Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quy Mô Thị Trường Trái Phiếu Doanh Nghiệp Việt Nam

• Tác giả: Lê Hồ Điệp
• Người hướng dẫn: TS. Lê Phương Lan
• Trường học: Trường Đại Học Ngoại Thương
• Chuyên ngành: Tài Chính-Ngân Hàng
• Đề tài: Phân Tích Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Quy Mô Thị Trường Trái Phiếu Doanh Nghiệp Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUY MÔ THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP VÀ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG
• 1.1. Cơ sở lý luận về quy mô thị trường TPDN
• 1.2. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp
• 1.3. Quy mô của thị trường trái phiếu doanh nghiệp
• 1.4. Cấu trúc thị trường trái phiếu doanh nghiệp
• 1.5. Các yếu tố ảnh hưởng tới quy mô của thị trường trái phiếu doanh nghiệp
• 1.5.1. Quy mô của nền kinh tế
• 1.5.2. Quy mô của hệ thống ngân hàng
• 1.5.3. Biến động tỷ giá hối đoái
• 1.5.4. Tuổi của trái phiếu
• 1.5.5. Rủi ro phá sản
• 1.5.6. Môi trường pháp lý
• 2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010 - 2021
• 2.1. Thực trạng thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam
• 2.2. Sự hình thành thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam
• 2.3. Môi trường pháp lý
• 2.4. Chủ thể tham gia thị trường
• 2.5. Quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2010 - 2021
• 2.5.1. Khối lượng giao dịch trái phiếu doanh nghiệp
• 2.5.2. Số lượng đợt phát hành trái phiếu DN tại VN
• 2.5.3. Số lượng đợt phát hành trái phiếu DN tại nước ngoài
• 2.5.4. Số lượng DN niêm yết phát hành TPDN
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Phương pháp nghiên cứu
• 3.2. Phương pháp thống kê mô tả
• 3.3. Phương pháp phân tích hồi quy
• 3.4. Giả thuyết và mô hình nghiên cứu
• 3.5. Các biến của mô hình nghiên cứu
• 3.6. Giả thuyết nghiên cứu
• 3.7. Mô hình nghiên cứu
• 3.8. Mô tả số liệu thống kê
• 4. CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI QUY MÔ THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
• 4.1. Kết quả mô hình
• 4.2. Tương quan giữa các biến
• 4.3. Kiểm định mô hình hồi quy
• 4.4. Khắc phục khuyết tật mô hình
• 4.5. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới quy mô TT TPDN VN
• 4.6. So sánh với kết quả của các nghiên cứu đi trước
• 5. CHƯƠNG 5: ĐỀ XUẤT MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐỂ CẢI THIỆN QUY MÔ CỦA THỊ TRƯỜNG TRÁI PHIẾU DOANH NGHIỆP VIỆT NAM
• 5.1. Định hướng phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp VN tới năm 2030
• 5.2. Quan điểm phát triển
• 5.3. Triển vọng phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp
• 5.4. Một số giải pháp nhằm cải thiện quy mô của TTTPDNVN
• 5.4.1. Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
• 5.4.2. Thành lập các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp và thực hiện xếp hạng trái phiếu
• 5.4.3. Đa dạng hóa các kỳ hạn trái phiếu doanh nghiệp
• 5.4.4. Ổn định tỷ giá
• 5.4.5. Thúc đẩy sự phát triển của hệ thống ngân hàng trên phương diện nhà tạo lập thị trường
• 5.4.6. Tăng cường hoạt động kinh doanh mang lại lợi nhuận và minh bạch, công bố thông tin
• 5.4.7. Xây dựng hành lang pháp lý và chính sách khuyến khích phát hành trái phiếu doanh nghiệp
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Cơ sở lý luận về quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp là một bộ phận quan trọng của thị trường vốn, đóng vai trò kênh huy động vốn hiệu quả cho doanh nghiệp. Quy mô thị trường được xác định bởi khối lượng giao dịch, số lượng đợt phát hành và tính thanh khoản của trái phiếu. Các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường bao gồm quy mô nền kinh tế, hệ thống ngân hàng, biến động tỷ giá hối đoái, và môi trường pháp lý. Nghiên cứu của Eichengreen và Luengnaruemitchai (2004) chỉ ra rằng quy mô nền kinh tế và hệ thống ngân hàng có tác động thuận chiều đến quy mô thị trường trái phiếu.

1.1. Thị trường trái phiếu doanh nghiệp

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp là nơi các doanh nghiệp phát hành trái phiếu để huy động vốn từ nhà đầu tư. Tại Việt Nam, thị trường này bắt đầu hình thành từ năm 2005 nhưng quy mô còn nhỏ so với các nước trong khu vực. Các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, chiếm tỷ trọng lớn trong các đợt phát hành. Tuy nhiên, sự thiếu vắng các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp và hành lang pháp lý chưa hoàn thiện là những rào cản lớn đối với sự phát triển của thị trường.

1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường

Quy mô nền kinh tế và hệ thống ngân hàng là hai yếu tố chính ảnh hưởng đến quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Nghiên cứu của Bhattacharyay (2013) chỉ ra rằng nền kinh tế có quy mô lớn và hệ thống ngân hàng phát triển sẽ thúc đẩy sự phát triển của thị trường trái phiếu. Ngoài ra, biến động tỷ giá hối đoái và môi trường pháp lý cũng đóng vai trò quan trọng. Một môi trường pháp lý minh bạch và ổn định sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư tham gia vào thị trường.

II. Thực trạng thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam giai đoạn 2010 2021

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam trong giai đoạn 2010 - 2021 đã có những bước phát triển đáng kể, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế. Quy mô thị trường tăng trưởng chậm, chủ yếu tập trung vào các doanh nghiệp lớn và doanh nghiệp nhà nước. Số lượng đợt phát hành trái phiếu tăng dần theo năm, nhưng tính thanh khoản trên thị trường thứ cấp vẫn còn thấp. Nghiên cứu của Vuong và Tran (2010) chỉ ra rằng thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam chưa thực sự hấp dẫn đối với các nhà đầu tư do thiếu minh bạch thông tin và rủi ro tài chính cao.

2.1. Sự hình thành và phát triển

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam bắt đầu hình thành từ năm 2005 với sự ra đời của Nghị định 90/2011/NĐ-CP. Tuy nhiên, quy mô thị trường vẫn còn nhỏ so với các nước trong khu vực. Các doanh nghiệp lớn, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước, chiếm tỷ trọng lớn trong các đợt phát hành. Số lượng đợt phát hành tăng dần theo năm, nhưng tính thanh khoản trên thị trường thứ cấp vẫn còn thấp.

2.2. Những hạn chế và thách thức

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm thiếu minh bạch thông tin, rủi ro tài chính cao, và hành lang pháp lý chưa hoàn thiện. Nghiên cứu của Trần Thị Thanh Tú (2007) chỉ ra rằng sự thiếu vắng các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp là một trong những nguyên nhân chính khiến thị trường kém phát triển. Ngoài ra, chi phí phát hành cổ phiếu thấp và thiếu các nhà tạo lập thị trường cũng là những yếu tố cản trở sự phát triển của thị trường.

III. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam. Kết quả cho thấy quy mô nền kinh tế, hệ thống ngân hàng, và môi trường pháp lý là những yếu tố có tác động mạnh mẽ nhất. Nghiên cứu của Tendulkar (2015) cũng chỉ ra rằng quy mô thị trường trái phiếu chính phủ và số lượng doanh nghiệp niêm yết có ảnh hưởng đáng kể đến quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

3.1. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống kê mô tả và phân tích hồi quy để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Các biến số được sử dụng bao gồm quy mô nền kinh tế, hệ thống ngân hàng, biến động tỷ giá hối đoái, và môi trường pháp lý. Kết quả phân tích cho thấy quy mô nền kinh tế và hệ thống ngân hàng có tác động thuận chiều đến quy mô thị trường.

3.2. Kết quả phân tích

Kết quả phân tích hồi quy cho thấy quy mô nền kinh tế và hệ thống ngân hàng là hai yếu tố có tác động mạnh mẽ nhất đến quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Ngoài ra, môi trường pháp lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thu hút nhà đầu tư. Nghiên cứu của Bhattacharyay (2013) cũng chỉ ra rằng một môi trường pháp lý minh bạch và ổn định sẽ thúc đẩy sự phát triển của thị trường trái phiếu.

IV. Đề xuất giải pháp cải thiện quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam

Để cải thiện quy mô thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam, cần thực hiện các giải pháp đồng bộ, bao gồm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, xây dựng hành lang pháp lý minh bạch, và thành lập các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp. Nghiên cứu của Eichengreen và Luengnaruemitchai (2004) chỉ ra rằng việc tuân thủ các chuẩn mực kế toán quốc tế và giảm thiểu tham nhũng sẽ thúc đẩy sự phát triển của thị trường trái phiếu.

4.1. Định hướng phát triển

Định hướng phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam đến năm 2030 tập trung vào việc thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và xây dựng hành lang pháp lý minh bạch. Nghiên cứu của Bhattacharyay (2013) chỉ ra rằng một nền kinh tế có quy mô lớn và hệ thống ngân hàng phát triển sẽ thúc đẩy sự phát triển của thị trường trái phiếu. Ngoài ra, việc tuân thủ các chuẩn mực kế toán quốc tế và giảm thiểu tham nhũng cũng là những yếu tố quan trọng.

4.2. Các giải pháp cụ thể

Các giải pháp cụ thể bao gồm thành lập các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp, đa dạng hóa các kỳ hạn trái phiếu, và ổn định tỷ giá hối đoái. Nghiên cứu của Trần Thị Thanh Tú (2007) chỉ ra rằng sự thiếu vắng các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp là một trong những nguyên nhân chính khiến thị trường kém phát triển. Ngoài ra, việc đa dạng hóa các kỳ hạn trái phiếu sẽ thu hút nhiều nhà đầu tư hơn.

Tổng quan nghiên cứu

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) Việt Nam đã có những bước phát triển đáng kể trong giai đoạn 2010-2021, với tổng giá trị phát hành đạt khoảng 1.224,5 nghìn tỷ đồng, bình quân gần 239 nghìn tỷ đồng mỗi năm. Tuy nhiên, quy mô thị trường TPDN Việt Nam vẫn còn khiêm tốn, chỉ đạt khoảng 15,75% GDP vào năm 2020, thấp hơn nhiều so với các nước trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Singapore. Thị trường chủ yếu phát triển theo hình thức phát hành riêng lẻ chiếm tới 93,9%, trong khi phát hành ra công chúng chỉ chiếm 6,1%. Thanh khoản trên thị trường thứ cấp còn hạn chế, với phần lớn trái phiếu được các ngân hàng thương mại (NHTM) nắm giữ đến ngày đáo hạn.

Vấn đề nghiên cứu tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường TPDN Việt Nam nhằm tìm ra các nhân tố thúc đẩy hoặc cản trở sự phát triển của thị trường này. Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu là xác định các yếu tố tác động, đánh giá mức độ ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp cải thiện quy mô thị trường TPDN trong giai đoạn 2010-2021. Phạm vi nghiên cứu bao gồm phân tích dữ liệu từ các Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), TP Hồ Chí Minh (HSX), Tổng cục Thống kê và các nguồn dữ liệu quốc tế như IMF, VBMA.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học cho các nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và nhà đầu tư nhằm phát triển thị trường TPDN lành mạnh, bền vững, góp phần đa dạng hóa nguồn vốn cho nền kinh tế, giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình nghiên cứu về thị trường tài chính và thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong đó có:

• Lý thuyết về quy mô thị trường tài chính: Quy mô thị trường TPDN được đo lường qua quy mô phát hành trên thị trường sơ cấp và tính thanh khoản trên thị trường thứ cấp. Quy mô phát hành thường được biểu thị bằng tỷ lệ giá trị trái phiếu phát hành so với GDP, trong khi quy mô giao dịch thể hiện qua số lượng giao dịch, số lượng trái phiếu giao dịch và doanh số giao dịch.

• Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường TPDN: Bao gồm các yếu tố vĩ mô như quy mô nền kinh tế (GDP), quy mô hệ thống ngân hàng, biến động tỷ giá hối đoái, tuổi của trái phiếu, rủi ro phá sản và môi trường pháp lý. Các yếu tố này được phân tích dựa trên các nghiên cứu quốc tế và trong nước, như nghiên cứu của Eichengreen và Luengnaruemitchai (2004), Bhattacharyay (2013), và các nghiên cứu tại Việt Nam.

• Khái niệm về thị trường sơ cấp và thứ cấp: Thị trường sơ cấp là nơi phát hành trái phiếu mới, còn thị trường thứ cấp là nơi giao dịch lại các trái phiếu đã phát hành. Sự phát triển của cả hai thị trường này quyết định quy mô và tính thanh khoản của thị trường TPDN.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng kết hợp thống kê mô tả và phân tích hồi quy để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường TPDN Việt Nam trong giai đoạn 2010-2021.

• Nguồn dữ liệu: Số liệu được thu thập từ Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX), Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh (HSX), Tổng cục Thống kê, Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), IMF, Aseanbondsonline và Fiingroup.

• Cỡ mẫu và chọn mẫu: Dữ liệu bao gồm các đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp, khối lượng giao dịch, số lượng doanh nghiệp phát hành và các biến số kinh tế vĩ mô liên quan trong giai đoạn 2010-2021. Mẫu nghiên cứu được chọn dựa trên tính đầy đủ và đại diện cho thị trường TPDN Việt Nam.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng mô hình hồi quy đa biến để kiểm định mức độ ảnh hưởng của các yếu tố độc lập (GDP, quy mô ngân hàng, biến động tỷ giá, tuổi trái phiếu, rủi ro phá sản, môi trường pháp lý) đến các biến phụ thuộc đại diện cho quy mô thị trường TPDN như tổng giá trị phát hành, khối lượng giao dịch. Phần mềm Stata được sử dụng để xử lý và phân tích dữ liệu.

• Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong năm 2022, tập trung phân tích dữ liệu từ năm 2010 đến 2021 nhằm phản ánh xu hướng và tác động của các yếu tố trong giai đoạn phát triển của thị trường TPDN Việt Nam.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Quy mô nền kinh tế có tác động thuận chiều mạnh mẽ đến quy mô thị trường TPDN: Kết quả hồi quy cho thấy GDP tăng 1% dẫn đến tăng khoảng 0,8% giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp, khẳng định vai trò nền tảng của quy mô kinh tế trong việc mở rộng thị trường TPDN.

2. Quy mô hệ thống ngân hàng cũng ảnh hưởng tích cực đến quy mô thị trường TPDN: Tổng tài sản ngân hàng thương mại tăng 1% tương ứng với mức tăng 0,5% trong khối lượng giao dịch trái phiếu, cho thấy ngân hàng vừa là đối thủ cạnh tranh vừa là nhà tạo lập thị trường quan trọng.

3. Biến động tỷ giá hối đoái có tác động ngược chiều đến quy mô thị trường: Tỷ lệ biến động tỷ giá tăng 1% làm giảm khoảng 0,3% giá trị phát hành và giao dịch trái phiếu, phản ánh sự e ngại của nhà đầu tư trước rủi ro tỷ giá.

4. Tuổi của trái phiếu ảnh hưởng tiêu cực đến tính thanh khoản: Trái phiếu có tuổi càng lớn thì khối lượng giao dịch càng giảm, với mức giảm trung bình 15% giao dịch sau 2 năm phát hành, phù hợp với các nghiên cứu quốc tế.

5. Môi trường pháp lý và rủi ro phá sản là các yếu tố then chốt: Sự hoàn thiện khung pháp lý và sự hiện diện của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm làm tăng niềm tin nhà đầu tư, thúc đẩy phát triển thị trường. Ngược lại, rủi ro phá sản cao làm giảm đáng kể quy mô giao dịch.

Thảo luận kết quả

Các kết quả trên phù hợp với các nghiên cứu quốc tế như Eichengreen và Luengnaruemitchai (2004) và Bhattacharyay (2013), đồng thời phản ánh đặc thù của thị trường TPDN Việt Nam với sự phụ thuộc lớn vào hệ thống ngân hàng và biến động tỷ giá. Việc thị trường chủ yếu phát triển qua phát hành riêng lẻ và thanh khoản thấp trên thị trường thứ cấp được lý giải bởi sự nắm giữ dài hạn của các NHTM và thiếu vắng các nhà tạo lập thị trường chuyên nghiệp.

Biểu đồ thể hiện mối quan hệ thuận chiều giữa GDP và quy mô phát hành trái phiếu, cùng với biểu đồ phân tích biến động tỷ giá và khối lượng giao dịch, sẽ minh họa rõ nét các phát hiện này. Bảng hồi quy chi tiết cũng cho thấy mức độ ý nghĩa thống kê của từng biến độc lập.

Kết quả nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ổn định kinh tế vĩ mô, phát triển hệ thống ngân hàng cạnh tranh và hoàn thiện môi trường pháp lý để thúc đẩy quy mô và tính thanh khoản của thị trường TPDN Việt Nam.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững: Chính phủ cần duy trì chính sách ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và tăng trưởng GDP nhằm tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển của thị trường TPDN. Mục tiêu tăng trưởng GDP hàng năm khoảng 6-7% trong giai đoạn 2022-2030, do Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì.

2. Phát triển hệ thống ngân hàng cạnh tranh và minh bạch: Tăng cường cạnh tranh trong hệ thống ngân hàng, khuyến khích các ngân hàng thương mại tham gia tích cực vào thị trường TPDN với vai trò nhà bảo lãnh, nhà đầu tư và nhà tạo lập thị trường. Đẩy mạnh cải cách thể chế và nâng cao năng lực quản trị ngân hàng trong vòng 3-5 năm tới.

3. Ổn định tỷ giá hối đoái và kiểm soát rủi ro tài chính: Ngân hàng Nhà nước cần duy trì chính sách tỷ giá ổn định, giảm thiểu biến động lớn để tạo niềm tin cho nhà đầu tư trong và ngoài nước. Đồng thời, tăng cường giám sát và quản lý rủi ro tài chính nhằm hạn chế tác động tiêu cực đến thị trường TPDN.

4. Hoàn thiện khung pháp lý và phát triển tổ chức xếp hạng tín nhiệm: Bộ Tài chính phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng và hoàn thiện hành lang pháp lý minh bạch, rõ ràng, phù hợp với thông lệ quốc tế. Khuyến khích thành lập và phát triển các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp trong nước trong vòng 2-3 năm tới để nâng cao niềm tin nhà đầu tư.

5. Đa dạng hóa kỳ hạn và sản phẩm trái phiếu: Các doanh nghiệp và tổ chức phát hành cần đa dạng hóa kỳ hạn trái phiếu nhằm thu hút nhiều nhóm nhà đầu tư khác nhau, tăng tính thanh khoản cho thị trường. Đồng thời, phát triển các sản phẩm trái phiếu mới như trái phiếu xanh, trái phiếu chuyển đổi để mở rộng thị trường.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Luận văn cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng chính sách phát triển thị trường TPDN, hoàn thiện khung pháp lý và giám sát thị trường hiệu quả.

2. Doanh nghiệp phát hành trái phiếu: Giúp doanh nghiệp hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến quy mô thị trường, từ đó lựa chọn chiến lược phát hành phù hợp nhằm tối ưu hóa nguồn vốn huy động.

3. Nhà đầu tư tổ chức và cá nhân: Cung cấp thông tin về đặc điểm thị trường, rủi ro và cơ hội đầu tư trên thị trường TPDN Việt Nam, giúp đưa ra quyết định đầu tư chính xác và hiệu quả.

4. Các tổ chức tài chính trung gian và tổ chức xếp hạng tín nhiệm: Hỗ trợ các tổ chức này phát triển dịch vụ, nâng cao năng lực phân tích, tư vấn và bảo lãnh phát hành, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường.

Câu hỏi thường gặp

1. Quy mô thị trường TPDN Việt Nam hiện nay so với các nước trong khu vực như thế nào?
   Quy mô thị trường TPDN Việt Nam đạt khoảng 15,75% GDP năm 2020, thấp hơn nhiều so với các nước như Thái Lan, Singapore. Điều này phản ánh thị trường còn nhiều tiềm năng phát triển.

2. Yếu tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến quy mô phát hành trái phiếu doanh nghiệp?
   Quy mô nền kinh tế (GDP) là yếu tố có tác động thuận chiều mạnh nhất, theo nghiên cứu, GDP tăng 1% làm tăng khoảng 0,8% giá trị phát hành trái phiếu.

3. Tại sao biến động tỷ giá lại ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường TPDN?
   Biến động tỷ giá làm tăng rủi ro cho nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài, khiến họ e ngại tham gia thị trường, làm giảm quy mô phát hành và giao dịch.

4. Tính thanh khoản của thị trường TPDN Việt Nam hiện ra sao?
   Tính thanh khoản còn hạn chế do phần lớn trái phiếu được các NHTM nắm giữ đến đáo hạn, giao dịch trên thị trường thứ cấp rất ít, chủ yếu là phát hành riêng lẻ.

5. Làm thế nào để cải thiện môi trường pháp lý cho thị trường TPDN?
   Cần hoàn thiện khung pháp lý minh bạch, rõ ràng, phù hợp với thông lệ quốc tế, đồng thời phát triển các tổ chức xếp hạng tín nhiệm chuyên nghiệp để tăng niềm tin nhà đầu tư.

Kết luận

• Quy mô thị trường TPDN Việt Nam giai đoạn 2010-2021 tăng trưởng nhưng vẫn còn khiêm tốn, chủ yếu phát triển qua phát hành riêng lẻ và thanh khoản thấp trên thị trường thứ cấp.
• Các yếu tố chính ảnh hưởng đến quy mô thị trường gồm quy mô nền kinh tế, quy mô hệ thống ngân hàng, biến động tỷ giá, tuổi trái phiếu, rủi ro phá sản và môi trường pháp lý.
• Nghiên cứu sử dụng mô hình hồi quy đa biến với dữ liệu từ các nguồn uy tín, phân tích sâu sắc các yếu tố tác động và mức độ ảnh hưởng.
• Đề xuất các giải pháp trọng tâm nhằm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, phát triển hệ thống ngân hàng, ổn định tỷ giá, hoàn thiện pháp lý và đa dạng hóa sản phẩm trái phiếu.
• Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả chính sách, đồng thời mở rộng nghiên cứu về các yếu tố vi mô và hành vi nhà đầu tư trên thị trường TPDN Việt Nam.

Kêu gọi hành động: Các nhà quản lý, doanh nghiệp và nhà đầu tư cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng thị trường trái phiếu doanh nghiệp Việt Nam phát triển bền vững, góp phần đa dạng hóa nguồn vốn và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế quốc gia.