Tổng quan nghiên cứu
Thị trường sản phẩm chăm sóc da tại Việt Nam, đặc biệt là sản phẩm sữa rửa mặt, đang chứng kiến sự tăng trưởng mạnh mẽ với quy mô đạt khoảng 989,7 triệu USD năm 2021 và dự kiến đạt 1,922 tỷ USD vào năm 2027, tốc độ tăng trưởng kép bình quân (CAGR) 11% (AMR, 2022). Tại Thành phố Hồ Chí Minh, nhu cầu sử dụng sữa rửa mặt ngày càng phổ biến với 77% người tiêu dùng sử dụng sản phẩm này (Q&Me, 2019). Tuy nhiên, trong bối cảnh thị trường cạnh tranh gay gắt với sự đa dạng về thương hiệu và sản phẩm, việc duy trì ý định mua lặp lại của người tiêu dùng trở thành thách thức lớn đối với các doanh nghiệp.
Luận văn tập trung nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến ý định mua lặp lại sản phẩm sữa rửa mặt của người tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh trong giai đoạn từ tháng 8 đến tháng 12 năm 2022. Mục tiêu chính là xác định các yếu tố tác động và đánh giá mức độ ảnh hưởng của chúng nhằm cung cấp cơ sở khoa học cho các doanh nghiệp trong việc xây dựng chiến lược marketing và phát triển sản phẩm. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc giúp các doanh nghiệp hiểu rõ hơn về hành vi tiêu dùng, từ đó nâng cao hiệu quả kinh doanh và giữ chân khách hàng trong thị trường đầy biến động hiện nay.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Luận văn vận dụng ba lý thuyết chính để xây dựng mô hình nghiên cứu:
Lý thuyết hành động hợp lý (TRA): Giải thích ý định hành vi dựa trên thái độ cá nhân và chuẩn mực chủ quan, trong đó thái độ được hình thành từ niềm tin về thuộc tính sản phẩm, còn chuẩn mực chủ quan phản ánh áp lực xã hội (Fishbein & Ajzen, 1975).
Lý thuyết hành vi có hoạch định (TPB): Mở rộng TRA bằng cách bổ sung yếu tố nhận thức kiểm soát hành vi, giúp giải thích hành vi trong bối cảnh cá nhân không hoàn toàn kiểm soát được hành vi của mình (Ajzen, 1991).
Lý thuyết phân rã hành vi có hoạch định (DTPB): Phân tách các yếu tố thái độ, chuẩn mực chủ quan và nhận thức kiểm soát hành vi thành các biến số cụ thể hơn như lợi thế tương đối, sự phức tạp, khả năng tương thích, ảnh hưởng cá nhân và điều kiện áp dụng (Taylor & Todd, 1995).
Các khái niệm chính trong nghiên cứu bao gồm: hình ảnh thương hiệu, chất lượng sản phẩm, sự thuận tiện, nhận thức về giá, bao bì sản phẩm, chương trình khuyến mãi và ý định mua lặp lại. Mỗi khái niệm được định nghĩa dựa trên các nghiên cứu học thuật và thực tiễn, làm nền tảng cho việc xây dựng giả thuyết và mô hình nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng. Giai đoạn đầu tiến hành nghiên cứu định tính với 8 cuộc trao đổi trực tiếp nhằm kiểm tra tính rõ ràng và phù hợp của thang đo. Tiếp đó, khảo sát định lượng được thực hiện trên mẫu 302 người tiêu dùng tại Thành phố Hồ Chí Minh, sử dụng bảng hỏi với thang đo Likert 5 điểm.
Dữ liệu thu thập được phân tích bằng phần mềm SPSS phiên bản 29 với các kỹ thuật: thống kê mô tả, kiểm tra độ tin cậy thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha, phân tích nhân tố khám phá (EFA), phân tích tương quan Pearson và hồi quy tuyến tính đa biến. Mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận tiện, đảm bảo đại diện cho nhóm người tiêu dùng đã từng mua và sử dụng sản phẩm sữa rửa mặt tại TP.HCM trong khoảng thời gian khảo sát từ 15/10/2022 đến 19/11/2022.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Hình ảnh thương hiệu có tác động tích cực và mạnh mẽ đến ý định mua lặp lại với hệ số hồi quy cao, cho thấy người tiêu dùng có xu hướng trung thành với các thương hiệu uy tín và được đánh giá tốt. Khoảng 85% người tham gia khảo sát đồng ý rằng hình ảnh thương hiệu ảnh hưởng đến quyết định mua lại.
Chất lượng sản phẩm được đánh giá là nhân tố quan trọng thứ hai, với 78% người tiêu dùng cho rằng chất lượng ổn định và hiệu quả đúng như cam kết làm tăng ý định mua lặp lại. Hệ số tương quan giữa chất lượng sản phẩm và ý định mua lặp lại đạt mức 0.65.
Sự thuận tiện trong việc tiếp cận và mua sắm sản phẩm, bao gồm cả mua trực tiếp và trực tuyến, cũng có ảnh hưởng tích cực với 72% người tiêu dùng cảm thấy thuận tiện sẽ tăng khả năng mua lại. Đặc biệt, đa dạng kênh phân phối và hình thức thanh toán được đánh giá cao.
Nhận thức về giá có ảnh hưởng vừa phải nhưng rõ ràng, với 68% người cho rằng giá cả phù hợp và ổn định giúp họ yên tâm mua lại sản phẩm. Mức giá cạnh tranh so với thị trường là yếu tố được chú trọng.
Bao bì sản phẩm và chương trình khuyến mãi cũng đóng vai trò quan trọng, lần lượt có ảnh hưởng tích cực đến ý định mua lặp lại với tỷ lệ đồng thuận trên 65%. Bao bì đẹp, tiện lợi và các ưu đãi hấp dẫn tạo ấn tượng và thúc đẩy hành vi mua hàng.
Thảo luận kết quả
Kết quả nghiên cứu phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước, khẳng định vai trò then chốt của hình ảnh thương hiệu và chất lượng sản phẩm trong việc duy trì khách hàng trung thành. Sự thuận tiện và nhận thức về giá phản ánh xu hướng tiêu dùng hiện đại, khi người tiêu dùng ngày càng ưu tiên trải nghiệm mua sắm dễ dàng và giá trị hợp lý.
Việc bao bì và chương trình khuyến mãi ảnh hưởng đến ý định mua lặp lại cho thấy yếu tố cảm quan và kích thích ngắn hạn vẫn giữ vai trò quan trọng trong ngành hàng mỹ phẩm. Các doanh nghiệp cần chú trọng đầu tư vào thiết kế bao bì và xây dựng các chiến dịch khuyến mãi phù hợp để tăng sức cạnh tranh.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố và bảng phân tích hồi quy chi tiết để minh họa sự tương quan và mức độ tác động cụ thể. So sánh với các nghiên cứu trước đại dịch Covid-19, kết quả cho thấy sự thay đổi trong hành vi tiêu dùng, đặc biệt là sự gia tăng của kênh mua sắm trực tuyến và sự nhạy cảm về giá cả.
Đề xuất và khuyến nghị
Đầu tư xây dựng hình ảnh thương hiệu: Doanh nghiệp cần tập trung phát triển thương hiệu uy tín, tạo dựng niềm tin và ấn tượng tích cực trong tâm trí khách hàng thông qua các chiến dịch truyền thông dài hạn. Mục tiêu tăng tỷ lệ nhận diện thương hiệu lên ít nhất 20% trong vòng 12 tháng.
Nâng cao chất lượng sản phẩm: Cải tiến công thức, đảm bảo hiệu quả và ổn định chất lượng nhằm đáp ứng kỳ vọng khách hàng. Thực hiện kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt và thu thập phản hồi khách hàng định kỳ để điều chỉnh sản phẩm phù hợp.
Mở rộng và đa dạng hóa kênh phân phối: Tăng cường sự hiện diện trên các nền tảng thương mại điện tử, đồng thời phát triển hệ thống phân phối truyền thống để tạo sự thuận tiện tối đa cho người tiêu dùng. Đặt mục tiêu tăng 30% doanh số bán hàng qua kênh online trong 6 tháng tới.
Xây dựng chính sách giá hợp lý và minh bạch: Định giá cạnh tranh, ổn định và phù hợp với phân khúc khách hàng mục tiêu, đồng thời truyền thông rõ ràng về giá trị sản phẩm để nâng cao nhận thức về giá.
Thiết kế bao bì hấp dẫn và tiện lợi: Đầu tư vào thiết kế bao bì bắt mắt, dễ sử dụng và cung cấp đầy đủ thông tin sản phẩm nhằm tăng sự thu hút và tạo ấn tượng tốt với khách hàng.
Tổ chức các chương trình khuyến mãi sáng tạo và phù hợp: Áp dụng các hình thức ưu đãi đa dạng như giảm giá, tặng quà, tích điểm để kích thích mua hàng lặp lại, đồng thời duy trì sự hấp dẫn và phù hợp với nhu cầu khách hàng.
Các giải pháp trên nên được triển khai đồng bộ trong vòng 12 tháng với sự phối hợp giữa bộ phận marketing, phát triển sản phẩm và kênh phân phối nhằm tối ưu hóa hiệu quả.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh mỹ phẩm: Nhóm này sẽ nhận được các phân tích chi tiết về hành vi tiêu dùng và các nhân tố ảnh hưởng đến ý định mua lặp lại, giúp xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm và marketing hiệu quả.
Nhà quản trị marketing và bán hàng: Các chuyên gia trong lĩnh vực này có thể áp dụng kết quả nghiên cứu để thiết kế các chương trình khuyến mãi, xây dựng thương hiệu và tối ưu hóa kênh phân phối phù hợp với thị trường TP.HCM.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản trị kinh doanh, Marketing: Luận văn cung cấp cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu thực tiễn, đồng thời mở ra hướng nghiên cứu mới về hành vi tiêu dùng trong ngành mỹ phẩm.
Cơ quan quản lý thị trường và bảo vệ người tiêu dùng: Thông tin về hành vi tiêu dùng và các yếu tố ảnh hưởng giúp cơ quan này xây dựng chính sách quản lý, giám sát chất lượng sản phẩm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng hiệu quả hơn.
Câu hỏi thường gặp
Ý định mua lặp lại là gì và tại sao quan trọng?
Ý định mua lặp lại là khả năng khách hàng sẵn sàng mua lại sản phẩm hoặc dịch vụ đã sử dụng trước đó. Đây là chỉ số quan trọng phản ánh sự trung thành và hài lòng của khách hàng, giúp doanh nghiệp duy trì doanh thu ổn định và giảm chi phí thu hút khách hàng mới.Những nhân tố nào ảnh hưởng mạnh nhất đến ý định mua lặp lại sữa rửa mặt?
Hình ảnh thương hiệu và chất lượng sản phẩm là hai nhân tố có ảnh hưởng mạnh nhất, theo sau là sự thuận tiện trong mua sắm và nhận thức về giá cả. Bao bì và chương trình khuyến mãi cũng đóng vai trò hỗ trợ quan trọng.Phương pháp nghiên cứu được sử dụng trong luận văn là gì?
Luận văn sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng, với khảo sát 302 người tiêu dùng tại TP.HCM, phân tích dữ liệu bằng SPSS qua các kỹ thuật như Cronbach’s Alpha, EFA, phân tích tương quan và hồi quy đa biến.Làm thế nào doanh nghiệp có thể tăng ý định mua lặp lại của khách hàng?
Doanh nghiệp nên tập trung xây dựng thương hiệu uy tín, nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo sự thuận tiện trong mua sắm, định giá hợp lý, thiết kế bao bì hấp dẫn và tổ chức các chương trình khuyến mãi phù hợp để kích thích hành vi mua lại.Nghiên cứu có áp dụng được cho các thành phố khác ngoài TP.HCM không?
Mặc dù nghiên cứu tập trung tại TP.HCM, các kết quả và đề xuất có thể được tham khảo và điều chỉnh phù hợp cho các thành phố lớn khác có đặc điểm thị trường tương tự, tuy nhiên cần khảo sát bổ sung để đảm bảo tính chính xác.
Kết luận
- Luận văn xác định sáu nhân tố chính ảnh hưởng đến ý định mua lặp lại sữa rửa mặt tại TP.HCM: hình ảnh thương hiệu, chất lượng sản phẩm, sự thuận tiện, nhận thức về giá, bao bì sản phẩm và chương trình khuyến mãi.
- Hình ảnh thương hiệu và chất lượng sản phẩm là hai yếu tố có tác động mạnh mẽ nhất đến hành vi mua lặp lại.
- Sự thuận tiện và nhận thức về giá phản ánh xu hướng tiêu dùng hiện đại, trong khi bao bì và khuyến mãi góp phần tạo ấn tượng và kích thích mua hàng.
- Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học cho doanh nghiệp xây dựng chiến lược phát triển sản phẩm và marketing hiệu quả tại thị trường TP.HCM.
- Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, theo dõi phản hồi khách hàng và mở rộng nghiên cứu sang các khu vực khác để hoàn thiện mô hình hành vi tiêu dùng.
Để nâng cao hiệu quả kinh doanh, các doanh nghiệp và nhà quản trị nên áp dụng kết quả nghiên cứu này trong hoạch định chiến lược và phát triển sản phẩm, đồng thời tiếp tục nghiên cứu sâu hơn về hành vi tiêu dùng trong bối cảnh thị trường thay đổi nhanh chóng.