Trong 'Bỉ vỏ', nhân vật chính phải đối mặt với sự khốn cùng nhưng vẫn giữ được nhân phẩm và khát vọng sống. Nguyên Hồng cũng phản ánh sự đấu tranh của người lao động nghèo để vượt qua cái đói, như trong 'Những ngày thơ ấu'. Tác phẩm của ông thể hiện tinh thần nhân đạo sâu sắc, đồng thời phê phán xã hội bất công đã đẩy con người vào cảnh khốn cùng.

Nam Cao thường xây dựng các tình huống éo le, nơi nhân vật phải đối mặt với sự lựa chọn giữa nhân phẩm và miếng ăn. Trong 'Lão Hạc', lão phải bán con chó để có tiền sống qua ngày, một quyết định đầy đau đớn nhưng cần thiết để tồn tại. Nguyên Hồng cũng tạo ra các tình huống bi kịch, như trong 'Bỉ vỏ', khi nhân vật chính phải đối mặt với sự khốn cùng nhưng vẫn giữ được nhân phẩm. Các tình huống này không chỉ phản ánh cái đói mà còn khắc họa sự đấu tranh nội tâm của nhân vật.

Cả Nam Cao và Nguyên Hồng đều sử dụng ngôn ngữ chân thực, gần gũi với đời sống quần chúng. Nam Cao thường sử dụng ngôn ngữ độc thoại nội tâm để khắc họa sự đấu tranh tâm lý của nhân vật. Nguyên Hồng lại tập trung vào ngôn ngữ đối thoại, tạo nên sự sống động và chân thực cho tác phẩm. Cả hai nhà văn đều thể hiện tài năng nghệ thuật trong việc sử dụng ngôn ngữ để phản ánh cái đói và miếng ăn.