I. Giới thiệu tổng quan
Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng ví điện tử Moca trên ứng dụng Grab. Sự phát triển nhanh chóng của thanh toán không dùng tiền mặt đã tạo ra một môi trường thuận lợi cho các ví điện tử như Moca. Theo báo cáo của Capgemini, giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt toàn cầu đã tăng trưởng đáng kể, đặc biệt là ở các thị trường mới nổi như Việt Nam. Sự gia tăng người dùng internet và smartphone đã thúc đẩy hành vi tiêu dùng chuyển sang các phương thức thanh toán hiện đại. Grab, với vai trò là một trong những nền tảng công nghệ hàng đầu tại Đông Nam Á, đã tích hợp ví điện tử Moca vào ứng dụng của mình nhằm cung cấp giải pháp thanh toán tiện lợi và an toàn cho người dùng. Tuy nhiên, số lượng người dùng ví Moca vẫn chưa đạt được kỳ vọng, điều này đặt ra câu hỏi về các nhân tố tác động đến ý định sử dụng ví điện tử này.
1.1. Lý do chọn đề tài
Sự phổ biến của ví điện tử tại Việt Nam đang gia tăng nhanh chóng, với nhiều công ty cạnh tranh trong lĩnh vực này. Grab đã ra mắt ví Moca nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán không dùng tiền mặt. Tuy nhiên, số lượng người dùng vẫn còn hạn chế, điều này cho thấy cần có nghiên cứu sâu hơn về các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng ví Moca. Nghiên cứu này không chỉ giúp Grab cải thiện dịch vụ mà còn cung cấp thông tin hữu ích cho các doanh nghiệp khác trong ngành.
II. Cơ sở lý thuyết và mô hình nghiên cứu
Mô hình nghiên cứu được xây dựng dựa trên lý thuyết chấp nhận công nghệ (TAM) và mô hình UTAUT–2. Các nhân tố như hữu ích mong đợi, nỗ lực mong đợi, ảnh hưởng xã hội, và điều kiện thuận lợi được xác định là có tác động lớn đến ý định sử dụng ví Moca. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng sự tin tưởng là một yếu tố quan trọng, ảnh hưởng đến quyết định của người tiêu dùng. Việc hiểu rõ các nhân tố này sẽ giúp Grab phát triển các chiến lược marketing hiệu quả hơn, từ đó thu hút người dùng mới và giữ chân khách hàng hiện tại.
2.1. Mô hình UTAUT 2
Mô hình UTAUT–2 mở rộng từ mô hình UTAUT, bao gồm các yếu tố như hữu ích mong đợi, nỗ lực mong đợi, ảnh hưởng xã hội, và điều kiện thuận lợi. Nghiên cứu cho thấy rằng ảnh hưởng xã hội là yếu tố quan trọng nhất trong việc thúc đẩy ý định sử dụng ví Moca. Điều này có nghĩa là người tiêu dùng có xu hướng sử dụng ví điện tử khi họ thấy bạn bè và gia đình của họ cũng đang sử dụng. Grab có thể tận dụng điều này để phát triển các chương trình khuyến mãi và truyền thông nhằm khuyến khích người dùng giới thiệu dịch vụ cho nhau.
III. Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp định tính và định lượng để thu thập dữ liệu. Phỏng vấn 6 chuyên gia trong lĩnh vực thanh toán điện tử và khảo sát 210 người dùng đã được thực hiện. Dữ liệu thu thập được phân tích bằng các phương pháp thống kê như phân tích nhân tố và hồi quy tuyến tính. Kết quả cho thấy các nhân tố như hữu ích mong đợi, nỗ lực mong đợi, và sự tin tưởng đều có tác động tích cực đến ý định sử dụng ví Moca. Phương pháp này không chỉ giúp xác định các nhân tố quan trọng mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về hành vi của người tiêu dùng.
3.1. Phân tích dữ liệu
Dữ liệu được phân tích thông qua các phương pháp thống kê như Cronbach’s Alpha để kiểm định độ tin cậy và phân tích nhân tố khám phá (EFA) để xác định cấu trúc của các nhân tố. Kết quả cho thấy rằng các nhân tố được xác định trong mô hình nghiên cứu đều có độ tin cậy cao, cho phép đưa ra các kết luận chính xác về ý định sử dụng ví Moca. Phân tích hồi quy tuyến tính cũng cho thấy mối quan hệ tích cực giữa các nhân tố và ý định sử dụng, từ đó cung cấp cơ sở cho các giải pháp quản trị hiệu quả.
IV. Kết luận và hàm ý quản trị
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các nhân tố như hữu ích mong đợi, nỗ lực mong đợi, và sự tin tưởng có ảnh hưởng lớn đến ý định sử dụng ví Moca trên ứng dụng Grab. Đặc biệt, ảnh hưởng xã hội được xác định là yếu tố quan trọng nhất. Grab cần phát triển các chương trình truyền thông và khuyến mãi để khuyến khích người dùng giới thiệu dịch vụ cho nhau. Các giải pháp này không chỉ giúp tăng cường ý định sử dụng mà còn tạo ra một cộng đồng người dùng trung thành hơn.
4.1. Giải pháp quản trị
Để tăng cường ý định sử dụng ví Moca, Grab nên tập trung vào việc xây dựng lòng tin của người tiêu dùng thông qua các chương trình khuyến mãi hấp dẫn và dịch vụ khách hàng tốt. Việc tạo ra các trải nghiệm tích cực cho người dùng sẽ giúp tăng cường sự hài lòng và khuyến khích họ sử dụng ví Moca thường xuyên hơn. Ngoài ra, Grab cũng nên xem xét việc hợp tác với các đối tác khác để mở rộng tính năng và tiện ích của ví Moca, từ đó thu hút thêm người dùng mới.
