I. Giới thiệu về kế toán quản trị chiến lược
Kế toán quản trị chiến lược (SMA) là một công cụ quan trọng giúp các doanh nghiệp sản xuất nâng cao hiệu quả hoạt động. Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng gay gắt, việc áp dụng SMA không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí mà còn tạo ra giá trị gia tăng cho sản phẩm. Theo Bromwich và Bhimani (1994), SMA cung cấp thông tin cần thiết cho việc ra quyết định chiến lược, từ đó giúp doanh nghiệp duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh. Việc áp dụng SMA còn giúp doanh nghiệp định hình chiến lược kinh doanh một cách hiệu quả hơn, từ đó cải thiện thành quả hoạt động. Nghiên cứu này sẽ phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA trong doanh nghiệp sản xuất tại khu vực Đông Nam Bộ, Việt Nam.
1.1. Tầm quan trọng của SMA trong doanh nghiệp sản xuất
Việc áp dụng SMA trong doanh nghiệp sản xuất có vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh. SMA không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí mà còn hỗ trợ trong việc ra quyết định chiến lược. Theo nghiên cứu của Tayles và cộng sự (2002), SMA giúp doanh nghiệp định giá sản phẩm một cách chính xác hơn, từ đó tạo ra lợi thế cạnh tranh. Hơn nữa, việc áp dụng SMA còn giúp doanh nghiệp cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng cường sự hài lòng của khách hàng. Điều này cho thấy rằng SMA không chỉ là một công cụ kế toán mà còn là một phần không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp sản xuất.
II. Các nhân tố ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA
Nghiên cứu đã xác định một số nhân tố chính ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA trong doanh nghiệp sản xuất. Đầu tiên là mức độ cạnh tranh trong ngành. Khi mức độ cạnh tranh cao, doanh nghiệp có xu hướng áp dụng SMA để cải thiện hiệu quả hoạt động. Thứ hai, sự tham gia của kế toán trong việc ra quyết định chiến lược cũng đóng vai trò quan trọng. Theo Chenhall (2003), sự tham gia này giúp doanh nghiệp có được thông tin cần thiết để đưa ra quyết định đúng đắn. Thứ ba, quy mô công ty và trình độ công nghệ cũng ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA. Doanh nghiệp lớn thường có khả năng áp dụng SMA tốt hơn do nguồn lực và công nghệ hiện đại.
2.1. Mức độ cạnh tranh
Mức độ cạnh tranh trong ngành là một trong những nhân tố quan trọng ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA. Khi thị trường cạnh tranh gay gắt, doanh nghiệp cần phải tìm kiếm các phương pháp mới để nâng cao hiệu quả hoạt động. Nghiên cứu của Al-Mawali và cộng sự (2012) cho thấy rằng doanh nghiệp trong môi trường cạnh tranh cao thường áp dụng SMA để cải thiện khả năng cạnh tranh. Việc áp dụng SMA giúp doanh nghiệp không chỉ kiểm soát chi phí mà còn tối ưu hóa quy trình sản xuất, từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm và sự hài lòng của khách hàng.
2.2. Sự tham gia của kế toán
Sự tham gia của kế toán trong việc ra quyết định chiến lược là một yếu tố quan trọng khác ảnh hưởng đến việc áp dụng SMA. Theo nghiên cứu của Ma và Tayles (2009), khi kế toán tham gia vào quá trình lập kế hoạch chiến lược, doanh nghiệp có thể đưa ra các quyết định chính xác hơn. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí mà còn tối ưu hóa quy trình sản xuất. Hơn nữa, sự tham gia này còn giúp doanh nghiệp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn và đưa ra các giải pháp kịp thời.
III. Tác động của SMA đến thành quả hoạt động
Việc áp dụng SMA có tác động tích cực đến thành quả hoạt động của doanh nghiệp sản xuất. Nghiên cứu cho thấy rằng doanh nghiệp áp dụng SMA thường có khả năng kiểm soát chi phí tốt hơn, từ đó nâng cao lợi nhuận. Hơn nữa, SMA còn giúp doanh nghiệp cải thiện chất lượng sản phẩm và tăng cường sự hài lòng của khách hàng. Theo nghiên cứu của Cadez và Guilding (2008), việc áp dụng SMA không chỉ ảnh hưởng đến các chỉ số tài chính mà còn đến các chỉ số phi tài chính, từ đó tạo ra giá trị bền vững cho doanh nghiệp.
3.1. Cải thiện hiệu quả tài chính
Việc áp dụng SMA giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả tài chính thông qua việc kiểm soát chi phí và tối ưu hóa quy trình sản xuất. Nghiên cứu của Oboh và Ajibolade (2017) cho thấy rằng doanh nghiệp áp dụng SMA có khả năng giảm thiểu chi phí sản xuất và tăng cường lợi nhuận. Điều này cho thấy rằng SMA không chỉ là một công cụ kế toán mà còn là một phần quan trọng trong chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp.
3.2. Tăng cường sự hài lòng của khách hàng
Ngoài việc cải thiện hiệu quả tài chính, SMA còn giúp doanh nghiệp tăng cường sự hài lòng của khách hàng. Việc áp dụng SMA giúp doanh nghiệp cải thiện chất lượng sản phẩm và dịch vụ, từ đó tạo ra giá trị cho khách hàng. Theo nghiên cứu của Almaryani và Sadik (2012), doanh nghiệp áp dụng SMA thường có khả năng đáp ứng tốt hơn nhu cầu của khách hàng, từ đó nâng cao sự hài lòng và lòng trung thành của khách hàng.
