Luận án tiến sĩ: Tỷ lệ trẻ rối loạn phổ tự kỷ và hiệu quả chương trình can thiệp dựa vào cộng đồng tại Quảng Ngãi

• Tác giả: Nguyễn Tấn Đức
• Người hướng dẫn: PGS.TS Lương Ngọc Khuê
• Trường học: Đại học Huế - Trường Đại học Y - Dược
• Chuyên ngành: Y Tế Công Cộng
• Đề tài: Nghiên cứu tỷ lệ trẻ rối loạn phổ tự kỷ và hiệu quả chương trình can thiệp dựa vào cộng đồng tại tỉnh Quảng Ngãi
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Huế

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. ĐẠI CƯƠNG RỐI LOẠN PHỔ TỰ
• 1.2. TỶ LỆ VÀ ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN PHỔ TỰ K
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 2.2. ĐỊA ĐIỂM VÀ THỜI GIAN NGHIÊN CỨU
• 2.3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.4. NỘI DUNG BIẾN SỐ NGHIÊN CỨU
• 2.5. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH NGHIÊN CỨU
• 2.6. CÔNG CỤ THU THẬP THÔNG TIN, XỬ LÝ VÀ PHÂN TÍCH SỐ LIỆU
• 2.7. NHỮNG HẠN CHẾ CỦA ĐỀ TÀI VÀ GIẢI PHÁP KHẮC PHỤC
• 2.8. ĐẠO ĐỨC NGHIÊN CỨU
• 2.9. VAI TRÒ CỦA NGHIÊN CỨU SINH TRONG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. ĐẶC ĐIỂM CHUNG CỦA ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
• 3.2. TỶ LỆ VÀ ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN PHỔ TỰ K
• 3.3. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA MÔ HÌNH CAN THIỆP
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. TỶ LỆ VÀ ĐẶC ĐIỂM RỐI LOẠN PHỔ TỰ K
• 4.2. ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA MÔ HÌNH CAN THIỆP
• 4.3. NHỮNG HÓ HẪN, THUẬN LỢI TRONG QUÁ TRÌNH TRIỂN KHAI THỰC HIỆN ĐỀ TÀI
• DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC LIÊN QUAN ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tỷ lệ trẻ tự kỷ tại Quảng Ngãi

Nghiên cứu xác định tỷ lệ trẻ tự kỷ tại tỉnh Quảng Ngãi từ năm 2016 đến 2019. Kết quả cho thấy tỷ lệ trẻ mắc rối loạn phổ tự kỷ (RLPTK) là 7,58‰, tương đương với các nghiên cứu trước đây tại Việt Nam. Tình hình trẻ tự kỷ tại Quảng Ngãi phản ánh sự gia tăng nhận thức và chẩn đoán chính xác hơn nhờ áp dụng tiêu chuẩn DSM-5. Nghiên cứu cũng chỉ ra các yếu tố liên quan như tuổi mẹ khi mang thai, hút thuốc lá, và môi trường sống. Dự báo tỷ lệ tự kỷ cho thấy xu hướng tăng trong tương lai, đòi hỏi các biện pháp can thiệp sớm và hiệu quả.

1.1. Phân tích tỷ lệ theo độ tuổi và giới tính

Nghiên cứu phân tích tỷ lệ tự kỷ ở trẻ em theo độ tuổi và giới tính. Trẻ từ 24 đến 72 tháng tuổi chiếm tỷ lệ cao nhất, với nam giới mắc nhiều hơn nữ giới. Trẻ tự kỷ tại Quảng Ngãi có đặc điểm lâm sàng như khó khăn trong giao tiếp, tương tác xã hội, và hành vi lặp lại. Các triệu chứng này được đánh giá qua thang điểm CARS, cho thấy mức độ nghiêm trọng của RLPTK.

II. Hiệu quả can thiệp cộng đồng

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả can thiệp cộng đồng dựa trên mô hình TEACCH tại Quảng Ngãi. Kết quả cho thấy sự cải thiện đáng kể trong các lĩnh vực giao tiếp, tương tác xã hội, và hành vi của trẻ sau 6, 12, 18 và 24 tháng can thiệp. Can thiệp cộng đồng tại Quảng Ngãi kết hợp giữa gia đình, cộng đồng, và các cơ sở y tế đã mang lại hiệu quả cao, giảm chi phí và tăng khả năng hòa nhập cho trẻ. Tác động của can thiệp cộng đồng được đo lường qua thang điểm CARS, cho thấy sự tiến bộ rõ rệt.

2.1. Mô hình can thiệp TEACCH

Mô hình TEACCH được áp dụng trong can thiệp trẻ tự kỷ tại Quảng Ngãi, tập trung vào việc cá nhân hóa kế hoạch can thiệp. Can thiệp sớm cho trẻ tự kỷ giúp cải thiện kỹ năng xã hội và giảm các hành vi lặp lại. Nghiên cứu chỉ ra rằng, sự tham gia tích cực của gia đình và cộng đồng là yếu tố quyết định thành công của mô hình này.

III. Đánh giá và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu đánh giá hiệu quả can thiệp dựa trên các chỉ số lâm sàng và xã hội. Đánh giá hiệu quả can thiệp cho thấy sự cải thiện rõ rệt trong chất lượng cuộc sống của trẻ và gia đình. Nghiên cứu can thiệp cộng đồng tại Quảng Ngãi đã chứng minh tính khả thi và hiệu quả của mô hình can thiệp dựa vào cộng đồng. Kết quả nghiên cứu có thể áp dụng rộng rãi tại các địa phương khác, góp phần giảm gánh nặng kinh tế và xã hội do RLPTK gây ra.

3.1. Khuyến nghị chính sách

Nghiên cứu đề xuất các chính sách hỗ trợ can thiệp cộng đồng tại Quảng Ngãi, bao gồm đào tạo nhân lực, tăng cường cơ sở vật chất, và nâng cao nhận thức cộng đồng. Nghiên cứu trẻ tự kỷ cần được mở rộng để bao phủ các nhóm đối tượng khác nhau, đảm bảo tính công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế và giáo dục.